تشدید تنش ها بین عربستان و قطر

به گزارش پایگاه 598، الف به نقل از خبرگزاری ها، دیدار وزیر خارجه آمریکا با عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان و سامح شکری، وزیرخارجه مصر و خالد بن احمد بن محمد آل خلیفه، وزیر خارجه بحرین و انور بن محمد قرقاش، وزیر مشاور امارات در امور خارجه در جده برگزار شد. دراین دیدار همچنین محمد عبدالله المبارک الصباح، وزیر مشاور کویت در امور کابینه حضور داشت.



سفر وزیر خارجه آمریکا به منطقه و میانجیگری در بحران دیپلماتیک اخیر در حالی صورت می گیرد که قطر و کشورهای تحریم کننده آن همگی از متحدان آمریکا می باشند. قرار است ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه نیز روزهای شنبه و یکشنبه (۱۵ ۲۴ و ۲۵ تیر ماه) برای کاستن از تنش در منطقه به قطر، عربستان، کویت و امارات متحده عربی سفر کند.

پیش از این نیز بوریس جانسون به کشورهای عربی آمد بود. برخی این ترافیک دیپلماتیک را در راستای بحرانی تر شدن شرایط ارزیابی کرده اند. اختلافاتی که نه تنها کشورهای منطقه بلکه همه جهان را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

چرا سیاست محاصره کشورهای عربی با شکست مواجه شد
چند هفته از چالش آفرینی تازه عربستان در قبال همسایه خود می گذرد و در این مدت، ریاض از راه های مختلف برای در انزوا نگهداشتن قطر بهره گرفته اما به اهداف از پیش تعیین شده خود حتی نزدیک هم نشده است. در واقع عربستان سعودی برخلاف تصور با ناکامی در انزوای قطر مواجه شده اند. آنها در بین اعراب منطقه قادر به اجماع سازی نشدند، کشورهای اروپایی هم راه خود را از سعودی ها جدا کرده اند و آمریکایی ها نیز یکی به میخ و یکی به نعل می زنند.

اروپایی ها از آغاز بحران بر مسیر حل مسالمت آمیز این اختلاف از راه گفت وگو تاکید داشته اند.در همین ارتباط چندی پیش فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه در شورای اروپا اظهار کرد که هیچ اقدام یک جانبه‌ای نباید اتخاذ شود. ما از تمامی طرفین درگیر دعوت می‌کنیم تا تنش‌ها را کاهش داده و به برگزاری مذاکرات مستقیم بپردازند. عربستان گویی در محاسبات خود از سرمایه گذاری های قابل توجه قطر در اروپا و همچنین ایالات متحده غافل مانده بود.

البته سیاست آمریکا در قبال بحران قطر همچنان توام با سردرگمی است از طرفی ترامپ قطر را حامی تروریسم معرفی می کند و از طرفی وزرای دفاع و خارجه ایالت متحده موضعی ملایم تر و بعضا حمایت از قطر را در پیش می گیرند. در واقع آمریکا از یک طرف می گوید قطر از تروریسم حمایت می کند و از طرف دیگر تسلیحات نظامی به ارزش ۱۲ میلیارد دلار به این کشور می فروشد و با نیروهای مسلح قطری رزمایش مشترک برگزار می کند. در حالی که بعضی ناظران این سیاست های متناقض را به نبود یک سیاست مسنجم در کاخ سفید ربط می دهند اما به نظر می رسد این سیاست به رهبری ترامپ حاکی از آن است که واشنگتن به تنها چیزی که فکر می کند پول هست و برای دستیابی به آن حتی تلاش نمی کند ظاهر سازی کند.



با این وجود به گزارش سی ان ان اگر کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا در حل بحران بین کشورهای عربی و قطر هم نظر نباشند، موفقیت دور از دسترس رکس تیلرسون خواهد بود.

اما ناگفته پیداست رقص شمشیر سران ریاض با رهبر آمریکا در کنار هدایای گران قیمت به شخص ترامپ به توهم خودبرتربینی عربستان دامن زد و عقد قرارداد 110 میلیارد دلاری دو کشور بر این حس افزود تا سعودی ها تصور کنند می توانند معادلات منطقه ای را از تصمیمات خود متاثر سازند.

