چند سالی است که دغدغه تولید نوشت افزار با طرح های ملی و دینی، به دلیل تاثیرگذاری فراوان آنها بر دانش آموزان، مطرح شده است. سال 91 تنها دو برند در این عرصه فعالیت می کردند و تا سال 93 این تعداد به 30 برند رسید و در نمایشگاه امسال نوشت افزار ایرانی_اسلامی «ایران نوشت» که به همت مجمع نوشتافزار اسلامی- ایرانی و با همکاری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شده است؛ 100 طرح جدید و 50 برند ایرانی حضور دارند و این مهم نشان دهنده آن است که برندهای ایرانی با طرح های ملی و دینی و ملموس برای کودکان توانسته اند جایگاهی بین مردم پیدا کنند.
در طول سال، بهطور میانگین، ۱۵۰ میلیون جلد دفتر در کشور مصرف میشود و در حدود 4 هزار میلیارد تومان گردش مالی در عرصه نوشت افزار در کشور وجود دارد. علاوه بر صرفه اقتصادی توجه به تولید داخلی در نوشت افزار، ترویج فرهنگ بومی و نهادینه کردن آن و مبارزه با فرهنگ مهاجم غربی نیز از مزایای رونق تولید داخلی است.
گذاری در چهارمین نمایشگاه نوشت افزار ایرانی
چهارمین نمایشگاه نوشت افزار ایرانی «ایران نوشت» چند روزی است که به همت مجمع نوشت افزاراسلامی ـ ایرانی و با همکاری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، در مرکز آفرینشهای ادبی این کانون در خیابان حجاب تهران در حال برگزاری است و ما برای تهیه گزارش و صحبت با تولیدکنندگان به این نمایشگاه رفتیم.
غرفه داران می گویند بعدازظهر شلوغ تر است و ما آرزو می کنیم که چنین
باشد. شاید علت این خلوتی در ساعت 11 صبح، محل برگزاری نمایشگاه در خیابان
حجاب است که از نظر رفت و آمد شهروندان چندان مناسب نیست.
تعدادی غرفه در طبقه همکف و تعدادی هم در طبقه بالای کانون پرورش فکری هستند. ترانه های کودکانه در حال پخش است اما تعداد کودکان زیاد نیست. در نگاه کلی به نمایشگاه آنچه بیشتر به چشم می آید دفتر است. دفاتری که با طرح های رنگارنگ و جذاب اغلب برای دانش آموزان ابتدایی و متوسطه اول طراحی شده اند.
از فرهنگ سازی حرف می زنیم؛ اما فقط حرف می زنیم
یکی از غرفه داران طبقه همکف که 5 درصد فعالیت انتشاراتی اش در حوزه چاپ دفاتر با طرح های اسلامی وایرانی ست از فروش و استقبال نمایشگاه راضی نیست؛ او می گوید: حرف زیاد زده می شود اما عملی نمی شود. اگر قرار است فرهنگ سازی شود بهتر است مدارس اقدام کنند. در برخی مدارس، نوشت افزار به خصوص برای دانش آموزان ابتدایی به همراه کتاب درسی توسط خود مدرسه ارائه می شود اما آموزش و پرورش در این خصوص همکاری نمی کند.
قاعده فروش مهم است
محمدی مدیر برند توزیع کننده نوشت افزار ماه مهر که از روند برگزاری نمایشگاه راضی است در خصوص نارضایتی برخی همکارانش می گوید: مشکل تولیدکننده کالاهای اسلامی و ایرانی این است که اغلب آنها فقط دغدغه مبارزه با کالاهای مخرب غربی دارند و در فکر تولید هستند اما تولید فرآیندی است که پس از آن فروش وجود دارد، اگر برای آن برنامه ریزی نکرده باشیم نمی توانیم موفق باشیم.
او آموزش ادبیات فروش را مهم می داند و در خصوص وجود برخی اقلام خارجی در غرفه اش توضیح می دهد: برای من مهم این است که کودکی که وارد غرفه من می شود با خیال راحت و بدون دغدغه از دیدن کاراکتر مخرب از آن دیدن کند. رنگ بندی و جذاب بودن هم برایم مهم بوده و البته بین کالاها در جایی که کالای ایرانی نبوده مجبور شده ایم که از نمونه خارجی آن استفاده کنیم.
