برندسازی «بهارستان» حاصل تجربیات بود
موسوی با اشاره به سابقه برگزاری طرح های استقبال از بهار افزود: ما بر اساس مأموریتی که از سوی شهرداری تهران در طرح استقبال از بهار داریم، از سال های قبل این مأموریت را در دستور کار خود قرار دادیم و با موضوعات مختلف کار کردیم و تجربه هایی را در این زمینه بدست آوردیم. در این فعالیت ها، نقاط ضعف و قوت مورد بررسی قرار گرفت، نقدهای مختلف را درباره هر دوره دریافت کردیم و با ارزیابی هایی که خودمان انجام داده بودیم در مجموع به رویداد «بهارستان» رسیدیم که باعث شد به عنوان یک رویداد تخصصی هنری با نمود هنری همگانی وارد فضای شهری شود.
موسوی از رویداد «بهارستان» به عنوان شروعی برای یک برندسازی در این زمینه یاد کرد و ادامه داد: می توان گفت همه اتفاقاتی که سال ها در این زمینه انجام شده بود، منجر به این شد که رویداد بهارستان به برندی حائز اعتبار تبدیل شود که بتواند در بین گروه های هنری مختلف جریان ساز و در فضای شهری نیز تأثیرگذار باشد.
این هنرمند مجسمه ساز همچنین با اشاره به دورنما و سیاست کلی سازمان زیباسازی در اجرای طرح «بهارستان» یادآور شد: ما امیدوار هستیم که این رویداد منجر به جلب مشارکت بیشتر هنرمندان حرفه ای شود؛ اگر چه نگاهی نیز به گروه های هنری دانشجویی داشته ایم تا بدین ترتیب فرصتی برای ارائه و اجرای بسیاری از ایده های هنری فراهم شود که می تواند به صورت دائم یا موقت به فضای شهری راه یابد، همچنین ما امیدوار هستیم که این جریان بتواند در مجموعه هنرهای شهری ما در سطح کشور و ارتقای آن تأثیرگذار باشد.
ریسک پذیری در اجرای طرح بهارستان
سرپرست معاونت فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهرداری تهران با بیان این که اجرای طرح «بهارستان» همراه با ریسک پذیری بوده است، اظهار کرد: با توجه به این که تاکنون تجربه ای به این شکل در این زمینه نداشتیم، در واقع می توان گفت ریسکی انجام شد که خوشبختانه منجر به نتیجه نسبتاً مطلوب شد و بر اساس بازخوردهایی که خودمان دریافت کردیم و بازخورد عمومی آن را هم دیده ایم، در مجموع رویداد موفقی بود که هم تجربه خیلی خوبی برای ما به عنوان پیشنهاددهنده و برگزارکننده این رویداد بود و هم تجربه بسیار خوبی برای هنرمندان ما بود که ماحصل این تجربه برای دوره های بعدی این رویداد بسیار کارگشا خواهد بود.
یک اتفاق کم نظیر در مشارکت هنرمندان حرفهای
موسوی با اشاره به حضور هنرمندان حرفه ای در این دوره از طرح «بهارستان» بیان کرد: مشارکت هنرمندان حرفه ای در رشته های مختلف بسیار خوب بود و می توان گفت یکی از ویژگی های این دوره محسوب می شود.
وی افزود: در همه گرایش های بهارستان، علاوه بر هنرمندانی که ثبت نام کرده بودند، هنرمندان مدعو نیز حضور داشتند که با اشتیاق در این رویداد حضور یافتند به طوری که در بخش گرافیک، نقاشی دیواری، مجسمه و حتی بخش فانتزی تخم مرغ های نوروزی حضور بیش از ۲۰۰ هنرمند جوان و پیشکسوت حرفه ای اتفاق کم نظیری بود.
موسوی با اشاره به اهمیت ارتباط مخاطب با آثار هنرمندان گفت: دغدغه ای که هنرمندان تراز اول ما برای ارائه آثارشان در فضای شهری و میان مردم دارند در این رویداد مشخص شد و نشان داد که هنرمندان حرفه ای ما که بسیاری از آنها آثارشان در گالری ها و نمایشگاه های مختلف با مبالغ بالا خرید و فروش می شود، چقدر ارتباط دو سویه با مخاطب برایشان مهم است.
