توافق «محرمانه» ۱+۵ بر سر ايران

بر اساس گزارش رويترز، آمريكا و شركاي مذاكره كننده خود به صورت محرمانه توافق كردند به ايران اجازه دهند تا به منظور جبران تحريم‎هاي اقتصادي، برخي از محدوديت‌هايي كه در توافق هسته‌اي اخير براي اين كشور بوجود آمده است را اجرا نكند.

اين گزارش كه قرار است امروز پنجشنبه توسط موسسه علوم و امنيت بين المللي مستقر در واشنگتن منتشر شود، اعلام مي كند كه ديويد آلبرايت رئيس اين موسسه كه بازرس سابق تسليحاتي سازمان ملل بوده، نويسنده اصلي گزارش بوده است. اين گزارش بر اساس اطلاعاتي بوده كه توسط مقام‌هاي مختلفي از دولت‌هاي شركت كننده در مذاكرات هسته‌اي ايران، دريافت شده و آلبرايت حاضر به افشاي نام آنها نشده است.

آلبرايت در اين باره گفت: معافيت‌ها يا نقاط ضعف به طور محرمانه اتفاق مي‌افتد و به نظر مي‌رسد كه آنها به نفع ايران بوده است.

ايران مي‌تواند از محدوديت اعمال شده در خصوص ميزان نگهداري اورانيوم غني شده عدول كند

از جمله اين معافيت‌ها مي‌توان به اين مساله اشاره كرد كه به ايران اجازه داده شده است تا از محدوديت اعمال شده در خصوص ميزان نگهداري اورانيوم غني شده با غلظت پايين در تاسيسات هسته‌اي اش، عدول كند.

اين گزارش افزود: اين معافيت‌ها از سوي كميسيون مشتركي كه براي نظارت بر اجراي توافق هسته‌اي تشكيل شده، به تصويب رسيده است. اين كميسيون شامل آمريكا و شركاي مذاكراتي اش در 1+5 با ايران مي‌شود.

اين گزارش به نقل از يك مقام رسمي كاملا آگاه مي‌نويسد: اگر كميسيون مشترك براي ايجاد اين معافيت‌ها اقدام نمي‌كرد، برخي تاسيسات هسته‌اي ايران قادر نبودند تا مطابق با توافقي كه در 16 ژانويه حاصل شده، به فعاليت بپردازند.

دولت آمريكا اعلام كرده است كه قدرت‌هاي جهاني كه در مذاكرات توافق هسته‌اي حضور داشته‌اند، هيچ گونه توافقات محرمانه‌اي نداشته‌اند.

يك مقام كاخ سفيد كه نامش فاش نشده در اين باره گفت: كميسيون مشترك و نقش آن چيز محرمانه‌اي نيست. وي حاضر به ارائه توضيح درباره معافيت‌هاي اشاره شده در اين گزارش نشده است.

ديپلمات‌هاي كشورهاي 1+5 نيز حاضر به پاسخ به درخواست‌هاي رويترز براي ارائه توضيح نشده‎‌اند.

مفاد اشاره شده در اين گزارش احتمالا موجب خشم بيشتر منتقدان توافق هسته‌اي خواهد شد. دونالد ترامپ نامزد جمهوريخواه انتخابات رياست جمهوري آمريكا قول داده است كه در صورت انتخاب به عنوان رئيس جمهور، درباره اين توافقنامه مجددا مذاكره خواهد كرد. اين در حالي است كه هيلاري كلينتون از اين توافقنامه حمايت كرده است.

آلبرايت در ادامه تصريح كرد: اين معافيت‌ها احتمال خطر اين مساله را افزايش خواهد كه ايران بخواهد از آنها براي معافيت‌هاي بيشتر استفاده كند.

در حالي كه آلبرايت كل توافقنامه هسته‌اي را نه رد كرده و نه از آن حمايت نموده است، ولي او نگراني اش را نسبت به نقص بالقوه در توافق هسته‌اي اعلام كرده است از جمله انقضاي محدوديت‌هاي كليدي بر فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران در 10 تا 15 سال.

تهران مي‌تواند مقادير نامشخصي از اورانيوم با غلظت 3.5 درصدي را در تاسيسات هسته‌اي خود نگهداري كند

اين گزارش افزود: دولت اوباما 16 ژانويه درباره وجود اين معافيت‌ها به كنگره اطلاع رساني كرده است. آلبرايت گفت: معافيت‌ها كه تاكنون علني نشده است، در اسناد محرمانه‌اي كه براي كنگره ارسال شده، به تفصيل آمده است.

مقام كاخ سفيد افزود: دولت اوباما به طور مكرر و جامع، كنگره را در جريان فعاليت‌هاي كميسيون مشترك قرار داده است.

باب منندز سناتور دموكرات و از منتقدان جدي توافق هسته‌اي و عضو ارشد كميته روابط خارجي سنا در اين باره با ارسال ايميلي به رويترز، اعلام كرد: من از اين مساله هيچ اطلاعي نداشتم و هيچ توضيحي درباره معافيت‌ها تاكنون دريافت نكرده‌ام.

اين گزارش افزود: بخشي از امتيازات داده شده به ايران اين است كه تهران اجازه داشته باشد تا مقادير نامشخصي از اورانيوم با غلظت 3.5 درصدي را در تاسيسات هسته‌اي خود نگهداري كند. اين در حالي است كه توافقنامه هسته‌اي، ايران را ملزم به نگهداري تنها 300 كيلوگرم اورانيوم با غناي 3.5 درصدي كرده است.

ايران مي‌تواند مقادير نامعلومي از اورانيوم با غناي 20 درصدي را نگهداري كند

اين كميسيون همچنين معافيت ديگري را تصويب كرده است كه ايران بتواند مقادير نامعلومي از اورانيوم با غناي 20 درصدي را در آزمايشگاه‌هاي آلوده نگهداري كند. توافق هسته‌اي از ايران خواسته است تا تمام اورانيوم 20 درصدي خود را به سوخت رآكتور تحقيقاتي تبديل كند.

كارشناسان اعلام كردند: اگر مجموع كل اورانيوم با درجه غلظت پايين كه در اختيار ايران است، مشخص نشود، غير ممكن خواهد بود كه بدانيم ايران قادر به توليد چه مقدار اورانيوم در سطح توليد تسليحات هسته‌اي است.

فعاليت 19 اتاق تابش راديو اكتيو فراتر از مفاد توافق هسته‌اي

اين گزارش افزود: كميسيون مشترك همچنين موافقت كرده است تا به ايران اجازه دهد تا به فعاليت 19 اتاق تابش راديو اكتيو فراتر از مفاد توافق هسته‌اي، ادامه دهد. اين به اصطلاح "سلول‌هاي داغ" براي دسته بندي مواد هسته‌اي مورد استفاده قرار مي‌گيرد ولي مي‌تواند به طور مخفيانه مورد سوء استفاده قرار گيرد، بيشتر براي جداسازي پلوتونيوم در مقياس كوچك.

به گزارش رويترز، توافق هسته‌اي به ايران اجازه مي‌دهد تا به محدوديت تعيين شده 130 تن آب سنگين توليد شده در تاسيسات اراك دست يابد و مازاد آن را در بازار آزاد بفروشد. ولي در صورتي كه خريداري نباشد، كميسيون مشترك به تهران كمك مي‌كند تا 50 تن از مواد هسته‌اي را كه براي توليد تسليحات اتمي استفاده مي‌شود، به عمان منتقل كند، جايي كه تحت كنترل ايران باشد.