گاردین: نامزدی رئیسی چالش جدی روحانی است

روزنامه گاردین چاپ لندن در گزارشی در روز یکشنبه در پی اعلام رسمی نامزدی حجت‌الاسلام رئیسی، نوشت: " روحانی انقلابی، در بیانیه‌ای غافلگیرکننده اعلام کرد که رئیس‌جمهور کنونی را در انتخابات آینده به چالش خواهد کشید."

 بعد از ورود این روحانی انقلابی قدرتمند به رقابت‌های انتخاباتی، ایران به سمت یک فصل انتخاباتی پرحرارت و تعیین‌کننده می‌رود؛ ثبت‌نام رسمی برای نامزدی، روز سه‌شنبه آغاز می‌شود، ولی ابراهیم رئیسی با اعلام حضور خود عرصه رقابت را دگرگون کرد.

آقای رئیسی روز یکشنبه گفت که مایل به حضور در عرصه انتخابات نبود ولی با در نظر گرفتن «مسئولیت دینی و انقلابی» خود به این نتیجه رسید که وارد صحنه شود.

روحانی ۴ سال قبل، با وعده کاهش انزوای بین‌المللی ایران و آوردن آزادی‌های بیشتر در کشور، در دور اول با کسب کمی بیش از ۵۰ درصد آراء برنده شد... ولی این بار روحانی می‌تواند با چالش سخت‌تری مواجه شود، اگر یک نامزد اصول‌گرا مانند رئیسی بتواند نیروهای انقلابی را علیه رئیس‌جمهور متحد کند و انتخابات را به مرحله دوم ببرد.

دستاورد شاخص روحانی، توافق با قدرت‌های غربی برای محدودسازی برنامه هسته‌ای ایران در برابر برداشتن تحریم‌های مالی بود ولی هنوز به منافع اقتصادی گسترده‌ای که دولت وعده می‌دهد، نرسیده است. برخی هواداران روحانی نیز از کندی روند تغییرات داخلی ناامید شده‌اند.

نویسنده گزارش گاردین، سپس با ذکر بخش‌هایی از بیانیه اعلام نامزدی آقای رئیسی، او را از منتقدان جدی سیاست‌های روحانی معرفی می‌کند: " در حالی چهارمین دههٔ عمر نظام اسلامیان سپری می‌شود که با وجود موفقیت‌ها و پیشرفت‌های امیدوارکننده، همچنان دردهای مزمن ساختاری و سنت‌های نادرست مدیریتی مردم را رنج می‌دهد و دولت را از پاسخگویی به انتظارات مردم و تحقق اهداف قانون اساسی ناتوان ساخته است."

در ادامه گزارش بخش دیگری از موضع‌گیری‌های قبلی آیت‌الله رئیسی آمده است که در آن نسبت به خوش‌بینی و اعتماد دولت به غربی‌ها انتقاد شده است:

" گره‌گشایی از مشکلات کشور در دست آمریکایی‌ها و غربی‌ها نیست، بلکه در دستان توانای متخصصان داخلی است... امروز کارشناسان، جوانان و نیروهای برجسته کشور می‌توانند گره‌گشایی از مشکلات کشور کنند... کدام ملت‌ها به دست این‌ها (غربی‌ها) نجات پیداکرده‌اند، ‌ کدام مشکل عالمیان توسط آن‌ها برطرف شده است، لذا با فقط نگاهمان برای حل مشکلات به داخل باشد." (سخنرانی در آیین قالی‌شویان مشهد اردهال، ۹ مهر ۹۵)

گاردین در انتهای گزارش خود نوشت:

 رئیسی روز یکشنبه قصد خود را برای نامزدی در انتخابات اعلام کرد. او در اظهارنظری که در خبرگزاری‌های ایران منتشر شد گفت که اولین گام برای حل مشکلات اقتصادی کشور تغییر در مدیریت کشور است و از رأی‌دهندگان خواست که از یک دولت «شایسته و آگاه» به ریاست او حمایت کنند.

هر ۴ سلف روحانی در ریاست جمهوری هر کدام دو دوره متوالی در قدرت بودند، ولی نامزدی رئیسی نشان از آن دارد که رئیس‌جمهور فعلی راه همواری در پیش ندارد. انتخابات برای ۱۹ می برنامه‌ریزی‌شده است.

رئیسی در بیانیه‌ای که روز یکشنبه در وب‌سایت رسمی خود منتشر کرد، چنین می‌گوید:

"مردم می‌پرسند باوجود این همه منابع سرشار و سرزمین پر نعمت، استعدادهای متراکم انسانی و رهنمودهای روشن رهبر عزیز انقلاب؛ چرا وضع کشور چنین است و چرا ظرفیت مجموعه‌های داخلی به جای هم افزایی برای حل مسائل کشور، صرف خنثی سازی یکدیگر و رقابت‌های تخریبی می‌شود؟

آیا نمی‌توان قفل  رکود و  بیکاری و انسداد در کسب کار و آسیب‌های اجتماعی ناشی از آن را گشود؟!"

