با وجود اینکه روند بازداشت فرماندهان نظامی و نیز اصحاب رسانه به اضافه اخراج هزارن معلم و تعطیلی روزنامه ها و مدارس همچنان پس از کودتای نافرجام در ترکیه ادامه دارد، اما به نظر می رسد داغ ترین موضوع صحنه کنونی ترکیه سرنوشت فتح الله گولن متهم اصلی دست داشتن در کودتا است.
در این ارتباط این سوال مطرح است که آیا آمریکا به درخواست های اردوغان مبنی بر تحویل او به ترکیه برای حضور در دادگاه پاسخ خواهد داد یا اینکه راهی برای دور زدن این موضوع و در عین حال حفظ خط ارتباطی با متحد ترک بدون اینکه وجهه آن از بین برود، پیدا خواهد کرد؟
این در حالی است که «بکیر بوزداگ» وزیر دادگستری ترکیه امروز اظهاراتی غیرمنتظره داشت مبنی بر اینکه برخی اطلاعات حاکی از احتمال فرار گولن از آمریکا به استرالیا، مکزیک، کانادا، آفریقای جنوبی و یا مصر است.
گولن، عنصر سرنوشت ساز روابط آمریکا و ترکیه
روشن است که موضوع تحویل گولن در تعیین آینده روابط آمریکا و ترکیه عنصر سرنوشت سازی به شمار می آید زیرا «بن علی یلدریم» نخست وزیر ترکیه چند روز پیش تهدید کرد که چنانچه آمریکا گولن را که از او و جنبش او تحت عنوان تروریستی یاد کرد، تحول ندهد،کشورش در دوستی با آمریکا تجدید نظر خواهد کرد.
تحول پناهندگان جهان سوم از سوی آمریکا بی سابقه است
به هرحال تا کنون در مورد آمریکا و بیشتر کشورهای اروپایی سابقه نداشته است که شخصیت های مخالف سرشناس در جهان سوم را که به خاک آنان پناهنده شده و در آنجا علیه کشوشان فعالیت های سیاسی داشته اند، تحویل داده باشد.
به نظر می رسد که باراک اوباما در تلاش برای کنترل خشم ترکیه بر آمده است از همین رو گفت که دولت او آماده است درخواست ترکیه را بررسی کند و دلایلی که دولت ترکیه در مورد دست داشتن گولن در کودتا ارائه خواهد کرد، بررسی کند و بر اساس قوانین آمریکا با این درخواست تعامل خواهد داشت.
احتمال قوی در این خصوص این است که آمریکا برای حل این مشکل سخت از گولن بخواهد خاک آمریکا را ترک کرده و به یک کشور سوم برود که برایش پناهندگی امن فراهم کند اما سوالی که مطرح است اینکه این کشور کدام است؟ چرا آمریکا باید آن را انتخاب کند؟
اظهارات هدف دار وزیر دادگستری ترکیه
در این مورد بار دیگر به اظهارات بوزداگ باز می گردیم که از پنج کشور برای میزبانی گولن نام برد و اینکه ذکر نام این کشورها بی هدف نیست و نکته قابل توجه اینکه مصر آخرین اسمی بود که آورد به این معنی که ابتدا از استرالیا و به ترتیب از مکزیک، کانادا و آفریقای جنوبی یاد کرد وچه بسا آوردن نام مصر به عنوان آخرین کشور عمدی بود.
نکته دیگر اینکه «شریف اسماعیل» نخست وزیر مصر نیز در اظهاراتی «بررسی شده» با خبرگزاری مصر، اطلاع از هرگونه اخبار در مورد درخواست پناهندگی گولن به مصر را تکذیب کرد و در عین حال گفت که چنانچه چنین درخواستی مطرح شود، آن را بررسی خواهد کرد.
باید توجه داشت که این اظهارات معانی زیادی در مورد آمادگی مصر برای میزبانی از گولن به درخواست آمریکا در دل خود جا داده است.
چنانچه مصر پناهندگی گولن را بپذیرد، این اقدام کاملا شبیه اتفاق سال 1979 است که انور سادات رئیس جمهور وقت مصر محمد رضا پهلوی شاه ایران را که نظام او سرنگون شده بود و خانواده اش را در خاک مصر پذیرفت حال آنکه آمریکا درهای خود را به روی او بسته بود.
موضوع گولن برگ سازش و یا تهدید در دست قاهره
چه بسا مصر با پذیرش گولن در صدد است از این موضوع به عنوان برگ سازش با ترکیه به ریاست اردوغان استفاده کند و یا اینکه خطاب به ترکیه اعلام کند که اگر شما اعضای اخوان المسلمین را در خاک خود پذیرفته و برای آنان کانال های تلویزیونی به راه می اندازید و اجازه می دهید در خاک شما علیه ما و ثبات کشورمان فعالیت داشته باشند، ما نیز همین کار را از طریق میزبانی از گولن انجام می دهیم.
احتمال سفر گولن به مصر بعید نیست
به هر حال چنانچه گولن راهی مصر شود که این نیز به هیچ وجه بعید نیست، مهم ترین و خطرناک ترین پناهنده سیاسی در تاریخ منطقه خواهد بود و چه بسا تلاش کند از قاهره به عنوان نقطه پرش به استانبول استفاده کند و اینجاست که اشاره نخست وزیر مصر مبنی بر آمادگی دولت برای بررسی درخواست پناهندگی گولن به عنوان هشداری جدی به اردوغان غیرمنتظره نخواهد بود.