بازار داغ اجاره بها مسکن در تابستان و جیب خالی مردم

از سوی دیگر با توجه به اعیاد و همچنین با نزدیک شدن به فصل بازگشایی مدارس بسیاری از زوجین جوان تاریخ ازدواج خود را در ایام پیش رو تعیین می‌کنند و به دنبال اجاره مسکن برای شروع فصل جدیدی از زندگی خود هستند ولی متأسفانه با وجود اینکه مبلغ تسهیلات ازدواج به 10 میلیون تومان افزایش یافته باز هم این رقم برای آغاز زندگی مشترک بسیاری از جوانان کافی نبوده و در مقابل ارقام بالای ودیعه و یا اجاره‌بهای گزاف مسکن، بسیار ناچیز است.

وقتی با یکی از مشاوران املاک در منطقه کوی شهید بهشتی که در همدان به دلیل دور بودن از شهر باید قیمت مسکن پایین‌تر باشد گفت‌وگو کردم متوجه شدم قیمت‌های سرسام‌آور به آن منطقه هم نفوذ کرده است.

" وقتی زوج جوانی به ما مراجعه می‌کنند و می‌خواهند خانه‌ای با شرایط 4 میلیون تومان ودیعه و اجاره 200 هزار تومانی به آنها معرفی کنیم و یا زوجی که به دنبال منزلی با 2 میلیون ودیعه و 200 هزار تومان اجاره هستند را دیدم خجالت‌زده شدم، مطمئن هستم که باز هم چنین مواردی پیش می‌آید ولی نمی‌دانم با شرایط موجود قیمت‌ها چه جوابی بدهم. وقتی آنها از بنگاه خارج می‌شوند غصه‌ای به غصه‌های خودم اضافه می‌شود، آخر پسر جوان چقدر درآمد یا پس‌انداز دارد که برای ودیعه یا اجاره با وضع موجود هزینه کند"

مطالب فوق بخشی از اظهار ناراحتی یکی از مشاوران املاک در کوی بهشتی همدان است.

براساس بررسی‌های خبرنگار تسنیم در حال حاضر قیمت اجاره یک آپارتمان مسکونی تا 100مترمربع در مناطق متوسط و به اصطلاح بالا شهر همدان به طور میانگین بین30 تا 60 میلیون تومان ودیعه به همراه اجاره ماهانه است که قیمت چندین مورد اجاره آپارتمان در مناطق مختلف شهر همدان به شرح زیر است:

" انتهای هنرستان واحد 170 متری در طبقه چهارم با 150 میلیون تومان ودیعه، تک واحدی استادان 30 میلیون ودیعه با 3 میلیون تومان اجاره، یک واحد آپارتمان در شهرک امیرکبیر کوی دانشگاه 130 متری ودیعه 50 میلیون تومان و اجاره 200 هزار تومان، بلوار فاطمیه همدان 90 متر یک واحد دوخوابه 60 میلیون تومان رهن، یک واحد 73 متری در کوچه مشکی 10 میلیون ودیعه و 800 هزار تومان اجاره، آپارتمان 130 متری در متخصصین 80 میلیون ودیعه و یک میلیون و 500 هزار اجاره، چهارراه شهناز به سمت پیشاهنگی ودیعه 75 میلیون تومان برای آپارتمان 90 متری، یک واحد 63 متری در نظر بیگ 29 میلیون تومان ودیعه، آپارتمان 90 متری در چهارراه عمار 15 میلیون ودیعه و یک میلیون تومان اجاره، 75 متری در پردیس 40 میلیون ودیعه با 600 هزار تومان اجاره، مهدیه 70 متری 30 میلیون ودیعه و 400 هزار تومان اجاره، یک واحد آپارتمان در منطقه دره مرادبیگ با متراژ 130 متر ودیعه 15 میلیون تومان و اجاره ماهانه یک میلیون تومان، اجاره 60 متری در ذوالریاستین 5 میلیون ودیعه با 800 هزار تومان اجاره، یک واحد60 متری در بلوار کاشانی 15 میلیون تومان با 500 هزار اجاره، شهرک مدنی اجاره به دانشجو در واحد 65 متری 5 میلیون ودیعه با 450 هزار تومان اجاره، 75 متری در فرهنگیان 35 میلیون ودیعه با 50 هزار تومان اجاره"

برخی یکی از عوامل اصلی افزایش اجاره بها از سوی صاحبان املاک را کاهش سودهای بانکی عنوان می‌کنند که با دستورات اخیر بانک مرکزی به نظام بانکی برای رعایت نرخ سود مصوب و تقویت زمزمه کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی و همچنین جمع‌آوری مؤسسات اعتباری غیر مجاز بازار اجاره‌بهای مسکن نیز دستخوش تغییرات عدیده‌ای شده است.