امکان توسعه طرح بهارستان به مناسبت های مختلف
این مدیر هنری درباره توسعه طرح «بهارستان» به سایر مناسبت های ملی و مذهبی کشورمان بیان کرد: در زمینه فعالیت های هنری و آن چه ماموریت و تخصص ما در این سازمان است، کارهای زیادی انجام نشده بود که خوشبختانه در طول ۱۰ سال گذشته تعداد زیادی از آنها را به انجام رساندیم و البته بسیاری از فعالیت ها هست که می توان انجام داد اما یا فرصت انجام آن فراهم نشده و یا شرایط برای آن مهیا نبوده است.
وی افزود: شرایط انجام بسیاری از فعالیت های هنری در طول این ۱۰ سال به مرور فراهم شده و اکنون با توجه به تجربیاتی که در بخش های مختلف هنرهای شهری داریم، امکان این که این رویدادها را با برگزاری جشنواره ها و سمپوزیوم ها در مناسبت های مختلف توسعه دهیم، وجود دارد.
موسوی تأکید کرد: همه فعالیت های هنری را نمی توان یک باره انجام داد. همان طور که به طور مثال سمپوزیوم مجسمه سازی شکل گرفت و با استمرار جای خود را پیدا کرد و اکنون به عنوان یک رویداد معتبر شناخته می شود، هر رویدادی نیاز به برنامه ریزی و زمان بندی دارد. مجموعه همین تجربه هاست که باعث می شود، امروز رویدادی مثل «بهارستان» به وجود بیاید و همه اینها در کنار هم در آینده باعث می شود که اتفاقات دیگری رقم بخورد.
وی یادآور شد: ما علاقه مندیم که این فعالیت ها را با رفع نقایص آن توسعه دهیم و با پیشرفت در برگزاری رویدادهای هنری، فرصتی را ایجاد کنیم که هنرمندان ما امکان اجرای ایده های خود را پیدا کنند.
تغییری هنرمندانه در تبلیغات فرهنگی/رعایت حقوق مادی و معنوی هنرمندان
سرپرست معاونت فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهرداری تهران در ادامه درباره اجرای ایده های هنرمندانه تر در فعالیت های فرهنگی این سازمان بیان کرد: در سال ۹۴ در زمینه تبلیغات فرهنگی به دلیل توجه به عکس و گرافیک به صورت حرفه ای تغییر قابل توجهی را داشتیم و تلاش کردیم که به مناسبت های مختلف در طول سال چندین بار این اتفاق تکرار شود و هنرمندان مختلف فرصت ارائه ایده هایشان را پیدا کنند تا بتوانیم کیفیت تبلیغات فرهنگی خود را به سطح عالی برسانیم. البته همچنان در این بخش مشغول هستیم و در سایر بخش ها هم به همین شکل فعالیت داریم.
وی با اشاره به طرح «نگارخانه ای به وسعت یک شهر» در زمینه تبلیغات فرهنگی یادآور شد: «نگارخانه ای به وسعت یک شهر» اولین اتفاق در زمینه تبلیغات فرهنگی بود و با توجه به این که جذابیت خود این آثار هنری در جلب مخاطب بالاست، باعث شد که همه شهروندان ما اعم از مخاطبان خاص و عام و هر کسی که این تابلوها را دید یا حتی از خارج کشور درباره آن شنید، این اقدام را پسندیدند بنابراین می توان گفت این اتفاق یک نقطه عطف در زمینه تبلیغات فرهنگی ما بود. بعد از آن اتفاق کم سابقه ای که شاهد بودیم طرح «جهاد ادامه دارد» بود که از عکس های خوب عکاسان حرفه ای برای اولین بار به طور گسترده ای در سطح شهر استفاده شد. ما در این طرح ها به خالقان و صاحبان آثار با پرداخت حقوق مادی و رعایت حقوق معنوی و ذکر اسامی صاحبان اثر احترام گذاشتیم و بعد از آن هم در طرح های مختلف این نکته رعایت شد.
