«وندی
شرمن» معاون «جان کری» وزیر اسبق خارجه ایالات متحده اخیرا در مصاحبه با
«سیبیاس نیوز» درباره توهین آشکار خود علیه مردم ایران ابراز پشیمانی
کرد. ۱۱ مهر ۹۲ شرمن در اهانتی سخیف به مردم ایران در کمیته روابط خارجی
سنای آمریکا گفت: «مقامات آمریکایی به دیپلماسی زمان دادند که کارساز شود،
اما میدانم فریبکاری بخشی از ژن ایرانیان است».
اینکه چرا امروز وندی شرمن پس از ۵ سال، ژست فردی متحول
شده (!) را به خود گرفته، جای بسی سوال و ابهام دارد. در همان مهرماه ۹۲،
جمهوری اسلامی ایران رسما اظهارات معاون وزیر وقت خارجه آمریکا را محکوم
کرد، اما وی حاضر نشد از ملت ایران عذرخواهی کند. به هر حال، امروز در حالی
که دموکراتها به سبب از دست دادن کاخ سفید، مجلس سنا، مجلس نمایندگان و
بسیاری از فرمانداریهای ایالات آمریکا بیش از هر زمان دیگری در انزوای
سیاسی قرار دارند، شاهد اتخاذ «ژست مظلومانه» آنها هستیم.
۱- بهتر بود خانم شرمن به جای عذرخواهی بسیار دیرهنگام و
بیفایده از ملت ایران، بابت فریبکاری خود و تیم مذاکرهکننده هستهای
آمریکا و تحمیل توافقنامهای ناقص- که در گلوگاههای حساس فقط به سود
آمریکا تفسیر میشود- در مقام تعذر قرار گیرد! در جریان برگزاری دور نهایی
مذاکرات هستهای در وین، وندی شرمن به همراه جان کری و دیگر اعضای تیم
مذاکرهکننده هستهای، اصلیترین نقش را در تعبیه «مکانیسم ماشه» در برجام
ایفا کردند. از سوی دیگر، زمانی که توافق هستهای برای تصویب نهایی به
کنگره آمریکا رفت، شرمن و همراهانش به بهانه استناد به قوانین داخلی
آمریکا، سرنوشت برجام را منوط به تایید ۱۲۰ روز یکبار رئیسجمهور آمریکا
[تمدید تعلیق تحریمها توسط مستأجر کاخ سفید]کردند. شرمن بخوبی میدانست در
صورت حضور فردی مانند «دونالد ترامپ» یا «تد کروز» در راس معادلات سیاسی
ایالات متحده آمریکا، این «اختیار عمل» برای از بین بردن توافق هستهای
کافی است، اما با علم به همین مسأله چنین فرصتی را در اختیار رئیسجمهور
بعدی آمریکا قرار داد.
دموکراتها از یک سو با اتخاذ مکانیسم ماشه، خیال
ترامپ را برای خروج از برجام راحت کرده و از سوی دیگر، به وی برای لغو
یکجانبه توافق هستهای اختیار کامل دادند. اگر چه مدتی پس از اجرایی شدن
برجام، شرمن از سمت خود (معاونت کری) استعفا کرد، اما در مواضع رسانهای
خود، نقض صریح مفاد ۲۶ تا ۲۹ توافق هستهای از سوی دولت اوباما و بویژه
خزانهداری این کشور را توجیه کرده و آن را قابل قبول و منطقی دانست (!)
شرمن بخوبی میدانست یکی از اصلیترین اهداف جمهوری اسلامی ایران از مذاکره
با اعضای ۱+۵، لغو تحریمهای آمریکا و عادیسازی روابط پولی و بانکی بود.
بدون شک، شرمن یکی از اصلیترین «چینشگران» پازل برجام علیه ایران محسوب
میشود، بنابراین مسائل به مراتب بزرگتری وجود دارد که شرمن باید بابت
آنها از ملت بزرگوار ایران عذرخواهی کند.
۲- اقدام اخیر معاون وزیر اسبق خارجه آمریکا، آن هم در
حالی که مدت زمان زیادی تا انتخابات میاندورهای کنگره باقی نمانده است،
بسیار هدفمند محسوب میشود. نگارنده بر این باور است شرمن بیش از آنکه در
این عذرخواهی به دنبال جلب رضایت مخاطبان ایرانی باشد، به دنبال ارسال
سیگنالی ایجابی برای متحدان اروپایی آمریکا و کسانی است که از سیاست خارجی
خشک و بیروح ترامپ به ستوه آمدهاند. از سوی دیگر، به نظر میرسد
«عذرخواهی شرمن» بار دیگر وسوسههایی را در دل طرفداران داخلی ایجاد دوگانه
«دموکرات/ جمهوریخواه» به وجود آورده است. دموکراتها طی ماههای گذشته
سیگنالهایی را در دفاع از برجام، استیضاح ترامپ، مخالفت با سیاستهای
بینالمللی کاخ سفید و ... به بازیگران بینالمللی مخابره کردهاند. آنها
درصددند از «تهدید ترامپ» پلی برای پیروزی خود در انتخابات میاندورهای
کنگره امسال و متعاقبا، انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۲۰ بسازند، بنابراین
هر اندازه ما مقهور این بازی فریبکارانه، تاکتیکی و کوتاهمدت دموکراتها
شویم، در آینده با آسیبهای بیشتری از سوی آنها مواجه خواهیم شد.
۳- بدون شک ما نیز پشیمان هستیم، اما جنس پشیمانی ما با
وندی شرمن تفاوتی عمیق و بنیادین دارد! بدون شک امروز کمتر ایرانیای وجود
دارد که از انعقاد توافق هستهای با اعضای ۱+۵، اعتماد به دولت اوباما و
دموکراتهای ریاکار در سال ۹۴ خرسند باشد! در آن زمان بسیاری از افراد
دلسوز که ماهیت واقعی مقامات آمریکایی و بیتعهدی ذاتی سیاستمداران مقیم
کاخ سفید در نظام بینالملل را به مثابه یک «گزاره راهبردی» درک کرده
بودند، از سوی دولت محترم محکوم به سنگاندازی در برابر تیم مذاکرهکننده
هستهای و ایستادگی در برابر ملت (!) شدند. با این حال به نظر میرسد حتی
اعضای تیم مذاکرهکننده هستهای کشورمان نیز امروز از اعتماد به دولت
اوباما پشیمان هستند. اظهارات اخیر «محمدجواد ظریف» مبنی بر اشتباهی که در
رابطه با دولت اوباما (درباره لغو تحریمهای ایران) مرتکب شده بود،
نشاندهنده همین حقیقت است. بدون شک ما از اینکه «وندی شرمن»، «جان کری»،
«سوزان رایس» و رئیسشان «باراک اوباما» و دیگر مقامات آمریکایی دخیل در
انعقاد برجام را «فریبکار» و مصداق اتم شیطان بنامیم ابایی نداریم و به این
تشبیه افتخار میکنیم! با این حال از اینکه برخی سیاستمداران ما در
برههای از زمان، فریب لبخند چنین شیاطینی را خورده و به توصیه منتقدان
توجه نکردند، ناراحت هستیم! آرزوی ملت ایران این است که دیگر هیچگاه این
پشیمانی تکرار نشود.