بررسی سندرم «خودتحقیری» در جریان سازش؛
كودكاني كه سن آنها شايد اندكي از ۱۰ سال بيشتر است با لباس‌هاي چريكي و پيشاني بندهاي مشكي و سلاح‌هايي كه روي كتفشان سنگيني مي‌كند، تصويري كلي از سربازگيري گروه تروريستي داعش و تربيت نسل جديدي از تروريست‌ها است.
به گزارش پایگاه 598 به نقل از تسنيم، كودكان و نوجواناني كه اغلب بين 10 تا 14 سال دارند، با لباس هاي رزمي و پيشاني بند مشكي داعش، تفنگ به دست و آماده اعدام و سربريدن زندانيان يا تن دادن به عمليات انتحاري، تصويري از شيوه جديدي از جنايتكاري داعش است كه اين بار در سربازگيري از كودكان و نوجوانان از نقاط مختلف دنيا نمود يافته است.
اين سربازان كم سن و سال در برخي فيلم هايي كه در صفحات اجتماعي حامي داعش منتشر شده است، كشورهايشان را به حملات تروريستي تهديد مي كنند كه نمونه آن فيلم تكان دهنده‌اي از يك نوجوان انگليسي تبار با لباس چريكي است كه كشورش را با اين عبارت تهديد كرد: ما كافران را خواهيم كشت.
تصاوير ويدئويي كه ژانويه گذشته در اينترنت انتشار يافت، نوجوان انگليسي را با پيشاني بند مشكي داعش نشان مي داد كه رسانه ها نام او را «جان جهادي بسيار جوان» گذاشتند.
هويت جان توسط پدر بزرگش شناسايي و معلوم شد نام او عيسي است و از مادري انگليسي و پدري سوئدي كه به اسلام گرويده است، در انگليس به دنيا آمد و به سوريه رفته است.
سوالي كه با ديدن تصاوير سربازان كم سن و سال داعش به ذهن مي رسد اينكه اين گروه چگونه كودكان را به صف خود مي كشاند و هدف از سربازگيري آنان چيست؟
سوال ديگر اينكه داعش چگونه سربازان كم سن و سال خود را راهي عمليات انتحاري مي كند؟
پيش از پاسخ به اين سوال ها نگاهي به آمار سربازگيري داعش از بين كودكان و نوجوانان عمق فاجعه را روشن تر مي كند.
صندوق كودكان سازمان ملل (يونيسف) در فوريه 2015 با انتشار بيانيه‌اي مبني براينكه مواردي از جذب كودكان 12 ساله عراقي وسوري به دست داعش ثبت شده است، اعلام كرد كه داعش به اين كودكان آموزش هاي نظامي داده و از آنان به عنوان خبرچين، نگهباني از مواضع راهبردي و نقاط بازرسي استفاده مي كند.
بر اساس گزارش كميته حقوق بشر سوريه كه در ماه اوت 2015 منتشر شد، دست كم 800 نوجوان زير 18 سال از سوي داعش جذب شدند.
بازي‌هاي رايانه‌اي و پلي استيشن، شيوه داعش براي سربازگيري از كودكان
براساس تحقيق يك تيم تحقيقاتي در دانشگاه جورجيا آمريكا، داعش به ميزان بي سابقه اي روند سربازگيري كودكان كم سن وسال را افزايش داده است و همزمان با آن موارد استفاده از آنان را در عمليات انتحاري افزايش داده است.
در اين تحقيق 89 كودك كه در نبردهاي داعش كشته شده بودند، مورد بررسي قرار گرفتند و معلوم شد داعش اين كودكان را به شيوه هاي مختلف از جمله پخش سرودهايي در صفحه توئيتر و يا ارسال پيام هايي به تلگرام جذب كرده است.
بر اساس اين تحقيق كودكاني كه به داعش پيوسته اند از 14 كشور دنيا هستند و دو سوم تلفات آنان نيز بين 12 تا 16 سال سن داشتند.
دوره زماني اين تحقيق از ابتداي 2015 تا پايان ژانوية 2016 بود و بر اساس آن تعداد تلفات كودكان زير 18 سال كه داعش جذب كرده بود، در اين فاصله دو برابر شد و 39 درصد آنان در جريان انجام عمليات انتحاري با خودروهاي بمب گذاري شده كشته شده و 33 درصد ديگر نيز در جريان درگيري هاي داعش در سوريه و عراق جان خود را از دست دادند.
نكته تكان دهنده اينكه در ژانويه 2016 در مقايسه با مدت مشابه سال قبل تعداد عمليات انتحاري كودكان يا همان سربازان كم سن و سال داعش در سوريه سه برابر شد.
داعش با استفاده از بازي هاي رايانه‌اي و پلي استيشن به جذب كودكان و نوجوانان روي آورد و تلاش كرد با اين كار آنان را به صف خود ملحق كند. سرعت اين اقدام داعش و موفقيت در جذب كودكان و نوجونان از كشورهاي مختلف به ويژه اروپا تاحدي است كه بايد پرسيد اين گروه تروريستي چگونه اين كار را انجام داد و چگونه بازي ها را به شيوه مورد نظر خود تغيير داد؟ آيا تا اين اندازه با مهارت كامل مي تواند بازي ها را به شيوه اي كه مي خواهد تغيير دهد كه افكارمورد نظر خود رابه كودكان القا كند؟
در پاسخ بايد گفت كه داعش با استفاده از اينترنت و يوتيوب و هكرها توانست به راحتي بازي هاي كامپيوتري را به شيوه خود توليد كند، در مورد بازي هاي «پلي اسيشن 3» نيز بايد گفت كه اين بازي به اضافه كردن يك قطعه به دستگاه كامپيوتر نياز دارد تا كاربر بتواند به بازي هاي غيرمجاز دسترسي پيدا كند.
گزارش كميته حقوق بشر سوريه نشان مي دهد كه داعش از شيوه هاي تحريك آميز براي جذب نوجوانان و كودكان بهره برداري مي كند كه نمونه آن تامين فعاليت هاي تفريحي و فضاي مخصوص است حال آنكه جنگ و درگيري در سوريه و عراق موجب محروميت كودكان از فعاليت هاي كودكانه و سرگرمي و تفريحي شده است.
در اين بازي ها حس قدرت طلبي و هيجان كودكان تحريك شده و به آنان القاء مي شود كه مي توانند با اعدام و سربريدن و حضور در ميدان نبرد توانمندي هاي خود را ثابت كرده و نشان دهند كه ترس در وجود آنان جايي ندارد.
(داعش در اين بازي‌ها، اقدامات تروريستي و سربريدن و اعدام گروگان‌ها و زندنيان را معيار قدرت معرفي مي‌كند)
همچنين داعش با برگزاري جلسه در مدارس و نيز سخنراني در مساجد به آنان القا مي كند كه توانايي جنگ و كشتار را دارند.
احمد يك فعال عراقي اهل موصل در گفت وگو با روزنامه الشرق الاوسط گفت كه داعش به دنبال كودكان بالاي 13 سال است.
وي كه خواست هويتش فاش نشود، افزود برادرش به دليل ترس از سرباز گيري داعش و از بيم اينكه مبادا پسرش قرباني آموزش‌ها و تلقين‌هاي داعش شود، او را از مدرسه بيرون آورد.
اين در حالي است كه داعش اخيرا يك نوار ويدئويي از جشن فارغ التحصيلي تعدادي دانش آموز را كه اسلحه به دست داشتند، منتشر كرد.
بيش از هزار كودك ايزدي در اسارت داعش
«حسين قائيدي» مدير دفتر ايزديان مفقود شده در عراق در گفت وگو با شبكه سومريه نيوز گفت، داعش 1400 كودك ايزدي را به اسارت گرفته و آنان را براي عمليات انتحاري آموزش داد.
اين در حالي است كه داعش سوم اوت 2014 با حمله به منطقه سنجار در شمال غرب موصل و اشغال آن شماري زيادي از ايزدي هاي را كشته و به اسارت گرفت.
بنابر اعلام يونيسف افزايش دايره اقدامات خشونت آميز و شدت يافتن درگيري ها درنقاط مختلف دنيا كودكان را بيش از پيش در معرض سربازگيري از سوي گروههاي مسلح قرار داده است.
