وزیر راه و شهرسازی وعده های بسیاری برای اجرا داده است اما بسیاری از این وعده ها به دلیل سوء مدیریت یا اینکه اصلا قابلیت اجرایی نداشته اند همچون مسکن اجتماعی همچنان در حد همان حرف و وعده مانده اند.
برای بررسی بیشتر عملکرد وزارت راه و شهرسازی در سال های اخیر با سید ناصر موسوی لارگانی، نماینده مردم فلاورجان و نایب رئیس اول کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در دوره دهم به گفتگو نشسته ایم. این مصاحبه را پیش رو دارید.
*یکی از وعده های وزیر راه و شهرسازی در خصوص مسکن مهر اتمام این پروژه در سال ۹۴ بوده است، در حال حاضر وضعیت مسکن مهر را در کشور چگونه ارزیابی می کنید؟
دولت یازدهم از همان روزهای اولی که سرکار آمد تقریبا مسکن مهر را زیر سؤال برد. به عنوان اینکه تورم موجود در کشور به واسطه مسکن مهر است به یک تعبیری وزیر راه و شهرسازی از آن به عنوان یک طرح مزخرف یاد کرد و روی هم رفته اعتقادی به مسکن مهر در دولت یازدهم نبود.
خودشان هم مبحثی را مطرح کردند تحت عنوان مسکن اجتماعی که باز این مسکن اجتماعی هم فقط یک شعار بود چرا که ما تاکنون هیچ عملکرد یا طرح ارائه شده ای مبنی بر مسکن اجتماعی از دولت یازدهم ندیدیم.
خوب علی رغم قول هایی که برای به اتمام رساندن مسکن مهر داده شد ، با توجه به اینکه یک بودجه کلانی از بیت المال و از خود مردم هزینه شد این طرح هنوز نیمه تمام مانده است. متقاضیان مسکن مهر تقریبا ضعیف ترین اقشار مردم که سال ها اجاره نشین بودند، هستند که با این طرح انتظار خانه دار شدن را داشتند. پول سنگینی هزینه شد و حدس هم همین بود که زود این بحث مسکن مهر تعیین تکلیف شود.
وزیر قول داده بود تا پایان سال ۹۴ این پروژه به اتمام برسد که به وعده و قولشان عمل نکردند پس از آن پایان سال ۹۵ را قول دادند که مسکن مهر به پایان می رسد ولی هنوز هم تا حصول نتیجه کار زیاد دارد. همان جاها و همان واحدهایی را هم که تحویل دادند حقیقتا یکسری کسری های زیرساختی دارد که هنوز پیگیری نشده است. مثلا در خیلی از قسمت ها خیابان ها آسفالت نشده، فاضلاب ندارد، مسجد و مدرسه ندارد حتی بعضی از جاها امتیاز آب و برق و گاز که جز ضروریاتی است که باید فراهم می شده را هم ندارد.
لذا آن مسکن مهرهایی را هم که تحویل دادند کامل نبوده است و ما امیدواریم که انشالله این بار به وعده ای که دادند عمل کنند و انشالله در چند ماهیی که تا پایان سال ۹۵ باقی مانده مسکن مهر به اتمام برسد.
*یکی از وعده های آقای آخوندی برای دریافت رای اعتماد تصویب پرداخت سالانه ۲۰۰ هزار تسهیلات مسکن روستایی بود ولی در عمل با کاهش ۹۸ درصدی در پرداخت تسهیلات مسکن روستایی مواجه شدیم، این عملکرد را چطور ارزیابی می کنید؟
در حال حاضر تقریبا وام های مسکن به نوعی کاملا تعطیل است، یعنی در شهرها که به طور کلی وام نمی دهند و در روستاها هم اگر وامی پرداخت می شود آنقدر بانک ها به افراد وام گیرنده سخت گیری می کنند که طرف اصلا از گرفتن وام منصرف می شود؛ به این منوال که بانک مرکزی گفته تا ۱۰ میلیون یک ضامن و بیشتر از ۱۰ میلیون دو تا ضامن نیاز است.
مثلا برای ۱۵ میلیون وامی که بخواهند یک روستایی برای مسکن بدهد دو تا ضامن و یا بعضا سه تا ضامن کسر از حقوق می خواهد. اما مسئله اینجاست که اصلا در روستاها ما کارمند نداریم، الان شهرستان فلاورجان در استان اصفهان بیشترین جمعیت روستایی را دارد، ولی ما اصلا کارمند نداریم که بخواهد ضمانت کند از دیگر سوی برای ضمانت می گویند فقط برای اقوام درجه یک کسر حقوق می دهند یعنی مصوبه ای است که ادارات و وزارت خانه ها دارند پس همه کس نمی تواند ضامن کسر حقوق پیدا کند یعنی عملا وامی را ندادند و همان چیزی را هم که عنوان می کنند که پرداخت می شود طرف ماهها رفت و آمد می کند و نمی تواند دریافت کند لذا وعده پرداخت سالانه ۲۰۰ هزار تسهیلات مسکن روستایی که آقای وزیر در برنامه خودش اعلام کرد، عملا صورت نپذیرفت.
