کد خبر: ۴۴۳۴۳
زمان انتشار: ۱۰:۲۰     ۲۳ اسفند ۱۳۹۰
نقدی بر برنامه های کودک رسانه ملی:
علیرضا ولیان
علیرضا ولیان
سرویس نقد رسانه 598 -علیرضا ولیان/ وقتی برنامه های کودک تلویزیون جمهوری اسلامی را می کاوی، از عمو قناد و عموهای فیتیله ای تا خاله شادونه و خاله بهار و خاله نرگس وپنگول و انگور و چند خاله و عموی دیگر را از نظر می گذرانی، نبود یک راهبرد مشخص یا اهداف عملکردی در این آشفته بازار بیشتر از هر چیز دیگر رخ می نماید. اما نه! بی انصافی است اگر بگوییم راهبرد مشخصی را نمی توان در آنها یافت. حقیقت ماجرا آن است یک راهبرد اساسی و البته مفید (!) به شکل مدون در تمام برنامه ها وجود دارد: راهبرد دست و هورا!

مطابق این راهبرد، برای تولید یک برنامه کودک، مواد لازم به شرح زیر است: یک مجری، یک گروه کودک، مجموعه ای از موسیقی (که بیشتر پدر و مادرها را به یاد خوانندگان لس آنجلسی زمان خودشان می اندازد و به نظر برایشان خاطره انگیز است)، عروسکهایی که مشتی حرف زشت را در قالب لودگی تحویل فرزندانمان می دهند و ضمناً استفاده از تکنیک دست و هورا به مقدار لازم تا برنامه را پر کند!.

بر این اساس ما برای آنکه کودکانمان را شاد نگاه داریم، مدام موسیقی های دست چندمی لس آنجلسی برایشان پخش می کنیم؛ موسیقی هایی که قرار است فرزندانمان بر اساس باورهای اسلامی – میهنی شان سالهای بعد گوش دادن به آنها را نه فقط شرعاً و بلکه حتی به لحاظ زیبایی شناختی، نامناسب بدانند. پرسش اینجاست، آیا کودکانی که کودکی خود را با شنیدن اینچنین آثاری از رسانه ملی می گذرانند، در سالهای بعد به پند و خطابه های همین صدا و سیما و تمام دستگاههای عریض و طویل فرهنگی در مذمت موسیقی و بویژه نوع پیش پا افتاده آن گوش فرا خواهند داد؟

و آیا هنگامی که عروسکهای برنامه های کودک الفاظ غیر متعارف (حتی برای بزرگسالان) و تعابیر زشت را بر زبان می آورند تا شاید با افتادن به ورطه لودگی، لبخندی هرچند سخیف بر لبان مخاطبان بی گناه بنشانند، می توانیم کودکانمان را برای بکارنبردن واژگان صحیح و شریف فارسی در سالهای بعد مورد مؤاخذه قرار دهیم؟

اما به نظر می رسد این بار هم تلویزیون، همه را شگفت زده می کند! پاسخی از جنس پاسخهای رسانه ملی به این دغدغه را هم می توان بویژه در برنامه «گلهای زندگی» شبکه قرآن و معارف سیما یافت. گرچه بردباری بسیار لازم است تا حتی به منظور بررسی شرایط برنامه سازی کودک هم، پای این برنامه فوق العاده جذاب (!) بنشینیم! راه حل آسان معضل پیچیده فوق، از دید دوستان شبکه قرآن و معارف سیما مطابق معمول همیشه، حذف است!

گرچه بنای این نوشته پرداختن به مصادیق نیست، گذشتن از وصف این شاهکار برنامه سازی کودک نیز بسیار دشوار می نماید. برنامه ای سنگین، عاری از حداقل زییایی و به شدت اغراق شده که قرار بوده بر مبنای ملاحظات دینی ساخته شود که با افسوس بسیار، در سطح می ماند و خواندن متن حدیث را به همراه پوشاندن دخترکان معصوم با پوششی نازیبا برای اسلامی کردن برنامه کافی می داند. این همه در حالی است که در همان ساعت، شبکه جهانی جام جم برنامه آبرنگ را روی آنتن دارد.