در اين ميان صداي اعتراض سازمان هاي دست اندركار حقوق بشر عليه روند رو به افزايش سربازگيري داعش از بين كودكان بالا رفته است تا جايي كه كميته حقوق كودكان سازما ملل فاش كرد كه داعش برخي از كودكاني را كه در عراق ربوده است، زنده زنده مي سوزاند و يا آنان را به عنوان برده در بازارها به فروش مي رساند.
همچنين گزارش «Business Insider» به نقل از يك فعال عراقي فاش كرد كه بيش از 30 كودك كه در صف داعش مي جنگيدند در نبردهاي شديد با كُردهاي كوباني جان خود را از دست دادند.
بر اساس گزارش سازمان ملل داعش در تابستان 2014 حدود سه هزار و 500 زن و كودك ايزدي را به اسارت گرفت.
سوء استفاده داعش از كودكان با نارسايي ذهني در عمليات انتحاري
در اين ارتباط «ريناتي وينتر» كارشناس كميته حقوقي كودكان سازمان ملل در اظهاراتي مطبوعاتي از شكنجه كودكان و كشتن آنان به ويژه اقليت ها به شدت ابراز نگراني كرده و گفت گزارش هايي در دست داريم كه نشان مي دهد داعش از كودكاني كه مشكلات و نارسايي هاي ذهني دارند به عنوان عوامل انتحاري استفاده مي كند و به احتمال زياد اين كار را به گونه‌اي انجام مي دهد كه اين كودكان در جريان آنچه در انتظارشان است، قرار نمي گيرند.
به گفته وي برخي فيلم هاي ويدئويي نشان مي دهد كه كودكاني بسيار كم سن و سال كه تقريبا هشت سال و يا كمتر دارند در حال آموزش هاي نظامي از سوي داعش هستند. اين در حالي است كه بنابر اعلام كميته حقوقي كودكان سازمان ملل خشونت جنسي يكي ديگر از اقدامات داعش عليه كودكان است.
ويدئوهايي كه در آن كودكان كم سن و سال در حال آموزش نحوه استفاده از سلاح و نيز شركت در جنگ هاي خياباني و چريكي نشان داده مي شوند و اغلب رسانه هاي وابسته به داعش و يا حامي آن اين فيلم هاي ويدئويي را منتشر مي كنند، دليل قاطعي بر سوء استفاده گروههاي تروريستي از كودكان در درگيري هاي شديد در سوريه و عراق است.
(اغلب كودكاني كه به صف داعش ملحق شده‌اند بين 10 تا 14 سال دارند)
همچنين سايت هاي هودار داعش در سپتامبر گذشته با انتشار عكس يك كودك مدعي شدند كه او كوچكترين جنگجوي خارجي است كه در ميدان نبرد كشته شده است و با افتخار اعلام كردند كه عمر او ده سال بيشتر نبود.
جالب اينكه يك نوجوان 17 ساله كه پيش از انجام عمليات انتحاري در عراق دستگير شد، در گفت وگو با روزنامه اينديپندنت در حالي كه از كارهاي خود پشيمان به نظر مي رسيد گفت كه بيشتر عوامل انتحاري از او كوچكتر هستند و بين 13 تا 15 سال دارند.
اين در حالي است كه منابع خبري از پيدا شدن اجساد كودكاني كه در صف داعش مي جنگيدند در شهر كوباني خبر داده و اعلام كردند كه جسد چهار كودك زير 14 ساله كه در عمليات انتحاري شركت داشتند، پيدا شد.
استفاده از كودكان و زنان در عمليات‌هاي تروريستي در اروپا
سازمان اطلاعات هلند نيز گزارشي را منتشر كرد مبني بر اينكه داعش به شيوه جديدي براي حملات انتحاري در اروپا متوسل شده است كه شامل استفاده از كودكان و زنان به جاي مردان در عمليات تروريستي است.
اين گزارش كه سرويس اطلاعاتي بلژيك (OCAD) نيز آن را تاييد كرده است، نشان مي دهد اين رويكرد جديد داعش موجب مي شود شيوه هاي مبارزه با آن نيز تغيير كند و بي ترديد احتمال استفاده داعش از كودكان و زنان در عمليات انتحاري افزايش يافته است.
بر اساس گزارش مزبور 170 تبعه هلندي به عراق و سوريه سفر كرده و همگي به داعش ملحق شده اند و در بين آنان كودكاني بين 9 تا 14 سال هم حضور داشتند.
اما دستگاه امنيتي بلژيك نيز اعلام كرد كه 32 كودك بلژيكي كه كوچكترين آنان 12 سال دارد با پدران خود به داعش در سوريه و عراق ملحق شده اند به اضافه اينكه كودكاني از پدراني بلژيكي در آنجا متولد شده اند.
علاوه بر اين داعش از دختران كم سن و سال سوء استفاده جنسي مي كند.
آموزش خشونت و كشتار به كودكان
داعش بارها فيلم هاي ويدئويي و عكس هايي را منتشر كرده است كه در آن شركت كودكان در دوره هاي آموزش نظامي خشونت آميز نشان داده مي شود كه نمونه آن اعدام دو مرد به دست يك كودك هشت ساله است در حالي كه داعش مدعي شد اين دو قرباني، براي روسيه جاسوسي مي كردند.
(كودكاني كه به صف داعش ملحق شده و تحت آموزش‌هاي نظامي قرار مي‌گرفتند و در اعدام‌ها و سربريدن‌ها شركت مي‌كردند، اشبال الخلافه (شيربچه‌هاي خلافت) ناميده مي‌شوند)
رسوايي هاي داعش در استفاده از كودكان در عمليات انتحاري و يا اعزام آنان به ميدان هاي جنگ خلاصه نمي شود بلكه از آنان به عنوان جلاد نيز بهره برداري مي كند به اين معني كه گزارش سازمان ملل در ماه نوامبر 2015 حاكي از استفاده برنامه ريزي شده داعش براي استفاده از كودكان زير 18 سال به عنوان جلاد است.
بر اساس اين گزارش عمليات گردن زدن دو سربازي كه داعش در اوت 2014 از پايگاه هوايي «الطبقه» از توابع رقه ربوده بود، توسط يك نوجوان 16 ساله انجام گرفت.
فيلم هاي ويدئويي كه در اين مورد منتشر شده است از جمله فيلمي از شهر رقه كه توسط داعش اشغال شده بود، فضايي را كه كودكان در مناطق تحت اشغال داعش زندگي مي كنند نشان مي دهد در اين فيلم يك گروه از كودكان در تقليد از داعش در حال تمرين كردن اعدام هستند، به اين معني كه تيراندازي مي كنند و از اينكه تفنگ به دست دارند خوشحالي مي كنند.
احمد از اهالي موصل در اين باره گفت كه پيوستن كودكان به گروههاي تروريستي در عراق موضوع تازه اي نيست زيرا اين رسمي است كه از زمان ابومصعب الزرقاوي سركرده القاعده در عراق كه داعش از دل آن سربرآورد، نيز وجود داشت.
اشبال الخلافه، بمب ساعتي و تراژدي نسل آينده
داعش از زمان تشكيل در سال 2013، در مجموع دو هزار و 300 كودك را در عراق و سوريه سربازگيري كرده است كه از اين تعداد 1200 كودك و نوجوان از عراق و 1100 نفر ديگر از سوريه هستند.
ميانگين سني اين كودكان و نوجوانان بين هفت تا 17 سال بود.
نوار ويدئويي چندي پيش از كشته شدن يك كودك فلسطيني به اتهام همكاري با اسرائيل صحنه جديدي از خشونت و اقدامات غيرانساني داعش است تا جايي كه به نظر مي رسد راهبرد داعش در سرباز گيري كودكان و سوق دادن آنان به سمت اقدامات خشونت آميز و كشتار پيامي به تمام جهانيان است مبني بر اينكه اين گروه نه فقط به دنبال توسعه دايره تروريسم و ناامني و از هم پاشيدگي كشورها است بلكه در تلاش است نسل جديدي از تروريست ها را تربيت كند زيرا كودكاني كه در دايره خشونت و درگيري بزرگ مي شوند و حتي خود آنان دست به قتل به وحشيانه ترين شكل دست مي زنند اين اقدامات و كشتار را بخشي از زندگي روزمره مي دانند و همين كودكان خشن ترين و سنگدل ترين نسل تروريست ها را تشكيل خواهند داد.
