سناریوی «استتار از طریق آشوب»/ کارکرد نزاع جناح‌های سیاسی در انعقاد قراردادهای خارجی

به گزارش سرویس اقتصادی پایگاه 598، عبدالله شهبازی نویسنده، مورخ و پژوهشگر در مطلبی با اشاره به سناریوی از پیش طراحی شده در انعقاد قرارداد توتال نوشت:

 1- افشای رشوه توتال به یک مقام ایرانی

با انعقاد قرارداد با کمپانی توتال بار دیگر ماجرای پرداخت رشوه ۶۰ میلیون دلاری توتال به یک مقام دولتی ایران طی سال‌های ۱۳۷۴- ۱۳۸۳ به موضوع روز تبدیل شده است.

داستان رشوه فوق زمانی فاش شد که وبسایت رسمی وزارت دادگستری آمریکا در ۲۹ مه ۲۰۱۳/ ۸ خرداد ۱۳۹۲ اعلام کرد که با توتال به مصالحه رسیده و توتال پذیرفته در قبال پرداخت دو فقره جریمه به دولت آمریکا بابت نقض قوانین ضد ارتشاء، جمعاً به مبلغ ۳۹۸٫۲ میلیون دلار، بتواند به حضور خود در بازار بورس نیویورک ادامه دهد.

طبق مندرجات وبسایت رسمی وزارت دادگستری آمریکا، توتال، که از کمپانی‌های بزرگ فعال در بازار بورس نیویورک است،

طی توافقی با وزارت دادگستری آمریکا پذیرفت که بابت نقض قانون فساد مالی در معاملات خارجی مبلغ ۲۴۵٫۲ میلیون دلار به دولت آمریکا پرداخت کند. بگفته خانم میتیلی رامان، سرپرست معاونت دادستانی کل آمریکا در امور جنایی، اتهام توتال «پرداخت غیرقانونی [رشوه] به یک مقام دولت ایران از طریق شخص ثالث برای کسب امتیازات ارزشمند نفت و گاز» در ایران بود. طبق کیفرخواست دادستانی کل آمریکا ارائه شده به دادگاه منطقه شرقی ویرجینیا، کمپانی توتال به سه فقره نقض قوانین ضد ارتشاء و فساد مالی ایالات متحده آمریکا متهم بود. در آمریکا متهم و دستگاه قضایی می‌توانند قبل از صدور حکم به توافق برسند و بدینسان کیفرخواست به صدور حکم منجر نشود. لازمه این معامله پذیرش اتهام از سوی متهم است. بعبارت دیگر، توتال با این توافق پرداخت رشوه ۶۰ میلیون دلاری به مقام ایرانی را پذیرفت.

بعلاوه، توتال با کمیسیون امنیت بازار بورس دولت فدرال آمریکا (اس. ای. سی.) توافق کرد که مبلغ ۱۵۳ میلیون دلار بابت کسب درآمد نامشروع پرداخت کند.

همچنین، مقامات نظارتی و قضایی فرانسه اعلام کردند که کمپانی توتال و رئیس و مدیر اجرایی آن را بهمراه دو شخص دیگر به اتهام نقض قوانین فرانسه، از جمله قانون ضد ارتشاء خارجی، در دادگاه کیفری تحت تعقیب قرار خواهند داد. خانم رامان، معاون دادستان کل آمریکا در امور جنایی، در این باره گفت: امروز ما «نخستین اقدام هماهنگ نیروهای قضایی فرانسه و ایالات متحده را در یک پرونده مهم ارتشاء خارجی اعلام می‌کنیم. دو کشور امروزه در پیوندی نزدیکتر از همیشه با فساد مجتمع‌های بزرگ مبارزه می‌کنند و توتال، که از طریق رشوه دادن معامله خود را انجام داده است، اکنون با عواقب جنایی عملکرد خود در هر دو کشور مواجه است.» [۱]

2- چرا ماجرای پرداخت رشوه توتال به یک مقام ایرانی در ایران جنجال جدی در پی نداشت؟

ماجرای رشوه فوق را اولین بار آقای احمد توکلی در ایران به شکلی جنجالی مطرح کرد. او طی نامه سرگشاده مورخ ۲۳ آذر ۱۳۹۵ به آقای منتظری، دادستان کل کشور، خواستار رسیدگی به این موضوع و توقف مذاکرات وزارت نفت با کمپانی توتال شد. [۲]

نامه آقای توکلی پژواک گسترده نداشت و در هیاهوی نزاع‌های جناحی به فراموشی سپرده شد.

رشوه ۶۰ میلیون دلاری فوق در بسیاری از کشورها می‌توانست بازتاب بسیار گسترده بیابد و جنجالی بزرگ برانگیزاند، ولی در ایران چنین نشد. این تنها مورد نیست. سال‌هاست موارد متعددی از اینگونه مفاسد مطرح می‌شود و پس از جنگ و نزاع‌های جناحی به فراموشی سپرده می‌شود. چرا اینگونه است؟

3- کارکرد نزاع جناح‌های سیاسی در انعقاد قراردادهای خارجی

کنش و واکنش فوق را باید در چارچوب سناریویی بنام «استتار از طریق آشوب» توضیح داد. این سناریویی است که در ایران مکرر آزموده شده و توانمندی و کارایی شگرف خود را در دستمالی کردن رفتارهای سیاسی جامعه نشان داده است.

انعقاد قراردادهای بزرگ هماره در چارچوب این سناریو با موفقیت و به سادگی انجام گرفته است. فعالین یک جناح بعنوان مخالف وارد عرصه می‌شوند و فعالین جناح دیگر بعنوان موافق. مسئله بکلی از جایگاه تخصصی خود خارج می‌شود و پس از جنگ و جدال‌های بی‌محتوا و اتهام‌زنی‌های گاه ناشایست سرانجام ماجرا لوث می‌شود.

