پایگاه 598 در میزگردی با حضور جواد موگویی نویسنده کتاب اسرار آیت و محمد رضا امینی تاریخ نگار و نویسنده کتاب سراب سیاست به بررسی مراحل گرد آوری کتاب اسرار آیت و ابهامات موجود در ترور شهید آیت پرداخته است که متن این میزگرد در ادامه می آید.
جواد موگویی درباره چگونگی پرداخت به زندگی شهید آیت می گوید: عقبه تاریخ نگاری در خصوص شهید آیت مربوط می شود به دوران دانشجویی که با دوستان طرحی را شروع کردیم به نام شناسایی شهدای نخبه. در آن زمان حدود 200 شهید رتبه برتر کنکوری را پیدا و تحقیقاتمان را شروع کردیم و به علت رشته تحصیلی بنده و دوستان دانشجوی همکار، اولویت را با شهدایی که تحصیلات پزشکی داشتند گذاشتیم و در ادامه به سمت شهدای دانشجو و نخبه رفتیم.
پرونده شهید آیت را برای اولین بار در لابلای پرونده های شهدای
نخبه دیدم
موگویی در ادامه می افزاید: برای اولین بار پرونده شهید آیت را در لابلای پرونده های شهدای نخبه دانشگاه های دیگر دیدم. شهید آیت از لحاظ علمی بسیار قابل توجه بودند، ایشان لیسانس ادبیات دارند و فوق لیسانس علوم اجتماعی، فوق لیسانس و دکتری حقوق دارند همچنین لیسانس روزنامه نگاری دارند و به زبان فرانسه، عربی و انگلیسی هم تا حدود زیادی مسلط بودند و دورس حوزه علمیه را هم خوانده اند و حافظ قرآن نیز می باشند و همه اینها باعث شد که توجه ما نسبت به شخصیت ایشان جلب بشود اما نه به صورت جدی چون شهدای دیگری هم بودند مثل شهید احمد رضا احدی و شهید اخوان و ...
فضای سال 88 در کار ما مقداری وقفه ایجاد کرد. هم خودمان درگیر فضای سال 88 شدیم و هم دانشگاه هایی که با ما همکاری می کردند. اما بر اساس اولویت گذاری که کرده بودیم شهید آیت در اولویت کار ما بود. اولین مصاحبه را با آقای دکترابراهیم اسرافیلیان از دوستان شهید آیت و نماینده دور دوم مجلس شورای اسلامی در خصوص شهید آیت گرفتیم. بعد از وقایع سال 88، وطن امروز مصاحبه ای با ایشان انجام دادند و در آن مصاحبه سخن از ترور شهید آیت و اینکه نگذاشتند ایشان حرف بزند و شهید آیت اسنادی را داشت بیان داشتند.
شهید آیت نقدهای جدی به مصدق داشت
مصاحبه دکتر ابراهیم اسرافیلیان دلیلی دیگر بر اولویت قرار دادن تاریخ نگاری در خصوص زندگی شهید آیت شد که در ابتدای کار، انگیزه ما تولید یک فیلم مستند بود. ما اصلا قصد ورود به فضای کتاب را نداشتیم و استارت کار فیلم را اواخر سال 88 زدیم که از آقای شجونی و احد کاشانی مصاحبه گرفتیم. مقداری که جلو رفتیم متوجه شدیم که اطلاعات ما در خصوص این شهید بزگوار بسیار ناقص است، ایشان نقدهای بسیار سنگینی را نسبت به مصدق دارند و شهید آیت حدود 600 سخنرانی دارد که نزدیک به 80 درصد این سخنرانی ها، در مورد ملی گراها و نهضت آزادی و ورود فراماسونرها و جریانات ملی گراهاست.
به همین دلیل از اوایل سال 89 مصاحبه را متوقف کردیم و مشغول جمع آوری اسناد و تحقیقات در مورد ایشان شدیم. متاسفانه سندی از شهید آیت وجود نداشت، یعنی از مرکز اسناد انقلاب اسلامی گرفته تا مجلس شورای اسلامی و همچنین موسساتی چون هابیلیان و شهدای ترور و هرجایی که فکر می کردیم سند و مدرکی در خصوص ایشان وجود داشته باشد را گشتیم و هیچ مدرکی از آیت پیدا نکردیم. یعنی مرکز استاد حتی یک عکس از شهید آیت نداشت و این کار را بسیار سخت می کرد.