در حال حاضر اختلافات بین کشورهای عربی بحرانی شده است که وزیر خارجه آمریکا بعد از گذشت حدوداً یک ماه وارد منطقه برای میانجیگری شده است. به نوشته رویترز، آر. سی هاموند، یکی از مشاوران ارشد آقای تیلرسون با اشاره به تنش در روابط گروهی از کشورهای عربی با قطر گفت: «هرچه این کشمکش بیشتر ادامه پیدا کند، برای ایران فرصت‌های بیشتری ایجاد می‌شود. هدف ما این است که ایالات متحده امن بماند و امنیت هم‌پیمانان‌مان حفظ شود.او افزود که منظور از سفر تیلرسون به عربستان سعودی و قطر تأکید بر این امر است که: کار، نشد ندارد.
 
ادامه جنگ تبلیغاتی دو طرف
اما در یک ماه اخیر طرفین جنگ تبلیغاتی شدیدی علیه هم راه انداختند. در جدیدترین اقدام یک سند دیپلماتیک قطری از حمایت دو کشور عربستان و امارات از چهره‌های برجسته دو گروه تروریستی القاعده و داعش در یمن پرده برداشت. این سند دیپلماتیک که از سفارت قطر در واشنگتن در تاریخ ۲۶ اکتبر برای محمد بن عبدالرحمان آل ثانی، وزیر خارجه قطر ارسال شده از حمایت محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان و محمد بن زاید، ولیعهد ابوظبی از برخی چهره‌های برجسته شاخه القاعده در یمن پرده برداشت.

در سند مذکور به نقل از معاون وزیر خزانه‌داری آمریکا در امور تروریسم آمده است، محمد بن سلمان و محمد بن زاید با دو یمنی به نام‌های علی ابکر الحسن و عبدالله فیصل الاهدل، دو تن از چهره‌هایی که به دلیل ارتباطات جدی‌شان با گروه تروریستی القاعده نامشان در لیست تحریم‌های آمریکا قرار دارد، در ارتباط دائم بوده‌اند.



در مقابل برای چندمین بار متوالی عربستان با تاکید بر اینکه شبکه الجزیره برای تهاجم به دیگران است، اعلام کرد که قطر باید دست از حمایت خود از رسانه‎ای که تروریسم و افراطی‎گری را تغذیه می‏‌کند، بردارد. این بار عواد صالح العواد، وزیر اطلاع رسانی عربستان در نشست وزرای اطلاع رسانی اتحادیه عرب در قاهره بار دیگر شبکه الجزیره قطر را هدف قرار داد و اعلام کرد که این شبکه قطری برای تخریب و هدف قرار دادن دیگران فعالیت می‎کند.

انور قرقاش، وزیر مشاور در امور خارجه امارات نیز درها را به روی میانجی گری انگلیس و آمریکا بست هنگامی که در توئیت های جدید امروز خود گفت: هیچ تلاش دیپلماتیک یا میانجی گری خیرخواهانه بدون عقلانیت و پختگی و واقع گرایی از سوی دوحه موفق نخواهد شد. وی افزود: پنهان شدن پشت کلماتی چون حاکمیت و انکار، عمر بحران را طولانی خواهد کرد و نه کوتاه.

گفتنی است عربستان، مصر، امارات و بحرین ماه گذشته قطر را به حمایت از تروریسم در منطقه متهم و اقدام به قطع روابط سیاسی و اقتصادی خود با دوحه کردند. این کشورها که نزدیک به 20 روز است اقدام به محاصره قطر کرده‌اند، برای ازسرگیری روابط با آن 13 شرط و درخواست تعیین کردند که از جمله آن، عدم حمایت از تروریسم، بستن الجزیره و قطع روابط با ایران بود. اما از همان اول مشخص بود که سران دوحه با درخواست های آمرانه و نامتعارف عربستان و همپیمانان این کشور موافقت نخواهند کرد. این موضوع به منزله دخالت مستقیم این کشورها در امور داخلی قطر محسوب می شد که با منافع ملی و استقلال این کشور سازگار نبود.