به گزارش پایگاه 598 / امیر علی امینیان: با وجود اینکه رئیس جمهور در نشست خبری هفته گذشته و در
پاسخ به خبرنگار یکی از رسانهها درباره دلار 4800تومانی عنوان کرد این
گونه نیست و البته ظاهرا با اشاره به قیمت دلار در همان لحظه که به
پایینتر از 4800 تومان رسیده بود، این موضوع انکار شد اما روز گذشته قیمت
این ارز برای چندمین بار از مرز 4800 تومان هم گذشت و به 4850 تومان رسید
تا بحران در بازار ارز بیش از پیش نمایان شود. به گزارش «عصر ایرانیان»، پس
از چند روز تعطیلی نسبی بازار به دلیل روزهای آخر هفته و سالروز پیروزی
انقلاب روز گذشته دلار آمریکا روی پلههای صعود قرار گرفت و در حالی که صبح
دیروز حدود 4774 تومان معامله میشد در فاصله چند ساعت با حدود 80 تومان
افزایش به 4850 تومان رسید. این چندمین بار است که دلار در 10 روز گذشته
گران میشود و با وجود این حجم از نوسان، باز هم دولتیها معتقدند که دلار
ارزان خواهد شد و مردم نگران نباشند.دلداری کلامیدولت درباره ارزان شدن
دلار در حالی صورت میگیرد که گرانی دلار تاثیرات فراوانی بر نرخ کالاها در
روزهای گذشته داشته و بر اساس گزارش بانک مرکزی نرخ 7 گروه کالایی که برخی
از آنها حتی ارتباطی هم با دلار ندارند به بهانه گرانی دلار در هفته
گذشته افزایش یافته است. کارشناسان ارزی معتقدند افزایش قیمت دلار از سوی
صرافیهای بانکی مهمترین عامل افزایش قیمت دلار در روز گذشته است، علاوه بر
صرافیهای بانکی نمایندگان پتروشیمیها که در روزهای اخیر حضور پررنگی در
فروش دلار مقابل پاساژ افشار داشتند قیمتها را بالا برده و با نرخی نزدیک
نرخ کف بازار به عموم مردم دلار میفروشند.
نگاهی به دلایل گرانی دلار
برخی فعالان بازار ارز میگویند بانک مرکزی به دلیل اینکه قصد داشت مردم
را از مقابل صرافیهای بانکی متفرق کند فاصله نرخ دلار بانکی و آزاد را
کاهش داد و عدهای نیز معتقدند که چون بازار میل به خرید دارد بانک از قیمت
بالا برای عرضه دلار شروع میکند و این مساله موجب شده تا اختلاف دلار
بانکی و آزاد کاهش یافته و در نهایت دلار گران تر از همیشه عرضه شود. بیژن
عبدی،کارشناس اقتصاد و استاد دانشگاه درباره وضعیت کنونی بازار به «عصر
ایرانیان» گفت:قبلا هم گفته بودیم که ترمز دلار از دست دولت خارج شده و
دیگر نمیتواند بازار را کنترل کند.این وضعیت کاملا نگران کننده است و اگر
برای مشکلات بازار ارز تدبیری اندیشیده نشود احتمال تکرار وضعیت سال 91
زیاد است و دلار میتواند حتی تا سه برابر هم افزایش قیمت داشته باشد. وی
افزود:دولت با تزریق محدود دلار میخواهد بازار را کنترل کند اما در حقیقت
قصد دارد اذهان عمومیرا متقاعد کند که در حال کنترل بازار ارز است در حالی
که کنترل بازار زمانی نتیجه میدهد که عرضه دلار به صورت گسترده باشد. این
کارشناس اقتصادی تاکید کرد:حجم نقدینگی در بازار سه برابر شده است و این
مساله میتواند به سه برابر شدن نرخ ارز در روزهای آینده هم منجر شود.البته
دلیل این رفتار دولت را نمیدانم و با وجود اینکه دولت مدعی است در گرانی
ارز نقش ندارد اما سیاستهای نادرست دولت در حوزههای کلان اقتصادی سبب شده
تا نقدینگی از بانکها خارج شده و به سوی بازار ارز سرازیر شود که تبعات
ان اتفاقاتی است که در حال حاضر در بازار میافتد.
