برگزاری رفراندوم همه پرسی در سوریه را می توان منطقی ترین حرکتی دانست که یک رئیس جمهور در وضعیتی مشابه وضعیت کنونی سوریه، می توانست انجام دهد. آنچه که این حرکت بشار اسد را به نوعی استراتژی زیرکانه تبدیل می کند و آنرا از سایر کشورهای درگیر بحران متمایز می کند، نحوه مشارکت دادن مخالفان و بازکردن چتری برای در بر گرفتن اکثریت گروه های سیاسی این کشور می باشد به گونه ای که اکنون شکافی غیرقابل ترمیم در جبهه مخالفین بوجود آمده و دیپلماسی فعال کشورهای حامی مخالفین نیز نتوانسته آنرا ترمیم نماید و اندک نشانه های رسمی آن در نشست تونس بروز کرد.
در حوادث آتی سوریه دو طرح کلی وجود دارد؛
1. یک طرح در داخل دولت سوریه که سعی میکند اصلاحات وعده داده شده را عملی سازد و با گروههای مسلحی که اغلب آنها از خارج به داخل سوریه نفوذ پیدا کرد ه اند، مقابله کرده و این بحران را پایان دهد.
2. طرح دیگری که در خارج از سوریه و توسط امریکا، انگلستان، فرانسه، عربستان سعودی ، قطر و ترکیه مدیریت می شود؛ این کشورها بازیگران اصلی این نمایش هستند و هدف آنها حل بحران سوریه نیست بلکه هدف آنها سرنگونی دولت بشار و وارد کردن ضربه به جبهه مقاومت است.این دو روند در سوریه در مقابل هم قرار دارند.
همه پرسی قانون اساسی که در این کشور برگزار شد از نظر دولت سوریه و بلکه تمام کشورهای غیر مغرض اقدام بسیار مهمی بود. درست در روزهایی که اعراب و غرب در کنفرانس موسوم به دوستان سوریه- در واقع دشمنان ملت سوریه- در تونس، مخالفان بشار اسد- که غالبا تروریست های شناخته شده ای هستند- را به رسمیت شناختند، سوری ها در حمایت از بشار اسد در دمشق و دیگر شهرها به پای صندوق های رای رفتند تا در رفراندومی که بشار اسد مبتکر آن بود شرکت کنند.
پیش نویس قانون اساسی جدید سوریه که شامل اصلاحات بنیادین سیاسی بود با اکثریت آراء و با حضور چشمگیر واجدین شرایط به رأی گذاشته شد و 89 درصد از شرکت کنندگان به اصلاحات بشار آری گفتند و بشار هم پس از اعلام نتایج، دستور اجرای مصوبات آن را صادر کرد. این رفراندوم نشان میدهد که دولت سوریه علی رغم یک سال بمباران حجم انبوه تبلیغات رسانه های ماهواره ای همسو با غرب ، از پایگاه مردمی خوبی برخوردار است و مخالفان نمیتوانند ادعا کنند که آنها نماینده مردم سوریه هستند؛ چرا که در حدود 70 درصد مردم سوریه از دولت حمایت میکنند.
گام بعدی اصلاحات در سوریه، برگزاری انتخابات پارلمانی است که هدف آن روی کار آمدن پارلمانی است که نماینده قشرها و گرایشهای مختلف سوری باشد، این روند در داخل و خارج سوریه مورد استقبال قرار گرفته است. در حال حاضر مهمترین شهرهای سوریه یعنی دمشق و حلب آرام است و اقلیتهای دینی و مذهبی و قومی و کردها از دولت حمایت میکنند، تنها اقلیتی که مخالف دولت مرکزی است در منطقهای در حمص مستقر هستند و تعداد زیادی از افراد القاعده که با کمک عربستان، قطر و ترکیه به سلاحهای جدید مسلح شده اند از طریق لبنان وارد این منطقه شده اند .
این در حالی است که ارتش سوریه این منطقه را محاصره کرده و به آنها هشدار داده تا سلاح خود را تحویل دهند و تا زمانیکه آنها اسلحهها را تحویل ندهند محاصره این منطقه ادامه خواهد داشت و در چند روز اخیر با تصرف منطقه باباعمرو در حمص این تهدید را عملی کرد و توانست حدود 130 افسرنظامی فرانسه را نیز در این منطقه دستگیر نماید. در مجموع می توان گفت دولت سوریه بر اوضاع مسلط بوده و به احتمال زیاد در آینده ای نه چندان دور این بحران را نیز پشت سر خواهد گذاشت و با در پیش گرفتن اصلاحات توانسته اعتماد عمومی را به ایجاد اصلاح واقعی جلب کند.
تقلاهای غرب برای ایجاد انحراف در فرآیند اصلاحات در سوریه ادامه دارد اما بی شک بشار اسد پس از برگزاری رفراندوم ، با در دست داشتن "آری" هموطنانش می تواند کشتی اصلاحات مد نظر خود را به مقصد برساند گرچه در این راه با دشواری های زیادی روبرو خواهد بود و از زاویه ی دیگری می توان گفت؛ سوریه به صحنه زورآزمایی میان غرب و روسیه (نماد شرق) تبدیل شده است و از سوی دیگر اعراب از نفوذ و قدرت ایران در منطقه هراس دارند و در حقیقت بشار را ابزار قرار داده اند تا با سرنگونی دولت او ایران را تضعیف کنند.
به نظر می رسد دولت سوریه پس از عبور از بحران کنونی و ایجاد ثبات – که البته با توجه به حجم تبلیغات و خرابکاری گروههای تروریستی به نظر این مرحله دشواری است - می تواند با بازی دادن مخالفین غیرمسلح در شطرنج سیاسی کشور و ایجاد فضای باز سیاسی برای احزاب و گروهها و برگزاری انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری الگویی موفق از یک کشور عربی باشد که علی رغم دشمنی زیاد دوستان عرب و دشمنان جبهه مقاومت ، توانسته است از بحران ها عبور کند و به پیشرفت کشور با توجه به منافع ملی سوریه بیندیشد.بدون تردید این پیروزی بزرگی برای سوریه و جبهه مقاومت و شکستی تلخ برای جبهه عربی ضد مقاومت است.
آنچه دولت سوریه نباید از آن غفلت کند اسباب کشی گروههای تروریستی مسلح از عراق به سوریه برای به اصلاح جهاد! ولی برای جامه عمل پوشاندن به منافع دولت های مرتجع عرب که خود را پشت نقاب دموکراسی نگه داشته اند و دوستان غربی آنها است که این موضوع می تواند در آینده به عنوان چالشی جدی برای امنیت داخلی سوریه محسوب شود.
محمد دهقانی
منبع : بصیرت