بحران انرژی در سایه اختلافات نفت و نیرو؛
با شکست دوحه؛
اقدامات خصمانه عربستان علیه ایران و منافع ملی کشورمان، تا حوزه های نفتی و بازارهای جهانی انرژی هم کشیده شده است. در اقدامی عجیب، عربستان به تازگی سهام شرکت پتروشیمی سابک را به فروش گذاشته است.
به گزارش پایگاه 598، روزنامه آرمان نوشت: اقدامات
خصمانه عربستان علیه ایران و منافع ملی کشورمان، تا حوزه های نفتی و
بازارهای جهانی انرژی هم کشیده شده است. در اقدامی عجیب، عربستان به تازگی
سهام شرکت پتروشیمی سابک را به فروش گذاشته است. این اقدام در حالی رخ می
دهد که ۷۰ درصد از سهام این شرکت متعلق به دولت عربستان سعودی است.
از این رو به نظر می رسد، فروش سهام این شرکت، حرکتی است که عربستان به منظور جذب سرمایه گذاران خارجی به صنایع پتروشیمی خود، به انجام آن مبادرت ورزیده است تا شاید با این اقدام، فرصت های سرمایه گذاری در صنایع پتروشیمی ایران را بسوزاند. طمع ورزی های عربستان سعودی البته تازگی ندارد و هر بار هم در دام گسترده خویش گرفتار آمده است. بعد از شروع تحریم های غرب علیه ایران، سعودی ها فرصت یافتند تا به بازارهای نفت ایران دست اندازی کنند؛اقدامی که حتی عربستان به قیمت ارزان فروشی نفت خویش، اصرار به ادامه آن داشت. نتیجه این عمل، تنها سقوط قیمت جهانی نفت و نیز اشباع بازار انرژی بود؛ رخدادی که بر بودجه عمومی دولت آل سعود چنان فشاری وارد کرد که این دولت ناچار شد بسیاری از خدمات اجتماعی به اتباع خود را ملغی کند. اما ایران هم بلافاصله بعد از رفع تحریم ها، اقدامات عاجلی را برای افزایش سطح تولید خود آغاز کرد. وزیر نفت ایران در سپتامبر ۲۰۱۵ به سی ان ان گفت:«ایران پس از لغو تحریم‌ها سطح تولید خود را به ۲/۴ میلیون بشکه در روز خواهد رساند.»
در میدان عمل هم بازاریابی ایران به منظور جذب مشتریان گذشته منجر به آن شد تا بسیاری از کشورها، برای بار دیگر جذب نفت ایران شوند. همین اتفاق کافی بود تا عربستان به شدت احساس خطر کرده و در مقابل افزایش سطح تولید ایران مقاومت کند. از سوی دیگر، کشورهای تولید کننده نفت خارج از اوپک هم تمایل چندانی از خود نشان نداده اند که نشان دهد برای کاهش سطح تولید اقدام خواهند کرد. در بحبوحه این رخدادها، نشست دوحه هم نتوانست به توافقی فراگیر در راستای فریز نفتی منجر شود. حالا روس ها و سعودی ها، بعد از شکست نشست دوحه، برای افزایش سطح تولید نفت خود، خط و نشان می کشند؛ ادعاهایی که به نظر نمی رسد بیش از بلوف سیاسی باشد؛ چرا که هر دو این کشورها می دانند، افزایش سطح تولید به معنای کاهش قیمت نفت است. این اتفاق هرگز به نفع این دو کشور نیست. تولید نفت در روسیه ۲۰ دلار هزینه بر می دارد، بنابراین کاهش قیمت نفت به زیر ۳۰ دلار در هر بشکه برای این کشور فاجعه بار است. سال گذشته میلادی و در پی کاهش قیمت نفت، ۱۶۰ میلیارد دلار به اقتصاد این کشور زیان وارد شد. ولادیمیر پوتین آن زمان اذعان کرد:«سقوط بی محابای نفت در دو سال گذشته به این معناست که ١۶۰ میلیارد دلار از ۵۰۰ میلیارد دلار پیش بینی شده، وارد اقتصاد روسیه نشد.» از سوی دیگر، عربستان هم طی سال های اوج قیمت نفت، پروژه‌های توسعه‌ای در حوزه نفت و انرژی را کلید زده که حالا دیگر نمی‌تواند با اقدامات بی محابای خود موجبات کاهش قیمت نفت بیش از این مقدار را فراهم کند. به این ترتیب به نظر می رسد اقدامات عربستان در نهایت تنها به زیان این کشور تمام می شود.
شکست دوحه
بعد از آنکه عربستان سعودی نتوانست در نشست دوحه، طرح فریز نفتی را به فرجام برساند، تهدید به افزایش سطح تولید کرد؛ اقدامی که تهدیدات متقابل روس ها را هم به دنبال داشت. بعد از آن بود که رئیس بخش بازار و صنایع نفت آژانس بین‌المللی انرژی به شبکه خبری ان بی سی گفت که معتقد است که هر دو این تولید‌کننده‌ها به تولید نفت در بالاترین سطح ممکن ادامه خواهند داد.