در پايگاه ويژه در شهر الطبقه در فاصله 55 كيلومتري از شهر رقه كه فرودگاه نظامي رقه قرا ارد، تازه ترين اقدامات خشونت آميز در دو مرحله جريان داشت، مرحله اول كودكان از مساجد و جلسات حفظ قرآن انتخاب مي شدند آن هم در حالي كه در پي تعطيلي مدارس اين شهر به دست داعش اغلب كودكان به جاي مدارس در مساجد قرآن مي آموختند.
داعشي ها پس از انتخاب كودكان از جلسات حفظ قرآن در مساجد آنان را در يك دوره 45 روزه به پايگاه الطبقه برده و تحت آموزش هاي مذهبي قرار مي داد كه توسط معلمان عراقي، تونسي و سوري تدريس مي شد، سپس كودكان سه ماه تحت آموزش نظامي قرار گرفته و در صورتي اين دوره پايان مي يافت كه شركت كنندگان در پايان دوره بتوانند سر يكي از قربانيان را از سر جدا كنند.
در همين راستا يكي از مهم ترين عمليات انتحاري در كوباني را يك نوجوان 18 ساله به اسم «باسل حميره» انجام داد.
متوسط سن كودكاني در اين پايگاه آموزش ديدند، بين هفت تا 14 سال بود.
داعش پس از اينكه دوره هاي آموزشي به پايان مي رسيد، بار ديگر آنان را ساماندهي نظامي مي داد تا به گروههاي جنگي ملحق شوند و اغلب به عنوان عناصر انتحاري و جاسوس استفاده شوند زيرا به دليل آشنا بودن به منطقه از قدرت پنهان شدن و نقل وانتقال سريع برخوردارند.
اين گروهها نام هاي مختلفي دارند از جمله «پرندگان بهشت» كه نشان مي دهد انتخاب اين اسم به نوبه خود حاكي از اين است كه داعش در تلاش براي مشروعيت بخشيدن به اين بهره كشي از كودكان است.
پايگاه‌هاي نظامي داعش در سوريه براي آموزش كودكان و شستشوي مغزي آنان
داعش در سال 2013 از مدرسه «البشري» در الباب واقع در حلب به عنوان پايگاه آموزش نظامي نوجوانان زير 18 سال استفاده مي كرد و در اردوگاه شرعي در الطبقه حدود 350 كودك بين 5 تا 16 سال را آموزش داد تا ماموريت هاي جنگي را برعهده بگيرند و آنان را به شديدترين اقدامات خشونت آميز سوق مي داد.
در سال 2014 داعش 153 كودك كُرد 14 تا 16 ساله را ربوده و در يك مدرسه در شهر منبج در حلب واقع در شمال سوريه حبس كرده و سپس به مدت پنج ماه هر روز افكار جهادي و نظامي را به آنان تلقين مي‌كرد و هر كس با اين افكار مخالفت داشت به شدت مورد ضرب و شتم قرار مي گرفت.
شيوه‌هاي سربازگيري داعش
در همين ارتباط «ابوابراهيم» از اهالي رقه كه از دست اندركاران راه اندازي سايت « رقه در سكوب ذبح مي شود» است در گفت وگو با الشرق الاوسط گفت ،داعش براي سربازگيري از سه شيوه به شرح زير استفاده مي كند:
-القاي افكار خود به كودكان القاء و شستشوي مغزي آنان
-پرداخت مبلغي ناچيز به خانواده ها در برابر سپردن كودكان خود به داعش به اين اميد كه از فقر و بدبختي نجات پيدا كنند.
-ربودن كودكان براي انجام عمليات تروريستي.
تامين رفاه ظاهري براي جلب كودكان در طولاني مدت
جالب اينكه داعش تلاش دارد در پايگاه‌هاي آموزشي لباس، مسكن و طعام كودكان را فراهم كند و با اين كار دوستي و محبت آنان را براي طولاني مدت به دست آورد از همين رو روندي كه داعش در پيش گرفته است براي نسل هاي آينده در عراق و سوريه نيز فاجعه بار خواهد بود.
در فاصله يك دوره شش ماهه از اوت 2015 تا فوريه 2016، 254 فيلم وعكس تبليغاتي داعش با استفاده از كودكان به ثبت رسيد كه از اين تعداد 12 مورد كودكان به دست خود اعدام را به اجرا در آوردند و در يك مورد نيز يك كودك اعدام را در يك خيابان به اجرا گذاشت.
(در پايگاه‌هاي آموزشي داعش، كودكان به گونه‌اي آموزش نظامي و شستشوي مغزي داده مي‌شوند كه به راحتي بتوانند اقداماتي نظير سربريدن و عمليات انتحاري را انجام دهند)
موسسه كويليام انگليس كه اين آمار را در ماه مارس گذشته منتشر كرد، اعلام كرد كه مي توان كودكان را در نوارهاي تبليغاتي داعش به پنج گروه تقسيم كرد:
اول: گروهي كه با مشاهده اعدام ها از نزديك با خشونت انس گرفته و اين اقدامات برايشان عادي مي شود.
دوم: گروهي كه به طور مستقيم در اقدامات خشونت آميز شامل قتل و عمليات انتحاري و به اجرا گذاشتن اعدام ها شركت دارند.
سوم: گروهي كه در مدارس وابسته به داعش آموزش مي بينند و سپس مردم را به اجراي قانون داعش و جمع آوري زكات مجبور مي كنند.
چهارم: گروهي كه اصول ادعايي خلافت اسلامي شامل عدل و دينداري را تبليغ مي كنند.
پنجم: گروهي كه ظلم حاصل از سياست هاي غربي را تبليغ مي كنند.
اهداف و انگيزه‌هاي داعش از سربازگيري كودكان
با وجود محكوميت گسترده استفاده از كودكان اما داعش اين اقدام را ابزاري كارآمد وموفق براي تحقق اهداف موردنظر خود مي داند. بخشي از مهم ترين انگيزه مهم داعش از استفاده از كودكان در تبليغات به ترتيب زير است:
-ايجاد موجي از ترس و نگراني
داعش با زنده سوزاندن «معاذ الكساسبة» خلبان اردني توانست شوك بي سابقه اي را در سراسر جهان ايجاد كند و هدف آن از اين اقدام روشن بود: افزايش درجه ترس و وحشت تا بيشترين ميزان ممكن بنابراين پرواضح است كه ا ستفاده از كودكان در حال اجراي عمليات اعدام چيزي جز ادامه اقدامات سابق نيست و داعش با اين كار به دنبال همه گير كردن ترس و وحشت است.
«راشل برايسون» پژوهشگر موسسه كويليام انگليس و كارشناس مسائل تبليغاتي داعش گفت: استفاده از كودكان براي تبليغ از سوي داعش فقط اهداف رواني دارد و هدف از آن ايجاد ترس در سراسر دنيا است به اين معني كه با اين كار اينگونه به جهانيان القا شود كه يك طرف قدرتمند وجود دارد كه به عمليات خود را به شكل تمام عيار به اجرا مي گذارد.
-به راه انداختن جنگ نسل‌ها
داعش مي كوشد اين پيام را به دنيا ارسال كند كه جنگي كه در پيش گرفته است جنگ نسل ها است و نسل هاي آينده پرچم آن را بالا نگاه خواهند داشت از همين رو در فيلم هاي تبليغاتي خود از كودكان استفاده كرده و آنان را در حالي كه در كلاس درس هستند و يا درمراكز آموزش نظامي و حتي در ميدان نبرد شركت دارند، نشان مي دهد.
«توماس كولي» محقق و كارشناس مسائل تبليغاتي و راهبردي ارتباطات در دانشگاه لندن در اين باره گفت: پخش چنين فيلم هايي اين تفكر را القا مي كند كه داعش براي چند نسل آينده همچنان پابرجا خواهد بود.
به گفته او تا زماني كه جامعه جهاني چشم هاي خود را به روي اقدامات داعش ببندد، تربيت نسل هاي آينده جهادي ها ادامه خواهد يافت.
