در ماههای اخیر ارتش سوریه در حالی دست برتر را در پایتخت در اختیار دارد که در سال 2012 اوضاع میدانی 180 درجه تفاوت داشت و سقوط دمشق امری قطعی برای تروریستها تلقی می شد و حتی دولت موقت نیز توسط آنها تشکیل شده بود.
نقشه پراکندگی تروریستها 2012
بدون شک گروههای تروریستی در سال 2012 تصور چنین روزهایی را نداشتند که ارتش سوریه و نیروهای مقاومت امیدهای آنها را یکی پس از دیگری نا امید کرده و بر اهداف نامشروعشان خط بطلانی بشکند.
گروه تروریستی «جیش الاسلام» وابسته به عربستان سعودی در سال 2012 در حومه شرقی دمشق شمارش معکوس برای پایان دولت بشار اسد را به صدا در آورده بود و با قدرت از سقوط دولت وی خبر می داد.
هنوز هم فیلم ساقط شدن هواپیما در حال پرواز از فرودگاه بین المللی دمشق یا حتی اشغال محلههای نزدیک کاخ ریاست جمهوری از یادها نرفته و حامیان گروههای مسلح آن روزها کار دولت سوریه را تمام شده میپنداشتند.
اما امروز دیگر خبری از پیروزیهای تروریستهایی که خود را «انقلاب»ـی میدانند و انقلابی معرفی میشدند، نیست و حالا آنها در محدود مکانهای باقی مانده در حومه دمشق برای بقا میجنگند و خواستار خروج از پایتخت هستند؛ مسئلهای که در شهرک داریا اتفاق افتاد و انتظار میرود در شهرک المعضمیه و چند شهرک دیگر تکرار شود، گواه این مدعاست.
نفس تروریستها در غوطه شرقی دمشق به شمار افتاده
عناصر تروریستی اگر چه در حومه شرقی دمشق بشدت مقاومت میکنند اما در 5 ماه گذشته ضربات سنگینی را از محور مقاومت متحمل شدهاند و از جنوب غوطه شرقی مجبور به عقبنشینی شدند.
تروریستها در غوطه شرقی به تنهایی ادعای شکست دولت بشار اسد را یدک میکشیدند اما حالا با بازپسگیری مناطقی از جمله «الملیحه و دیرالعصافیر»، دمشق شاهد به شماره افتادن نفس آنها در «دوما»، بزرگترین مرکز تجمع آنهاست.
نقشه غوطه شرقی دمشق 2016
با ادامه پیشرویهای اخیر نیروهای سوری و مقاومت و رسیدن آنها به 3 کیلومتری شهرک دوما، سنگرهای مستحکم تروریستها یکی پس از دیگری در حال فروپاشی است. در مقطع فعلی کنترل شهرکهای «میدعا، البحاریه، حوش الفاره و حوش النصری» در دست ارتش سوریه است و در آینده نزدیک باید شاهد آزادی شهرکهای «شیفونیه و الریحان» در غوطه شرقی دمشق باشیم.
راهبردهای عملیاتی نیروهای مقاومت در حومه شرقی دمشق
نیروهای سوری و مقاومت درصدد هستند با پیشروی در شهرکهای شیفونیه و الریحان، درگیریها را به داخل شهرک دوما، آخرین و اصلیترین پایگاه تروریستها در غوطه شرقی دمشق بکشانند.
بازپسگیری «تل کردی» و بخش هایی از مناطق مشرف بر زندان عدرا و شهر عدرا نیز یکی دیگر از اهداف نیروهای جبهه مقاومت است؛ این مناطق همواره گزینه فشار تروریستها بر روی نیروهای سوری به شمار آمده است.
با عقب راندن تروریستها از این مناطق، جاده حمص - دمشق از محدوده «حرستا – الوافدین» امنتر می شود و با آزادی تل کردی، شرق شهر دوما ساقط شده به شمار میآید.
یادآوری این مسئله ضروریست که پیشتر گروههای تروریستی در عملیاتهای غافل گیرانه توانسته بودند جاده دمشق - حمص را مسدود کنند اما در نهایت با پاتکهای ارتش سوریه امنیت این مسیر تامین شد؛ هرچند در مقطع فعلی تروریستها می توانند امنیت این مسیر ارتباطی را به چالش بکشند.
اما دومین محور پیشروی ارتش سوریه میتواند از جنوب غوطه شرقی یعنی از سمت شهرک حوش النصری به سوی شهرک حوش الضواهره، پادگان ارتش و شهرک «اوتایا» صورت گیرد.
به دلیل حضور قوی ارتش سوریه در منطقه «مرج السطان» امکان عملیات هماهنگ در شمال و جنوب غوطه شرقی نیز وجود دارد که نتیجه آن می تواند محاصره تروریستها در شرق غوطه شرقی و آزادسازی شهرکهای «حوش الشلق» و روستاهای حومه باشد.
مصالحه در غوطه شرقی برای ارتش سوریه خطرناک است
در سایر مناطق غوطه شرقی دمشق، نیز ارتش سوریه تلاش می کند عملکرد پیشگیرانه داشته باشد زیرا تراکم ساختمانی و جمعیتی در این مناطق زمان و نیروی بیشتری را می طلبد.
نیروهای سوری بخوبی به این مسئله واقف هستند که درگیری در مناطق شهری و پرجمعیت یکی از نقاط قوت تروریستهاست و به همین دلیل ترجیح میدهند آنها را در این مناطق محاصره کنند تا با گذشت زمان مجبور به تسلیم شوند.
تروریست ها در مناطق پرجمعیت راهبردهایی از جمله حفر تونل را در پیش گرفته اند تا با ایجاد درگیری، توان ارتش را در یک جنگ فرسایشی کاهش دهند اما نیروهای سوری به مانند آنچه که در دیرالعصافیر گذشت عمل می کنند تا علاوه بر بالا رفتن تلفات تروریست ها، تدارک آنها برای جنگی طولانی مدت بلا استفاده باقی بماند.
در حال حاضر خطوط دفاعی تروریست های جیش الاسلام و فیلق الرحمن در دوما شکسته شده و اختلافات میان آنها شدت گرفته و همین مسئله باعث شده حامیان منطقه ای آنها از مصالحه با دولت خبر دهند که برخلاف توافق داریا این موضوع برای ارتش سوریه یک خطر بزرگ است.
در حالی که ارتش به نزدیکی مرکز تجمع تروریست ها در غوطه شرقی رسیده و آزادسازی شهرک دوما دیگر دور از دسترس نیست، مصالحه می تواند فرصتی برای ترمیم اختلافات تروریست ها باشد و آنها در کوتاه ترین زمان می توانند جبهه های شکافته شده را تقویت کنند و یک بار دیگر علیه نیروهای سوری وارد عمل شوند.
با این وجود ارتش سوریه به هر طریق ممکن درصدد است با ادامه پیشروی، درگیریها را به شهرک دوما بکشاند تا تمرکز تروریستها در سایر جبهه های غوطه شرقی به بخورد.