ارتباط‌گیری مجازی برای عقده گشایی روانی

صراط، گرایش روزافزون به حضور در فضای مجازی و شکل گیری روابط مختلف به تهدیدی جدی برای سلامت جامعه و بستری برای وقوع انواع جرایم اخلاقی تبدیل شده است.

بنابراین گزارش، اینترنتی شدن روابط اجتماعی در جامعه امروز و استفاده از وسایلی همچون اینترنت جزو لاینفک زندگی افراد شده است. دوست یابی و ازدواج اینترنتی یکی از پدیده های نوینی است که از 4 سال پیش در کشور ما مطرح شده است. به طوری که افراد با ورود به سایت های مشخص شروع به دوست یابی و گفت و گو (چت) با افراد ناشناس می کنند.

براساس آمار اداره کل مطالعات اجتماعی و بررسی های اجتماعی ناجا، 63 الی 68 درصد چت روم ها در اختیار جوانان قرار دارد و از همه تأسف بارتر اینکه جوانان ایرانی گوی سبقت را از آمریکایی ها و کانادایی ها ربوده اند.

متأسفانه واقعیت تلخی که اکثر خانواده ها با آن مواجه اند این است که دوستی ها در دنیای مجازی به شکل نگران کننده ای در حال تبدیل شدن به یک فرهنگ پذیرفته شده است.

گفته می شود 80 درصد دانشجویان در معرض خطر اعتیاد به اینترنت قرار دارند که بیش از 14 درصد آنها بیش از 20 ساعت در هفته زمان خود را در فضای مجازی و اینترنت می گذرانند.

به طور کلی فضای مجازی نه تنها برای جوانان جذابیت دارد بلکه برای افراد بزرگسال نیز جذابیت ایجاد کرده و موجب شده افراد ساعت ها از اوقات کاری و حتی فراغت خود را در این زمینه صرف کنند.

اما درباره چت روم ها و فضاهای مجازی گفت و گو این نکته وجود دارد که افراد بدون نشان دادن چهره واقعی خود می توانند با دیگران در تماس باشند و با آنان مکالمه کنند و خود غیرواقعی شان را که همیشه به آن تمایل دارند بروز دهند. از سویی تحقیقات نشان می دهد افرادی که در فضای واقعی، ارتباط میان فردی مناسبی ندارند به چت روم ها گرایش بیشتری پیدا می کنند.

عوارض ناشی از استفاده از چت روم ها و فیس بوک بالا و در برخی از موارد غیرقابل جبران است که در این میان رئیس پلیس مبارزه با جرائم رایانه ای از افزایش پرونده های ناشی از اغفال دختران و زنان از طریق فضاهای مجازی خبر داده و می گوید: بیش از یک درصد پرونده های مربوط به جرائم رایانه ای مربوط به این موضوع است.

متأسفانه دوستی های مجازی بر مبنای واقعی و صحیحی بنا نشده اند برخی در این فضا سعی می کنند شخصیت قدیس، پاک و بدون نقصی از خود ارائه دهند که گاهاً برعکس شخصیت واقعی آنها می باشد.

بخش قابل توجه ای از کاربران فضاهای مجازی همچون چت روم ها برای عقده گشایی های روانی خود اقدام به ارتباط گیری می کنند و صحنه های شدید عاطفی و احساسی و حتی جنسی از خود بروز می دهند.

واقعیت این است که افراد مختلف با ورود به فضای مجازی به نوعی از فضای حقیقی و واقعیت ها فاصله می گیرند. ویژگی های فضای مجازی به فرد اجازه می دهد تا با ماسکی متفاوت از شخصیت واقعی اش وارد این جهان بی انتها و غیرواقعی شود. او می تواند ماهیت خود را به گونه ای دیگر جلوه دهد و همین مسأله باعث شده تا برخی صاحب نظران به سلامت فضای مجازی با تردید بنگرند؛ زیرا گاهی به نظر می رسد کاربران در این فضا از نظام های اخلاقی و ارزشی تبعیت نمی کنند و در واقع اخلاقیات و ارزش های انسانی در هزار توی این دنیای وسیع و پیچیده گم می شود.