بر این اساس به دلیل تلاش دولت برای کاهش سود سپرده‌ها، بازار پول به عنوان تنها بازار سودده نیز به تدریج از گردونه رقابت‌ها در حال حذف شدن است و به همین دلیل مهم‌ترین فاکتور تعیین اجاره‌بها که زمانی مانع افزایش نرخ کرایه مسکن بود، این بار خود عامل گرانی بازار اجاره‌بها شده است که این مشکل را نیز می‌توان در اقتصاد کلان کشور جست‌و‍‌جو کرد چرا که اقتصاد کلان ما دچار مشکل است که نمی‌تواند نقدینگی سرگردان را به سمت تولید یا تجارت مولد جذب یا هدایت کند.

بسیاری از صاحب‌خانه‌ها و موجران که تنها راه درآمدشان، اخذ اجاره از مستأجر است، دیگر حاضر به پذیرش پول ودیعه (رهن) نبوده و مایل هستند فقط اجاره دریافت کنند. از سوی دیگر متأسفانه برخی صاحبان املاک با افزایش قیمت‌ها و وارد آمدن فشار اقتصادی مواجه می‌شوند تنها راه را برای جبران کسری وارد آوردن فشار به مستأجران می‌بینند و اجاره‌بها را افزایش می‌دهند.

این وضعیت سبب شده تا بخش عمده‌ای از مستأجرانی که به دنبال اجاره مسکن به شکل رهن کامل هستند و یا به دنبال اجاره بهای پایین هستند، در یافتن ملک مورد نظر خود با سختی مواجه شوند.

افزایش چشمگیر آمار مشاورین املاک خودنمایی ویژه‌ای داشت به نحوی که حتی شاهدیم در یک خیابان در منطقه فرهنگیان همدان به تنهایی بیش از 15 بنگاه مشاور املاک مستقر شده است.

با توجه به این مقدمه و نیز بر اساس افزایش چشمگیر قیمت زمین، ملک و اجاره بهار در همدان بر آن شدیم تا علل این موضوع را جویا شویم در این راستا به مصاحبه با دو تن از بنگاه‌داران املاک، رئیس اتحادیه مشاوران املاک و مدیرکل راه و شهرسازی پرداختیم که به شرح زیر است:

رئیس اتحادیه مشاوران املاک در همدان در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم در همدان بابیان اینکه افزایش اجاره‌بها و قیمت مسکن در همدان هیچ‌گونه ارتباطی به مشاوران املاک ندارد اظهار داشت: متأسفانه گاها مردم با عینک بدبینی نسبت به مشاوران املاک نگاه می‌کنند و تصورشان بر این است که افزایش قیمت‌ها به دست مشاوران املاک است درصورتی‌که آنها هیچ‌گونه دخالتی در افزایش قیمت ندارند.

ابراهیم جمالی عنوان کرد: نرخ ودیعه و اجاره توسط صاحبان املاک تعیین می‌شود و متأسفانه برخی در هر نقطه‌ای از مشکلات زندگی که با کاستی و فشار اقتصادی مواجه می‌شوند به مستأجر فشار می‌آورند تا کسری خود را جبران کنند.

* نرخ مسکن در همدان بیش از 20 درصد افزایش یافت

وی علت رکود در بازار را قیمت‌های بی حدومرز در شهر بیان کرد و افزود: در کشور افزایش قیمت مسکن را بین 7 تا 10 درصد عنوان کردند ولی در همدان این رقم بالای 20 درصد است و در مورد اجاره‌بها و قیمت منازل مسکونی با مساحت کمتر شاید قیمت‌ها به دو برابر نیز رسیده باشد.

جمالی با بیان اینکه مبنای اجاره یک پنجم قیمت کل خانه است و مستأجران نیز می‌توانند آن را در نظر بگیرند گفت: درصد خطا در صنف مشاوران املاک پایین است و برای کسی که پروانه کسب ندارد دسترسی به قولنامه صفر است.