در این میان به نظر می رسد روس ها اساسا اعتقادی به همکاری با اوپک ندارند. آتکینسون در همین ارتباط خاطرنشان کرد:«تا جایی که به روس‌ها مربوط می‌شود حتی در آستانه نشست دوحه زمانی که قرار بود آنها بخشی از توافق تثبیت تولید باشند در واقع در حال افزایش تولید خود بودند.» عربستان سعودی به عنوان بزرگ‌ترین تولید‌کننده اوپک اعلام کرد که تولید خود را تثبیت نخواهد کرد مگر آنکه ایران به عنوان رقیب منطقه‌ای اش همین کار را انجام دهد، اما ایران با این کار مخالفت کرده چرا که به دنبال بازگشت صنعت نفت خود به مسیر قبل از تحریم‌های اقتصادی است. با این شرایط بود که سعودی‌ها به فکر افتادند تا از طریق دیگری مانع از تحقق منافع ملی ایران شوند. هدف گذاری سعودی ها، صنایع پتروشیمی ایران بود تا این حوزه نتواند سرمایه های خارجی را برای توسعه خود جذب کند. از این رو، سهام شرکت پتروشیمی سابک را به فروش گذاشتند تا به زعم خود، مانع از ورود سرمایه گذاران خارجی به صنعت پتروشیمی ایران شوند. با این همه، تردیدی نیست که در این مناقشه جدید، این عربستان است که بار دیگر مغبون می شود، زیرا جذابیت های صنعت پتروشیمی ایران آنچنان گسترده و متنوع است که برای سرمایه گذاران خارجی صرفه اقتصادی به دنبال دارد. قائم مقام شرکت ملی صنایع پتروشیمی درهمین رابطه به مهر گفت:« ایران به پشتوانه مزیت ذخایر گاز به زودی از عربستان در تولید پتروشیمی سبقت می‌گیرد». محمدحسن پیوندی با برشمردن مزایای صنعت پتروشیمی ایران اظهار داشت:« صنایع پتروشیمی ایران از نظر خوراک دارای تنوع بسیاری است در حالی که عربستان چنین مزیتی ندارد. ضمن اینکه در صنایع پتروشیمی عربستان صرفا تولید محصولات خام پتروشیمی اتفاق می‌افتد، در حالی که ایران در تولید محصولات هم تنوع دارد.» این مقام صنعت پتروشیمی ایران دانش بومی در حوزه پتروشیمی را هم برگ برنده دیگر ایران در صنعت پتروشیمی برشمرد.
از این رو به نظر می رسد، فروش سهام این شرکت، حرکتی است که عربستان به منظور جذب سرمایه گذاران خارجی به صنایع پتروشیمی خود، به انجام آن مبادرت ورزیده است تا شاید با این اقدام، فرصت های سرمایه گذاری در صنایع پتروشیمی ایران را بسوزاند. طمع ورزی های عربستان سعودی البته تازگی ندارد و هر بار هم در دام گسترده خویش گرفتار آمده است. بعد از شروع تحریم های غرب علیه ایران، سعودی ها فرصت یافتند تا به بازارهای نفت ایران دست اندازی کنند؛اقدامی که حتی عربستان به قیمت ارزان فروشی نفت خویش، اصرار به ادامه آن داشت. نتیجه این عمل، تنها سقوط قیمت جهانی نفت و نیز اشباع بازار انرژی بود؛ رخدادی که بر بودجه عمومی دولت آل سعود چنان فشاری وارد کرد که این دولت ناچار شد بسیاری از خدمات اجتماعی به اتباع خود را ملغی کند. اما ایران هم بلافاصله بعد از رفع تحریم ها، اقدامات عاجلی را برای افزایش سطح تولید خود آغاز کرد. وزیر نفت ایران در سپتامبر ۲۰۱۵ به سی ان ان گفت:«ایران پس از لغو تحریم‌ها سطح تولید خود را به ۲/۴ میلیون بشکه در روز خواهد رساند.»
