كلكسيون فوايد گرسنگي در ۳۰ روز مبارك

مطالعات نشان داده است روزه گرفتن براي مبتلايان به چربي خون بالا بسيار مفيد است. روزه‌داري ميزان چربي‌هاي نامطلوب موجود در خون را تنظيم مي‌كند و موجب افزايش ميزان چربي‌هاي مفيد خون مي‌شود و بيماران مبتلا به ديابت نوع دوم به كمك پزشك معالج و يك متخصص تغذيه به‌راحتي مي‌توانند در اين ماه روزه بگيرند و از اثرات مفيد آن بهره كافي ببرند.

بــه‌طور كلي پيروي از يك برنامه غذايي صحيح در ايام ماه مبارك رمضان از اهميت ويژه‌اي برخوردار است تا هم بتوان عادات غذايي غلط را اصلاح كرد و  هم از بركات معنوي اين ماه بهره برد.

تغذيه صحيح به هنگام سحر و افطار

براين اساس زهرا عبداللهي - مدير كل دفتر بهبود تغذيه جامعه  وزارت بهداشت آورده است: در ماه مبارك رمضان نيز مانند هميشه پيروي از برنامه غذايي متنوع و متعادل شامل 6 گروه اصلي غذايي (نان و غلات، ميوه ها و سبزي‌ها، گوشت و تخم مرغ، شير و لبنيات و گروه حبوبات) ضروري است. با رعايــت تـنوع و تعادل در مصرف غذا نيازهاي تغذيه اي شامل آب، املاح، ويتامين‌ها، پروتئين و انرژي مورد نياز بدن، تامين مي‌شود و بهتر است غذاي مصرفي در وعده سحري خصوصيات و ويژگي وعده ناهار را داشته باشد تا از ايجاد گرسنگي در طول روز پيشگيري شود.

خيلي‌ها فكر مي كنند هنگام سحر بايد غذاهاي پرچربي وپركالري بخورند كه در طول روز احساس گرسنگي نكنند، بد نيست بدانيد مصرف موادغذايي پرچربي موجب تشنگي شديد مي‌شود و مي‌تواند مشكلات زيادي ايجاد كند. بعضي‌ها هم مصرف مواد قندي وشيريني را ترجيح مي‌دهند درحاليكه بايد بدانند مصرف مواد قندي به مقدار زياد در هنگام سحر باعث افزايش ناگهاني هورمون انسولين در خون مي‌شود.

با توجه به اينكه هورمون انسولين موجب كاهش قند خون مي‌شود خيلي سريعتر دچار احساس گرسنگي و ضعف مي‌شويد. بنابراين توصيه مي‌شود در وعده سحري از غذاي كم چرب مواد غذايي پرفيبرمثل ميوه‌ها وسبزي‌ها استفاده كنيد كه منبع سرشاري از فيبر هستند. موادغذايي پرفبير آب زيادي در خود جذب مي‌كنند و بدن مي تواند آن را به آهستگي جذب كند و احساس تشنگي ديرتر عارض مي شود.

از سوي ديگر فيبرها سرعت حركت موادغذايي را كاهش مي‌دهند و در نتيجه احساس گرسنگي ديرتر سراغتان مي‌آيد. مصرف آب به مقدار زياد در وعده سحري و مخصوصاً بين غذا توصيه نمي‌شود چون موجب رقيق شدن شيره معده و آنريم‌هاي گوارشي شده وروند هضم غذا مختل مي‌شود.

مصرف مايعات مانند آب آشاميدني، آب ميوه، شير كم چربي، دوغ بدون نمك در فاصله پس از افطار تا هنگام خوابيدن كمك مي‌كند كه تعادل آب و الكتروليت هاي بدن شما در هنگام روزه داري حفظ شود. مصرف زياد چاي توصيه نمي‌شود زيرا چاي مدر است و باعث از دست دادن آب بدن شما مي‌شود.

به گزارش وزارت بهداشت -در هنگام افطار مصرف غذاهاي سبك و مختصر شامل گروه هاي غذايي شير و لبنيات (مانند شير و ماست و پنير) ميوه‌ها و سبزي‌ها و نان و غلات (مانند برنج و نان) توصيه مي‌شود مانند نان و پنير و سبزي كه يكي از عادات خوب غذايي هموطنان در اين ايام است. علاوه بر آن مصرف شير گرم و فرني و يــا شير برنج در هنگام افطار مناسب است. استفاده از مواد غذايي آبكي مثل سوپ، آش، حليم بــدون روغن و همچنين مايعات به هنگام افطار و سحر موجب حفظ تعادل آب و املاح فرد روزه دار مي‌شود.

علاوه بر آن استفاده از سبزي‌ها و ميوه‌ها در هنگام افطار و همچنين در فاصله زماني بين افطار تا سحر به دليل اينكه منبع خوبي از فيبر هستند براي دستگاه گوارش بسيار مفيد است و مانع بروز يبوست مي‌شود.