-جاذبه تبليغاتي
استفاده از كودكان مي تواند توجه رسانه ها را به خود جلب كند به اين معني كه به عنوان مثال نوار ويدئويي كه در آن يك كودك پنج ساله انگليسي در حال فشار دادن يك كليد براي انفجار خودروي بمب گذاري شده با چهار سرنشين نشان داده مي شود، در صدر عناوين اصلي اخبار رسانه ها قرار گرفت و اين كودك نيز به «جهادي كوچك» معروف شد و پيش از آن نيز پخش تصاوير يك كودك استراليايي كه يك سر قطع شده را در دست داشت، در شبكه هاي اجتماعي در اوت 2014 در سطح گسترده اي منتشر شد و به اين ترتيب داعش توانست فضاي زيادي از رسانه ها را به خود اختصاص دهد.
با وجود اينكه اين تصاوير و نوارهاي ويدئويي بامحكوميت گسترده در سطح جهان روبه رو شد، اما موجب شد داعش تبليغات خود را گسترش دهد. داعش با سربازگيري از بين كودكان و نوجوانان فرصتي براي اين گروه سني كه در دوره جنگ رشد مي كنند، فراهم كرده است تا به اصطلاح به قهرمان تبديل شوند، انتشار فيلم هاي ويدئويي در مورد اعدام و سربريدن زندانيان به دست همين كودكان شاهدي بر اين موضوع است.
نمايش قدرت داعش با بهره كشي از نوجوانان و نابودي معصوميت كودكان
چه بسا بهره كشي از كودكان و نوجوانان و آموزش خشونت و وحشي گري به آنان بزرگترين جنايت داعش باشد زيرا معصوميت كودكانه آنان را نابود مي كند و سربازاني كم سن و سال را به تصوير مي كشد كه چنان با خشونت عجين شده اند كه گويي با اعدام و سربريدن به دنيا آمده اند.
اين در حالي است كه تروريست هاي داعش از كودكان و نوجوانان به عنوان سپر انساني نيز بهره برداري مي كنند كه نمونه آن تشكيل سپري انساني از آنان در كوههاي محكول و شرقاط در استان صلاح الدين بود كه البته متوسل شدن به اين اقدام نشان مي دهد داعش شكست خورده و بسياري از نيروهاي خود را از دست داده است و به دنبال سربازگيري از كودكان و نيز استفاده از آنان به عنوان سپر انساني است.
در همين ارتباط كميته حقوق كودكان در سوريه در گزارش خود اعلام كرد كه داعش معمولا از كودكان و نوجوانان زير 18 سال به عنوان عامل انتحاري و يا سپر انساني عليه حملات نيروهاي ائتلاف استفاده ي مي كند.
شستشوي مغزي كودكان و نوجوانان
داعش با جذب كودكان كه هنوز دنياي فكري آنان شكل نگرفته است تلاش كرد ساختار ذهني آنان را مطابق با اهداف تروريستي و جنايتكارانه خود شكل دهد از همين رو در اجراي مقاصد خود به ويژه عمليات انتحاري نوجوانان 16 تا 18 ساله را شستشوي مغزي داده و آنان را در مقاصد مختلف به كار گرفت از جمله اينكه آنان را به عنوان خبرچين در بين مردم به كار گرفته و يا با پرداخت مبالغي پول از آنان مي خواهد افرادي را كه عليه داعش صحبت كرده و بدگويي مي كنند به آنان نشان دهند.
در همين راستا تروريست هاي داعش حدود 800 تا 900 كودك از موصل دومين شهر بزرگ عراق ربودند تا تحت آموزش مذهبي و نظامي قرار دهد و حتي برخي از آنان را هنگام فرار از درگيري هاي استان الانبار در غرب عراق به قتل رساند.
دليل استفاده ازسربازگري كودكان آسان بودن به كار گيري آنان و تبديل آنان به نيروهاي قابل اعتماد است به اضافه اينكه عامل اقتصادي نيز در اين خصوص مهم است زيرا دستمزد و هزينه كودكان بسيار پايين تر از بزرگسالان است و از سوي ديگر مي توان از هيجان كودكانه براي متقاعد كردن آنان به عمليات انتحاري بهره برداري كرد آن هم در حالي كه داعش براي پيدا كردن عناصر انتحاري اغلب مشكل دارد.
داعش به سربازاني كه هنوز به نيروي جنگجو و مبارز تبديل نشده اند، 250 دلار حقوق مي داد كه اين پول به خانواده هايشان پرداخت مي شد.
اما حقوق كودكاني كه در درگيري ها حضور مي يابند، 350 دلار بود كه اين مبلغ را نيز به خانواده آنان پرداخت مي كرد.
دوره آموزشي طولاني مدت نيز 105 روز است كه به دو دوره 45 و 60 روزه تقسيم مي شود به اين ترتيب كه ابتدا دوره عقيدتي و ايدئولوژي براي آنان برگزار شده و دوره دوم نيز شامل آموزش هاي نظامي است و در جريان آن كودكان با انواع سلاح ها و چگونگي استفاده از آن آشنا مي شوند.
(استفاده از كودكان از نظر هزينه براي داعش به صرفه است زيرا در مقايسه با بزرگسالان حقوق كمتري به آنان پرداخت مي‌كند)
بيشتر كساني كه در اين دوره هاي 105 روزه آموزش ديدند، در عراق هستند و برگزاري اين دوره مربوط به زماني بود كه داعش در اين كشور وارد نبردهاي بزرگ نشده بود.
اما دوره هاي سريع نيز 50 روزه است به اين ترتيب كه 20 روز شامل آموزش شرعي است كه در جريان آن افكار و ايدئولوژي افراطي به كودكان القا مي شود و سپس در يك دوره 30 روزه آموزش نظامي شامل آموزش استفاده از انواع سلاح ها آغاز مي شود.
كساني كه دوره آموزش 50 روزه را گذراندند، اغلب در سوريه به كار گرفته شدند زيرا داعش به نيروهاي مبارز در جبهه هاي مختلف نياز دارد.
علاوه بر القاي افكار افراطي و تروريستي، بخش ديگري از شستشوي مغزي كودكان از سوي داعش شامل تغيير محتواي كتاب هاي درسي در مناطق تحت اشغال بود .داعش در اين مناطق «ديوان آموزشي» تاسيس كرد تا نسل جديدي از افراطي ها را تربيت كند.
پس از پايان كلاس ها دانش آموزان فرصت پيدا مي كردند تا آموخته هاي خود را عملا تمرين كنند و اين همان چيزي است كه در فيلم هاي ويدئويي از كودكان سلاح به دست در حالي كه اين تفنگ ها روي شانه هايشان سنگيني مي كند، شاهد بوده ايم.
وجود مدرسه هاي وابسته به داعش در سوريه زنگ خطري براي شكل گرفتن نسل جديدي از كودكان سوري است كه هويت آنان مسخ شده و مغز آنان با افكار خشونت آميز شستشو داده شده است.
نكته قابل توجه در تغيير محتواي كتب درسي در مدارس داعش اين است كه تصاوير آموزشي اين كتاب ها نيز كاملا خشونت آميز بوده و القا كننده جنگ و درگيري است.
به عنوان مثال داعش در كتاب هاي آموزشي خود براي آموزش ادبيات و يا رياضي تصاوير نظامي از جمله تانك و تفنگ و موشك را منتشر كرد.
هشدار پليس اروپا در مورد تشكيل نسل جديدي از داعش
در اين ميان پليس اروپا (يوور پل) هشدار داد فرزنداني كه حاصل ازدواج زنان و مردان داعشي هستند، نسل جديدي از داعش را تشكيل خوهند داد كه از آنان به عنوان عناصر انتحاري و يا تروريست هاي جديد بهره برداري خواهد شد تا جايي كه اكنون شاهديم بسياري از اين كودكان با پوشيدن لباس هاي نظامي و پشت سرگذاشتن دوره هاي آموزشي خشونت آميز آماده قتل و اعدام هستند.
پليس اروپا همچنين از تعداد زيادي از كودكان اروپايي تبار كه به داعش ملحق شده اند و احتمال بازگشت آنان به كشورهايشان ابراز نگراني كرد زيرا در اين صورت همين كودكان به تهديد جدي براي كشورهايشان تبديل خواهند شد.
از سوي ديگر مركز كويليام اعلام كرد كه بيش از 50 كودك انگليسي به داعش ملحق شده اند وبرخي از دختراني كه به اين گروه ملحق شده اند، باردار هستند و كودكاني را به دنيا مي آورند كه با احساس نفرت از غرب تربيت شده و رشد مي كنند در نتيجه اين زنگ خطري براي جوامع غربي است.