رئیس اتحادیه مشاوران املاک در همدان بیان کرد: امسال تاکنون 69 پرونده شکایت از مشاوران املاک استان همدان ثبت‌شده که سال گذشته به 165 اختلاف بین طرفین رسیدگی شد.

جمالی با اعلام اینکه 946 مشاور املاک دارای پروانه کسب در همدان فعال هستند گفت: از ابتدای امسال 90 پروانه کسب صادر، تمدید و جابه‌جایی آنها انجام شده است.

*40 واحد صنفی از مشاوران املاک در همدان تعطیل شده‌اند

وی با بیان اینکه 40 واحد صنفی از مشاوران املاک در همدان تعطیل شده‌اند تصریح کرد: اتحادیه مشاوران املاک در همدان هم‌اکنون 946 نفر عضو دارد.

رئیس اتحادیه مشاوران املاک در همدان با اشاره به اینکه در قانون نظام صنفی حداقل مدرک تحصیلی برای مشاوران املاک پنجم ابتدایی است گفت: ما معتقدیم حداقل مدرک تحصیلی در نظر گرفته شده باید سوم راهنمایی و یا دیپلم قرار داده شود البته بسیاری از واحدهای صنفی قدیمی ما با وجود اینکه سطح تحصیلات بالایی ندارند از واحدهایی که مدیران با سوادی دارند قانون مدارتر هستند و اشرافیت بیشتری دارند ضمن اینکه بیشترین شکایات دریافتی ما از تازه تأسیس‌ها است.

جمالی عنوان کرد: در حوزه آموزش مشاوران املاک مرکز آموزش بازرگانی ضمن دریافت مبلغ 216 هزار تومان آموزش 130 الی 140 ساعته‌ای را برگزار می‌کند.

وی با بیان اینکه پیشنهاد ما این است تا کمیته تشکیل قیمت‌ها توسط اداراتی که می‌توانند در این حوزه دخیل شوند تشکیل شود تصریح کرد: بر این اساس هر شخصی که می‌خواهد خانه‌ای را اجاره کند می‌تواند قیمت حدودی را در نظر بگیرد.

 رئیس اتحادیه مشاوران املاک در همدان اعلام کرد: اکنون در برخی نقاط همدان منزل مسکونی با متری 12 میلیون تومان نیز به فروش می‌رسد ضمن اینکه ملک به قیمت متری یک میلیون تومان هم در برخی نقاط به فروش می‌رسد که به شرایط ساختمان و منطقه قرار گرفتن آن در شهر بستگی دارد.

جمالی در پاسخ به این سؤال که چرا در برخی مناطق تعداد زیادی از واحدهای صنفی مشاوران املاک بافاصله‌های حداقلی فعالیت دارند اظهار داشت: در گذشته حدود صنفی مشخص بود که این حدود برداشته شده است. از سوی دیگر برای تأیید مکان اکنون مکاتبات با شهرداری انجام می‌شود و شرایط به‌گونه‌ای شده که شخصی از پارکینگ منزل خود نیز به‌عنوان بنگاه مشاور املاک استفاده می‌کند ضمن اینکه در گذشته سقف پذیرش در سال تعیین می‌شد.

وی با بیان اینکه در سالهای اخیر در مقطعی از زمان همدان بعد از تهران گران‌ترین شهر از نظر قیمت مسکن و اجاره بود گفت: اکنون به مدت 4 سال است که رکود در بازار مسکن وجود دارد.

رئیس اتحادیه مشاوران املاک در همدان با بیان اینکه اکنون قولنامه‌ها توسط اتحادیه توزیع می‌شود تصریح کرد: مشاوران املاک موظف هستند تا در قبال حق و حقوق مردم احساس مسئولیت داشته باشند.

*نرخ رهن و اجاره 40 درصد افزایش یافته است/ مشخص نبودن حدود صنفی برای مشاوران املاک مشکل ساز شده

یکی از مشاوران املاک همدان در منطقه فرهنگیان در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم در مورد افزایش قیمت مسکن و اجاره بها در همدان اظهار داشت: علت افزایش قیمت‌های امسال کاهش شدید سودهای بانکی است که سبب شده تا مالکان ودیعه کمتر و اجاره بیشتری را تعیین کنند.

ساسان صادقی رکود ساخت‌وساز در همدان را از دیگر عوامل افزایش قیمت‌ها عنوان کرد و افزود: تعداد خانه‌های موجود کم است و به عنوان نمونه در شهرک فرهنگیان که منطقه به اصطلاح بالا شهر نیز نیست آپارتمان 60 متری با 10 میلیون ودیعه و ماهیانه 450 هزار تومان اجاره داده می‌شود.

