به گزارش پایگاه 598 به نقل از فارس، شرق مدیترانه به سرعت در حال خشک شدن است، قبرس، سوریه، فلسطین،
اسرائیل و لبنان کشورهایی هستند که در آینده ای نزدیک نیازمند خرید آب
هستند.
به گفته حسین گوکهکاث یکی از کارشناسان آب و استادان دانشگاه
قبرس شرق مدیترانه با خطر بیابانی شدن روبهرو است.قبرس که مدتها با این
بحران دست و پنجه نرم می کند و دست به دامان ترکیه شده است.
راه حل
ترکیه برای حل این مشکل یک طرح انتقال آب است و سنگ بنای این راهحل در
امتداد ساحل ترکنشین مدیترانه، مرسین گذاشته شده (80 کیلومتر از آنجا تا
قبرس فاصله است).
نخستین لولههای انتقال آب 5 سال پیش در دریا
مدفون شد، طول هر کدام از این لولههای پلیاتیلن نیم کیلومتر است این
لولهها در عمق 250 متری آب قرار گرفتهاند و با سیم در کف دریا مهار شدند.
از این طریق ساحل جنوبی ترکیه با ساحل شمالی قبرس پیوند خورده و آب شیرین
به این جزیره رسید.
این خط لوله 75 میلیون مترمکعب از رودخانه
دراگون در جنوب ترکیه را به قبرس میرساند اما یک کارشناس دولت قبرس
میگوید تأثیر این خط لوله فراتر از مرزهای قبرس است.
از این طریق
نه تنها مشکل قبرس حل میشود بلکه ترکیه با این پروژه ثابت میکند که با
استفاده از تکنیک جدید میتوان آب را از راههای طولانی انتقال داد. این
روش قدرت ترکیه را در منطقه افزایش خواهد داد. از طریق قبرس ترکیه میتواند
آب را به تمام منطقه شرق دریای میانه برساند یعنی از سوریه به اسرائیل.
حجم
رودخانه دراگون سالانه 750 میلیون مترمکعب است و از این مقدار تنها یک دهم
آن به قبرس میرسد و البته این تنها یک رودخانه است ترکیه این خط لوله را
«پروژه قرن» نامگذاری کرده است.
اسرائیل مدتهاست که به آبرسانی از ترکیه چشم دوخته است
محمد
درویش کارشناس آبخیزداری و مدیر دفتر مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت
محیطزیست با بیان اینکه آب در سیاست خارجی ترکیه مدتهاست که نقش بزرگی
را بازی میکند همچنان که فرات و دجله از رودخانههای بزرگ میانرودان از
خاک ترکیه سرچشمه میگیرند. اظهار داشت: ترکیه سالهاست که با ساختن هر چه
بیشتر سد از این دو رودخانه بهرهبرداری میکند، پیش از آنکه آنها به
کشورهای سوریه و عراق برسند.
وی در ادامه تصریح کرد: خاورمیانه از
خشکسالی و کم آبی رنج میبرد و با مهار آب، قدرت ترکیه از کشورهای
همسایهاش فراتر میرود به طور مثال اسرائیل مدتهاست که به آبرسانی از
ترکیه چشم دوخته است.
به گفته درویش اینکه ترکیه موفق شده صدها
میلیون مترمکعب آب را به قبرس برساند دیگر برای قدرت او در زمینه آب حد و
مرزی وجود ندارد ترکیه امیدوار است که بتواند از قبرس آب را به لولههای
شناور به همه کشورهای شرقی مدیترانه از جمله اسرائیل برساند.
این
کارشناس آبخیرداری در خصوص طرح انتقال آب از ترکیه به قبرس گفت: ترکیه در
حدود دو دهه پیش بهشدت با بحران آب روبرو بود، حتی مدتی آب در آنکارا
جیرهبندی شده بود و آب آشامیدنی وجود نداشت. در چنین شرایطی یک کشور که کل
آب رودخانههایش از آب رودخانه زاینده رود کمتر است آب را به قبرس و
کشورهای حاشیه شرقی مدیترانه منتقل کند.
وی افزود: مشخص است این طرح تنها با پایان یافتن پروژه گاپ صورت خواهد گرفت.
درویش
با تاکید بر اینکه ترکیه حجم بسیاری از آب دو رودخانه دجله و فرات را برای
خود ذخیره کرده است، اظهار داشت: این کشور از آبی که از این دو رودخانه
ذخیره کرده است توانسته حجم رودخانههای غربی خود را به فروش آب اختصاص دهد
تا با پول آن هزینههای گزاف بلندپروازیهایش در پروژه گاپ بدهد.
مدیر
دفتر مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیطزیست با اشاره به اینکه پروژه
گاپ ربط مستقیمی با پروژه انتقال آب به کشورهای شرقی مدیترانه ندارد، تصریح
کرد: اما عملاً ترکیه آب موردنیازش را از پروژه گاپ تأمین میکند.
وی
با اعلام این خبر که در حال حاضر حدود 85 درصد از 22 سد برآوردشده در طرح
گاپ پایان یافته و به مرحله بهرهبرداری رسیدهاند، گفت: این طرح حدود 80
میلیارد مترمکعب آب را که چیزی حدود دو برابر آب ذخیرهشده در 650 سد کشور
ماست، ذخیره کرده است.
درویش تصریح کرد: ایران 46 میلیارد مترمکعب
آب را با این تعداد سد ذخیره میکند و ترکیه با اجرای طرح گاپ 80 میلیارد
آب را ذخیره کرده و با ساخت سد ایلیسوس 90.4 میلیارد مترمکعب آب ذخیره
خواهد کرد و البته تصمیم دارد ذخیره خود را به 100 میلیارد مترمکعب برساند.
این کارشناس افزود: 80 میلیارد مترمکعب آب یعنی حجم آب 90 رودخانه به بزرگی رودخانه زایندهرود.
ترکیه به دنبال فروش آب و به وجود آوردن بازاری بنام بازار آب است
وی
بابیان اینکه ترکیه نیازی به این حجم آب ندارد، ادامه داد: ترکیه به دنبال
فروش آب و به وجود آوردن بازاری بنام بازار آب است و میخواهد از آب
بهعنوان ابزار برتری ژئوپلتیک در منطقه استفاده کند.
درویش با
تأکید بر اینکه آب در حال تبدیل شدن از یک کالای زیستی به یک کالای اقتصادی
و ابزاری برای سلطه است، ابراز داشت: سالها پیش معادن الماس و طلا و
زرادخانههای نظامی بهعنوان ابزار سلطه شناخته میشدند اما در حال حاضر آب
این کار را میکند.
مدیر دفتر مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت
محیطزیست افزود: این مسئله در کتاب «جابهجایی در قدرت» آلوین تافلر
پیشبینی شده بود و سالهای پیش هشدار جنگ آب از سوی صاحبنظران داده شده
بود. در حال حاضر در منطقه خاورمیانه این قصه بسیار جدی است.
وی
گفت: در مقابل این حرکات ترکیه تنها کاری که میتوان کرد این است که مطابق
قوانین بینالمللی آبهایی که ذینفعانی از چند کشور دارند، بارگذاریشان
را به شکلی انجام دهند که حقابه مردم پاییندست رودخانهها بههیچوجه
تضییع نشود.