در اين شرايط هرچند اشغالگري داعش در عراق و سوريه به زودي پايان خواهد يافت اما تاثيري كه اين گروه بر جامعه عراق و سوريه داشته است تا طولاني مدت تحت عنوان پديده اي به نام «كودكان داعش» باقي خواهد ماند.
اين سربازان كم سن و سال در برخي فيلم هايي كه در صفحات اجتماعي حامي داعش منتشر شده است، كشورهايشان را به حملات تروريستي تهديد مي كنند كه نمونه آن فيلم تكان دهنده‌اي از يك نوجوان انگليسي تبار با لباس چريكي است كه كشورش را با اين عبارت تهديد كرد: ما كافران را خواهيم كشت.
تصاوير ويدئويي كه ژانويه گذشته در اينترنت انتشار يافت، نوجوان انگليسي را با پيشاني بند مشكي داعش نشان مي داد كه رسانه ها نام او را «جان جهادي بسيار جوان» گذاشتند.
هويت جان توسط پدر بزرگش شناسايي و معلوم شد نام او عيسي است و از مادري انگليسي و پدري سوئدي كه به اسلام گرويده است، در انگليس به دنيا آمد و به سوريه رفته است.
سوالي كه با ديدن تصاوير سربازان كم سن و سال داعش به ذهن مي رسد اينكه اين گروه چگونه كودكان را به صف خود مي كشاند و هدف از سربازگيري آنان چيست؟
سوال ديگر اينكه داعش چگونه سربازان كم سن و سال خود را راهي عمليات انتحاري مي كند؟
پيش از پاسخ به اين سوال ها نگاهي به آمار سربازگيري داعش از بين كودكان و نوجوانان عمق فاجعه را روشن تر مي كند.
صندوق كودكان سازمان ملل (يونيسف) در فوريه 2015 با انتشار بيانيه‌اي مبني براينكه مواردي از جذب كودكان 12 ساله عراقي وسوري به دست داعش ثبت شده است، اعلام كرد كه داعش به اين كودكان آموزش هاي نظامي داده و از آنان به عنوان خبرچين، نگهباني از مواضع راهبردي و نقاط بازرسي استفاده مي كند.
بر اساس گزارش كميته حقوق بشر سوريه كه در ماه اوت 2015 منتشر شد، دست كم 800 نوجوان زير 18 سال از سوي داعش جذب شدند.
بازي‌هاي رايانه‌اي و پلي استيشن، شيوه داعش براي سربازگيري از كودكان
براساس تحقيق يك تيم تحقيقاتي در دانشگاه جورجيا آمريكا، داعش به ميزان بي سابقه اي روند سربازگيري كودكان كم سن وسال را افزايش داده است و همزمان با آن موارد استفاده از آنان را در عمليات انتحاري افزايش داده است.
در اين تحقيق 89 كودك كه در نبردهاي داعش كشته شده بودند، مورد بررسي قرار گرفتند و معلوم شد داعش اين كودكان را به شيوه هاي مختلف از جمله پخش سرودهايي در صفحه توئيتر و يا ارسال پيام هايي به تلگرام جذب كرده است.
بر اساس اين تحقيق كودكاني كه به داعش پيوسته اند از 14 كشور دنيا هستند و دو سوم تلفات آنان نيز بين 12 تا 16 سال سن داشتند.
دوره زماني اين تحقيق از ابتداي 2015 تا پايان ژانوية 2016 بود و بر اساس آن تعداد تلفات كودكان زير 18 سال كه داعش جذب كرده بود، در اين فاصله دو برابر شد و 39 درصد آنان در جريان انجام عمليات انتحاري با خودروهاي بمب گذاري شده كشته شده و 33 درصد ديگر نيز در جريان درگيري هاي داعش در سوريه و عراق جان خود را از دست دادند.
نكته تكان دهنده اينكه در ژانويه 2016 در مقايسه با مدت مشابه سال قبل تعداد عمليات انتحاري كودكان يا همان سربازان كم سن و سال داعش در سوريه سه برابر شد.
داعش با استفاده از بازي هاي رايانه‌اي و پلي استيشن به جذب كودكان و نوجوانان روي آورد و تلاش كرد با اين كار آنان را به صف خود ملحق كند. سرعت اين اقدام داعش و موفقيت در جذب كودكان و نوجونان از كشورهاي مختلف به ويژه اروپا تاحدي است كه بايد پرسيد اين گروه تروريستي چگونه اين كار را انجام داد و چگونه بازي ها را به شيوه مورد نظر خود تغيير داد؟ آيا تا اين اندازه با مهارت كامل مي تواند بازي ها را به شيوه اي كه مي خواهد تغيير دهد كه افكارمورد نظر خود رابه كودكان القا كند؟
در پاسخ بايد گفت كه داعش با استفاده از اينترنت و يوتيوب و هكرها توانست به راحتي بازي هاي كامپيوتري را به شيوه خود توليد كند، در مورد بازي هاي «پلي اسيشن 3» نيز بايد گفت كه اين بازي به اضافه كردن يك قطعه به دستگاه كامپيوتر نياز دارد تا كاربر بتواند به بازي هاي غيرمجاز دسترسي پيدا كند.
گزارش كميته حقوق بشر سوريه نشان مي دهد كه داعش از شيوه هاي تحريك آميز براي جذب نوجوانان و كودكان بهره برداري مي كند كه نمونه آن تامين فعاليت هاي تفريحي و فضاي مخصوص است حال آنكه جنگ و درگيري در سوريه و عراق موجب محروميت كودكان از فعاليت هاي كودكانه و سرگرمي و تفريحي شده است.
در اين بازي ها حس قدرت طلبي و هيجان كودكان تحريك شده و به آنان القاء مي شود كه مي توانند با اعدام و سربريدن و حضور در ميدان نبرد توانمندي هاي خود را ثابت كرده و نشان دهند كه ترس در وجود آنان جايي ندارد.
(داعش در اين بازي‌ها، اقدامات تروريستي و سربريدن و اعدام گروگان‌ها و زندنيان را معيار قدرت معرفي مي‌كند)
همچنين داعش با برگزاري جلسه در مدارس و نيز سخنراني در مساجد به آنان القا مي كند كه توانايي جنگ و كشتار را دارند.
احمد يك فعال عراقي اهل موصل در گفت وگو با روزنامه الشرق الاوسط گفت كه داعش به دنبال كودكان بالاي 13 سال است.
وي كه خواست هويتش فاش نشود، افزود برادرش به دليل ترس از سرباز گيري داعش و از بيم اينكه مبادا پسرش قرباني آموزش‌ها و تلقين‌هاي داعش شود، او را از مدرسه بيرون آورد.
اين در حالي است كه داعش اخيرا يك نوار ويدئويي از جشن فارغ التحصيلي تعدادي دانش آموز را كه اسلحه به دست داشتند، منتشر كرد.
بيش از هزار كودك ايزدي در اسارت داعش
«حسين قائيدي» مدير دفتر ايزديان مفقود شده در عراق در گفت وگو با شبكه سومريه نيوز گفت، داعش 1400 كودك ايزدي را به اسارت گرفته و آنان را براي عمليات انتحاري آموزش داد.
اين در حالي است كه داعش سوم اوت 2014 با حمله به منطقه سنجار در شمال غرب موصل و اشغال آن شماري زيادي از ايزدي هاي را كشته و به اسارت گرفت.
بنابر اعلام يونيسف افزايش دايره اقدامات خشونت آميز و شدت يافتن درگيري ها درنقاط مختلف دنيا كودكان را بيش از پيش در معرض سربازگيري از سوي گروههاي مسلح قرار داده است.
در اين ميان صداي اعتراض سازمان هاي دست اندركار حقوق بشر عليه روند رو به افزايش سربازگيري داعش از بين كودكان بالا رفته است تا جايي كه كميته حقوق كودكان سازما ملل فاش كرد كه داعش برخي از كودكاني را كه در عراق ربوده است، زنده زنده مي سوزاند و يا آنان را به عنوان برده در بازارها به فروش مي رساند.
همچنين گزارش «Business Insider» به نقل از يك فعال عراقي فاش كرد كه بيش از 30 كودك كه در صف داعش مي جنگيدند در نبردهاي شديد با كُردهاي كوباني جان خود را از دست دادند.
