وی در مصاحبه با «فرید زکریا»، در شبکه خبری «سیانان» در پاسخ به سوالی درباره نامه چهار سناتور آمریکایی که ایران را به نقض توافق هستهای متهم میکنند گفت: «وقتی که ما درباره این توافق مذاکره میکردیم تصمیم گرفتیم که آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به عنوان تنها نهاد مورد قبول برای نظارت بر برجام بپذیریم.»
وزیر خارجه ایران تصریح کرد: «آژانس، از زمان اجرایی شدن برجام فکر میکنم هفت بار تأیید کرده که ایران این توافق را وفادارانه و تمام و کمال اجرا کرده است. متأسفانه، همین را درباره ایالات متحده نمیتوانیم بگوییم.»
محمد جواد ظریف گفت: «ایالات متحده، در عمل به وعدههایش (در اجرای توافق) ناکام بوده است. به عنوان مثال، کاخ سفید دو روز پیش اعلام کرد که رئیسجمهور ترامپ از حضورش در هامبورگ در جریان نشست گروه 20 برای منصرف کردن سران سایر کشورها در همکاریهای تجاری با ایران استفاده کرد. این، نقض نه تنها روح، بلکه متن برجام است.»
اشاره ظریف به اظهارات «سارا سندرز»، سخنگوی کاخ سفید بعد از نشست گروه 20 است که گفت ترامپ هنگام رایزنی با سران دهها کشور خواستار توقف تعاملات تجاری با ایران شده است.
«سندرز» روز دوشنبه گفت: «رئیسجمهور هنگام رایزنی با سران دهها کشور بر لزوم اتحاد کشورها برای قطع منابع مالی، سرزمینی و ایدئولوژیکی تروریستها تأکید کرد... و همچنین بر لزوم اجتناب از داشتن مراودات تجاری با کشورهایی که از تروریسم حمایت میکنند، به ویژه ایران.»
این اظهارات در حالی مطرح شده که دولت آمریکا به موجب بند 29 توافق هستهای با ایران و گروه 1+5 به اجتناب از اتحاذ سیاستهایی جهت جلوگیری از عادیسازی تجارت با ایران ملزم میکند.
در بند 29 برجام آمده است: «اتحادیه اروپایی و دولتهای عضو و همچنین ایالات متحده، منطبق با قوانین خود، از هرگونه سیاست با هدف خاص تأثیرگذاری خصمانه و مستقیم بر عادیسازی تجارت و روابط اقتصادی با ایران، در تعارض با تعهداتشان مبنی بر عدم اخلال در اجرای موفقیت آمیز این برجام خودداری خواهند کرد».
محمد جواد ظریف گفت: «ایالات متحده بایستی تعهدات خودش را رعایت کند. ایران به این توافق پایبند بوده و آژانس بینالمللی انرژی اتمی آن را تأیید کرده است.»
وزیر خارجه ایران، در پاسخ به سوال «فرید زکریا» مبنی بر اینکه دستگاه اطلاعاتی آلمان، ایران را به تلاش دوباره برای ساخت سلاحهای اتمی متهم میکند، گفت: «یکبار دیگر میگویم، آژانس نهاد مسئول برای نظارت و تأیید پایبندی ایران است که پایبندی ایران به توافق را تأیید کرده است.»
ظریف، در ادامه یادآوری کرد که متن توافق هستهای ایران را از پیگیری برنامه صلحآمیز اتمی این کشور منع نمیکند.
وی گفت: «توافق، بسیار روشن است. حق ایران برای غنیسازی را به رسمیت میشناسد که غنیسازی برای اهداف صلحآمیز است. و باور من این است که درکی وجود داشت مبنی بر اینکه دانشی توسط ایران در سطح بومی و توسط دانشمندان ما کسب شده بود که نمیشد آن را از ایران سلب کرد و بهترین راه، فراهم کردن زمینه نظارت بر آن بود.»
«فرید زکریا» در ادامه به انتقاداتی اشاره کرد که رژیم صهیونیستی و برخی از منتقدان آمریکایی توافق هستهای درباره وجود تاریخ انقضای 10 یا 15 ساله برای برخی مفاد «برجام» مطرح میکنند.
