بحران انرژی در سایه اختلافات نفت و نیرو؛
خسارت‌های برجام تمامی ندارد؛
در دو هفته گذشته مقامات اتحادیه اروپا چند باری به صورت نمایشی با اقدام ترامپ مخالفت کردند اما در عمل هیچ گام موثری برای حفظ توافق برداشته نشد، شرکت‌های اروپایی یکی پس از دیگری قراردهای خود با ایران را لغو کردند و مقامات اروپایی فقط نظاره‌گر بودند.
به گزارش سرویس اقتصادی پایگاه 598، سه ماه قبل ترامپ وعده داده بود که از توافق با ایران خارج خواهد شد، در طول این سه ماه مسئولین دولت و اعضای تیم مذاکره‌کننده ادعا کردند سازوکارهای تعریف شده در برجام این اجازه را به آمریکا نمی‌دهد که بصورت یک‌طرفه از توافق خارج شود.
استدلال دیگری که آنها بیان میکردند، حمایت تام و تمام کشورهای اروپایی از توافق برجام بود، دستگاه سیاست خارجی دولت تدبیر و امید معتقد بود آمریکا اگر بخواهد از برجام خارج شود با اروپا به اختلاف میخورد چراکه کشورهای اروپایی از طریق برجام به منافع ارزشمندی دست پیدا کرده‌اند و هیچوقت به آمریکا اجازه نمی‌دهند که منافع آنها را به خطر بیاندازد.
طرفداران توافق برجام می‌گفتند در بدبینانه‌ترین حالت اگر آمریکا از برجام خارج شود کشورهای اروپایی به این توافق پایبند می‌مانند و روابطشان با ایران را ادامه خواهند داد.
این تحلیل ها اما دوام و قوامی نداشت، ترامپ چند روز قبل از موعدی که تعیین کرده بود از برجام خارج شد و کل تحلیل‌های تیم مذاکره‌کننده ایرانی را به چالش کشاند.
علیرغم آنچه مقامات تیم مذاکره‌کننده می‌گفتند، کشورهای اروپایی موضع جدی در برابر تصمیم ترامپ اتخاذ نکرند و حاضر نشد در برابر آمریکا بایستند، دنباله‌روی اروپا از آمریکا هرچند برای ایران گران تمام شد اما پیش‌بینی آن اصلا دشوار نبود.
طبق آمارهای یورو استات میزان مبالات تجاری اتحادیه اروپا با آمریکا در سال گذشته 30 برابر تجارت با ایران بوده است و چنانچه صرفا ملاحظات تجاری و اقتصادی را در نظر بگیریم بازهم هیچ توجیهی برای مخالفت اروپا با سیاست های آمریکا نمی‌توان یافت، از طرفی شرکت های اروپایی برای سرمایه‌گذاری در ایران مجبورند طبق قوانین وزارت خزانه‌داری آمریکا عمل کنند چراکه در غیر اینصورت خودشان نیز از طرف خزانه‌داری آمریکا تحریم خواهند شد.
در دو هفته گذشته مقامات اتحادیه اروپا چند باری به صورت نمایشی با اقدام ترامپ مخالفت کردند اما در عمل هیچ گام موثری برای حفظ توافق برداشته نشد، شرکت‌های اروپایی یکی پس از دیگری قراردهای خود با ایران را لغو کردند و مقامات دولتیِ این کشورها فقط نظاره‌گر بودند.
اولین شرکتی که تعهدات خود نسبت به ایران را زیر پا گذاشت توتال فرانسه بود، اندکی پس از اعلام موضع ترامپ نسبت به برجام سایت رسمی شرکت توتال با انتشار بیانیه ای اعلام کرد: بدون معاف شدن از تحریم‌های ایالات متحده آمریکا این شرکت قادر به ادامه کار در فاز ۱۱ پارس جنوبی ایران نیست.
خروج ناگهانی این شرکت از ایران بدون شک خسارت‌های سنگینی به وزارت نفت وارد خواهد کرد، در همین راستا روز گذشته مدیرعامل اسبق شرکت ملی صنایع پتروشیمی اعلام کرد؛ شرکت توتال پروژه ساخت و توسعه فاز 11 پارس جنوبی را 16 سال معطل نگه داشته و از این طریق 87 میلیارد دلار به ایران خسارت وارد نموده است.
شرکت توتال سال 87 نیز یکبار ایران را سر کار گذاشت و قرارداد خود با وزارت نفت را نیمه‌کاره رها کرد، حالا بعد از 10 سال دوباره این اتفاق تکرار می‌شود، جالب اینکه اینبار نیز هیچ اهرمی برای فشار آوردن به شرکت توتال در متن قرارداد وجود ندارد، گویی این قرارداد تماما توسط آنها نوشته شده باشد و ما صرفا پای آنرا امضا کرده باشیم.
از طرفی اخبار روزهای گذشته نشان میدهد علاوه بر "توتال" بسیاری دیگر از شرکت‌های اروپایی که در ایران سرمایه‌گذاری کرده بودند بعد از علنی شدن خروج آمریکا از برجام، تصمیم دارند قراردادهای خود با ایران را فسخ کرده و به کشورهای خود برگردند.
در لیست کمپانی‌هایی که بنا دارند قرارداد خود را ملغی کنند و از ایران خارج شوند، نام شرکت‌های بزرگی همچون توتال، انی، زیمنس، ایرباس، دنیلی، مرسک، ساگا، آلیانتس و… به چشم میخورد؛ در ادامه توضیحات مختصری در مورد حیطه فعالیت این شرکت‌ها و دلیل‌شان برای خروج از ایران آمده است.