 برنامه ای در سر دیگر این طیف و عاری از هر گونه نماد و نشان دینی که یک بزن و بکوب کامل است! و حال پرسش اینجاست که یک کودک معمولی، اگر اجبار پدر و مادر در کار نباشد، کدام برنامه را انتخاب خواهد کرد؟ آ یا اگر کسی نمایش کسل کننده و عاری از زیباییهای بصری گلهای زندگی شبکه قرآن را بر برنامه شاد و جذاب و پر از شور و حرارت شبکه جام جم ترجیح دهد، انتخاب مؤمنانه ای نموده است؟


روی دیگر این سخن دردی همیشگی است که در حوزه های گوناگون فرهنگ، ریشه دوانده است. چرا در حوزه های دینی که علی القاعده مهمترین حوزه های راهبردی در برنامه ریزیهای فرهنگی به شمار می آید، توانمند ترین افراد به کار گمارده نمی شوند؟ گویی دوستان صدا و سیما خود نیز اذعان دارند که برنامه هایی از جنس گلهای زندگی قرار نیست خیلی مخاطب داشته باشند.

سؤال دیگر آن است که اساسا چه فرقی میان شبکه های تلویزیون از حیث تطابق با ارزشهای دینی باید وجود داشته باشد؟ مگز نه آن است که همه این شبکه ها رسانه های جمهوری اسلامی اند؟ آیا شبکه مؤمن تر یا کافرتر وجود دارد؟ اگر چنین نیست، دلیل اینهمه تفاوت در سبک برنامه سازی میان دو شبکه از یک سازمان رسمی رسانه ای چیست؟

اساسا مخاطب برنامه ای چون گلهای زندگی چه کسانی هستند؟ آیا کودکان خانواده های متدین قرار است این برنامه ها را ببینند؟ در این صورت آیا دیدن برنامه های دیگر که با معیارهای تعریف شده در شبکه قرآن و معارف سیما، کافرانه تلقی می شود،  بر کودکان خانواده های متدین حرام است؟ چه کسی دوگانگی پدید آمده در ذهن این کودکان را پاسخ خواهد داد؟ راستی صدا و سیما مگر در این خصوص هم وظیفه ای دارد؟!!

گویی در میانه اینهمه هیاهوی سیاسی و افتصادی، کسی به فکر کوچولوها نیست! آنها که چند ساعت در روز نگاه معصومشان را به صفحه تلویزیونی می دوزند که قرار است به فرموده حضرت آقا، بنیانهای خانواده را محکم تر سازد و در رویش اندیشه های ایرانی اسلامیمان نقشی بسزا ایفا کنند. قرار است در خط مقدم نبرد فرهنگی، رسانه می بایست فرزندان ما را از محتوای سیلاب فرهنگی رسانه های بیگانه، بی نیاز سازد تا کودکان معصوم ما جای باربی و مک کویین و مرد عنکبوتی و ... قهرمانان وطنی خودمان را همراه رویاهای شبانه خود کنند. راستی اصلا مگر قرار است صدا و سیما این کارها را بکند؟!!

مانده این سخن را این زمان بگذار تا وقت دگر....