بیشترین محصول نوشت افزار نمایشگاه؛ دفتر
یکی از غرفه داران درباره علت توجه بیشتر تولید کنندگان به کالای دفتر در نمایشگاه می گوید: کیف و تراش و پاککن و جامدادی از خارج از کشور وارد می شود زیرا هزینه تولید این محصولات در ایران بالا است و ما در شرایط فعلی توان رقابت با این کالاهای خارجی را نداریم. و با توجه به تفاوت قیمت و ارزان تر بودن کیف و تراش خارجی، خانواده ها ترجیح می دهند آنها را خریداری کنند. ضمن اینکه در قالب جلد دفتر بهتر میتوانیم تاثیرگذاری فرهنگی داشته باشیم.
طراحی ها کاملا ایرانی ست
برند بچه های آسمانی یک طرح کاملا شخصی و ایرانی است، این را فروشنده حاضر در غرفه می گوید. این خانم فروشنده محجبه ادامه می دهد: تولیدکننده این برند برای این کار وام گرفته و برای تولید نوشت افزار ایرانی دغدغه بسیاری دارد. طرح هایش هم کاملا جدید هستند و بر اساس چهره ایرانی کشیده شده اند و سعی کرده ایم تا فرهنگ دینی و ملی خود را ترویج دهیم زیرا نوشت افزار در ذائقه فرهنگی کودکان تاثیر زیادی دارد.
وی از طراحی انیمیشن و بازی شخصیت های طراحی شده بر روی دفاتر در آینده نزدیک نیز خبر داد و گفت: برای انس بیشتر کودکان با شخصیت های طراحی شده لازم است که بازی و انیمیشن آن را هم سریع تر تهیه کنیم. البته در این خصوص سخت گیری هایی برای صدور مجوز وجود دارد.
نوشت افزار، ابزار مهم هویت بخشی دانش آموزان
علی محمدی، جامعه شناس ، در خصوص تاثیر توسعه و لزوم تولید نوشت افزار ایرانی- اسلامی می گوید: الگو پذیری کودکان به خصوص در سن دبستان بسیار زیاد است و نسبت به تصاویری که با که بر روی وسایل شخصی شان وجود دارد احساس علقه دارند و با آن ارتباط می گیرند و حتی آن را الگوی عملی خود می کنند، نوشت افزار ما سال هاست با تصاویر شخصیت هایی چون؛ میکی موس، ملوان زبل، دیجیمون و لاکپشتهای نینجا گره خورده است که هیچ تناسبی با فرهنگ ما ندارند. بنابراین لازم بود تا تولیدکنندگان داخلی وارد این عرصه شوند.
وی ادامه داد: اهمیت نوشت افزار در شکلدهی و قوام شخصیت فرهنگی دانش آموزان به ویژه در سالهای اولیه تحصیل بسیار مهم است و این اقلام تأثیر مستقیم در ایجاد و تقویت هویت فرهنگی و دینی فرزندان ما دارد.
هنوز فرهنگ سازی لازم انجام نشده است
در حال حاضر 15 تا 20 درصد از لوازم التحریر موجود در بازار از تولید داخل است که برخی از آنها به دلیل عدم حمایت نهادهای مسئول، توان رقابت با نمونه های خارجی را ندارند. و این مسئله به خصوص در بخش کیف و مداد و تراش و ابزار کمک آموزشی بیشتر به چشم می خورد.
حمایت از تولیدکنندگان محصولات فرهنگی صرفا در قالب اعطای وام نیست؛ هرچند این مسئله ضروری به نظر می رسد اما حمایت فرهنگی و فرهنگ سازی برای لزوم خرید نوشت افزار ایرانی، بسیار مهم تر است. در این میان نهادهایی چون صدا و سیما و وزارت آموزش و پرورش بیش از سایرین مسئولیت دارند.
صدا و سیما می تواند نقش مهم و پررنگی در معرفی و فرهنگ سازی برای این تولیدات ایفا کند و در کنار آن آموزش و پرورش با حمایت از تولیدات در قالب برپایی نمایشگاه و خرید اقلام مصرفی برخی مدارس با فرهنگ سازی خرید کالای ایرانی در جهت اقدام در اقتصاد مقاومتی گام عملی بردارد.