براساس آنچه که تحقیقات نشان می دهد استفاده گسترده از اینترنت و فضای مجازی نگرانی هایی را در سطح جهانی بوجود آورده و امروزه بحث نادرست از این خدمات مطرح است به گونه ای که برخی از باندهای سازمان یافته برای مقاصد و سوءاستفاده های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و گسترش فساد و ناهنجاری از این شبکه جهانی سوءاستفاده می کنند.

ازدواج اینترنتی

ورود اینترنت به جوامع در حال توسعه ای همچون ایران در کنار تمام محاسن و نوآوری هایی که به دنبال داشته است دارای جوانب منفی و آثار سویی نیز بر فرهنگ کشورمان بوده است. شاید بتوان تغییراتی در شیوه ازدواج جوانان را یکی از تبعات ورود این فناوری در ایران دانست که به «ازدواج های اینترنتی» مرسوم شده اند اما مسئله مهم در این میان این است که آیا می توان اشتراک سلیقه افراد در «چت روم» را نخستین گام برای ازدواج دانست.

این روزها ازدواج اینترنتی به یکی از مباحث مورد علاقه برخی جوانان تبدیل شده است که از این طریق شریک زندگی آینده خود را می یابند. چنین روندهایی تشکیل خانواده در ایران را با ابهاماتی روبرو کرده است. نخست آنکه خیلی ها با انگیزه دوست یابی وارد این سایتها شده اما پس از جدی شدن مباحث و اصرار یکی از طرفین به ازدواج، فرد برای تداوم رابطه حاضر به پذیرش آن شده در حالیکه خود نیز می داند که هیچ جدیتی در این موضوع ندارد.

نکته دوم آن است که خیلی ها پس از ناامیدی از پیدا کردن شریک مناسب آینده شان با انگیزه و هدف مشخص به سایت های همسریابی مراجعه کرده و سعی می کنند فرد مورد نظر خود را پیدا کنند.

با اینکه اتکا به اینترنت و فضای مجازی ممکن است در نگاه اول آسان ترین راه همسریابی تلقی شود ولی واقعیت آن است که فضای نامطمئن مجازی نمی تواند ملاک دقیق و قابل اعتنایی برای یافتن یک شریک دایمی به حساب آید. ارزیابی های اولیه نیز حاکی از آن است که خیلی ها در مراحل اولیه به قصد دوستیابی به این کار مبادرت کرده و به تدریج علایق ناشی از احساسات ناپایدار تمایل به تداوم رابطه و در نهایت ازدواج را موجب شده است.

به گفته روان شناسان ازدواج های اینترنتی و آشنایی خیابانی از عوامل دیگر طلاق در جامعه است؛ زیرا در این ازدواج ها گزینش صحیح صورت نمی گیرد و جوانان بسیار شتاب زده و احساساتی برای این امر مهم تصمیم گیری می کنند.

از سوی صاحب نظران ازدواج های اینترنتی به عنوان ازدواج های پایدار تلقی نمی شوند و نوع ارتباط مشکل اصلی این ازدواج ها است. زمانی که وصلت زوج ها با مشاوره پیش از ازدواج دچار مسائل و مشکلات می شود چگونه می توان انتظار داشت ازدواجی که با اتکا به دو مانیتور در فضای مجازی فانتزی به ثمر نشسته است، موفق باشد؟!

مهمترین ویژگی فضای چت و اینترنت، نشان دادن مجازی به جای واقعیت است، این جابه جایی آنقدر ظریف اتفاق می افتد که افراد به سادگی دنیای خیال را با جهان واقعیت اشتباه می گیرند.

البته با بستن سایت و برخورد با جوان نمی توان مانع استفاده جوانان از چنین فضاهایی شد؛ چرا که این روش دقیقا همانند بستن مسیر آب رودخانه با سنگ و جلوگیری از حرکت طبیعی اش است؛ زیر آب روان سرانجام راه خود را پیدا می کند که قطعا انحراف از مسیر اصلی است.

تنها راه صحیح و منطقی آموزش درست، صحیح و به موقع به نوجوانان و جوانان در محیط های علمی و دانشگاهی است که می تواند در آگاه سازی آنان در زمینه استفاده درست از چنین فضاهایی و داشتن صداقت در بیان حقایق موثر باشد.