والحمدلله اولا و اخرا

 
نظرات بینندگان
نام:
ایمیل:
انتشاریافته:۱۳
در انتظار بررسی: ۱
* نظر:
ارسال نظرات
سید
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۰:۴۶ - ۲۳ اسفند ۱۳۹۰
۱۸
۶
کاش فقط همین بود/.. آموزش رقص و خوانندگی هم که ماشاال..
پاسخ
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۱:۱۷ - ۲۳ اسفند ۱۳۹۰
۹
۳
عکس های زننده ای از پریناز ایزدیار در فضای وب موجود است.
در صورتی که این فرد اکنون در سریال مثل یک کابوس شبکه یک بازی می کند.واقعا معیار صدا و سیما برای انتخاب بازیگران چیست؟
درباره این موضوع مطلبی بنویسید.
پاسخ
اندیشه
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۹:۳۳ - ۲۳ اسفند ۱۳۹۰
۱۳
۴
حرف دل ما رو زدی واقعا کی قراره صدا و سیمای جمهوری اسلامی اسلامی بشه و در عین حال جذاب
پاسخ
امید
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۴:۳۱ - ۲۴ اسفند ۱۳۹۰
۱۰
۶
به نظر شما به جای ایجاد فضای شاد برای بچه ها باید براشون مداحی و نوحه بزارند فرزندان خود شما اگر برنامه های کودک فقط آموزش های دینی باشد آیا میبینند یلا دوباره سراغ مرد عنکبوتی و...میروند؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
پاسخ
آرش
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۲:۵۰ - ۲۵ اسفند ۱۳۹۰
۸
۱۰
شما بچه خودتون رو ببرید زیر زمین مخفی کنیدتا این جرثومه های فساد و عاملین استکبار جهانی نتوانند فرزند دلبند شما را از مسیر صراط مستقیم خارج نمایند.
پاسخ
رضاجان
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۲۲:۲۴ - ۲۵ اسفند ۱۳۹۰
۰
۰
مشکل اینجاست که مسئولان اجرایی و متولیان امور آنقدر سرشان به کارهای روزمره و مدیریتی گرم است که فرصت و وقت دیدن برنامه ها را ندارند ؛ و الا وارد گود می شدند و امور را در مسیر درست هدایت می کردند . مثال جالب برای این موضوع ، مشکلات مربوط به اتوبوسهای مسافربری بین شهری است که چون مسئولان و دست اندرکاران خودشان استفاده نمی کنند ، مسائل و آسیبهای موجود ( رانندگان مشکل دار - نوارهای مبتذل - ارتباطهای نامشروع و...) را نمی بینند .
پاسخ
منصف
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۴:۱۸ - ۲۷ اسفند ۱۳۹۰
۶
۲
بالاخره یک مرد پیدا شد که در باره برنامه کودکان در سیما هم حرف بزند من با داشتن چهار فزرند دختر و پسز از پیش دانشگاهی تا اول دبستان حدود ده ماه است که با نظر فرزندانم تلویزیون را از منزل مان محو کرده ایم زیرا جز لودگی بی بند و باری بی حرمتی زن به شوهر و شوهر به زن و از همه مهمتر بی حرمتی فرزندان به پدر و مادر و ترویج بی اعتمادی در بین افراد خانواده و به اسم طنز حرف های رکیک و زشت چیز دیگری آموزش نمی دهد. آموزش مصرف مواد مخدر تبلیغات مواد غذایی بی فایده و تلف کردن اوقات با ارزش خانواده بجای دور هم بودن و با هم گفتگو کردن از دیگر برنامه های سیما است . بیدار ماندن تا پاسی از شب جلو تلویزیون و تماشای آن توسط دانش آموزان که پنجشنبه ها هم تطیل هستند چیز دیگری ندارد. برای صفا دادن به زندگی خانوادگی تلویزیون را برای همیشه از زندگی تان اخراج کنید ای ایرانیان عزیز ای هموطنان گرامی بهترین اوقات با هم بودن را فدای برنامه های بیهوده تلویزیون نکنید . ای ایرانیان همیشه شاداب باشید
پاسخ
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۰۲:۱۷ - ۰۴ فروردين ۱۳۹۱
۳
۳
خدا لعنت كنه مسئولين صدا و سيما رو
پاسخ
رحيمي
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۱:۳۳ - ۰۵ فروردين ۱۳۹۱
۱
۲
