غایبان بزرگ جلسه روحانی با اقتصاددانان

به گزارش پایگاه 598، روز گذشته حسن روحانی، رئیس‌جمهور طبق وعده‌ای که داده بود در نشستی در ریاست‌جمهوری با اقتصاددانان کشور دیدار کرد؛ دیداری که گفته می‌شود حدود دو ساعت به طول انجامید که یک‌ساعت‌ونیم آن را اقتصاددانان صحبت کردند. البته برخی شنیده‌ها حاکی از آن است که دیدار روز گذشته اقتصاددانان با رئیس‌جمهور آن‌گونه که پیش‌بینی می‌شد، برگزار نشده و با حاشیه‌های بسیار زیادی روبه‌رو بوده است.

1- عدم حضور مسعود نیلی، تئوریسین اصلی اقتصادی دولت روحانی در نشست دیروز: روز گذشته مسعود نیلی، مشاور اقتصادی و دستیار ویژه حسن روحانی در امور اقتصادی در جلسه رسمی دولت با اقتصاددانان حضور نداشت! اگرچه درباره حضور نیافتن او در این نشست اظهارنظر رسمی نشده، اما سعید اسلامی‌بیدگلی، اقتصاددان نزدیک به دولت حاضر در جلسه درباره عدم حضور نیلی گفته است: «احتمالا سر دکتر نیلی خیلی شلوغ بوده است که نتوانسته بیاید، اما همکاران و دوستانش در جلسه حضور داشتند.»

به‌نظر می‌رسد عدم حضور مسعود نیلی در جلسه روحانی با اقتصاددانان می‌تواند یک پیام داشته باشد و آن اینکه او می‌خواهد به فضای رسانه‌ای کشور که او را مقصر اصلی آشفتگی‌ها و نابسامانی‌های اقتصادی ایران می‌دانند، پالس بدهد «من در دولت نیستم.»

البته این ادبیات بارها از سوی دوستان و نزدیکان او به جامعه تزریق شده، اما خود او هیچ‌گاه جرات نکرده به‌طور رسمی اعلام کند که از دولت خارج شده است. طی ماه‌های اخیر اغلب اقتصاددانان کشور، دولت حسن روحانی را به‌دلیل بی‌توجهی به آموزه‌های علم اقتصاد مورد نقدهای جدی قرار دادند و از مسعود نیلی گلایه کردند که با توجه به حضور او در دولت، دلیل آشفتگی‌های بازار چه می‌تواند باشد؟ او که تا دیروز دولت‌های نهم و دهم را به بی‌توجهی به آموزه‌های علم اقتصاد متهم می‌کرد حالا که وارد دولت‌های یازدهم و دوازدهم شده چرا با دولت متبوعش به‌خاطر این بی‌توجهی برخورد نمی‌کند؟!

 اعلام دلار 4200 تومانی نمونه‌ای آشکار درباره تصمیمات اشتباه و بی‌توجهی به آموز‌ه‌های اقتصاد است که مسعود نیلی دراین‌باره تاکنون هیچ واکنشی نشان نداده است. البته برخی کارشناسان اقتصادی حضور نیافتن مسعود نیلی را در جلسه دیروز ناشی از شرمندگی وی از اتفاقات ناگوار اقتصادی اخیر تلقی می‌کنند و معتقدند شاید نیلی از اینکه در پنج‌سال اخیر تصمیمات اقتصادی اشتباه گرفته، پشیمان و شرمنده است.

2- عدم حضور منتقدان اصلی –طیف نهادگرا- مانند فرشاد مومنی، حسین راغفر و عباس شاکری: نکته قابل‌توجه درباره جلسه دیروز رئیس‌جمهور با اقتصاددانان، حضور نداشتن سه اقتصاددان موسوم به نهادگرا مانند حسین راغفر (دانشگاه الزهرا)، فرشاد مومنی (دانشگاه علامه) و عباس شاکری (دانشگاه علامه) در جلسه بود. سهراب دل‌انگیزان، یکی از اقتصاددانان حاضر در جلسه گفت: «اقتصاددانان نهادگرا ازجمله راغفر، مومنی و شاکری به‌‌رغم اینکه اطلاع دارم از طرف ریاست‌جمهوری به این جلسه دعوت شده بودند اما نیامدند!»

3- حضور نیافتن اقتصاددانان موسوم به طیف اسلامی: یکی دیگر از نکات قابل‌توجه این نشست، عدم حضور اقتصاددانان منتقد دولت (طیف اسلامی) مانند حسین صمصامی، الیاس نادران، ایرج توتونچیان، پرویز داوودی و... بود. تنها چهره منتقد شناخته‌شده در این جلسه احمد توکلی بود که گفته می‌شود وی نیز در ساعات پایانی روز گذشته به جلسه دعوت شده بود.

4- حضور چهره‌های سیاسی همچون سعید لیلاز، دکتری تاریخ و تحلیلگر مسائل سیاسی به‌عنوان اقتصاددان و دعوت از اقتصاددانان درجه دوم و سوم باعث شده این جلسه در تراز یک نشست تخصصی با رئیس‌جمهور ارزیابی نشود.

آنچه از جلسه روز گذشته برمی‌آید اینکه طیف لیبرال و مدافع بازار آزاد در نشست با رئیس‌جمهور حضور فعال داشتند و اغلب دعوت‌شدگان به‌جای اینکه متخصص اقتصاد باشند مانند چهره سیاسی همچون سعید لیلاز، حسن عبده‌تبریزی و محسن رنانی چهره‌هایی سیاسی و غیرآکادمیک در حوزه اقتصاد محسوب شده و دارای آثار و تالیف برجسته‌ای در حوزه اقتصاد نیستند.

نکته قابل‌توجه درباره نشست دیروز اینکه اگر در اقتصاد ایران 20 اقتصاددان برجسته داشته باشیم روز گذشته حتی یکی از آن 20 اقتصاددان فرضی نیز در جلسه حضور نداشتند و این مساله بیانگر آن است که سطح جلسه دیروز اصلا در تراز یک جلسه رسمی-عملیاتی نبوده و اغلب حاضران یا دولتی بودند یا مدافع بازار آزاد یا فعال سیاسی اصلاح‌طلب!

آیا با همفکری چنین اقتصاددانانی می‌توان برای اقتصاد ایران نسخه پیچید؟!