فرح‌بخش: مهر کلیشه نظر شخصی منتقد است

ستاد خبری جشنواره فیلم فجر، چهارمین نشست از چهارمین روز اکران به فیلم «زندگی خصوصی» محمد حسین فرح‌بخش تعلق داشت.
این نشست که با حضور عوامل فیلم، کارگردان محمد حسین فرحبخش، عبداله علی خانی تهیه کننده، اصغر نعیمی فیلمنامه نویس، آریا عظیمی نژاد سازنده موسیقی و نیما حسنی نسب در جایگاه منتقد با اجرای محمود گبرلو برگزار شد، در ابتدا فرحبخش گفت: این فیلم با فضای دراماتیک است و محتوای سیاسی و اجتماعی ندارد. فیلمنامه با 11 بار بازنویسی مسیر خود را انتخاب کرد و انتخاب بازیگران با توجه به دیالوگ ها و تصویری که مشخص شده بود فیلم را در مسیر خود کمک کرد.
کارگردان فیلم در ادامه با اشاره به این مسئله که پیش تر هم فیلمسازی را در کارنامه خود داشت، گفت: از نظر من که سال های متمادی به عنوان تهیه کننده شناخته شدم، رکن اصلی یک فیلم که مولف اثر نیز محسوب می شود تهیه کننده است، و سایر عوامل از کارگردان تا بازیگران همه مجریانی هستند که فیلم را به نتیجه می رسانند.
در ادامه منتقد جلسه، نیما حسنی نسب ضمن اشاره به اتفاقی که در چند روز گذشته برای اهالی رسانه مبنی بر استفاده از رسانه های معتبر در گفتگو پیش آمده، بیان کرد: امیدوارم در این جلسه هر نظری موافق یا مخالف بی واکنش باشد تا بتوان یک بحث جدی را به دور از فضای ملتهب داشته باشیم.

حسنی نسب در ادامه گفت: مهمترین نکته این فیلم سوال در مورد شیوه کار موسسه پویا فیلم است که چرا با استفاده از فرمول های پیشین خود قصد دارد تجربه تازه ای خلق کند. بی شک این فیلم در نگاه اول ما را به یاد فیلم هایی همچون «آواز قو»، «کما» و یا حتی نمونه کپی شده مشخص تری از «شوکران» و «تکیه بر باد» است که با حفظ بنای ژانر و مضامین قصه خود سعی می کند اثری تازه را نشان دهد. آن چه از این فیلم به نظر می رسد، عدم موفقیت موسسه پویا فیلم است که به خاطر شکست در ساخته های پیشین خود در ژانر کمدی اینک به سمت فرمول دیرین و جواب پس داده اش آمده و سعی کرده تا آن را با بیان مسائل سیاسی به روز کند.
حسنی نسب به دنبال این سخنان گفت: قصه درام و بیان یک مثلث عاشقانه که در موقعیت های خود مسائل سیاسی را بیان می کند بی اینکه موضع گیری مشخصی داشته باشد و به تمام جناح ها اشاره ای می کند مسلما مخاطبی که در ابتدا همراه او شده بوده را سردرگم می کند. استفاده از این فرم و ساختار و فضاسازی بعد از تجربیات درامی چون فیلم اصغر فرهادی به نظر کمی دمده و متعلق به دو دهه پیش می رسد.
نعیمی در پاسخ به حرف های منتقد جلسه اعلام کرد: بعضی اوقات استفاده از فرمول های امتحان پس داده برای سینما لازم است. اوقاتی فیلم ها با استفاده از همین شیوه می توانند با ساخت صحیح خود مخاطب شان را جذب کنند. علاوه بر این برخی از داستان ها و سوژه های تکراری ارزش دوباره گفتن را دارند، چرا که ارزش این ها در طول زمان از بین نمی رود. زمانی که این فیلمنامه را می نوشتم از نمونه های بارزی که شما اشاره کردید آگاه بودم، سعی ما بر این بود که شیوه روایت را تغییر دهیم و با استفاده از بخش‌های سیاسی ای که به آن می‌افزاییم بر جذابیت داستان اضافه کنیم.
فرحبخش نیز در این باره گفت:برای اطلاع بگویم پویافیلم از فیلم های طنز خود شکست نخورد. اگر کارنامه این فیلم ها را مرور کنید می بینید که نخستین فیلم های طنز توسط این موسسه ساخته شده است و مورد توجه مخاطبان نیز قرار گرفت. این روند تا زمانی که بدلیجات فیلم ها وارد بازار شد، اصل را نیز تحت تأثیر قرار داد. در مورد استفاده از یک داستان کلیشه ای هم باید بگویم گرچه این نظر کاملا شخصی است اما کاربرد کلیشه امر مهمی است که حتی یک داستان بارها تکرار شده را جذاب می کند.
فرحبخش در ادامه گفت: افزودن بخش های سیاسی به این درام نیز در اعتراض به عملکرد حال حاضر است و از اعتراضی می آید که خودم نیز دچارش هستم. ما خواستیم این شیوه غلط را نشان دهیم. افراط ها و تفریط ها را به تصویر بکشیم.
عبداله علیخانی نیز در این باره گفت: ما در موسسه پویافیلم هرجور ژانری را که ساختیم با انتقاد مواجه شدیم. این تغییر ژانر دلیلی برای شکست ما نیست. ما ژانرهای مختلف را امتحان کردیم تا مخاطبان خود را راضی نگه داریم. باید اعلام کنم تا به حال هیچ فیلمی نداشتیم که شکست افتصادی خورده باشد.