عراقچی: سفیر شدنم شایعه است

به گزارش پایگاه 598 به نقل از تسنیم، سید عباس عراقچی معاون وزیر خارجه که به منظور حضور در اجلاس سران عدم تعهد به کاراکاس سفر کرده است در گفت‌وگو با ایرنا، در تشریح اقدامات ایران در زمان ریاست بر جنبش عدم تعهد طی سالهای 91 تا 95 اظهارداشت: جنبش عدم تعهد شامل مجموعه‌ای از کشورها در دوران جنگ سرد بود که بدون آنکه دبیرخانه و سازمانی داشته باشد، همواره خود را به صورت یک مجموعه حفظ کرده است؛ با مواضع نسبتاً مشابه برای هماهنگی بین خود در قابل دو قطب قدرت.

معاون حقوقی وزیر امورخارجه خاطرنشان کرد: بعد از فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد، دوران فترتی را در جنبش عدم تعهد شاهد بودیم. هویت جنبش مقداری زیر سوال رفت که آیا اصولاً باید به حرکت خود ادامه دهد؟ آیا جنبشی مربوط به جنگ سرد بود و یا کماکان موضوعاتی هست که کشورهای عضو جنبش را دور هم نگه می‌دارد.

عراقچی گفت: جنبش عدم تعهد سالهای سختی را پشت سر گذاشت. کشورها نظرهای مختلفی درباره ادامه حیات جنبش داشتند، ولی بتدریج جنبش از اهداف اولیه خود که بیشتر سیاسی بود فاصله گرفت و به سمت اهداف توسعه‌ای نزدیک شد. به عنوان مجموعه‌ای از کشورهای در حال توسعه که می‌خواهند با کشورهای توسعه یافته تعامل داشته باشند و به سمت اهداف عمدتاً اقتصادی و توسعه‌ای پیش رفت.

وی اظهار داشت: ایران در چنین زمانی ریاست جنبش را به عهده گرفت. بویژه این که در سالهای اخیر اختلافها میان اعضای جنبش تشدید شده بود، چراکه هدف واحدی که از ابتدا وجود داشت دیگر نبود و دسته بندی‌های داخل سازمان بیشتر نمود پیدا کرد.

معاون وزیر امور خارجه افزود: هم اکنون چند کشور عضو جنبش عدم تعهد عضو گروه 20 هستند و بیشتر خود را در آن قالب تعریف می‌کنند .بخصوص دو عضو بنیانگذار جنبش یعنی هند و اندونزی الان عضو جی 20 توجهشان به اهداف عدم تعهد خیلی کمتر از گذشته شده است.

عراقچی گفت: در این وانفسای هویتی برای جنبش عدم تعهد، ایران ریاست را به عهده گرفت. ما تلاش بسیار زیادی طی سالهای ریاست با همراهی برخی کشورهای مترقی‌تر جنبش کردیم تاساختار و وحدت جنبش را حفظ کنیم و آن را کماکان بازیگری مهم در عرصه بین‌المللی نشان دهیم؛ به رغم همه اختلاف‌های درونی و اهداف توسعه‌ای.

معاون حقوقی و بین‌الملل وزیر امور خارجه اضافه کرد: ما سعی کردیم اهداف توسعه‌ای را در راستای اصول مترقی جنبش بکار بگیریم. سعی کردیم بحث عدالت محوری را وارد کنیم. در بسیاری از اسناد و مواضع جنبش می‌توانید این را مشاهده کنید. جنبش در زمینه مقابله با فقر و کاهش فاصله طبقاتی تلاش کرده نقش خود را ا یفا کند.

وی گفت : علاوه بر این به بحث توازن و توجه به ظرفیتهای داخلی و همکاری‌های داخلی جنبش، استفاده از ظرفیت‌های ملی کشورهای عضو در چهار سال گذشته توجه داشتیم. در شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل به نمایندگی از جنبش صحبت کردیم.

عراقچی افزود: این که ما توانستیم جنبش را در این سطح به عنوان یک بازیگر در عرصه بین‌الملل نگه داریم کار بسیار سنگینی بود. هماهنگی مواضع بین 120 کشور اصلاً کار آسانی نبود. جنبش عدم تعهد تمام تصمیماتش بر اساس اجماع است. تنها استثنایی که قائل شده‌اند این است که یک کشور به تنهایی نمی‌تواند جلوی اجماع را بگیرد ولی دو کشور می‌توانند.

معاون وزیر امور خارجه اظهارداشت: دو کشور می‌توانند به راحتی جلوی همه تصمیم‌های جنبش را بگیرند. می‌توانند تمام مواضع را به چالش بکشند و رئیس جنبش باید حتماً مواضع را به گونه‌ای هدایت کند که رضایت هر 120 کشور حاصل شده باشد.