وی با گلایه از اینکه حدود صنفی برای مشاوران املاک وجود ندارد بیان کرد: هر کسی که احساس کرده در این حوزه می‌تواند درآمدی داشته باشد و موفق باشد مجوز دریافت کرده و وضعیت عدم رعایت حدود صنفی و گسترش مشاوران املاک به حدی است که در یک خیابان فرهنگیان 22 الی 23 بنگاه مشاور املاک وجود دارد.

صادقی با اشاره به اینکه آموزش‌هایی که برای این صنف قرار می‌دهند تنها جنبه رفع تکلیف دارد اظهار داشت: اداره بازرگانی نیز دوره‌های آموزشی را برای مشاوران املاک قرار داده‌اند که بابت آن کلاس‌ها حدود 400 هزار تومان دریافت می‌کنند و از طرفی مشاور املاکی که سواد آن‌چنانی ندارد نمی‌تواند از صحبت‌های وکیل یا مهندس معماری و جزوه آنها استفاده کند.

وی با بیان اینکه از روی افزایش قیمت‌ها می‌توان حدس زد که امسال قیمت مسکن و اجاره‌بها بیش از 50 درصد افزایش‌یافته است تصریح کرد: به عنوان مثال سال گذشته ملکی در فرهنگیان با قیمت 20 میلیون تومان رهن می‌شد ولی نرخ رهن همان ملک امسال به 40 میلیون تومان رسیده است.

صادقی با اشاره به اینکه این وضعیت ضرر و زیان مشاوران املاک را نیز به دنبال داشته است اظهار داشت: در برخی موارد نیز طرفین معامله برای اینکه حق مشاوره را پرداخت نکنند خود توافق می‌کنند.

وی با بیان اینکه مالک تعیین‌کننده قیمت ملک و اجاره است بیان کرد: در منطقه شهرک فرهنگیان بیشترین مبلغ ودیعه 50 میلیونی برای واحد 100 متری و کمترین مورد ودیعه 5 میلیونی با اجاره ماهیانه 350 الی 400 هزار تومانی برای واحد 60 متری بوده است که متأسفانه بارها شاهد عدم توانمندی مستأجران بودیم.

* هیچ‌گونه مصوبه و قانونی برای تعیین قیمت‌ها وجود ندارد/ هر کسی نرخ خود را تعیین می‌کند

یکی از مشاوران املاک همدان در منطقه کوی شهید بهشتی همدان که منطقه ارزان قیمتی از نظر مسکن در همدان تصور می‌شود در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: وضعیت اجاره‌بها اکنون بسیار بالا بوده و سرسام‌آور است و از سوی دیگر قیمت زمین نیز در همدان بالاست و شرایط به‌گونه‌ای است که هر کسی نرخ خود را تعیین می‌کند و مالکان برای تعیین قیمت نظر مشاور را قبول نمی‌کنند و قیمت بالاتر را مبنا قرار می‌دهند و وقتی معترض شویم کار خود را به بنگاه دیگری می سپرند.

وی با ابراز گلایه از اینکه اتحادیه مشاوران املاک نیز نظارت ندارد و بالای سر صاحب‌خانه هم نیست بیان کرد: هیچ‌گونه مصوبه و قانونی برای تعیین قیمت‌ها وجود ندارد و تشخیص فردی مبنا شده است ضمن اینکه اتحادیه هم اساسی برای تعیین نرخ ندارد.

*نرخ مسکن در همدان نیازمند نظر کارشناسی

وی با بیان اینکه مالکان نه از کارشناس و نه از بنگاه سؤال نمی‌کنند عنوان کرد: نابسامانی در حوزه مسکن و شهرسازی زیاد است ضمن اینکه به نظر بنده باید حوزه‌ای را مأمور کنند تا قیمت‌های کارشناسی شده تعیین کند.

این مشاور املاک با ابراز ناراحتی از اینکه زوجین جوان زیادی برای اجاره یک واحد مسکونی با قیمت پایین به ما مراجعه می‌کنند که سرمایه اندکی دارند گفت: برخی از زوجین جوان با دو الی 3 میلیون ودیعه و اجاره ماهیانه اندک به دنبال مسکن می‌گردند که ما هم شرمنده آنها می‌شویم ای کاش نهاد دولتی یا خیرانی در این حوزه با مشاوران املاک برای رفع مشکل چنین زوجینی در ارتباط باشند.