سناریوی «استتار از طریق آشوب» کارآمدترین سناریو برای پنهان کردن مفاسد بزرگ مالی و نیز کیس‌های مهم سیاسی- اطلاعاتی است.

4- ترامپ، مکرون و توتال

مکرون، رئیس‌جمهور جدید فرانسه، از کارگزاران و شرکای روچیلدهای فرانسه است و پیش از شروع به کار در دولت اولاند رسماً از مدیران مالی مجتمع روچیلد بود.

مغز متفکر مالی ترامپ ویلبر راس، وزیر بازرگانی کنونی در دولت او، است. به گزارش وال استریت جورنال، رابطه ویلبر راس با ترامپ به سال ۱۹۹۰ بازمی‌گردد، زمانی که ترامپ تحت فشار بدهی ۳٫۴ میلیارد دلاری در شرف ورشکستگی بود و طلبکاران می‌توانستند دارایی‌های شخصی و شرکتی او را مصادره کنند. راس، که همزمان مدیر شرکت «روچیلد اینکورپوریتد» بود و بعنوان «سلطان ورشکستگی» شهرت داشت، به میدان آمد و ترامپ را از ورشکستگی نجات داد. [۳]

رابطه نزدیک مالی و شخصی ترامپ با چهره‌های بدنام منتسب به مافیای جمهوری‌های شوروی سابق، چون حییم فلیکس سیتر و آندری آرتمنکو و توفیق عارف، با جستجویی در وب به سادگی قابل شناسایی است.

5- روچیلدها و شرکاء در جولان و اقلیم کردستان

لرد (یعقوب) روچیلد، پسر لرد ویکتور روچیلد، هم‌اکنون از شرکای اصلی کمپانی جنی انرژی مستقر در شهر نیوآرک ایالت نیوجرسی است که به حفاری نفت و گاز شیل در منطقه جولان اشتغال دارد. سه شریک مهم لرد روچیلد در کمپانی جنی انرژی عبارتند از دیک چنی، معاون رئیس‌جمهور آمریکا در دوران جرج واکر بوش، و روپرت مُرداک، «غول رسانه‌ای» غرب، و ژنرال افرائیم (افی) ایتام، وزیر سابق امور زیربنایی اسرائیل و دوست صمیمی نتانیاهو. همزمان، ناتانیل روچیلد، پسر لرد روچیلد، از مالکان اصلی کمپانی جنل انرژی است که میلیاردری ترکیه‌ای به نام محمدامین قره‌محمد در ترکیه تأسیس کرده و به استخراج و فروش غیرقانونی و اینک قانونی نفت و گاز در کردستان عراق، در مشارکت با بارزانی‌ها، اشتغال دارد.

6- چرا توتال باید با ترامپ بجنگد؟

با توجه به مفاد گزارش مندرج در وبسایت رسمی وزارت دادگستری آمریکا درباره توافق مه ۲۰۱۳ با کمپانی توتال، که اهمیت جدی مراعات قوانین ایالات متحده را برای توتال و دولت فرانسه نشان می‌دهد، آیا می‌توان قرارداد اخیر توتال را «مقابله با آمریکا» و «نقض تحریم‌ها» و بالاتر از آن «ترفند زیرکانه» ایران برای ایجاد «تقابل میان اروپا و آمریکا» تصویر کرد؟

در چارچوب منظومه‌ای که من می‌بینم، تحریم‌هایی که از سال ۱۳۷۵، با طرح سناتور داماتو آغاز شد و به نقض قرارداد ایران با کمپانی آمریکایی کونوکو انجامید و در پیامد آن توتال و رویال داچ شل، با دلالی کسانی چون سلطان برونئی و کمپانی کلینورت بنسون و دیگران، حضور بی‌رقیب خود را در ایران آغاز کردند، سناریویی بود که ایران را به سمت پیوندهای هر چه عمیق‌تر با مافیایی بین‌المللی با پیشینه مفصل سوق دهد که توتال و شل در قلب آن جای دارند، و نیز بانک HSBC بعنوان بزرگ‌ترین مجتمع بانکی خصوصی جهان و نیز بدنام‌ترین آنان.

حال سوال اینجاست آن فرد ایرانی که 60 میلیون دلار رشوه گرفت و بالاخره توانست توتال را در سود عظیم پروژه دخیل کند کیست ؟

زیرنویس‌ها:

۱- متن اطلاعیه مندرج در وبسایت رسمی وزارت دادگستری آمریکا، چهارشنبه، ۲۹ مه ۲۰۱۳/ ۸ خرداد ۱۳۹۲.

French Oil and Gas Company, Total, S.A., Charged in the United States and France in Connection with an International Bribery Scheme
The United States Department of Justice
Office of Public Affairs
Wednesday, May 29, 2013
https://www.justice.gov/opa/pr/french-oil-and-gas-company-total-sa-charged-united-states-and-france-connection-international

۲- در نامه به دادستان کل کشور اعلام شد: اعتراض شدید توکلی به تلاش وزارت نفت برای همکاری مجدد با توتال/ اسناد رشوه توتال به مقام نفتی ایران افشا شد
خبرگزاری تسنیم، ۲۳ آذر ۱۳۹۵
https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/09/23/1266482/

3- Trump and His Debts: A Narrow Escape
By Peter Grant and Alexandra Berzon
The Wall Street Journal
Jan. 4, 2016
http://www.wsj.com/articles/trump-and-his-debts-a-narrow-escape-1451868915

نویسنده: عبدالله شهبازی