بر اساس گزارش سازمان ملل داعش در تابستان 2014 حدود سه هزار و 500 زن و كودك ايزدي را به اسارت گرفت.
سوء استفاده داعش از كودكان با نارسايي ذهني در عمليات انتحاري
در اين ارتباط «ريناتي وينتر» كارشناس كميته حقوقي كودكان سازمان ملل در اظهاراتي مطبوعاتي از شكنجه كودكان و كشتن آنان به ويژه اقليت ها به شدت ابراز نگراني كرده و گفت گزارش هايي در دست داريم كه نشان مي دهد داعش از كودكاني كه مشكلات و نارسايي هاي ذهني دارند به عنوان عوامل انتحاري استفاده مي كند و به احتمال زياد اين كار را به گونه‌اي انجام مي دهد كه اين كودكان در جريان آنچه در انتظارشان است، قرار نمي گيرند.
به گفته وي برخي فيلم هاي ويدئويي نشان مي دهد كه كودكاني بسيار كم سن و سال كه تقريبا هشت سال و يا كمتر دارند در حال آموزش هاي نظامي از سوي داعش هستند. اين در حالي است كه بنابر اعلام كميته حقوقي كودكان سازمان ملل خشونت جنسي يكي ديگر از اقدامات داعش عليه كودكان است.
ويدئوهايي كه در آن كودكان كم سن و سال در حال آموزش نحوه استفاده از سلاح و نيز شركت در جنگ هاي خياباني و چريكي نشان داده مي شوند و اغلب رسانه هاي وابسته به داعش و يا حامي آن اين فيلم هاي ويدئويي را منتشر مي كنند، دليل قاطعي بر سوء استفاده گروههاي تروريستي از كودكان در درگيري هاي شديد در سوريه و عراق است.
(اغلب كودكاني كه به صف داعش ملحق شده‌اند بين 10 تا 14 سال دارند)
همچنين سايت هاي هودار داعش در سپتامبر گذشته با انتشار عكس يك كودك مدعي شدند كه او كوچكترين جنگجوي خارجي است كه در ميدان نبرد كشته شده است و با افتخار اعلام كردند كه عمر او ده سال بيشتر نبود.
جالب اينكه يك نوجوان 17 ساله كه پيش از انجام عمليات انتحاري در عراق دستگير شد، در گفت وگو با روزنامه اينديپندنت در حالي كه از كارهاي خود پشيمان به نظر مي رسيد گفت كه بيشتر عوامل انتحاري از او كوچكتر هستند و بين 13 تا 15 سال دارند.
اين در حالي است كه منابع خبري از پيدا شدن اجساد كودكاني كه در صف داعش مي جنگيدند در شهر كوباني خبر داده و اعلام كردند كه جسد چهار كودك زير 14 ساله كه در عمليات انتحاري شركت داشتند، پيدا شد.
استفاده از كودكان و زنان در عمليات‌هاي تروريستي در اروپا
سازمان اطلاعات هلند نيز گزارشي را منتشر كرد مبني بر اينكه داعش به شيوه جديدي براي حملات انتحاري در اروپا متوسل شده است كه شامل استفاده از كودكان و زنان به جاي مردان در عمليات تروريستي است.
اين گزارش كه سرويس اطلاعاتي بلژيك (OCAD) نيز آن را تاييد كرده است، نشان مي دهد اين رويكرد جديد داعش موجب مي شود شيوه هاي مبارزه با آن نيز تغيير كند و بي ترديد احتمال استفاده داعش از كودكان و زنان در عمليات انتحاري افزايش يافته است.
بر اساس گزارش مزبور 170 تبعه هلندي به عراق و سوريه سفر كرده و همگي به داعش ملحق شده اند و در بين آنان كودكاني بين 9 تا 14 سال هم حضور داشتند.
اما دستگاه امنيتي بلژيك نيز اعلام كرد كه 32 كودك بلژيكي كه كوچكترين آنان 12 سال دارد با پدران خود به داعش در سوريه و عراق ملحق شده اند به اضافه اينكه كودكاني از پدراني بلژيكي در آنجا متولد شده اند.
علاوه بر اين داعش از دختران كم سن و سال سوء استفاده جنسي مي كند.
آموزش خشونت و كشتار به كودكان
داعش بارها فيلم هاي ويدئويي و عكس هايي را منتشر كرده است كه در آن شركت كودكان در دوره هاي آموزش نظامي خشونت آميز نشان داده مي شود كه نمونه آن اعدام دو مرد به دست يك كودك هشت ساله است در حالي كه داعش مدعي شد اين دو قرباني، براي روسيه جاسوسي مي كردند.
(كودكاني كه به صف داعش ملحق شده و تحت آموزش‌هاي نظامي قرار مي‌گرفتند و در اعدام‌ها و سربريدن‌ها شركت مي‌كردند، اشبال الخلافه (شيربچه‌هاي خلافت) ناميده مي‌شوند)
رسوايي هاي داعش در استفاده از كودكان در عمليات انتحاري و يا اعزام آنان به ميدان هاي جنگ خلاصه نمي شود بلكه از آنان به عنوان جلاد نيز بهره برداري مي كند به اين معني كه گزارش سازمان ملل در ماه نوامبر 2015 حاكي از استفاده برنامه ريزي شده داعش براي استفاده از كودكان زير 18 سال به عنوان جلاد است.
بر اساس اين گزارش عمليات گردن زدن دو سربازي كه داعش در اوت 2014 از پايگاه هوايي «الطبقه» از توابع رقه ربوده بود، توسط يك نوجوان 16 ساله انجام گرفت.
فيلم هاي ويدئويي كه در اين مورد منتشر شده است از جمله فيلمي از شهر رقه كه توسط داعش اشغال شده بود، فضايي را كه كودكان در مناطق تحت اشغال داعش زندگي مي كنند نشان مي دهد در اين فيلم يك گروه از كودكان در تقليد از داعش در حال تمرين كردن اعدام هستند، به اين معني كه تيراندازي مي كنند و از اينكه تفنگ به دست دارند خوشحالي مي كنند.
احمد از اهالي موصل در اين باره گفت كه پيوستن كودكان به گروههاي تروريستي در عراق موضوع تازه اي نيست زيرا اين رسمي است كه از زمان ابومصعب الزرقاوي سركرده القاعده در عراق كه داعش از دل آن سربرآورد، نيز وجود داشت.
اشبال الخلافه، بمب ساعتي و تراژدي نسل آينده
داعش از زمان تشكيل در سال 2013، در مجموع دو هزار و 300 كودك را در عراق و سوريه سربازگيري كرده است كه از اين تعداد 1200 كودك و نوجوان از عراق و 1100 نفر ديگر از سوريه هستند.
ميانگين سني اين كودكان و نوجوانان بين هفت تا 17 سال بود.
نوار ويدئويي چندي پيش از كشته شدن يك كودك فلسطيني به اتهام همكاري با اسرائيل صحنه جديدي از خشونت و اقدامات غيرانساني داعش است تا جايي كه به نظر مي رسد راهبرد داعش در سرباز گيري كودكان و سوق دادن آنان به سمت اقدامات خشونت آميز و كشتار پيامي به تمام جهانيان است مبني بر اينكه اين گروه نه فقط به دنبال توسعه دايره تروريسم و ناامني و از هم پاشيدگي كشورها است بلكه در تلاش است نسل جديدي از تروريست ها را تربيت كند زيرا كودكاني كه در دايره خشونت و درگيري بزرگ مي شوند و حتي خود آنان دست به قتل به وحشيانه ترين شكل دست مي زنند اين اقدامات و كشتار را بخشي از زندگي روزمره مي دانند و همين كودكان خشن ترين و سنگدل ترين نسل تروريست ها را تشكيل خواهند داد.
در پايگاه ويژه در شهر الطبقه در فاصله 55 كيلومتري از شهر رقه كه فرودگاه نظامي رقه قرا ارد، تازه ترين اقدامات خشونت آميز در دو مرحله جريان داشت، مرحله اول كودكان از مساجد و جلسات حفظ قرآن انتخاب مي شدند آن هم در حالي كه در پي تعطيلي مدارس اين شهر به دست داعش اغلب كودكان به جاي مدارس در مساجد قرآن مي آموختند.