نقش موسوی و هاشمی در زندگی شهید آیت مورد ممیزی وزارت ارشاد قرار گرفت
جواد موگویی میگوید که در کتاب هرجا که اسمی از هاشمی رفسنجانی آمده با ممیزی وزارت ارشاد مواجه شده است: بعد از ماه ها تحقیقات بالاخره کتاب به اتمام رسید و برای دریافت مجوز به وزارت ارشاد رفت. بنده بخش هایی را که دیدم ارشاد ایراد گرفته است دقیقا مباحثی است که در آن نام آقای موسوی و آقای هاشمی رفسنجانی آمده است و اعلام کرده اند که باید حذف شود که تقریبا 30 الی 40 صفحه می شود و ما روز سه شنبه 14 مرداد مراسم رونمایی از کتاب را داریم هنوز مجوز را نداده اند".
موگویی در ادامه می افزاید: حمایت هایی که آقای هاشمی از آقای موسوی کرده اند، بحث 99 نفر و اختلافات میر حسین موسوی با حضرت آیت الله خامنه ای و اسنادی که شهید آیت درباره موسوی جمع آوری کرده بود غالب بخش ممیزی وزارت ارشاد برای مجوز دادن به کتاب می باشد. در کتاب هرجایی که اسم آقای هاشمی آمده است مورد اشکال ارشاد قرار گرفته است. بنده با توجه به عدم تمایل آقای هاشمی برای مصاحبه از خاطرات خود ایشان استفاده کردهام و یا نقدهای شهید آیت به حسن حبیبی از دیگر موارد مورد اشکال بوده است و کار کردن روی زندگی شهید آیت به علت مخالفت های ایشان در آن برهه، صدای مخالفت بسیاری از افراد و جریانات را بلند می کند"
آقای هاشمی از همسنگران شهید آیت است منتها تا قبل از میر حسین موسوی
این تاریخ نگار جوان با اشاره به رابطه چندین ساله شهید آیت با هاشمی
رفسنجانی از نقطه اول اختلاف بر سر وزیر امور خارجه شدن میر حسین موسوی
میگوید: آقای هاشمی از همسنگران شهید آیت است منتها تا قبل از میر حسین
موسوی. یعنی نقطه اختلاف آقای هاشمی و شهید آیت آقای موسوی بودند و این را در
خاطرات آقای هاشمی در روز 14 تیر شصت هم میتوانید مشاهده کنید. در جلسه هفتم تیر
قبل از انفجار، بحث وزارت امور خارجه موسوی مطرح می شود و آقای آیت می گویند رای
من مخالف است. منتها جمع رای مثبت می دهد و مقرر می شود که آقای موسوی را به عنوان
وزیر امور خارجه معرفی نمایند. شهید آیت در آن جلسه می گوید با این حال من فردا در
مجلس رای منفی می دهم و در آنجا بیان می شود که شما حق نداری رای خلاف حزب را
بدهید و شهید آیت می گویند اینجا عضو حزب هستم و در مجلس نماینده مجلس هستم.
جواد موگویی اختلاف شهید آیت با رفسنجانی را به خاطرات هاشمی رفسنجانی استناد می دهد و می افزاید: این بحث را آقای هاشمی در خاطراتشان نوشته اند که امروز جلسه رای اعتماد مجلس به تصدی وزارت امور خارجه به آقای موسوی بود که آقای آیت مخالفت کرد و به عنوان یک هم حزبی این امر وجهه خوبی نداشت. این تنها سندی است که آقای هاشمی در زمان حیات شهید آیت مخالفتش را با ایشان بر سر موضوع آقای موسوی نشان داده است و البته بعد از این که آقای آیت به شهادت می رسند آقای هاشمی نطق تندی را علیه شهربانی و کمیته می کنند که چرا نمی توانید از شخصیت ها حفاظت کنید.
موگویی به گم شدن اطلاعات درباره پرونده ترور شهید آیت اشاره میکند و معتقد است که پرونده هیچ شهیدی مانند شهید حسن آیت با نبود اطلاعات مواجه نیست: به جز مصاحبه ای که وطن امروز گرفته بود و دو مصاحبه دیگر، هیچ حرف دیگری وجود ندارد و حتی دوستان شهید آیت هم شناسایی نشده اند. صوت و فیلم های ایشان معلوم نیست کجا قرار دارد و بنده فکر نکنم در مورد هیچ شهید شاخصی با ویژگی های منحصر به فردی چون شهید آیت اینقدر با نبود اطلاعات مواجه باشیم. هر آنچه که در فیلم مستند و کتاب اسرار آیت آمده است حاصل تحقیق ما بوده است.
