حکومت اسلامی پیمودن ره صد ساله معنویت را یک شبه ممکن می‌کند

حجت‌الاسلام والمسلمین «علیرضا پیروزمند» قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم در گفت‌‌وگو با خبرنگار آئین و اندیشه خبرگزاری فارس درباره مهمترین ویژگی بارز فقه سیاسی حضرت امام خمینی(ره)‌اظهار داشت: امام رضوان‌الله تعالی علیه پدیده معجزه‌آسای قرن حاضر بود و با همت خویش و حمایت مردم و امداد الهی توانست یکی از مهمترین انقلاب سیاسی تاریخ بعد از صدر اسلام را رقم بزند.

وی افزود: طبیعتا ایجاد حادثه مهم انقلاب اسلامی نیازمند ظرفیت وجودی بزرگ، بصیرت و عمق ژرف‌اندیشی به شرایط زمان و ذخیره معرفتی شیعه داشت.

این استاد حوزه و دانشگاه افزود: اگر ابعاد و ویژگی حضرت امام که منجر به حادثه عظیمی انقلاب شده است را بررسی کنیم، یکی از این ابعاد اندیشه متفاوت حضرت امام با فقهای هم عصر و پیشین خود نسبت به فقه و قلمروی دین است و مسئولیتی است که امام برای تحقق آن برای خودش قائل بوده است.

پیروزمند با بیان اینکه نقطه مهم تفاوت دیدگاه‌های امام با فقهای پیشین این است که امام(ره) پیش از آنکه دین را فردی بداند اجتماعی می‌دانست، گفت: امام معتقد بود اسلام قدرت جامعه‌سازی و عینت‌پردازی دارد و اسلام با ایجاد فرهنگ اسلامی می‌تواند انسانها را رشد داده و معنویت را تکامل ببخشد.

 وی گفت: به عبارت دیگر نکته حضرت امام در عرفان اجتماعی این نبود که همانند عرفان فردی باید افراد ذکر گفته و تسبیح بزنند و سیر و سلوک فردی داشته باشند، بلکه معتقد بودند اگر شرایط محیطی مانند دفاع مقدس فراهم شود هزاران هزار نفر ره صدساله را یک شبه می‌پیمایند و اگر مشابه شرایط در محیط اجتماعی تحقق پیدا کند هزاران هزار نفر به معرفت‌الله دست پیدا کرده و اسباب تقرب فرد و جامعه به خداوند باریتعالی حاصل می‌شود.

قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم گفت: با قدرت گرفتن اسلام علاوه بر اینکه احکام فردی اسلامی پاسداری می‌شود ضمانت اجرا پیش از گذشته صورت می‌گیرد و احکام اجتماعی اسلام امکان تحقق و اجرا پیدا می‌کند.

وی ادامه داد: اجرای احکامی مانند امر به معروف و نهی از منکر برای تحقق  عدالت اجتماعی در شرع مقدس آورده شده است و عدالت سیاسی، اجتماعی، فرهنگی با اجرای امر به معروف و نهی از منکر معنا پیدا می‌کند. بنابراین حضرت امام این بصیرت را ایجاد کرد که اگر حکومت اسلامی باشد در بسط فرهنگ اسلام تاثیر دارد و اگر نباشد در فرهنگ اسلامی تضعیف ایجاد می‌کند.  

عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم گفت: امام از زمانی که نجف تبعید شد به موضوع حکومت اسلامی در دروس خود پرداختند و قبل از اینکه مباحث علمی ولایت فقیه در محافل علمی، حوزوی و غیرحوزی قبل از انقلاب مطرح شود. مردم با همه وجود خودشان در رفتار سیاسی ضرورت اهمیت ولایت فقیه را احساس کردند و امام (ره) با به نمایش گذاشتن زبان وجودی خودش به عنوان فقیه دین‌شناس، خدامدار به گونه‌ای در عرصه عمومی جامعه جلوه کرد که مردم به او اعتماد کنند.

این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: اندیشه حضرت امام منحصر به اندیشه سیاسی نبود و اندیشه سیاسی منحصر به بحث ولایت فقیه نبود. در خصوص ولایت فقیه امام علاوه بر اینکه سیره عملی از خود به جای گذاشت، هیچ چون و چرایی در ضرورت و امکان ولایت فقیه نگذاشت. حضرت امام مباحث علمی ولایت فقیه را از دهه 40 شروع کردند تا فضلا نسبت به مسئله ولایت فقیه آگاه شدند که این مسئله جزو مسائلی بود که بعد از انقلاب شکل عملی به خود گرفت.

حجت‌الاسلام پیروزمند با اشاره به اینکه ولایت فقیه منحصر به حضرت امام نبود و ملااحمدنراقی قبل از امام بحث ولایت فقیه را مطرح کرده بود، گفت: همان زمانی که ملامحمد نراقی بحث ولایت فقیه را مطرح کرده بود عده‌ای موافق و عده‌ای مخالف بودند. اما اصل قضیه تعداد قابل توجهی قرار گرفت.

وی گفت: بحث ولایت فقیه از زاویه درون‌دینی و فقهی انجام می‌شد و یکی از نوآوری حضرت امام شاید نوع بررسی ولایت فقیه بود. البته از زمان شیخ طوسی به بعد ولایت فقیه تحت این عنوان «حاکم شرع» مطرح بود. بنابراین در فقه بحث‌های متنوعی وجود دارد که به حاکم شرع رجوع داده می‌شود.

حجت‌الاسلام پیروزمند در پایان گفت‌وگوی خود با فارس عنوان کرد: قبل از بحث ولایت فقیه بحت «حاکم شرع» در فقه امر پذیرفته شده بود اما ادعا نشده است بحثی که در حال حاضر به عنوان ولایت فقیه مطرح است با حاکم شرع که فقهای قدیم مطرح می‌کردند تطبیق می‌کند البته بحث «حاکم شرع» زمینه بحث ولایت فقیه را فراهم کرده و از دیرزمان مورد بحث بود.