داعشي ها پس از انتخاب كودكان از جلسات حفظ قرآن در مساجد آنان را در يك دوره 45 روزه به پايگاه الطبقه برده و تحت آموزش هاي مذهبي قرار مي داد كه توسط معلمان عراقي، تونسي و سوري تدريس مي شد، سپس كودكان سه ماه تحت آموزش نظامي قرار گرفته و در صورتي اين دوره پايان مي يافت كه شركت كنندگان در پايان دوره بتوانند سر يكي از قربانيان را از سر جدا كنند.
در همين راستا يكي از مهم ترين عمليات انتحاري در كوباني را يك نوجوان 18 ساله به اسم «باسل حميره» انجام داد.
متوسط سن كودكاني در اين پايگاه آموزش ديدند، بين هفت تا 14 سال بود.
داعش پس از اينكه دوره هاي آموزشي به پايان مي رسيد، بار ديگر آنان را ساماندهي نظامي مي داد تا به گروههاي جنگي ملحق شوند و اغلب به عنوان عناصر انتحاري و جاسوس استفاده شوند زيرا به دليل آشنا بودن به منطقه از قدرت پنهان شدن و نقل وانتقال سريع برخوردارند.
اين گروهها نام هاي مختلفي دارند از جمله «پرندگان بهشت» كه نشان مي دهد انتخاب اين اسم به نوبه خود حاكي از اين است كه داعش در تلاش براي مشروعيت بخشيدن به اين بهره كشي از كودكان است.
پايگاه‌هاي نظامي داعش در سوريه براي آموزش كودكان و شستشوي مغزي آنان
داعش در سال 2013 از مدرسه «البشري» در الباب واقع در حلب به عنوان پايگاه آموزش نظامي نوجوانان زير 18 سال استفاده مي كرد و در اردوگاه شرعي در الطبقه حدود 350 كودك بين 5 تا 16 سال را آموزش داد تا ماموريت هاي جنگي را برعهده بگيرند و آنان را به شديدترين اقدامات خشونت آميز سوق مي داد.
در سال 2014 داعش 153 كودك كُرد 14 تا 16 ساله را ربوده و در يك مدرسه در شهر منبج در حلب واقع در شمال سوريه حبس كرده و سپس به مدت پنج ماه هر روز افكار جهادي و نظامي را به آنان تلقين مي‌كرد و هر كس با اين افكار مخالفت داشت به شدت مورد ضرب و شتم قرار مي گرفت.
شيوه‌هاي سربازگيري داعش
در همين ارتباط «ابوابراهيم» از اهالي رقه كه از دست اندركاران راه اندازي سايت « رقه در سكوب ذبح مي شود» است در گفت وگو با الشرق الاوسط گفت ،داعش براي سربازگيري از سه شيوه به شرح زير استفاده مي كند:
-القاي افكار خود به كودكان القاء و شستشوي مغزي آنان
-پرداخت مبلغي ناچيز به خانواده ها در برابر سپردن كودكان خود به داعش به اين اميد كه از فقر و بدبختي نجات پيدا كنند.
-ربودن كودكان براي انجام عمليات تروريستي.
تامين رفاه ظاهري براي جلب كودكان در طولاني مدت
جالب اينكه داعش تلاش دارد در پايگاه‌هاي آموزشي لباس، مسكن و طعام كودكان را فراهم كند و با اين كار دوستي و محبت آنان را براي طولاني مدت به دست آورد از همين رو روندي كه داعش در پيش گرفته است براي نسل هاي آينده در عراق و سوريه نيز فاجعه بار خواهد بود.
در فاصله يك دوره شش ماهه از اوت 2015 تا فوريه 2016، 254 فيلم وعكس تبليغاتي داعش با استفاده از كودكان به ثبت رسيد كه از اين تعداد 12 مورد كودكان به دست خود اعدام را به اجرا در آوردند و در يك مورد نيز يك كودك اعدام را در يك خيابان به اجرا گذاشت.
(در پايگاه‌هاي آموزشي داعش، كودكان به گونه‌اي آموزش نظامي و شستشوي مغزي داده مي‌شوند كه به راحتي بتوانند اقداماتي نظير سربريدن و عمليات انتحاري را انجام دهند)
موسسه كويليام انگليس كه اين آمار را در ماه مارس گذشته منتشر كرد، اعلام كرد كه مي توان كودكان را در نوارهاي تبليغاتي داعش به پنج گروه تقسيم كرد:
اول: گروهي كه با مشاهده اعدام ها از نزديك با خشونت انس گرفته و اين اقدامات برايشان عادي مي شود.
دوم: گروهي كه به طور مستقيم در اقدامات خشونت آميز شامل قتل و عمليات انتحاري و به اجرا گذاشتن اعدام ها شركت دارند.
سوم: گروهي كه در مدارس وابسته به داعش آموزش مي بينند و سپس مردم را به اجراي قانون داعش و جمع آوري زكات مجبور مي كنند.
چهارم: گروهي كه اصول ادعايي خلافت اسلامي شامل عدل و دينداري را تبليغ مي كنند.
پنجم: گروهي كه ظلم حاصل از سياست هاي غربي را تبليغ مي كنند.
اهداف و انگيزه‌هاي داعش از سربازگيري كودكان
با وجود محكوميت گسترده استفاده از كودكان اما داعش اين اقدام را ابزاري كارآمد وموفق براي تحقق اهداف موردنظر خود مي داند. بخشي از مهم ترين انگيزه مهم داعش از استفاده از كودكان در تبليغات به ترتيب زير است:
-ايجاد موجي از ترس و نگراني
داعش با زنده سوزاندن «معاذ الكساسبة» خلبان اردني توانست شوك بي سابقه اي را در سراسر جهان ايجاد كند و هدف آن از اين اقدام روشن بود: افزايش درجه ترس و وحشت تا بيشترين ميزان ممكن بنابراين پرواضح است كه ا ستفاده از كودكان در حال اجراي عمليات اعدام چيزي جز ادامه اقدامات سابق نيست و داعش با اين كار به دنبال همه گير كردن ترس و وحشت است.
«راشل برايسون» پژوهشگر موسسه كويليام انگليس و كارشناس مسائل تبليغاتي داعش گفت: استفاده از كودكان براي تبليغ از سوي داعش فقط اهداف رواني دارد و هدف از آن ايجاد ترس در سراسر دنيا است به اين معني كه با اين كار اينگونه به جهانيان القا شود كه يك طرف قدرتمند وجود دارد كه به عمليات خود را به شكل تمام عيار به اجرا مي گذارد.
-به راه انداختن جنگ نسل‌ها
داعش مي كوشد اين پيام را به دنيا ارسال كند كه جنگي كه در پيش گرفته است جنگ نسل ها است و نسل هاي آينده پرچم آن را بالا نگاه خواهند داشت از همين رو در فيلم هاي تبليغاتي خود از كودكان استفاده كرده و آنان را در حالي كه در كلاس درس هستند و يا درمراكز آموزش نظامي و حتي در ميدان نبرد شركت دارند، نشان مي دهد.
«توماس كولي» محقق و كارشناس مسائل تبليغاتي و راهبردي ارتباطات در دانشگاه لندن در اين باره گفت: پخش چنين فيلم هايي اين تفكر را القا مي كند كه داعش براي چند نسل آينده همچنان پابرجا خواهد بود.
به گفته او تا زماني كه جامعه جهاني چشم هاي خود را به روي اقدامات داعش ببندد، تربيت نسل هاي آينده جهادي ها ادامه خواهد يافت.
-جاذبه تبليغاتي
استفاده از كودكان مي تواند توجه رسانه ها را به خود جلب كند به اين معني كه به عنوان مثال نوار ويدئويي كه در آن يك كودك پنج ساله انگليسي در حال فشار دادن يك كليد براي انفجار خودروي بمب گذاري شده با چهار سرنشين نشان داده مي شود، در صدر عناوين اصلي اخبار رسانه ها قرار گرفت و اين كودك نيز به «جهادي كوچك» معروف شد و پيش از آن نيز پخش تصاوير يك كودك استراليايي كه يك سر قطع شده را در دست داشت، در شبكه هاي اجتماعي در اوت 2014 در سطح گسترده اي منتشر شد و به اين ترتيب داعش توانست فضاي زيادي از رسانه ها را به خود اختصاص دهد.
