دولتیها اعلام کردهاند فقط کالاهایی گران شدهاند که ارتباط مستقیم با ارز دارند و به همین علت دولت کالاهای اساسی را با دلار 4200 تومانی وارد میکند و سایر کالاهای غیرضرور و غیرممنوعه با دلار 8 هزار تومانی وارد کشور میشوند. بدین ترتیب نباید کالاهایی که در داخل تولید میشوند و برای تهیه مواد اولیه هیچگونه ارزی استفاده نمیکنند، افزایش قیمت چندانی داشته باشند اما فروشندگان این نوع کالاها نیز اعلام کردهاند کالاهای داخلی بیش از 300 درصد گرانی را تجربه کردهاند.
بازار فلزات اولیه
خیابان سعدی و ناظمالاطبا بورس فروشندگان و نمایندگان تولیدکنندگان شیرآلات و اتصالات برنجی و گازی است که از آنها در کولرسازی، مصارف ساختمانی و مصارف صنعتی بهره گرفته میشود. ماده اصلی مورد نیاز برای اکثر این شیرآلات آلیاژهای برنج، مس و آلومینیوم است که طبق بررسیهای انجام شده پس از جهش ارزی، افزایش قیمت محسوسی داشتهاند و تولیدکنندگان را به ورطه ورشکستگی کشانده است. پس از جهش بیسابقه قیمت ارز از 4 هزار تومان به 14 هزار تومان، اکثر تولیدکنندگانی که ماده اولیه آنها وارداتی بود با مشکل کمبود کالا مواجه شدند. همین موضوع باعث شد اکثر آنها یا کارآگاه خود را تعطیل کنند یا منابع تامین کالای خود را داخلی کنند. در این میان نکته قابل توجه این است که انتظار تورمی ایجاد شده ناشی از افزایش قیمت دلار، در بازارهای دیگر هم تسری پیدا کرده و کالاهایی که هیچ ارتباطی با ارز هم ندارند گران شدهاند. طبق بررسیهای میدانی از تولیدکنندگان شیرآلات صنعتی، قیمت مواد اولیه معدنی با جهش 200 تا 300 درصدی روبهرو بوده است.
بر این اساس قیمت آلومینیوم با رشد 350 درصدی، مس با رشد بیش از 40 درصدی و برنج با رشد 300 درصدی روبهرو بوده است. لازم به ذکر است که این مواد از معادن تحت نظارت و راهبری دولت استخراج شده و سازمان ایمیدرو روی قیمتگذاری آنها نظارت دارد. یکی از تولیدکنندگان در خیابان سعدی درباره سرانجام بازار ریختهگران و تولیدکنندگان شیرآلات در شرایط سخت کنونی گفت: دولت و سازمان تعزیرات هیچ نظارتی روی نحوه توزیع مواد اولیه ندارند. برخی سرمایهداران مس، آلومینیوم و برنج را از دولت خریداری کرده و در انبارهای خود احتکار کردهاند که در زمان مناسب به فروش برسانند. این تولیدکننده که خود کارگاه ریختهگری کولرهای آبی دارد، درباره شرایط پیشروی این صنعت گفت: قیمت کولر در تابستان امسال به دلیل گرانی مس (ماده اولیه مورد نیاز در دینامهای کولر) نسبت به سال گذشته 3 برابر شد و قیمت فعلی تا تابستان سال آینده هم 2 برابر خواهد شد.
وی ادامه داد: یکی از قطعاتی که در کولر استفاده میشود موتور است که در حال حاضر تنها 2 شرکت اقدام به تولید آن میکنند؛ یکی موتوژن و دیگری الکتروژن که اولی متعلق به دولت است و دومی خصوصی. جالب است که شرکت دولتی پس از گرانی دلار بیشتر از شرکت خصوصی افزایش قیمت داشت. این صنعتگر در ادامه تصریح کرد: بازار شیرآلات و اتصالات برنجی بیش از 20 هزار فعال مستقیم و غیرمستقیم تولیدی دارد که به سبب وضعیت واردات و افزایش قیمت ارز در چند سال گذشته دستخوش بحرانی عظیم شده و اکنون بیش از نیمی از این جمعیت بیکار شدهاند و کارگاههای بسیاری در کشور تعطیل شده است. بر این اساس با افزایش قیمت مواد اولیه معدنی باید در آیندهای نهچندان دور منتظر ورشکستگی بخش عظیمی از صنایع تولیدی وابسته به این مواد معدنی در کشور باشیم، ضمن اینکه باید در نظر داشت در شرایط کنونی با افزایش قیمت ارز، صادرات سود بسیاری دارد اما اولویت اول باید تولیدات داخلی و مصرف داخلی باشد.