به گزارش پایگاه 598، وطن امروز نوشت:
وقتي بامداد 28 فروردين 1395 سيف اعلام كرد از برجام تقريبا هيچ چيز
عايدي بانكهاي ايراني نشده هيچگاه فكر نميكرد همين روند در 3 ماه بعد
نيز ادامه داشته باشد.
به گزارش «وطنامروز»، از 6 ماه پيش اجراي برجام
آغاز شده و در آن زمان تيم رسانهاي دولت اعلام كرد تمام تحريمهاي بانكي
برداشته شده است اما فقط 3 ماه كافي بود تا رئيسكل بانك مركزي ايران
اعتراف كند از برجام تقريبا هيچ چيز بانكي نصيب ايران نشده است. رئيس كل
بانك مركزي 24 تير سال گذشته پس از جلسه هيات دولت در پاسخ به سوالي درباره
ميزان پولهاي بلوكه شده، گفت: مجموع پولهاي بلوكه شده ايران 29 ميليارد
دلار است كه از اين رقم 23 ميليارد دلار متعلق به بانك مركزي و 6 ميليارد
دلار متعلق به دولت است. بعد از اين اظهارنظر و جو به راه افتاده در
رسانهها، معاون ارزي بانك مركزي از استفاده بخشي از پولهاي بلوكه شده در
قالبهاي مختلف خبر داد؛ 4/22 ميليارد دلار وثيقه در چين براي تأمين مالي
پروژهها، حدود 5/24 ميليارد دلار سپردهگذاري انجام شده نزد شركت
زيرمجموعه وزارت نفت، حدود 10 ميليارد دلار سپرده نزد بانكهاي ايراني و
3/7 ميليارد دلار اوراق قرضه مسدودي ناشي از حكم دادگاه. بنابراين اولين
وعده پسابرجامي در حوزه بانكي و گشايشهاي ارزي تقريبا توخالي از آب درآمد.
انجام همچنان محدود گشايش السي
وعده بعدي كه همان گشايش السي بود در همان روز اول اجراي برجام 26 دي ماه
در تنور آن دميده شد. گشايش هزار السي خبري بود كه برخي فعالان اقتصادي
آن را غيرواقعي عنوان ميكردند. يكي از اين فعالان اسدالله عسگراولادي بود
كه گفت: ممكن است به صورت نمادين 1000 درخواست براي بازگشايي السي به وجود
آمده باشد اما بازگشايي السي نياز به مقدماتي مانند پر كردن فرم دارد
بنابراين وقتي تحريم سوئيفت هنوز برقرار است و تازه شايد 10 روز ديگر
برداشته شود، چگونه بايد انتظار بازگشايي السي داشته باشيم. وي تاكيد كرد:
متاسفانه بهرغم اخبار منتشر شده درباره لغو تحريمهاي سوئيفت، تحريم
سوئيفت همچنان پابرجاست و لغو آن دروغ است. رئيس كل بانك مركزي چند روز بعد
در مواجهه با اين سوال كه چطور ممكن است در روز تعطيل، هزار السي گشايش
شود؟! گفت: گشايش هزار السي انجام شده كه به مرور و با اولويت به خريد
مواد اوليه كارخانجات اختصاص مييابد. گذر زمان نشان داد گشايشهاي السي
آنگونه كه بايد انجام نميشود و همين مساله سر و صداي توليدكنندگان و
واردكنندگان را درآورد.
سوئيفت باز شد اما بانكهاي بزرگ نميآيند
9 بانك ايراني 12 بهمن ماه به سوئيفت متصل شدند. اين بانكها شامل بانكهاي
ملي، تجارت، ملت، صنعت و معدن، پست بانك، سپه، توسعه صادرات و رفاه
كارگران و بانك مركزي بود. اغلب بانكهاي خصوصي هم مشمول تحريم سوئيفت
نبودند.
دلار رفع تحريم نميشود
پس از باز شدن سوئيفت فضاي اقتصادي انتظار داشت گشايشهاي ارزي ديگر بدون
هيچ مشكلي انجام شود اما دو مانع ديگر مطرح شد؛ اول - براي گشايش السي
بايد روابط كارگزاري برقرار شود كه اين كار مدتي زمان ميبرد. دوم -
تحريمهاي دلاري جزو تحريمهاي اوليه است و در توافق برجام فقط تحريمهاي
ثانويه برداشته ميشود. اين مانع دوم را كسراييپور، مدير اداره عمليات
ارزي بانك مركزي 16 فروردين ماه در جريان بازديد خبرنگاران از اتاق عمليات
ارزي و سوئيفت گفت كه البته اين خبر موجب تعجب بسياري شد. بازديد خبرنگاران
پس از آن انجام شد كه رسانهها در برقراري ارتباط سوئيفت ابهامات زيادي
مطرح ميكردند. ايجاد روابط كارگزاري با 300 بانك خارجي، بازكردن حساب بانك
مركزي ايران توسط بانك مركزي ايتاليا و انتقال پول از طريق سوئيفت و
مخابره 2800 پيام از 26 دي ماه 94 تا 16 فروردين 95 از خبرهاي اعلام شده
توسط اداره بينالملل در آن روز بود.