با وجود اينكه اين تصاوير و نوارهاي ويدئويي بامحكوميت گسترده در سطح جهان روبه رو شد، اما موجب شد داعش تبليغات خود را گسترش دهد. داعش با سربازگيري از بين كودكان و نوجوانان فرصتي براي اين گروه سني كه در دوره جنگ رشد مي كنند، فراهم كرده است تا به اصطلاح به قهرمان تبديل شوند، انتشار فيلم هاي ويدئويي در مورد اعدام و سربريدن زندانيان به دست همين كودكان شاهدي بر اين موضوع است.
نمايش قدرت داعش با بهره كشي از نوجوانان و نابودي معصوميت كودكان
چه بسا بهره كشي از كودكان و نوجوانان و آموزش خشونت و وحشي گري به آنان بزرگترين جنايت داعش باشد زيرا معصوميت كودكانه آنان را نابود مي كند و سربازاني كم سن و سال را به تصوير مي كشد كه چنان با خشونت عجين شده اند كه گويي با اعدام و سربريدن به دنيا آمده اند.
اين در حالي است كه تروريست هاي داعش از كودكان و نوجوانان به عنوان سپر انساني نيز بهره برداري مي كنند كه نمونه آن تشكيل سپري انساني از آنان در كوههاي محكول و شرقاط در استان صلاح الدين بود كه البته متوسل شدن به اين اقدام نشان مي دهد داعش شكست خورده و بسياري از نيروهاي خود را از دست داده است و به دنبال سربازگيري از كودكان و نيز استفاده از آنان به عنوان سپر انساني است.
در همين ارتباط كميته حقوق كودكان در سوريه در گزارش خود اعلام كرد كه داعش معمولا از كودكان و نوجوانان زير 18 سال به عنوان عامل انتحاري و يا سپر انساني عليه حملات نيروهاي ائتلاف استفاده ي مي كند.
شستشوي مغزي كودكان و نوجوانان
داعش با جذب كودكان كه هنوز دنياي فكري آنان شكل نگرفته است تلاش كرد ساختار ذهني آنان را مطابق با اهداف تروريستي و جنايتكارانه خود شكل دهد از همين رو در اجراي مقاصد خود به ويژه عمليات انتحاري نوجوانان 16 تا 18 ساله را شستشوي مغزي داده و آنان را در مقاصد مختلف به كار گرفت از جمله اينكه آنان را به عنوان خبرچين در بين مردم به كار گرفته و يا با پرداخت مبالغي پول از آنان مي خواهد افرادي را كه عليه داعش صحبت كرده و بدگويي مي كنند به آنان نشان دهند.
در همين راستا تروريست هاي داعش حدود 800 تا 900 كودك از موصل دومين شهر بزرگ عراق ربودند تا تحت آموزش مذهبي و نظامي قرار دهد و حتي برخي از آنان را هنگام فرار از درگيري هاي استان الانبار در غرب عراق به قتل رساند.
دليل استفاده ازسربازگري كودكان آسان بودن به كار گيري آنان و تبديل آنان به نيروهاي قابل اعتماد است به اضافه اينكه عامل اقتصادي نيز در اين خصوص مهم است زيرا دستمزد و هزينه كودكان بسيار پايين تر از بزرگسالان است و از سوي ديگر مي توان از هيجان كودكانه براي متقاعد كردن آنان به عمليات انتحاري بهره برداري كرد آن هم در حالي كه داعش براي پيدا كردن عناصر انتحاري اغلب مشكل دارد.
داعش به سربازاني كه هنوز به نيروي جنگجو و مبارز تبديل نشده اند، 250 دلار حقوق مي داد كه اين پول به خانواده هايشان پرداخت مي شد.
اما حقوق كودكاني كه در درگيري ها حضور مي يابند، 350 دلار بود كه اين مبلغ را نيز به خانواده آنان پرداخت مي كرد.
دوره آموزشي طولاني مدت نيز 105 روز است كه به دو دوره 45 و 60 روزه تقسيم مي شود به اين ترتيب كه ابتدا دوره عقيدتي و ايدئولوژي براي آنان برگزار شده و دوره دوم نيز شامل آموزش هاي نظامي است و در جريان آن كودكان با انواع سلاح ها و چگونگي استفاده از آن آشنا مي شوند.
(استفاده از كودكان از نظر هزينه براي داعش به صرفه است زيرا در مقايسه با بزرگسالان حقوق كمتري به آنان پرداخت مي‌كند)
بيشتر كساني كه در اين دوره هاي 105 روزه آموزش ديدند، در عراق هستند و برگزاري اين دوره مربوط به زماني بود كه داعش در اين كشور وارد نبردهاي بزرگ نشده بود.
اما دوره هاي سريع نيز 50 روزه است به اين ترتيب كه 20 روز شامل آموزش شرعي است كه در جريان آن افكار و ايدئولوژي افراطي به كودكان القا مي شود و سپس در يك دوره 30 روزه آموزش نظامي شامل آموزش استفاده از انواع سلاح ها آغاز مي شود.
كساني كه دوره آموزش 50 روزه را گذراندند، اغلب در سوريه به كار گرفته شدند زيرا داعش به نيروهاي مبارز در جبهه هاي مختلف نياز دارد.
علاوه بر القاي افكار افراطي و تروريستي، بخش ديگري از شستشوي مغزي كودكان از سوي داعش شامل تغيير محتواي كتاب هاي درسي در مناطق تحت اشغال بود .داعش در اين مناطق «ديوان آموزشي» تاسيس كرد تا نسل جديدي از افراطي ها را تربيت كند.
پس از پايان كلاس ها دانش آموزان فرصت پيدا مي كردند تا آموخته هاي خود را عملا تمرين كنند و اين همان چيزي است كه در فيلم هاي ويدئويي از كودكان سلاح به دست در حالي كه اين تفنگ ها روي شانه هايشان سنگيني مي كند، شاهد بوده ايم.
وجود مدرسه هاي وابسته به داعش در سوريه زنگ خطري براي شكل گرفتن نسل جديدي از كودكان سوري است كه هويت آنان مسخ شده و مغز آنان با افكار خشونت آميز شستشو داده شده است.
نكته قابل توجه در تغيير محتواي كتب درسي در مدارس داعش اين است كه تصاوير آموزشي اين كتاب ها نيز كاملا خشونت آميز بوده و القا كننده جنگ و درگيري است.
به عنوان مثال داعش در كتاب هاي آموزشي خود براي آموزش ادبيات و يا رياضي تصاوير نظامي از جمله تانك و تفنگ و موشك را منتشر كرد.
هشدار پليس اروپا در مورد تشكيل نسل جديدي از داعش
در اين ميان پليس اروپا (يوور پل) هشدار داد فرزنداني كه حاصل ازدواج زنان و مردان داعشي هستند، نسل جديدي از داعش را تشكيل خوهند داد كه از آنان به عنوان عناصر انتحاري و يا تروريست هاي جديد بهره برداري خواهد شد تا جايي كه اكنون شاهديم بسياري از اين كودكان با پوشيدن لباس هاي نظامي و پشت سرگذاشتن دوره هاي آموزشي خشونت آميز آماده قتل و اعدام هستند.
پليس اروپا همچنين از تعداد زيادي از كودكان اروپايي تبار كه به داعش ملحق شده اند و احتمال بازگشت آنان به كشورهايشان ابراز نگراني كرد زيرا در اين صورت همين كودكان به تهديد جدي براي كشورهايشان تبديل خواهند شد.
از سوي ديگر مركز كويليام اعلام كرد كه بيش از 50 كودك انگليسي به داعش ملحق شده اند وبرخي از دختراني كه به اين گروه ملحق شده اند، باردار هستند و كودكاني را به دنيا مي آورند كه با احساس نفرت از غرب تربيت شده و رشد مي كنند در نتيجه اين زنگ خطري براي جوامع غربي است.
در اين شرايط هرچند اشغالگري داعش در عراق و سوريه به زودي پايان خواهد يافت اما تاثيري كه اين گروه بر جامعه عراق و سوريه داشته است تا طولاني مدت تحت عنوان پديده اي به نام «كودكان داعش» باقي خواهد ماند.
اخبار ویژه
مافیای واقعی فیلترشکنفروشی در ایران
بازنشر/ بازخوانی برخی مواضع مهم فقیه انقلابی؛
یادگیری از گذشته؛
نظرات بینندگان
فیلم و عکس
جدیدترین اخبار پربازدید ها