توتالشرکت نفت و گاز فرانسوی؛ شرکت توتال با صدور بیانیه‌ای اعلام کرده با توجه به خروج ایالات متحده از برجام و بازگشت تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران، در صورتی که مورد معافیت قرار نگیرد، مجبور است از پروژه اکتشاف گاز پارس جنوبی خارج شود. 35 درصد سهامداران آمریکایی در این شرکت سرمایه‌گذاری کرده‌اند؛ همچنین این شرکت 10 میلیارد دلار دارایی در آمریکا دارد که ترس از بلوکه شدن این اموال از طرف آمریکا وجود دارد. وزیر نفت از امکان جایگزینی توتال فرانسه در فاز 11 پارس جنوبی با شرکت چینی CNPC خبر داد و گفت: «برای خروج توتال از قرارداد جریمه‌ای وجود ندارد؛ اما مبلغی که توتال تاکنون در این قرارداد هزینه کرده است تا زمان اجرای کار، بازپرداخت نمی‌شود». بیژن زنگنه وزیر نفت در حاشیه امضای موافقتنامه بین المللی توسعه میدان نفتی کرنج با کنسرسیوم بین المللی پرگس گفته است: «توتال اعلام کرده است اگر آمریکا مجوز معافیت توتال از تحریم‌ها را صادر نکند بر اساس قرارداد، فرآیند خروج از قرارداد توسعه فاز 11 پارس جنوبی را آغاز می‌کند.
طبق قرارداد، در صورتی که توتال فرانسه از فعالیت در توسعه فاز 11 پارس جنوبی کنار برود شرکت سی.ان.پی.سی. چین جایگزین آن می‌شود». زنگنه با بیان اینکه «سی.ان.پی.سی. چین در صورت جایگزینی، سهام توتال را در اختیار می‌گیرد»، گفت: «در صورت خروج طرف چینی از قرارداد نیز شرکت پتروپارس ایران باقی می‌ماند».
دنیلیشرکت فولاد ایتالیایی، تولیدکننده فولاد ایتالیایی به‌دنبال خروج آمریکا از برجام، کار برای یافتن پوشش مالی سفارش‌های ایران به‌ارزش 1.5 میلیارد یورو (1.8 میلیارد دلار) را متوقف کرد. الساندرو تریویلین، مدیر ارشد اجرایی این شرکت گفته است: «با توجه به خروج آمریکا از این توافق، بانک‌ها از ترس مواجه شدن با تحریم‌های ثانویه، دیگر آماده تأمین سرمایه پروژه‌های ایران نیستند». شرکت دنیلی در سال 2016، یک توافقنامه چهارچوب تجاری با ایران به‌ارزش حدود 5.7 میلیارد دلار امضا کرد.
ساگاشرکتی نروژی که در حوزه انرژی خورشیدی فعال است و در اکتبر 2017 قراردادی به‌ارزش 2.5 میلیارد یورو برای ارائه خدمات انرژی خورشیدی به‌مدت پنج سال با شرکت «توسعه‌دهندگان انرژی امین» امضاء کرده است. اما بعد از اعلام تصمیم ترامپ برای خروج از برجام، «گائوت استینکوپف» مدیر توسعه شرکت «ساگا» از خروج این شرکت از ایران خبر داده است.
ایرباسشرکت اروپایی ایرباس در دسامبر 2016 اعلام کرد که برای تحویل 100 جت به ایران، قرارداد امضاء کرده است و تا کنون تنها 3 فروند جت مسافربری را به این کشور تحویل داده است.
انیشرکت ایتالیایی انی در ژوئن 2017 برای مطالعه میدان‌های نفتی و گازی با ایران توافقنامه امضاء کردند. این شرکت تصمیم گرفته توافق خود را با ایران لغو کند. «کلودیو دسکالزی»، مدیر شرکت انی ایتالیا، در نشست سالانه خود به سهامدارانش گفته که تمام طلب معوق خود از ایران بابت سرمایه‌گذاری‌های سال گذشته در این کشور را از تهران گرفته و قصدی برای اجرای پروژه جدید در ایران ندارد.
مرسکشرکت دانمارکی مرسک (Maersk) بزرگترین شرکت کشتیرانی جهان روز پنجشنبه 27 اردیبهشت اعلام کرد که کلیه فعالیت‌های تجاری خود با ایران را متوقف خواهد کرد. به‌گفته محمدحسین داجمر، مدیرعامل اسبق کشتیرانی شرکت‌های بزرگی مانند مرسک و مرسی به‌سبب اینکه بازار بزرگی در آمریکا دارند، نگران هستند که مشمول تحریم‌های آمریکا شوند.
آلیانتسAllianz شرکت چندملیتی خدمات مالی است، که دفتر مرکزی آن، در شهر مونیخ، آلمان قرار دارد. تمرکز اصلی این شرکت بر ارائه خدمات بیمه است. در سال 2010 شرکت آلیانتس، دوازدهمین شرکت بزرگ خدمات مالی در جهان بوده و در فهرست سال 2010 مجله فوربس، در رتبه 23 از بزرگترین شرکت‌های جهان، قرار داشت. سهام شرکت بیمه آلیانتس در بازار بورس نیویورک و بورس فرانکفورت معامله می‌شود. این شرکت هم‌اکنون به‌عنوان سومین شرکت خدمات مالی و بانکداری جهان شناخته می‌شود. حالا با اعلام خروج آمریکا از برجام آلیانتس تصمیم گرفته از ایران خارج شود.
*وحید عزیزی
اخبار ویژه
سکوت اصلاحطلبان
پشت پرده و واقعیت سفر پزشکیان به مصر چیست؟
عضو کمیسیون فرهنگی: مصوبهای از شعام درباره حجاب به مجلس نرسیده است؛
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
پر طرفدار ترین ها