وی خاطرنشان کرد: اگر تنوع کشورها به لحاظ جغرافیایی و تنوع سیاسی آنها را ببینید، متوجه می‌شوید که میان اینها همبستگی و اشتراک مواضع ایجاد کردن کارسنگینی بوده که جمهوری اسلامی ایران در طول چهار سال گذشته توانسته انجام دهد و در عین حال اهداف ضد استعماری و ضد بی عدالتی و ضد سلطه اولیه را حفظ کند که اینها در همه اسناد موجود است.

عراقچی به اجلاس ونزوئلا و ریاست آتی آذربایجان بر جنبش عدم تعهد اشاره کرد و گفت: در اجلاس ونزوئلا تمامی کشورها فراتر از تعارفات به این نقش جمهوری اسلامی ایران اذعان کردند. ما در این مسیر با کشورهای مترقی‌تر جنبش همراه بودیم. قبل از ما کوبا ریاست را داشت و بعد از ما هم ونزوئلا. خود این نشان می‌دهد که جنبش در ادامه مسیر چقدر مشکل دارد. ریاست بعدی هم با آذربایجان است.

معاون حقوقی و بین‌الملل وزیر امور خارجه افزود: ایران هم اکنون همراه با ونزوئلا و آذربایجان عضو تروئیکای جنبش عدم تعهد است و کماکان نقش خود را در عدم تعهد ایفا خواهیم کرد.

وی توضیح داد که جنبش یک سازمان بین‌المللی به حساب نمی‌آید. دبیرخانه ندارد و یک دفتر هماهنگی در نیویورک دارد. به همین ترتیب، تصمیماتش هم شکل قطعنامه ندارد و جنبه توصیه‌ای دارد. در تمامی اجلاس‌ها به جای قطعنامه و تصمیمات، یک سند نهایی داریم که مجموعه‌ای از توصیه‌هاست.

معاون وزیر امور خارجه افزود: سند نهایی حدود 900 پاراگراف دارد. سندی قطور است که تمامی وظایف اعضای جنبش را در بر می‌گیرد. یکی از کارهای شاق تصویب این سند است. این کار توسط همکاران ما در نیویورک انجام شده است. مواضع 120 کشور را در حدود 900 پاراگراف هماهنگ کردن که کلمه به کلمه آن هم مهم است کار بسیار سختی بود.

عراقچی گفت: در کنار سند نهایی، هر کشوری که اجلاس را برگزار می‌کند یک بیانیه مختصرتری به نام شهری که در آن اجلاس برگزار می‌شود، صادر می‌کند. در این دوره بیانیه مارگاریتا را داریم که خلاصه سند نهایی است.

نخستین کمیسیون مشترک وزیران ایران و 1+5 پس از اجرای برجام

رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در بخش دیگری از این گفت‌وگو در پاسخ به سوالی درباره نشست ایران و کشورهای 1+5 گفت: اولین جلسه کمیسیون مشترک ایران و 1+5 در سطح وزیران پس از اجرایی شدن برجام پنجشنبه - اول مهر- در نیویورک به درخواست ایران برگزار می‌شود.

وی خاطرنشان کرد که جلسات کارشناسان هم اکنون در نیویورک در حال انجام است و روز چهارشنبه نیز معاونان وزیران خارجه ایران و 1+5 کمیسیون مشترک را برگزار می‌کنند.

معاون وزیر امور خارجه گفت: این اولین جلسه کمیسیون مشترک 1+5 است که از زمان اجرایی شدن برجام در سطح وزیران برگزار می‌شود. در برجام پیش بینی شده که هر دو سال یکبار جلسه وزیران تشکیل می‌شود یا در تاریخی زودتر اگر کشورهای عضو درخواست کنند.

وی افزود: ما این درخواست را از کشورهای 1+5 داشتیم و فکر می‌کنیم بعد از هشت ماه از اجرایی شدن برجام، فرصت مناسبی برای بررسی و بحث درباره برخی کاستی‌ها و تعلل‌های طرف مقابل بخصوص در حوزه بانکی و بدعهدی‌هاست تا در صورت لزوم راهکارهایی در این زمینه اتخاذ شود.

عراقچی گفت: این جلسه برای روز پنجشنبه اول مهر تنظیم شده است. روز قبل از آن - چهارشنبه – کمیسیون مشترک را درسطح معاونین خواهیم داشت که پنجمین کمیسیون مشترک محسوب می‌شود و نتیجه‌اش به جلسه وزیران ارائه خواهد شد.

رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام خاطرنشان کرد: کارشناسان ما از چند روز پیش در نیویورک بودند و تا قبل از جلسه معاونین، آنها هم جلسات خود را خواهند داشت. با توجه به پیچیدگی و گستردگی مباحث بخصوص درحوزه تحریمی، بحثها بسیار مفصل است، بویژه بحثهایی که مربوط به مسائل بانکی می‌شود. درباره همه اینها بحث می‌شود و نتیجه آن روز اول مهر در جلسه وزیران برای تصمیم گیری احتمالی مطرح خواهد شد.

معاون وزیر امورخارجه درباره جلسات دو جانبه در حاشیه کمیسیون مشترک هم گفت: در حاشیه کمیسیون، مطابق معمول جلسات کارشناسی یا معاونین با اروپایی‌ها، آمریکا، چین وروسیه خواهیم داشت. این جلسات به این خاطر است که وقتی بحثها به جلسه 1+5 می‌آید از پختگی لازم برخودار باشد.

وی اظهارداشت: سران برخی کشورهای 1+5 هم با رئیس جمهوری در نیویورک ملاقات خواهند داشت و حتماً موضوع برجام و هسته‌ای هم مطرح خواهد شد، ولی این ملاقاتها در چارچوب روابط دو جانبه تنظیم شده است. آنچه به عنوان برجام داریم، جلسه مشترک 1+5 است.

تعبیر سفیر شدن تیم هسته‌ای غلط است

معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که گفته می‌شود اعضای تیم مذاکره کننده هسته‌ای سفیر می‌شوند، گفت: سفیر شدن اعضای تیم هسته‌ای تعبیر غلطی است. در هر حال در وزارت خارجه مدیران جابجا می‌شوند، یکسری خارج از کشور و برخی هم در داخل کشور. روال هم این است که هر چند سال افراد جابجا شوند.

وی افزود: بنابر این رفتن آقای بعیدی نژاد روال معمول وزارت خارجه بود. ایشان ماموریت مهمی در مذاکرات هسته‌ای داشتند. بحثهای کارشناسی را هدایت می‌کردند. الان هم ماموریتی شاید به همان اندازه مهم به ایشان محول شده برای سفارت انگلیس. انشاءالله از همکاران ما درحوزه خلع سلاح جایگزین ایشان می‌شوند.

عراقچی گفت که هنوز جانشینی برای بعیدی نژاد تعیین نشده است.

سفیر شدنم شایعه است

وی در جواب به سوالی در تایید یا رد خبرهای مربوط به سفیر شدنش در فرانسه و موافقت فرانسه با این موضوع، گفت: شایعه است.

رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام درباره همکاری‌های فنی ایران و اروپا در زمینه هسته‌ای گفت: در ضمیمه شماره 3 برجام با عنوان همکاری‌های صلح آمیز هسته‌ای کشورها تشویق شده‌اند که با ایران در این زمینه همکاری کنند. قطعنامه شورای امنیت تشویق می‌کند که کشورها با ایران وارد همکاری هسته‌ای شوند.

عراقچی خاطرنشان کرد: بعد از برجام شاهد طیف وسیعی از همکاری‌ها هستیم. این همکاری‌ها مستلزم شروع یکسری مراودات و بحثها و تبادل نظرها بین کشورهاست. بررسی‌ها و مطالعاتی باید شروع شود که همه اینها شروع شده است.

معاون وزیر امور خارجه گفت: ما در گزارش سه ماهه دوم اجرای برجام به مجلس هم به طور مفصل کشورهایی را ذکر کردیم که مذاکره با آنها برای همکاری‌های صلح آمیز هسته‌ای شروع شده که شامل بسیاری از کشورهای اروپایی هم هست. با چین و روسیه از قدیم همکاری داشتیم. روسیه نیروگاه اتمی بوشهر را برای ما ساخت. کلنگ فاز دوم بعد از اجرایی شدن برجام زده شد. با چین در راکتور آب سنگین همکاری‌هایی صورت می‌گیرد. روسیه هم در مورد ایزوتوپ‌های پایدار با ما همکاری می‌کند.

وی اضافه کرد: با ژاپن و کره در موضوع ایمنی هسته‌ای و امنیت هسته‌ای، پزشکی هسته‌ای، تحقیق و توسعه، رفت و آمدها و مذاکراتی شروع شده است. کارشناسان تبادل می‌شوند. بعضی از اینها در قالب پروژه‌هایی در حال طراحی است. یکی از نمونه‌های خوب آن ایتر و بحث گداخت هسته‌ای است. از ایران دعوت شد و آقای صالحی تشریف بردند و بازدید کردند و از ایران به عنوان یک عضو همراه دعوت شد.