ايجاد روابط كارگزاري با بانكهاي كوچك
يعقوبي، مديركل بينالملل بانك مركزي اين انتقاد را كه در اين مدت تنها با
بانكهاي كوچك خارجي ارتباط برقرار شده رد كرد و مثالهايي از ايجاد روابط
با بانك ژاپن و آلمان زد اما طيبنيا، وزير اقتصاد 30 فروردين ماه در
شوراي گفتوگوي دولت و بخش خصوصي با اذعان به اين مشكل، گفت: با بانكهاي
كوچك خارجي روابط برقرار شده اما با بانكهاي بزرگ خارجي همچنان مشكل
برقراري ارتباط داريم، زيرا آنها نگرانيهايي در اين زمينه دارند اما روابط
كارگزاري با آنها هم بزودي برقرار خواهد شد.
موجي كه «تقريبا هيچ» به راه انداخت
2 روز قبل از اين اظهارات، رئيس كل بانك مركزي در مصاحبه با بلومبرگ از
تعبير «تقريبا هيچ» براي دستاوردهاي اجراي برجام استفاده كرد. اين مصاحبه
سيف موجي را در رسانهها به راه انداخت و چند روز به عنوان موضوع روز مورد
بحث و تحليل قرار گرفت. برخي مسؤولان دولت در اين بين سعي در تغيير فضاي به
وجود آمده كردند و سخنرانيهايي در باب اثرات مثبت برجام براي كشور كردند
اما هيچيك آن اثري را كه مصاحبه سيف به وجود آورده بود خنثي نكرد.
تصرف 2 ميليارد دلار با رأي ديوان عالي آمريكا
اولين روزهاي ارديبهشت ماه مصادف شد با راي ديوان عالي آمريكا و مصادره 2
ميليارد دلار از منابع ايران به نفع بازماندگان حادثه پترسون. اين راي موج
نارضايتي ديگري عليه برجام و دستاوردهايش به راه انداخت و اظهارنظر مسؤولان
دولت مبني بر اينكه تصرف اين 2 ميليارد دلار قصور دولت قبل بوده است،
نارضايتيها را تشديد كرد. براساس اين راي، 2 ميليارد دلار از داراييهاي
ايران كه صرف خريد اوراق قرضه يورويي شده بود در يك فرآيندي كه توضيح آن
مفصل است، شناسايي شده و ديوان عالي آمريكا راي به مصادره آن داده بود. اين
راي علاوه بر ايجاد نااميدي اذهان عمومي از نتايج برجام، نتيجه رويكرد
مسامحه در روابط بينالملل را مخدوش كرد و نشان داد آمريكا از هر راهي براي
ضربه زدن به ايران فروگذار نميكند.
دستاوردهاي بانكي برجام به گفته رئيس كل بانك مركزي
با وجود اينكه رئيس كل بانك مركزي 20 تير ماه، افتتاح حساب براي بانك مركزي
نزد بانكهاي مركزي آلمان، ايتاليا و اتريش، افتتاح حساب نزد بيش از 20
بانك اروپايي، فعال شدن بانك ايران و اروپا در هامبورگ و اتصال آن به
سوئيفت و همچنين فعال شدن شعب بانكهاي ملي، تجارت و سپه در آلمان و فرانسه
را از جمله دستاوردهاي برجام در حوزه بانكي اعلام كرد اما همانطور كه
دولت، مسؤولان اقتصادي، رسانه و مردم ميدانند، دستاوردهاي مورد انتظار
برجام در حوزه بانكي بسيار فراتر از مواردي بود كه سيف برشمرد.
قرار بود با اجراي برجام اتفاقات بسياري در حوزه بانكي رخ دهد اما چه چيز
عايد ايران شد؟ قرار بود رفع تحريم بانك مركزي و ساير بانكهاي تحريم شده،
برقراري سوئيفت، آزادسازي 100 ميليارد دلار از پولهاي بلوكه شده، گشايش
السي، يوزانس و ريفاينانس و... را شاهد باشيم اما 6 ماه بعد از اجراي
برجام هم همان تقريبا هيچ نصيب فعالان اقتصادي شده و گشايش مورد انتظار رخ
نداده است؛ گشايشي كه ارزش سيمان ريختن در قلب رآكتورهاي ما را داشته باشد.