وی یکی از علل نرخ بالای مسکن در همدان را کارشناسی نبودن قیمت‌ها عنوان کرد و افزود: اکنون بالاترین میزان اجاره در این منطقه حدود 35 میلیون ودیعه و 700 هزار تومان ماهیانه و کمترین اجاره 10 میلیون تومان ودیعه و 150 هزار تومان اجاره به صورت ماهیانه است.

وی اظهار داشت: مسکن‌های مهر این منطقه به فروش می‌رسد ولی با سند عادی و اداره راه و شهرسازی سند نمی‌دهند و پیگیری آن به بروکراسی‌های طولانی اداری منوط می‌شود.

آقای جوانی نیز که جشن ازدواجشان همزمان با عید سعید قربان برگزار شده بود نیز بیان کرد: به خاطر کم بودن خانه در همدان و همچنین سنگین بودن نرخ اجاره و ودیعه خانه‌های موجود با وجود اینکه خانواده‌ همسرم در همدان سکنی داشتند مجبور شدم در شهرستان ملایر منزلی را پیدا کنم و محل کارم را هم با توجه به اینکه شغل آزاد و تولیدی دارم به آنجا منتقل کردم.

همچنین مدیرکل راه و شهرسازی استان همدان مسکن مهر در دولت گذشته با نیت خیر ایجاد مسکن برای اقشار کم درآمد تهیه شد اما دولت خود وارد ساخت و ساز شد، افزود: کمیته بررسی و کیفیت طرح های مسکن مهر کنار گذاشته شد در نتیجه کار مقداری دچار مشکل شد، نیت خیر و هدف خیر باعث ورود یکسری مشکلات شد که تاکنون ادامه دارد.

فرهاد فرزانه با بیان اینکه طرح جامع شهر همدان آخرین بار در سال 67 تهیه شد، افزود: همه مشکلات شهرسازی به دلیل قدیمی بودن طرح جامع شهر بوده چراکه پایه کار ما روی طرح شهرسازی 30 سال پیش است.

وی با اشاره به اینکه بازنگری طرح جامع شهر سازی در حال انجام است، گفت: برای نخستین بار در قرارداد طرح جامع شهرسازی از مشاور خواستیم طرح جامع حریم شهر را نیز تهیه کرده و توسعه متوازن شکل بگیرد.

*لزوم تشکیل خیران در حوزه اجاره مسکن در همدان

به گزارش تسنیم،با وجود وضعیت کنونی اجاره و ودیعه مسکن در همدان بسیاری از مستأجران با مشکل یافتن مسکنی با نرخ و وضعیت مناسب دست و پنجه نرم می‌کنند و از سویی نقشه جامع شهری همدان که متعلق به حدود 30 سال گذشته است سبب شده تا شهر همدان به دو قسمت به اصطلاح بالای شهر و پایین شهر تفکیک شود و منطقه بالای شهر که برخوردار تر هستند در جنوب شهر واقع شده و قیمت ملک و اجاره در آن بسیار بالاست ولی از سوی دیگر در منطقه شمال شهر همدان که در گفتار مردم پایین شهر بیان می‌شود باید در آن شاهد قیمت‌های پایین تری باشیم ولی امسال نیز در این مناطق افزایش 20 تا 50 درصدی اجاره بها به چشم می‌خورد که با توان اقتصادی مردم تناسب ندارد و مشکلات زیادی را برای خانواده‌ها ایجاد کرده است.

از همه اینها که بگذریم اشتیاق بسیاری از صاحبخانه‌ها برای تبدیل رهن به اجاره، مستأجرها را با دغدغه جدیدی روبه‌رو کرده ‌است به نظر می‌رسد مسکن به عنوان یکی از نیازهای اولیه زندگی و عامل آرامش خانواده با این وضعیت نابسامان سبب عدم آرامش خانواده‌ها شده است لذا این مهم می‌طلبد تا مسئولان کشوری و استانی با انجام راهکارهای مختلف از جمله نظارت و کنترل قیمت اجاره بهای مسکن و توجه به طرح‌هایی همچون مسکن مهر یا مسکن اجتماعی که در دستور کار دولت است قدم‌های مؤثر در راه خانه دار شدن خانواده‌ها و زوجین جوان بردارند.

*گزارش از مریم رحیمیان انور