یک گروه از اصولگرایان متنفّذ در ایران، تحت چتر ائتلافی موسوم به جبهه مردمی نیروهای انقلاب یا جمنا، در هفته‌های اخیر جلساتی عمومی برای تهیه یک فهرست از نامزدهای محبوب خود برگزار کردند. رئیسی بیشترین رأی را در میان سایر شخصیت‌های فهرست کسب کرد. درحالی‌که احتمالاً هر ۵ نامزد فهرست در برای نامزدی ثبت‌نام می‌کنند، ولی انتظار می‌رود که بیشتر آن‌ها به نفع نامزد نهایی کنار بروند.[۱]

خبرگزاری رویترز روز یکشنبه، در گزارشی به پوشش نامزدی آیت‌الله رئیسی پرداخت: ظاهراً ابراهیم رئیسی، روحانی اصولگرا، اصلی‌ترین رقیب رئیس‌جمهور عمل‌گرای ایران، حسن روحانی در انتخابات ۱۹ می‌خواهد بود.

به نظر می‌رسد جناح اصول‌گرا در تهران بر سر نامزدی روحانی ۵۷ ساله به اجماع رسیده‌اند، با این امید که جلوی انشقاق در آرای رأی‌دهندگان پایبند به احیای ارزش‌های انقلاب ۱۹۷۹ را بگیرند.

رئیسی علی‌رغم سن نسبتاً جوان‌تری که نسبت به سایر روحانیون اصولگرا دارد، دهه‌ها مقامات ارشد قوه قضاییه را به عهده داشته است.

دادستان کل سابق ایران هنوز برای معرفی به عموم رأی‌دهندگان جای کار دارد، لیکن مورد اعتماد بودن او برای مقامات عالی حکومت می‌تواند چالشی بزرگ برای انتخاب روحانی برای دور دوم باشد.

حسین رسام، مشاور پیشین وزارت خارجه بریتانیا می‌گوید:

" نامزدی او غافلگیرکننده بود و قطعاً یک چالش، چالشی بزرگ، برای روحانی است. احتمال این‌که انتخابات دومرحله‌ای شود، اکنون بسیار بیش از قبل است، با یک دور دوم بسیار دوقطبی شده."

«رادیو آزاد اروپا» در گزارشی که روز یکشنبه در وب‌سایت آن منتشر شد درباره نامزدی آقای رئیسی نوشت:

نامزدی رئیسی می‌تواند باعث استحکام اصولگرایان شود و چالشی جدی برای رئیس‌جمهور حسن روحانی ایجاد کند که در سال ۲۰۱۳ با شعار انجام برخی اصلاحات وارد رقابت‌ها شد و کمک کرد که میانه‌روها بعد از سال‌ها در عرصه سیاسی ایران پیروز شوند.

صادق زیباکلام، تحلیل‌گر سیاسی در تهران در مصاحبه با روزنامه اعتماد گفته بود: " اگر رئیسی نامزدی خود را اعلام کند، روحانی او را بسیار جدی خواهد گرفت و تلاش‌های انتخاباتی خود را دو برابر خواهد کرد."[۲]

روزنامه انگلیسی‌زبان «دیلی استار» لبنان هم در مقاله‌ای که روز شنبه پیش از اعلام رسمی نامزدی آیت‌الله رئیسی منتشر شد، به خبر آمدن ایشان واکنش نشان داد: بلوکی از احزاب سیاسی انقلابی یک شخصیت مذهبی قدرتمند را نامزد خود برای انتخابات آینده کرده‌اند تا جلوی انتخاب دوباره حسن روحانی را بگیرند.

اصول‌گرایان قدرتمند ایران با هدف در اختیار گرفتن قوه مجریه از طریق جلوگیری از پیروزی مجدد روحانی برای یک دوره ۴ ساله دیگر، خود را برای یک نمایش قوی در انتخابات ۱۹ می آماده می‌کنند.

«حسن فره وشیان»، تحلیل‌گر سیاسی، معتقد است: " اگر اردوی رقیب روحانی بر سر نامزدی رئیسی به اجماع برسد، او رقیب قدری برای روحانی خواهد بود."

روحانی دوره قبلی انتخابات را عمدتاً با رأی جوانان و زنان برنده شد. او قول داده بود که ایران را از انزوای بین‌المللی خارج و آزادی‌های بیشتری در داخل ایجاد کند.

ولی بسیاری از ایرانی‌ها امید خود را به او از دست داده‌اند، چرا که او نتوانست علی‌رغم برداشته شدن تحریم‌ها از ژانویه سال گذشته تحت توافق هسته‌ای، در وضعیت اقتصادی کشور بهبود ایجاد کند.[۳]