مجری «سیانان» گفت: «عده زیادی از افراد درباره این دوره زمانی 10 یا 15 ساله سوال میپرسند. آنها میگویند، این به منزله توقفی موقت است و بعد از طی شدن یک دوره انقضا، ایران دوباره برنامه تسلیحات اتمی خود را آغاز خواهد کرد.»
ظریف در پاسخ گفت: «ایران این موضوع را در داخل توافق و قبل از آن روشن کرده که برنامه تسلیحاتی ندارد. آژانس بینالمللی انرژی اتمی یک بار دیگر تأیید کرد که وجود 'جنبههای نظامی احتمالی' در برنامه هستهای ایران بیپایه بودهاند و آژانس، تصمیم گرفت که آن موضوع را خاتمه دهد.»
دیپلمات ارشد ایران در ادامه اضافه کرد: «ایران، سابقه بسیار روشنی دارد. ایران، قربانی سلاحهای شیمیایی بود. ایران، هرگز از سلاحهای شیمیایی استفاده نکرد. ایران این توانایی را داشت، اما تصمیم گرفت که به سمت تولید سلاحهای کشتار جمعی حرکت نکند، زیرا ما باور داریم که این سلاحها نه تنها خلاف ایدئولوژی ما هستند، بلکه امنیت ما را هم افزایش نمیدهند. ما باور داریم که سلاح هستهای به جای آنکه سرمایهای برای امنیت ما باشند، تهدیدی علیه آن خواهد بود.
«زکریا» در بخش دیگری از این مصاحبه خواستار اظهارنظر «ظریف» درباره سفر اخیر «دونالد ترامپ» به منطقه خاورمیانه با هدف ائتلافسازی علیه ایران و منزوی کردن قطر به عنوان کشوری نزدیک به تهران شد.
وزیر خارجه ایران، در پاسخ گفت: «همه چیزی که میتوانم بگویم این است که این سیاستی نابجا و گمراهانه است. ما میدانیم که تروریستها از کجا میآیند؛ میدانیم کسانی که به ساختمان برجهای تجارت جهانی حمله کردند، شهروندان کدام کشور در منطقه بودند؛ و من میتوانم به شما بگویم که هیچکدام از آنها اهل ایران نبودند. هیچ کدام از کسانی که از سال 2001 اقدام به عملیاتهای تروریستی کردند، اهل ایران نبودند، بلکه بیشتر آنها اهل کشورهای متحد آمریکا بودند. من معتقدم ایدئولوژیای که متأسفانه توسط همسایگان ما و عربستان سعودی در حال گسترش در سراسر دنیا است مقصر ایجاد تنفر، افراطگرایی و تعصبی است که باعث ایجاد برگهای تاریک در منطقه ما و فراسوی آن توسط کسانی شده که هیچ ارتباطی با اسلام ندارند.»
ظریف خاطرنشان کرد گروههای تروریستی از جمله داعش، جبههالنصره و القاعده هیچیک ارتباطی با ایران ندارند و تمامی آنها علاوه بر ایدئولوژی، سلاحها و کمکهای مالیشان را از کشورهایی دریافت میکنند که خودشان را متحدان آمریکا مینامند.
ظریف در بخش دیگری از این مصاحبه به تشریح سیاست ایران در سوریه پرداخت و گفت که تهران چه در سوریه و چه در سایر کشورها اعم از عراق، یمن و افغانستان ضمن مخالفت با تروریسم، از دولتهای این کشورها حمایت و به آنها کمک کرده است.
وزیر خارجه ایران، در واکنش به این سوال «زکریا» که آیا ایران هیچکدام از گروههای در حال مبارزه با «بشار اسد»، رئیسجمهور سوریه را «نیروهای معارض قانونی» به شمار نمیآورد، گفت: «شاید...ممکن است نیروهای معارض قانونی در سوریه وجود داشته باشند و به همین دلیل هم هست که من در سال 2013، چند هفته بعد از قبول سمت وزیر خارجه ایران، طرحی چهار مادهای را پیشنهاد کردم که بعداً زیربنای قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل متحد شد.»