دلار باز هم گران میشود
گرانی دلار در شرایط کنونی سقف قیمت دلار نیست و کارشناسان پیش بینی
میکنند دلار از این مبلغ هم گران تر شود. مهرداد میرزازاده، کارشناس امور
ارزی و نویسنده کتاب «حسابداری با رویکرد بانکی» در گفت و گو با «عصر
ایرانیان» درباره گرانی دلار گفت:تغییرات و شوک در بازار ارز قبلا هم اتفاق
افتاده بود اما این شکل از گرانی دلار در تاریخ بی سابقه بوده و شیب تند
گرانی دلار رکوردهای جدیدی را به ثبت رسانده است. وی افزود: در سالهای
گذشته هم شاهد گرانی دلار در نیمه دوم سال بودهایم ، اما این بار افزایش
قیمت از حد طبیعی خارج شده است.این افزایش غیر طبیعی قیمت به این دلیل است
که ساختار اقتصاد کشور بیمار است. میرزاده با هشدار درباره وضعیت بحرانی
کنونی اذعان کرد: باید منتظر شوک قیمتی دیگری هم در آینده باشیم و احتمال
اینکه دلار از این هم گران تر شود وجود دارد. نوسانات بازار ارز همچنان
ادامه خواهد داشت. نرخ ارز به مولفههای مختلفی بستگی دارد که یکی از آنها
تورم است و باید با توجه به نرخ تورم، نرخ ارز را مشخص کرد. این کارشناس
بانکی با اشاره به اینکه در کشور ما نرخ ارز دستوری است، تصریح کرد: نرخ
ارز مانند نرخ سود بانکی دستوری و توسط دولت تعیین میشود و در این میان
دولت سعی دارد رابطهای بین نرخ سود بانکی، نرخ ارز و تقاضای بازارهای
موازی ایجاد کرده و به صورت دستوری بر این سه بخش مدیریت کند. میرزاده
ادامه داد: قیمت دلار امسال در مقایسه با سال قبل بیش از 25 درصد افزایش
یافته در حالی که اگر گرانی دلار بر پایه تورم باشد باید تنها 10 درصد گران
میشد؛ چرا که دولت نرخ تورم را همواره 10 درصد عنوان کرده است . بنابراین
میتوان نتیجه گرفت که در نرخ تورم کشور نیز ابهام وجود دارد. بررسی
شاخصهای تورم در 5 سال گذشته نشان میدهد که در این مدت شاهد تورم 100
درصدی بودهایم و اگر قیمت دلار در 5 سال پیش 2600 تومان بوده در حال حاضر
باید با افزایش 100 همراه شود و قیمت کنونی موضوع عجیبی نیست. این کارشناس
پولی و بانکی با تاکید بر اینکه دلار بازهم گران تر خواهد شد افزود:گرانی
دلار انتظار تورمیدر اذهان ایجاد کرده و بخشی از این گرانی ناشی از خرید
دلارهای خانگی است و میتواند بحران ارزی جدی برای کشور ایجاد کند.
بازار در دست دولت
دولت در واکنش به گرانی دلار همواره تاکید کرده است که در افزایش قیمت
نقشی ندارد .همچنین دولتیها اعلام کردهاند که نه تنها کسری بودجه ندارند
بلکه برای کنترل بازار ، ارز کافی نیز وجود دارد. اما در عمل ماجرا چیزی جز
این است و کارشناسان اقتصادی دولت را مقصر اصلی گرانی دلار میدانند. در
همین رابطه اسداله عسگراولادی ، عضو اتاق بازارگانی ایران و رئیس اتاق
بازرگانی ایران و چین نیز چندی پیش در گفت و گو با صدا و سیما دولت را عامل
گرانی دلار معرفی کرد و گفت: دولت صاحب دلارهای نفتی و پتروشیمیاست و با
نرخ بالا میفروشد تا کسریهایش را جبران کند. اما مجلس باید برنامهریزی
کند و دولت رضایت دهد تا دلار به نرخ ۳۵۰۰ تا ۳۶۰۰ برسد و بتواند از عهده
پرداخت بدهیها و یارانه برآید. وی اظهار کرد: در چند سال اخیر بانک مرکزی
نتوانست جواب تقاضای بازار را بدهد برای همین است که نرخ روبه بالا میرود.
افزایش چشمگیر قیمت دلار و نوسانات بازار ارز هم باعث ایجاد رانت اقتصادی و
فساد گسترده میشود. به گزارش «عصر ایرانیان»، تشدید نوسانات در بازار ارز
هرچند با توصیههای رئیس جمهور و رئیس کل بانک مرکزی به مردم برای نخریدن
دلار همراه شده است اما کماکان صفهای طولانی مقابل صرافیهای مجاز و البته
صرافیهای بانکی در خیابان فردوسی وجود دارد که این نشان میدهد تب خرید
دلار همچنان در بین مردم بالاست. گرانی این روزهای دلار و رسیدن آن به 4800
تومان در حالی رخ میدهد که هفته گذشته حسن روحانی در نشست خبریاش در
پاسخ به این سوال که آیا میدانید قیمت دلار 4 هزارو 800 تومان شده است
گفته بود «نه قیمت این نیست» و به فعالان بازار ارز اطمینان داده بود که
ذخایر کافی برای ارز وجود دارد. البته روحانی قبلتر هم به مردم اطمینان
داده بود که خیالشان راجع به دلار راحت باشد ولی از زمانی که روحانی خیال
مردم را برای دلار راحت کرد تا امروز دلار بیش از 200 تومان گران شده است.
یکی از افتخارات دولت روحانی برقراری ثبات و آرامش در بازار ارز بوده است
ولی بیش از دو ماه است که این بازار رنگ آرامش را به خود ندیده است و در
چنین شرایطی به نظر میرسد اوضاع بازار ارز در روزهای آینده بحرانی تر هم
خواهد شد.
* عصرایرانیان