تجارت خارجی ایران سکته کرد! +جدول

مثال بارز در رابطه با ضعف گمرک در رابطه با ارائه آمار این است که گمرگ نه تنها هنوز آمار دو ماهه تجارت خارجی را اعلام نکرده، بلکه از تجارت خارجی فروردین ماه امسال نیز اطلاعاتی بسیار کلی و غیرحرفه‌ای ارائه داده است. این در حالی است که سازمان توسعه تجارت نیز گزارش تجارت خارجی یک ماهه نخست سال جاری را منتشر نکرده است.

با این حال، با معدود ارقام اعلامی گمرک ، دولت همچنان حرف از تراز تجاری مثبت خود میزند و باید گفت وضعیت تجاری همچنان مناسب نیست و بیم آن می رود در سال جاری در صورت عدم اقدام عاجل و تداوم آن در حوزه صادرات غیرنفتی شاهد به کما رفتن تجارت خارجی کشور باشیم. 

آمار مقدماتی تجارت خارجی فروردین ماه سال 1396 و مقایسه با مدت مشابه سال قبل

نکات قابل توجه:

1- بر اساس آمارهای گمرک، صادرات غیرنفتی به لحاظ وزنی و ارزشی افت داشته و بالعکس در ارزش واردات بیش از 5/18% (هجده و نیم درصد) و در وزن واردات به میزان 6/8% (هشت و شش دهم درصد)، افزایش نشان می دهد. 

2- ارزش مبادلات تجاری حدود 7/1 (یک و هفت دهم) درصد رشد نشان می دهد که نه تنها بسیار ناچیز است، بلکه ماحصل رشد واردات است نه صادرات؛ و این اتفاق خوبی نیست.

3- تراز تجاری کشور هر چند مثبت است اما اولاً ماحصل احتساب صادرات میعانات گازی و سهم بالای آن در آمار صادرات است، ثانیا تراز تجاری نسبت به مدت مشابه سال قبل (فروردین 1395) بالغ بر 5/63% بدتر شده است.

4- متأسفانه قیمت هر تن کالای صادراتی ایران نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود 8 درصد کاهش داشته به عبارتی هر تن کالای صادراتی کشور به‌طور متوسط 29 دلار ارزانتر فروخته شده است. این در حالی است که متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی در فروردین ماه سال 95 نیز نسبت به سال 94 بالغ بر 21 درصد افت داشته است.

5- اما در طرف مقابل، هر تن کالای وارد شده به ایران نسبت به مدت مشابه سال قبل بالغ بر 9 درصد رشد داشته و 94 دلار گرانتر برای کشور تمام شده است.

همه این موارد کافی است تا نشان دهد همانند 4 سال گذشته، حال تجارت خارجی کشور اصلاً خوب نیست و دولت علی‌رغم وعده‌های متعدد نتوانسته در دیپلماسی تجاری موفق عمل کند. متأسفانه دولت هنوز یک برنامه راهبردی برای توسعه صادرات غیرنفتی کشور ندارد. اگر این رویکرد راهبردی وجود داشت قطعاً پیشنهاد تفکیک وزارت صنعت، معدن و تجارت را به مجلس نمی داد. چون تجارت، حلقه قبل و بعد تولید است و در یک نگاه یکپارچه می توان به تولید صادراتگرا و توسعه صادرات دست یافت. موضوعی که در کشورهای مختلف دنیا تجربه شده و دستاوردهای ارزشمندی برای آنها به همراه داشته است.