اما با پیشرفت روز افزون علم و تکنولوژی، افزایش جمعیت، بالا رفتن تقاضا و انتظارات مردم از جامعه و بالعکس، ظرفیت مقاطع ارشد دانشگاهها افزایش یافت و امروز میشود، نگاهها را معطوف به تحصیلاتی فراتر از کارشناسی و کارشناسی ارشد دانست؛ امروز دیگر صحبت از آزمونهای دکتری، (P.Hd) است.
آزمون کارشناسی ارشد 95 بعد از دو مرحله ثبتنام و تمدید بالاخره به مرحله اجرا نزدیک میشود و دانشجویان متقاضی شرکت در این آزمون، آماده شرکت در رقابتی حساس و نفسگیر میشوند که احتمالا یکی از شاهراههای اصلی برای رسیدن به اهداف بعدیشان است.
برای همین هم خیلی میشود روی این آزمون حساب کرد؛ روی اعتبار و رقابت داغ و هیجانانگیزش که سالهای سال است آن را در اوج نگهداشته است.
کنکور ارشد نیز مانند سایر آزمونهای مهم کشوری، قواعدی دارد که نه در کتابی نوشته شده نه قانون است! برای شرکت در آزمون کارشناسی ارشد، آمادگی علمی کافی نیست. آمادگی روحی روانی و جسمی، جزو شروط مهم شرکت در آزمون است.
رژیمهای غذایی که بعضا از یکی دو ماه پیش از آزمون رعایت میشود تا دانشجویان را برای روز کنکور آماده کنند.
تلاش برای کاهش استرس و آرامش و اقزایش امیدواری که درصد بسیار بالایی از آن به اشراف داوطلب بر مطالب علمی دارد، از دیگر آمادگیهای لازم برای کنکور است.
علی رغم افزایش یکنواخت شور و اشتیاق، اخبار و حواشی پیرامون کنکور کارشناسی ارشد در سالهای گذشته اما میزان شرکتکنندگان این ماراتن علمی، روند ثابتی نداشته است طبق پیشبینی، صرفا تعداد داوطلبان اضافه نشده است. بلکه تعداد شرکت کنندگان پنج دوره اخیر آزمون کارشناسی ارشد، هم کاهش داشته و هم افزایش.
به طور کلی اما میشود گفت که کیفیت برگزاری آزمون ارشد، با توجه به رشد علمی کشور و افزایش انتظارات علمی جامعه و مردم از یکدیگر، افزایش یافته است.
کنکور در ایران اما حواشی زیادی در سالهای اخیر نیز به همراه داشته است؛ عمده حاشیههایی که اطراف کنکور میچرخد، نحوه تاثیر آن در نتیجه قبولی داوطلبین در کنکور است که حتی این آزمون حساس را تا مرز حذف شدن پیش برد اما بعد از کش و قوسهای فراوان، بالاخره نتیجه به تاثیر معدل رسید.
در آخرین تصمیم نیز شورای سنجش و پذیرش دانشجو در جلسهای با حضور اعضای این شورا و معاونان حقوقی سه وزارتخانه علوم، آموزش و پرورش و بهداشت، در جهت اجرای رای کنکوری دیوان عدالت اداری که به موضوع حذف تاثیر «قطعی» سوابق تحصیلی در کنکور اختصاص داشت، وزارت آموزش و پرورش را موظف کرد که نمره سه سال آخر متوسطه را که به صورت نهایی و کشوری و مطابق با قانون سنجش و پذیرش است را باید به سازمان سنجش ارسال کند.
هر چند که این ماجرا هنوز فیصله پیدا نکرده است اما نتیجه نهایی به جلسه بعدی با حضور سه وزیر آموزش پرورش، علوم و بهداشت موکول شد تا یک رایزنی با رئیس قوه قضائیه، رئیس مجلس و رئیس دیوان عدالت اداری داشته باشند و در نهایت نحوه اجرای این مصوبه دیوان را روشن تر پیش ببرند.(جزئیات بیشتر از اینجــــا)
اینها اما همه اخبار حواشی و فعل و انفعالاتی است که سالها برای کنکوریها بیش از هر چیز مشکلآفرین و استرسزا بوده است. اما آمار و ارقام از برگزاری آزمون کارشناسی ارشد 95، معتبرترین گزارشگر از وضعیت آن است.
بر همین اساس، آمار و ارقام آزمونهای کارشناسی ارشد سالهای 91 تا 95 را مورد بررسی قرار دادیم تا ابعاد دقیقتری از ابهامات پیرامون این ماراتن حساس علمی کشور روشن شود.
در کنکور کارشناسی ارشد سال 1391 تعداد 930 هزار و 172 داوطلبی شرکت کردند که از این تعداد، 472 هزار 869 نفر زن و 457 هزار و 303 نفر مرد بودند.
در سال بعد (1392) با کاهش حدود 34 هزار نفری، 896 هزار و 125 نفر داوطلب شدند و از این تعداد، 458 هزار و 801 داوطلب زن و 437 هزار و 327 داوطلب مرد بودند.
سال 1393 اما متقاضیان حدود 54 هزار نفر بیشتر شدند و 950 هزار و 943 نفر برای شرکت در آزمون ورودی دورههای کارشناسی ارشد ثبت نام کردند. از این تعداد 493 هزار و 722 نفر زن و 457 هزار و 221 نفر مرد بودند.
کنکور ارشد سال 94 نیز با حدود 137 هزار نفر کاهش، 812 هزار و 812 نفر داوطلب داشت که تعداد 421 هزار و 76 نفر زن و تعداد 391 هزار و 736 نفر مرد هستند.
کنکور امسال هم با کاهش تعداد داوطلب مواجه شده است؛ کاهشی حدود 51 هزار نفری که دعداد داوطلبان امسال را 761 هزار و 116 نفر کرده است که از بین آنها 392 هزار و 481 نفر داوطلب زن و 368 هزار و 635 نفر داوطلب مرد هستند.
تعداد پذیرفته شدگان
در کنکور کارشناسی ارشد سال 91 روی هم رفته 83 هزار و 469 نفر پذیرفته شدند.
سال بعد اما با افزایش بیش از 10 هزار نفری حدود 97 هزار نفر پذیرفته شدند.
سال 93 نیز این افزایش ادامه داشت و حدود 110 هزار نفر در آزمون کارشناسی ارشد پذیرفته شدند.
حدود 142 هزار نفر هم آمار قبولیهای کنکور ارشد سال گذشته است.
اما هنوز از ظرفیتهای قبولی در آزمون کارشناسی ارشد امسال حرفی به میان نیامده است.
مقایسه تعداد شرکت کنندگان و پذیرفتهشدگان کنکور کارشناسی ارشد پنج سال اخیر
نمودارهای فوق به خوبی گویای شرایطی است که میتواند برای ادامه تحصیل فارغالتحصیلان کارشناسی بهبود یابد اما انگار تمام شرایط دست به دست هم داده است تا شاهد افول شتاب رشد علمی کشور باشیم؛ کاهش تقاضا برای ادامه تحصیل در حالی که ظرفیت پذیرش همچنان رو به افزایش است، نشان میدهد زیر ساختهای دیگر برای مهیا شدن شرایط کسب تحصیلا تکمیلی برای دانشجویان، در حال تخریب و کاهش است.
بر همین اساس باید دید که دولت، اولویت نگاهش را به سوی آموزش عالی میگرداند یا خیر.