در میدان عمل هم بازاریابی ایران به منظور جذب مشتریان گذشته منجر به آن شد تا بسیاری از کشورها، برای بار دیگر جذب نفت ایران شوند. همین اتفاق کافی بود تا عربستان به شدت احساس خطر کرده و در مقابل افزایش سطح تولید ایران مقاومت کند. از سوی دیگر، کشورهای تولید کننده نفت خارج از اوپک هم تمایل چندانی از خود نشان نداده اند که نشان دهد برای کاهش سطح تولید اقدام خواهند کرد. در بحبوحه این رخدادها، نشست دوحه هم نتوانست به توافقی فراگیر در راستای فریز نفتی منجر شود. حالا روس ها و سعودی ها، بعد از شکست نشست دوحه، برای افزایش سطح تولید نفت خود، خط و نشان می کشند؛ ادعاهایی که به نظر نمی رسد بیش از بلوف سیاسی باشد؛ چرا که هر دو این کشورها می دانند، افزایش سطح تولید به معنای کاهش قیمت نفت است. این اتفاق هرگز به نفع این دو کشور نیست. تولید نفت در روسیه ۲۰ دلار هزینه بر می دارد، بنابراین کاهش قیمت نفت به زیر ۳۰ دلار در هر بشکه برای این کشور فاجعه بار است. سال گذشته میلادی و در پی کاهش قیمت نفت، ۱۶۰ میلیارد دلار به اقتصاد این کشور زیان وارد شد. ولادیمیر پوتین آن زمان اذعان کرد:«سقوط بی محابای نفت در دو سال گذشته به این معناست که ١۶۰ میلیارد دلار از ۵۰۰ میلیارد دلار پیش بینی شده، وارد اقتصاد روسیه نشد.» از سوی دیگر، عربستان هم طی سال های اوج قیمت نفت، پروژه‌های توسعه‌ای در حوزه نفت و انرژی را کلید زده که حالا دیگر نمی‌تواند با اقدامات بی محابای خود موجبات کاهش قیمت نفت بیش از این مقدار را فراهم کند. به این ترتیب به نظر می رسد اقدامات عربستان در نهایت تنها به زیان این کشور تمام می شود.
شکست دوحه
بعد از آنکه عربستان سعودی نتوانست در نشست دوحه، طرح فریز نفتی را به فرجام برساند، تهدید به افزایش سطح تولید کرد؛ اقدامی که تهدیدات متقابل روس ها را هم به دنبال داشت. بعد از آن بود که رئیس بخش بازار و صنایع نفت آژانس بین‌المللی انرژی به شبکه خبری ان بی سی گفت که معتقد است که هر دو این تولید‌کننده‌ها به تولید نفت در بالاترین سطح ممکن ادامه خواهند داد.
در این میان به نظر می رسد روس ها اساسا اعتقادی به همکاری با اوپک ندارند. آتکینسون در همین ارتباط خاطرنشان کرد:«تا جایی که به روس‌ها مربوط می‌شود حتی در آستانه نشست دوحه زمانی که قرار بود آنها بخشی از توافق تثبیت تولید باشند در واقع در حال افزایش تولید خود بودند.» عربستان سعودی به عنوان بزرگ‌ترین تولید‌کننده اوپک اعلام کرد که تولید خود را تثبیت نخواهد کرد مگر آنکه ایران به عنوان رقیب منطقه‌ای اش همین کار را انجام دهد، اما ایران با این کار مخالفت کرده چرا که به دنبال بازگشت صنعت نفت خود به مسیر قبل از تحریم‌های اقتصادی است. با این شرایط بود که سعودی‌ها به فکر افتادند تا از طریق دیگری مانع از تحقق منافع ملی ایران شوند. هدف گذاری سعودی ها، صنایع پتروشیمی ایران بود تا این حوزه نتواند سرمایه های خارجی را برای توسعه خود جذب کند. از این رو، سهام شرکت پتروشیمی سابک را به فروش گذاشتند تا به زعم خود، مانع از ورود سرمایه گذاران خارجی به صنعت پتروشیمی ایران شوند. با این همه، تردیدی نیست که در این مناقشه جدید، این عربستان است که بار دیگر مغبون می شود، زیرا جذابیت های صنعت پتروشیمی ایران آنچنان گسترده و متنوع است که برای سرمایه گذاران خارجی صرفه اقتصادی به دنبال دارد. قائم مقام شرکت ملی صنایع پتروشیمی درهمین رابطه به مهر گفت:« ایران به پشتوانه مزیت ذخایر گاز به زودی از عربستان در تولید پتروشیمی سبقت می‌گیرد». محمدحسن پیوندی با برشمردن مزایای صنعت پتروشیمی ایران اظهار داشت:« صنایع پتروشیمی ایران از نظر خوراک دارای تنوع بسیاری است در حالی که عربستان چنین مزیتی ندارد. ضمن اینکه در صنایع پتروشیمی عربستان صرفا تولید محصولات خام پتروشیمی اتفاق می‌افتد، در حالی که ایران در تولید محصولات هم تنوع دارد.» این مقام صنعت پتروشیمی ایران دانش بومی در حوزه پتروشیمی را هم برگ برنده دیگر ایران در صنعت پتروشیمی برشمرد.
اخبار ویژه
سکوت اصلاحطلبان
پشت پرده و واقعیت سفر پزشکیان به مصر چیست؟
عضو کمیسیون فرهنگی: مصوبهای از شعام درباره حجاب به مجلس نرسیده است؛
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
