افغان‌ها آب را به روی سیستانی‌ها سد کرده‌اند

به گزارش پایگاه 598، حبیب الله دهمرده  نماینده مردم شهرهای زابل، زهک، هیرمند، هامون و نیمروز در مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با ایلنا درباره مشکل کم آبی در سطح استان سیستان و بلوچستان اظهار داشت: بخشی از مشکل آب استان مربوط به خارج از کشور و رودخانه هیرمند است که منشا آن افغانستان است که آب کل سیستان و زاهدان از آن رودخانه تامین می شود و آب دیگری وجود ندارد.

وی افزود: اکنون مشکل ما این است که افاغنه پیوسته روی رودخانه هیرمند سد و بند ایجاد می کنند و آبی که وارد سیستان می شد روز به روز کم می شود یعنی اگر قبلا آورده 10 میلیارد متر مکعب در طول سال بود و دریاچه هامون پر شده و کشاورزی انجام می شد در دو دهه گذشته به حدی سد و بند احداث کرده اند که در طول سال نهایتا سه ماه رودخانه هیرمند جاری است و 75 درصد سال به طور کلی خشک است و آورده ای از افغانستان وارد ایران نمی شود.

دهمرده با اشاره به اینکه دولت های جمهوری اسلامی و افغانستان باید در این زمینه وارد مذاکره شوند، تاکید کرد: ایران باید قراردادی در این زمینه مذاکره کرده و حقابه خود را مطالبه کند.

وی با بیان اینکه دو کشور تا کنون هیچ قرارداد و مذاکره جدی ای در مورد این رودخانه  با هم نداشته‌اند، افزود: فقط قبل از انقلاب در سال 1350 که خشکسالی شد قرارداد نیم بندی بسته شد که بر پایه آن 720 میلیون متر مکعب حقابه برای ایران تعیین شد که تنها قرارداد منعقد شده در طول تاریخ قبل و بعد انقلاب بود.

این نماینده مجلس گفت: بعد از انقلاب توقع از دولت ها این بود که قرارداد محکم ببندند تا حقابه منطقی بین ایران و افغانستان بر اساس نیاز تنظیم شود البته این قرارداد باید ارسال آب چند میلیارد متر مکعبی به ایران باشد نه قرارداد قبلی که غیر اصولی و غیر منطقی بود.

وی اظهار داشت: در گذشته زمانی که بارندگی در افغانستان وجود داشت مازاد آب ورودی به رودخانه که افغان ها امکان کنترل نداشتند وارد ایران می شد و دریاچه هامون و چاه نیمه ها پر می شد اما به تدریج در دو دهه اخیر سد و بند ایجاد کردند و به همین دلیل فقط سه ماه مقداری آب وارد می شود و 75درصد طول سال رودخانه خشک است و فقط ما از ذخایر چاه نیمه ها  آب شرب سیستان را تامین می کنیم و در کل تامین آب دشت و استان نیم بند است.

دهمرده ادامه داد: در حال حاضر نیز دوباره افغان ها به دنبال احداث سد جدید روی این رودخانه هستند و به این ترتیب همین مقدار کم آب هم دچار اشکال می شود.

وی با بیان اینکه  پیوسته سهم آب سیستان کم می شود، بیان کرد: در این شرایط  گودالهای کوچکی وجود دارد که ذخیره آب طبیعی دارند و ما فقط می توانیم  از این نقاط برداشت آب داشته باشیم.

نماینده مردم شهرهای زابل، زهک، هیرمند، هامون و نیمروز گفت: بخشی از مشکل ما نیز مربوط به مدیریت نادرست است که دولت ها هیچ کاری انجام نداده اند و بخشی هم مربوط به خارج از کشور است.

وی ادامه داد: اولین مشکلی که داریم این است که  گودالهایی که پر می شوند  لایروبی نمی شوند یعنی توان ذخیره سازی ما از بین می رود، خطر دیگر بادهای 120 روزه و فرسایش خاک است که هم خاک و ریزگرد  را به گودال ها منتقل می کنند و منجر به خشک شدن آنها می شود و مسئله سوم تبخیر آب است که در اثر بادهای 120 روزه همین مقدار آب هم 200 تا 300 میلیون متر مکعب در سال تبخیر می شود.

دهمرده با بیان اینکه 30 درصد آب استان به دلیل فرسودگی لوله ها پرت می شود، خاطرنشان کرد: در حال حاضر20 تا 25 میلیون متر مکعب آب به زاهدان منتقل می شود اما به اندازه مصرف 10 سال آب شرب زاهدان در عرض یک سال در طول تابستان توسط بادهای 120 روزه تبخیر می شود.

وی دیگر مشکل آب استان را مربوط به مدیریت نادرست دانست و افزود: آب شرب استان با پمپ منتقل می شود و اکثر لوله های انتقال آب نشتی دارد یعنی درصد قابل توجهی پرت آب داریم، لوله ها و اکثر موتورخانه ها اشکال دارند و قطر لوله ها جوابگوی حجم آب ارسالی نیست، همچنین تعدادی از روستاها لوله کشی نشده اند. همه این عوامل دست به دست هم می دهند و شرایط سختی برای این مردم ایجاد کرده که باعث کوچ مردم و حاشیه نشینی شده است.