مسكن اسير «تئوري پردازي» آقاي وزير

به گزارش پایگاه 598، روزنامه خراسان از عملكرد وزير راه انتقاد كرده است:‌ اين كه با گذشت يك سال، فقط 40 هزار نفر در صندوق پس انداز يكم ثبت نام كرده اند خبر خوبي براي مسكن و وزارت راه و شهرسازي نيست. اين رقم كمتر از نصف رقمي است كه وزير پيش بيني كرده بود. مهم ترين طرح دولت يازدهم براي خانه دار كردن مردم و ايجاد رونق در مسكن كه بعد از دو سال تعلل، خردادماه سال گذشته رونمايي شد تقريبا شكست خورده است.

حالا زمان زيادي براي اين وزارتخانه نمانده است. سه سال گذشته و مهم ترين طرح دولت با اقبال مواجه نشده است. اين وزارتخانه حدود دو سال از وقت خود را با طرحي با نام احتمالي (!) مسكن اميد (البته مسكن اجتماعي و حمايتي هم ناميده شد و اكنون هم درك روشني از تفاوت احتمالي اين طرح ها وجود ندارد) از دست داد. بعد از دو سال اين طرح به برخي اقشار كم بضاعت محدود شد و همان طرح محدود شده هم به دليلي كه به كمبود منابع مرتبط شده، متوقف شد. بعد از بايگاني شدن بي سر و صداي اين طرح، چند ماهي است كه يك تئوري جديد بين كلمات مديران وزارت راه پرتكرار شده است: "زنده كردن نظام پس انداز".

طي چند ماه گذشته وزير راه و شهرسازي و معاونانش با اشاره به طرح صندوق پس انداز يكم، از آن به عنوان سازوكاري براي تشويق مردم به پس انداز و خانه دارشدن از اين طريق ياد كرد. اما آمارها از اقبال كاهنده مردم به اين طرح حكايت داشت تا اينكه هفته گذشته مديرعامل بانك مسكن از ثبت نام فقط 40 هزار نفر خبر داد. اين يعني يك سال ديگر هم از دست رفت. مسكن بسيار كم رمق در حال رشد است اما هنوز بسياري از كارگران ساختماني صبح تا شب را سر گذر سپري مي كنند و دست خالي به خانه برمي گردند. بسياري از مردم هم هنوز نمي توانند به خانه دار شدن فكر كنند.

البته آقاي وزير همچنان در حال تئوري پردازي است. تازه همين چند روز قبل، آقاي آخوندي از يك مدل رونمايي كرد كه بر اساس يك صندوق محلي و مشاركت بانك مسكن طرح هايي به سرعت در مراكز استان ها اجرا مي شود. البته سبك و سياق بيان هم تئوري پردازانه بود. ايشان گفت كه بانك "مي تواند" اين كار را بكند. مردم "مي توانند" اين گونه كنند. با اين كار مي توان "به دنبال" رونق مسكن بود. هيچ اثري از يك دستور يا ابلاغ يا زمانبندي اجرا وجود ندارد. ايشان فقط يك مدل خوب را تشريح مي كند. ايشان قبلا هم مواضع و اقدامات خود را به آسيب شناسي محدود كرده بود. مثلا آنجا كه به سهم بالاي زمين در قيمت تمام شده مسكن اشاره كرد و گفت: ريشه اين مسئله سوداگري است و اگر كاربري زمين قابل داد و ستد نباشد ارزش آن نيز ثابت باقي مي ماند و اين تغيير كاربري‌ها، سوداگري است و اگر دسترسي آزاد شهروندان به اطلاعات باشد اين مسئله رخ نمي‌دهد.

بگذريم از اينكه آقاي وزير روزانه در سرمقاله هاي رسانه ها به تحليل زير و بم اقتصاد و حتي غير از اقتصاد مي پردازد؛ از نظام بانكي تا خصوصي سازي. از نقد عملكرد سازمان حمايت تا تشريح محاسن ليبراليزه شدن اقتصاد. آخرين يادداشت ايشان هم با عنوان "شكست اجراي اصل 44 در نظام ضد انحصار و كنترل رقابت" دوباره درباره تئوري ها و پارادايم هاي اقتصادي اجتماعي بحث مي كند و مي نويسد: معتقدم نظام بازار در ايران شكل نگرفت زيرا آنچه در ايران با عنوان نظام بازار آزاد نقد مي‌شود به واقع نقد نظام بازار آزاد نيست!

اگر هم ايشان نمي توانند حداقل مدتي كه وزير هستند دست از تحليل و يادداشت نويسي و تئوري پردازي بردارند اي كاش، به جاي تحليل نحوه نقد نظام بازار در ايران، به تحليل اين موضوع مي پرداختند كه علت عدم اقبال مردم به صندوق پس انداز يكم و ناتواني در احياي نظام پس انداز (به عنوان آخرين تئوري وزارت راه در حوزه رونق بخشي به مسكن) چه بود. چرا طرح مسكن اجتماعي بعد از 2 سال هياهوي رسانه اي بايگاني شده است.

البته استراتژيست بودن يك وزير بسيار خوب است و چنين فردي مي تواند نگاه عميق تري به مسائل و سياست گذاري ها داشته باشد. اما اين موضوع نبايد آسيبي به فعاليت اجرايي يك وزارتخانه بزند و آن را دچار بي عملي كند. البته اقدامات اين وزارتخانه در حوزه برخي زيرساخت ها قابل دفاع است اما به جرات مي توان گفت در مسير اصلي ترين ماموريت خود يعني كمك به مردم براي خانه دارشدن و رونق بخشي به مسكن كاملا ناموفق بوده است و رونق كم جان فعلي نيز، عمدتا ناشي از چرخه ركود است.