سلام عليكم ... ميخواستم از مسئولين محترم سايت و همچنين نويسنده اين مطلب تشكر كنم. مدت هاست كه فكر من به اين مشغول است كه چرا حوزه هاي علميه و متخصصان مربوطه به نقد صريح و بي پرده صدا و سيما نمي پردازند تا حد اقل مردم متوجه وجود اختلاف ميان آن چيزي كه امروز صدا و سيما دارد ترويج مي كند با اصول و مباني اسلامي شوند. برخي از متدينين جامعه هم دارند باور ميكنند كه اين نوع نگاه را بايد پذيرفت و با آن هماهنگ شد! اميرالمومنين عليه السلام در نهج البلاغه مي فرمايند: "الْعِلْمُ مِنَ الصِّغَرِ كَالنَّقْشِ فِی الْحَجَر؛ علم در کودکی مانند حکاکی بر روی سنگ است." همچنین پیامبر (صلي الله عليه و آله وسلم) فرموده اند: "حفظ الرّجل بعد ما یكبر كالكتاب على الماء؛ یادگیری در بزرگسالی مثل نگارش بر روی آب است. ". متاسفانه اين برنامه ها با كودكان ما كاري مي كنند كه برخي انحرافات اخلاقي چنان در جان آن ها ريشه پيدا كند كه در بزرگسالي به سختي بتوانند آن ها را اصلاح كنند. تازه اگر اهل اصلاح شوند!! به فرموده اميرالمومنين عليه السلام در نامه 31 نهج البلاغه خطاب به فرزندشان: "پسرم! من فضایل و ارزشهای اخلاقی را برای تو برشمردم و نمایاندم پیش از آن که خواهش ها و دگرگونی های دنیا به تو هجوم آورد و پذیرش اطاعت مشکل گردد زیرا قلب نوجوان همچون زمین حاصلخیز و آماده به کشتی است که هر بذری در آن پاشیده شود می پذیرد پس در تربیت تو شتاب کردم پیش از آن که دل تو سخت گردد و فکر و عقل تو به چیز دیگری متمایل و مشغول گردد" ... صدا و سيما هم البته در تربيت كودكان ما شتاب كرده تا قبل از اينكه دل هاي آن ها سخت شود، پذيرنده انواع رقص و آواز گردند تا اگر در بزرگسالي ندايي از جانب دين به آن ها برسد كه چنين سلوكي مورد تاييد اسلام نيست همچون نقشي كه بر آب مي زنند در لحظه اي محو گردد و با لبخندي حاكي از تاسف از كنار آن بگذرند. اما جالب اينجاست كه اگر به حال و هواي گردانندگان اين مجموعه ها (فتيله، عموپورنگ و ...) نگاه كنيم ميبينيم كه در ذهن خودشان چنان اين مرام را باور كرده اند كه شكي ندارند كار آن ها خدمت به كودكان و آينده اين سرزمين است و با تمام توان دارند در اين راه وقت و انرژي مي گذارند. و تلويزيون هم در تجليل از اين گروه ها كم نميگذارد!! ... به قول معروف، حال بسياري از ما شده حال آن كس كه نداند و نداند كه نداند ...
پاسخ
محمد
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۰۹:۱۳ - ۰۶ فروردين ۱۳۹۱
۱
۰
سلام علیکم با تشکر از مطلبی که نوشتید این افرادی که نام بردید همه هنرمند هستند و کاری که به آنها در همین صدا سیما آموزش داده شده را انجام میدن مشکل از کسانی است که این سبک برنامه ها رو سفارش میدن و نظارت تیز بینانه ندارن کارتون ها و برنامه های ما فکر و اندیشه قوی و مستحکمی پشت سر خودشان ندارند در حالی که دشمنان ما از شاید 30 سال پیش تا به حال میدانستند چه میسازند و برای که میسازند ما هدف مشخصی نداریم در حالی که دشمن دارد ما نباید در این هیاهو ضعیف و بی هدف عمل کنیم کودکان امروز مبارزان فردا با همین دشمن حیله گر هستند دشمنی که به تعبیر امام برای صد سال آینده برنامه ریزی میکند ما همیشه انتقاد میکنیم همیشه تصمیم میگیریم هیچ وقت عمل نمیکنیم خاله شادونه ها و عمو قناد ها هنرمندان توانایی هستند و میتوانند مفاهیم دلخواه ما را بهتر به کودکان ما انتقال دهند در حالی که ما از آنها بخواهیم نه اینکه ببینیم که چه میکند ما از او انتقاد کنیم بهتر این است که همه با هم به فکر آیندهای روشن و با بصیرت برای فرزندان این مرز و بوم باشیم و من الله توفیق
پاسخ
شکروی
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۲۳:۴۸ - ۰۶ فروردين ۱۳۹۱
۰
۱
با سلام و تبریک سال نود ویک
باید ایده داد و عمل کرد
هر کاری ضعف و قوتی داره
و برای هر برنامه ای زحمات زیاد کشیده می شود.این زحمات رو با حرفهای زننده خستگی رو تنشون براشون بزاریم.
باید با تشکر راه کارداد که دین ،اسلام و حجاب را صادر کنیم و با صبرو شکیبایی انجام خواهد شد. ما ایرانی ها همیشه به آینده امیدواریم،همیشه هم موفق بودیم.
موفق باشید
شکروی
salamshokravi@ymail.com
پاسخ
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۰۰:۱۶ - ۰۷ فروردين ۱۳۹۱
۱
۰
جالبه من انتقاد میکنم شما جرات انتشار ندارید !!!!
بله همون غیر قابل انتشار
598!!! دیگه
پاسخ
الهام
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۷:۱۵ - ۰۳ تير ۱۳۹۱
۱
۰
درسته كه صداو سيماي ايران اسلامي نيست و باييييييد تغيرات اساسي درش ايجاد بشه لي به نظرم شمام خيلي همه چيو اغراق آميز مينويسيد من كه تا حالا حرف بد از عروسكاي برنامه كودك نشنيدم !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
پاسخ
جدیدترین اخبار پربازدید ها