نویسنده کتاب اسرار آیت در فصل آخر کتاب به مخالفت شهید آیت با میر حسین موسوی اشاره میکند و به نقد دولت موسوی می پردازد: فصل آخر کتاب که شهید آیت به شهادت می رسند، قبل از نخست وزیری آقای موسوی، رفتار سیاسی شهید آیت توسط دوستانش مثل مرحوم عسگر اولادی آقای بادامچیان و سید محمد خامنه ای و شهید محمد تقی بشارت ادامه پیدا می کند. این باعث شده که در این کتاب دولت آقای موسوی را نیز نقد کنیم. من در مقدمه فصل آخرنوشته ام که از آنجایی که رفتار سیاسی شهید آیت ادامه پیدا می کند و آیت نیز پیش بینی کرده است که آقای میرحسین موسوی شایستگی نخست وزیری را نداشته است به این بحث می پردازیم.
ترور آیت با دیگر ترور ها متفاوت است
موگویی در ادامه به شیوه ترور شهید حسن آیت اشاره میکند و می افزاید "شیوه ترور شهید آیت نیز شاخص و متفاوت است. ترور به این صورت بوده که ایشان محافظی داشتنه اند به نام جواد خردیار و راننده ای داشته اند به نام قاسم ابوفاض. آقای خردیار می گویند چند وقتی بود که تقاضای مرخصی داده بودم که با مرخصی ایشان موافقت می شود و روز ترور فرد دیگری را به عنوان محافظ معرفی می کنند. خانم شهید آیت می گفتند از آیت پرسیدم که ایشان را می شناسی و شهید آیت می گویند نه فقط می دانم جای جواد آمده است. در روز شهادت آیت، حدود 65 گلوله در جلوی درب منزل به سمت ایشان شلیک می شود که 12 گلوله به شهید آیت برخورد می کند. جالب است که محافظ پنهان می شود و سالم می ماند و قاسم (راننده) درگیر می شود که بر اثر اثابت گلوله قطع نخاع می شود و چهار سال بعد هم شهید می شود. آن محافظ هم بعد از آن شب غیب می شود. وقتی من پرونده را از بیمارستان رسالت تهران گرفتم و برگه های شرح حادثه را نگاه کردم، دیدم آدرس آن محافظ هم جعلی است. من خیلی گشتم تا پیدایش کنم، جواد خردیار را از طریق سازمان بازنشستگی پیدا کردم ولی اسم محافظ دوم را در لیست بازنشستگی نیروهای مسلح هم پیدا نکردم".
تنها 2 برگ بازجویی در پرونده شهید آیت باقی مانده بود
نویسنده اسرار آیت در ادامه اظهار میدارد" من پرونده را بردم و نشان آقای روح الله حسینیان و جواد منصوری دادم و از این آقایان پرسیدم شما در آن زمان کسی را با این چنین پروند ای اعدام می کردید که آقای منصوری گفتند حداقل باید در مورد آیت یک پرونده 300 صفحه ای دیگر هم باشد. من بار دوم به دادگاه انقلاب مراجعه کردم و متصدی پرونده ها فرد دیگری بود که وقتی نامه را نشان دادم و پرونده را رفتم برگ دیگری هم به پرونده قبلی اضافه شده بود که آن نامه دادیار منطقه 4 به دادستان تهران در سال 1370 جواب داده است.
شهید آیت به عمد از تاریخ حذف شده است
در پایان نویسنده کتاب اسرار آیت درباره مستندات کتاب خود میگوید " هیچ حرف منطقی از طرف وزارت ارشاد درباره ایرادات به کتاب زده نمیشود. مثلا در مورد مرحوم حسن حبیبی تمامی نطق های ایشان که در اعتبار نامه مجلس یا نطق های که موقع گرفتن رای اعتماد از مجلس به عنوان وزیر دادگشتری گفته اند در این کتاب استناد داده شده اما وزارت ارشاد به آن ایراد گرفته است که اکنون زمان مناسبی برای این کار نیست. یا در مورد زهرا رهنورد که به مصاحبه های شخص رهنورد که در آن درباره ارتشی بودن و بی قید بودن خود و خانواده خود گفتهاند استناد کرده ایم و به نظر بنده شهید آیت شخصیتی است که به عمد از تاریخ انقلاب حذف شده است"