*چرا طرح سامانه املاک و مستغلات کشور که سبب افزایش شفافیت بازار مسکن می شد با وجود اینکه در مجلس تصویب شده بود به مرحله اجرا درنیامد؟
ببینید بعضی از این قوانین، طرح ها و لوایحی که در مجلس تصویب می شود به ویژه طرح ها به واسطه این است که دست یک عده ای را از یکسری درآمدها و مخفی کاری ها کوتاه کند. معمولا وقتی که طرحی تبدیل به قانون می شود و مجلس مصوب و شورای محترم نگهبان آن را تأیید می کند یک بند مثلا آخر این قانون می آید که "دولت مؤظف است ظرف سه یا چهار ماه بیاید و آیین نامه اجرایی یک قانون را بنویسد." خب این را مجلس تصویب کرده ولی دولت آیین نامه را نمی نویسد و اجرا نمی کند.
اما مجلس هم آن وظیفه نظارتی خودش را ایفا نمی کند که بیاید از آن جایگاه و اقتداری که دارد دفاع کند و بگوید که قانونی که شش ماه یا یک سال پیش تصویب شده و آیین نامه اش را شما باید ظرف دو ماه تهیه می کردید چرا تهیه و اجرا نشده است؟ این را مجلس کوتاهی می کند.
به نظر من این قانونی که اشاره فرمودید همین شفاف سازی باعث می شود که یک عده ای از درآمدهایشان کاسته شود و بعضی ها دستشان از یکسری رانت خواری هایی که داشتند کوتاه شود و به همین دلیل می آیند و از اجرایی شدن یک چنین قوانینی جلوگیری می کنند.
*وزیر راه و شهرسازی وعده های بسیاری برای اخذ رأی اعتماد از مجلس دادند که بسیاری از آن ها عملیاتی نشده است از جمله مواردی که پیش تر به آن اشاره کردیم همچون مسکن اجتماعی همچنین مسکن مشارکتی، بورس مسکن و صندوق سرمایه گذاری مسکن، به نظر شما چرا این وعده ها محقق نشد؟ به طور کلی عملکرد این وزارت خانه را در حوزه مسکن چگونه ارزیابی می کنید؟
متأسفانه این وعده دادن ها در کشور ما باب شده است، یکی می خواهد نماینده شود یکسری وعده و وعید می دهد، یکی می خواهد وزیر یا رییس جمهور شود وعده و وعید می دهد.
یعنی شما اگر روی شعارهای انتخاباتی خود آقای رییس جمهور دقت کنید از این دست موارد زیاد می بینید مثلا مطرح کرده بودند که گشایشی که در بحث اقتصاد ایجاد می کنند و عنوان کردند "ما چنان برای مردم رفاه اجتماعی ایجاد می کنیم که اصلا مردم نیاز به یارانه نداشته باشند." ولی الان ما شاهدیم که حقیقتا به هیچکدام از آن وعده هایی که در زمان انتخاب داده شد، عمل نشده است.
وزرای ما هم نه فقط آقای دکتر آخوندی همینطور هستند. وزیر راه و شهرسازی هیچ کدام از برنامه هایشان در بحث مسکن اجتماعی، مسکن مشارکتی، بورس مسکن و مسائل دیگری که عنوان کرده بود، محقق نشده اگر شما مثلا وزیر علوم را هم ببینید چه وزیر قبلی و چه وزیر فعلی اینها هم به وعده هایی که دادند عمل نکردند.
همچنین وزیر نیرو را شما ببینید الان چقدر فشار روی مردم از نظر آب و برق و همچنین وزارت نفت گاز، می آید که مردم واقعا نمی دانند از دست هزینه های سرسام آور چکار کنند.الان مثلا بحث حق اشتراک آب و برق چنان اضافه شده که اصلا مردم دیگر توان مشترک شدن را ندارند و خیلی هایشان می گویند ما اصلا دنبال امتیاز آب و برق و گاز هم نمی رویم و موارد دیگری از این دست. در بحث مسکن هم به نظر من وزارت راه و شهرسازی نمره خوب و قابل قبولی نمی گیرد چون اگر هم فقط در یک قسمت کارهایی انجام شده در همان بحث مسکن مهر بوده که تقریبا ۶۰، ۷۰ درصدش در دولت قبل انجام شده است.