بنزین ۱۵۰۰ تومانی با یارانه ۱۶۵ هزار تومانی مطابق است نه با ۴۵ هزار تومانی/ یارانه چند هزار میلیارد تومانی بنزین به نام مردم به کام پالایشگاه خارجی و دلالان

به گزارش سرویس اقتصادی پایگاه 598، در سال 88 در زمان تولید بنزین در کشور دو روایت از قیمت تمام شده بنزین وجود دارد. در آن زمان سید نورالدین شهنازی زاده مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران قیمت تولید هر لیتر بنزین در ایران را متناسب با به روز بودن پالایشگاه ها 45 تا 55 دلار اعلام کرد که در صورت تطبیق نرخ دلار در سال 88 با سال 96 قیمت تولید بنزین در کشور 165 تا 202 تومان بدون در نظر گرفتن قیمت نفت خام خواهد بود. با احتساب قیمت نفت 55 دلاری ایران برای هر بشکه در لایحه بودجه 97، قیمت بنزین تولید داخل 1195 تا 1232 تومان خواهد بود.

پالایشگاه ستاره خلیج فارس و اصفهان که از پالایشگاه های به روز کشور محسوب می شوند، می توانند بنزین سوپر (اکتان 95) 1400 تومانی تولید کنند ولی در یک سال گذشته بنا به اظهارات سعید خوشرو، مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، روزانه 15 میلیون لیتر بنزین وارد کشور شده است:

« آخرین میزان واردات بنزین حدود ۱۴ میلیون لیتر در روز بوده است و با توجه به این که میزان مصرف بنزین ۸۱ میلیون لیتر و میزان تولید بنزین ۶۵.۵ میلیون لیتر در روز است، حدود ۱۵ میلیون لیتر اختلاف تولید و مصرف بنزین در کشور وجود دارد.»

متوسط قیمت بنزین در سال جاری پلت خلیج فارس به ازای هر لیتر 0.43 دلار بوده که با احتساب دلار 3300 تومانی بودجه 96، دولت برای هر لیتر بنزین بدون احتساب هزینه حمل، 1420 تومان پول داده است. این یعنی دولت در 268 روز گذشته، یک هزار و 690 میلیارد تومان یارانه بابت واردات بنزین پرداخت کرده است.

حال در صورتیکه پالایشگاه خلیج فارس مطابق برنامه در سال 1393 افتتاح می شد و فاز اول و دوم آن به بهره برداری می رسید، کشور هیچ نیازی به واردات بنزین نمی داشت و در این صورت حداکثر مبلغی را که دولت برای پرداخت یارانه بنزین پرداخت می کرد 783 میلیارد تومان از ابتدای سال 96 تاکنون می بود و این یعنی نصف یارانه ای که بابت واردات بنزین پرداخت شده است. دولت با مابه التفاوت قیمت بنزین تولید داخلی و خارجی توان راه اندازی کامل پالایشگاه ستاره خلیج فارس بزرگترین پالایشگاه خاورمیانه را می داشت. از سوی دیگر مواد اولیه (نفت خام) مورد نیاز برای تولید بنزین در داخل نیز در داخل کشور موجود است و از سرمایه های ملی محسوب می گردد و برای تولید روزانه 15 میلیون لیتر بنزین به کمتر از 100 هزار بشکه نفت خام در روز نیاز است.

حتی اگر محاسبات انجام شده را نیز در نظر نگیریم بنا به اظهارات شاهرخ خسروانی معاون مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی قیمت بنزین تولید داخل از وارداتی ارزان تر است:

« با وجود این که قیمت تولید هر لیتر بنزین در ایران بیشتر از قیمتی است که این فرآورده به مردم عرضه می‌شود، اما این قیمت از قیمت‌های بین‌المللی بنزین ارزان‌تر است.»

این احتساب دولت نه تنها به تکمیل پالایشگاه ستاره خلیج فارس روی نیاورده بلکه بابت فروش بنزین خارجی، روزانه میلیاردها تومان را به حساب پالایشگاه های خارجی و دلالانی که حضور مشکوکی و شبه به رانت در وزارت نفت دارند، واریز نموده است.

نکته جالب توجه اینجاست که بنزین گران قیمت خارجی را به قیمت پایین تر در بازار داخلی به فروش می رساند و عملا یارانه ای را که به اسم یارانه به مردم اعلام می کند را به جیب پالایشگاه خارجی و دلال می ریزد، در حالیکه می توانست همین بنزین را در داخل کشور با قیمت پایین تر تولید نماید.

قیمت بنزین قبل از هدفمندی یارانه ها 100 تومان بود و با اجرای فاز اول هدفمندی یارانه ها، قیمت بنزین دو نرخی شد و به 400 و 700 تومان افزایش یافت و متناسب با آن مبلغ 45 هزار تومان به عنوان یارانه در نظر گرفته شد. در آن زمان قیمت جهانی بنزین 0.7 دلار یعنی 665 تومان بود که با احتساب هزینه ها حمل و پخش به 700 تومان می رسید. حال دولت با افزایش قیمت دلار بنا دارد قیمت بنزین را به 1500 تومان در سال 97 ارتقا دهد. ولی آیا متناسب با این افزایش نرخ دلار میزان یارانه نیز افزایش یافت است؟ در صورتیکه بخواهیم یارانه سال 89 را با توجه به افزایش نرخ دلار تطبیق دهیم، دولت در صورتی می تواند قیمت بنزین را کاملا آزاد کند که مبلغ یارانه مردم را به 165 هزار تومان ارتقا دهد.

* رجانیوز