توصيه مي‌شود در وعده سحري مقدار مناسبي سبزي‌هاي مختلف مصــرف شود. سبزي‌ها با دارا بودن مواد مغذي مختلف و آب، علاوه بر تامين ويتامين‌ها و املاح مورد نياز بدن، از تشنگي فرد در طول روز جلوگيري مي‌كنند. مصرف مواد غذايي شيرين در وعده سحري توصيه نمي‌شود. مصرف مواد غذايي شيرين با تحريك انسولين موجب ورود قند خون به داخل سلول‌ها و در نتيجه كاهش قند خون مي‌شوند.

به اين ترتيب مصرف مـــواد غـــذايي شيرين و حاوي قندهاي ساده در وعده سحري موجب مي‌شود شخص زودتر گرسنه شود. از آنجا كه ميوه‌ها نيز حاوي قندهاي ساده هستند توصيه مي‌شود در وعده سحري كمتر مصرف شوند. انواع ميوه را كه حاوي ويتامين‌ها و املاح معدني است و بسيار مفيد براي سلامت بدن است بهتر است در وعده افطار يا در فاصله افطار تا سحر مصرف كرد. توصيه مي‌شود براي تامين آب مورد نياز پس از صرف افطار و تا قبل از خواب به تدريج انواع ميوه، چاي كمرنگ و ساير مايعات به ويژه آب براي جبران كم آبي بدن نوشيده شود.

هنگام افطار از مصرف چه مواد غذايي بايد اجتناب كنيم؟

يكي از عادات غلط غذايي روزه داران اين است كه به دليل تشنگي زياد در هنگام شروع افطار آب سرد، شربت و يا نوشابه مصرف مي‌كنند. بهتر است افطار خود را با كمي آب گرم و يا چاي آغاز كنيم. پس از آن مي‌توان از خرما يا كشمش استفاده كرد زيرا اين دو سبب كنترل اشتها مي‌شوند و از بيش خواري به هنگام افطار ممانعت مي‌كنند. علاوه بر آن مصرف خرما در ماه مبارك رمضان در تنظيم قند خون بسيار مفيد اســـت، لــذا تـــوصيه مي‌شود كه در وعده افطار حتي المقدور 4-3 عدد خرما مصرف شود.

همچنين از مصرف بيش از حد خرما نيز مانند ساير شيريني‌ها بايد پرهيز شود. به‌طور كلي توصيه مي‌شود به‌جاي مصرف انواع شيريني‌ها مثل زولبيا و باميه كه فقط حاوي انرژي و فاقد مواد مغذي (ويتامين ها و املاح) هستند، از مواد غذايي طبيعي شيرين مثل خرما، كشمش و انواع ميوه استفاده شود. افراط در مصرف انواع شيريني به هنگام افطار چاقي و اضافه وزن را به دنبال خواهد داشت. مصرف آب زياد به هنگام صرف افطار سبب اختلال در هضم مواد غذايي مي‌شود. بعد از صرف سحري نيز بســـياري از افراداز بيــم تشنــــگي در طول روز به مقدار فراوان آب مي‌نوشند كه كار درستي نيست.

توصيه مي‌شود روزه‌داران از مصرف تنقلات زياد در فاصله افطار تا سحر پرهيز كنند. اين قبيل مواد ديرهضم هستند و سبب مي‌شوند كه به هنگام سحر به‌دليل پري معده ميل به غذا كاهش پيدا كند. همچنين، مصرف مـــواد غذايي سنگين، دير هضم، پر چرب و سرخ شده به‌هنگام افطار مناسب نيست. به‌طور كلي توصيه مي‌شود به جاي غذاهاي چرب و سرخ شده از غذاهاي آب پز و بخارپز شده استفاده شود.

توصيه براي افراد خاص

كودكان به خصوص آنهايي كه از نظر جثه كوچك و كم وزن هستند بهتر است روزه كامل نگيرند و اگر مايلند در برنامه سحر و افطار شركت كنند مي‌توان آنها را تشويق كرد چون اين ايام و گرمي حضور اعضاي خانواده به دور سفره سحري و افطاري و محيط سرشار از معنويت آنها را به وجد خواهد آورد و خاطره شيريني برايشان خواهد بود.

سالمندان اگر روزه مي‌گيرند بايد مراقبت بيشتري كنند ذخيره آب در بدن سالمندان و كاهش قند خون ممكن است موجب سرگيجه شود و اينگونه سرگيجه‌ها اگر موجب افتادن شود براي سالمندان خطر آفرين است. مصرف ميوه رنده شده، لبنيات خصوصاً شير كم‌چرب، استفاده از انواع سوپ‌ها و آش‌ها در افطار و سحر و نوشيدن چاي كمرنگ براي آنان مفيد است و مي‌تواند تعادل آب و املاح را برقرار كند.

روزه در افــراد بــيمار بــا توجه به نوع بيماري متفاوت است، در بعضي از بيماري‌ها افراد مي‌توانند با مشاوره با متخصص تغذيه روزه بگيرند و حتي گاهي روزه‌داري براي آنان مفيد است، ولي بيماران بايد نظر پزشك معالج خود را ملاك اصلي قرار دهند و بدون مشورت اقدام نكنند، به‌ويژه افرادي كه تحت رژيم‌هاي خاص درماني هستند.