موسوی به استفاده از گرافیک حرفه ای در زمینه تبلیغات فرهنگی هم اشاره کرد و گفت: در طرح کتابخوانی به مناسبت هفته کتاب، در طرح های ایام محرم و صفر و سپس در طرح «شهروند سالم» استفاده از آثار طراحان گرافیک را به صورت حرفه ای در سطح شهر داشتیم که بسیار تأثیرگذار بود و در طرح بهارستان نیز در بخش گرافیک حضور هنرمندان حرفه ای را داشتیم که پوسترهایی را برای بهار ساختند و در نوروز اکران شد.
وی با بیان این که همه رویدادهای هنری سال ۹۴ به عنوان یک نقطه شروع در نظر گرفته شده است، ادامه داد: سعی داریم در هر دوره از تجربیات سال قبل استفاده کنیم و بتوانیم با رفع نقایص، روز به روز کیفیت این رویدادها را ارتقا دهیم و بتوانیم به هدف عالی تری برسانیم.
اهمیت نگرش مدیریتی در اجرای طرح های هنری/ لزوم توجه مدیران شهری به نظام نامه سازمان
موسوی درباره دلیل اجرای دیرهنگام بسیاری از رویدادهای هنری در سطح شهر تهران و همچنین ورود برخی آثار نامناسب به سطح شهر اظهار کرد: سازمان زیباسازی شهرداری تهران چند سالی است که به لحاظ مالی بخش هنرهای شهری را بیشتر مورد حمایت قرار داده است و از این نظر در بخش هنرهای شهری مشکل چندانی نداشته ایم که بتوان گفت چون بودجه نبوده کاری انجام نشده است اما به نگرش مدیریتی نیز بستگی دارد. خوشبختانه این سازمان جز سازمان هایی است که بخش های مختلف زیرمجموعه آن کاملاً تخصصی است و می توان ادعا کرد که از همان ابتدا به این نکته که امور هنری خود را به صورت تخصصی اجرا کند، توجه داشته است اما این که چرا گاهی اتفاقات ناخوشایندی در شهر افتاده است شاید به این دلیل است که شهر وسعت زیادی دارد و فعالیت های هنرهای شهری درست است که می بایست توسط سازمان زیباسازی برنامه ریزی، نظارت و اجرا شود و هر اتفاق هنری در شهر با مجوز این سازمان همراه باشد، اما گاهی پیش آمده است که مناطقی بدون مجوز و نظارت سازمان فعالیت هایی را انجام داده اند که نتیجه آن هم معمولاً مطلوب نبوده و مورد اعتراض هنرمندان حرفه ای قرار گرفته است.
وی ادامه داد: بسیاری اوقات هم می بایست ما ضمن این که ماموریت خود را انجام می دادیم از سوی دیگر در این جهت که نظام نامه سازمان زیباسازی رعایت شود، اقدام می کردیم که هیچ گونه فعالیت هنری بدون نظارت شورای هنری، مجوز سازمان زیباسازی و بدون حضور هنرمندان حرفه ای در سطح شهر انجام نشود. البته این که ادعا کنیم به جایی رسیده ایم که دیگر شاهد چنین اتفاقاتی در شهر نباشیم، ادعای درستی نیست و ممکن است باز هم شاهد چنین اتفاقاتی در شهر باشیم که افراد غیر متخصص در امور هنری به دلیل سلیقه شخصی یا علاقه مندی های خود وارد این امور شوند.
گسترش فعالیت های هنری با حاکم شدن نگاه فرهنگی همراه بود
موسوی همچنین تأکید کرد: با این وجود نمی توان گفت در این سالها برای اجرای رویدادهای هنر شهری گره خاصی وجود داشته است چرا که از زمانی که نگاه فرهنگی در مدیریت سازمان زیباسازی حاکم شد، بسیاری از فعالیت های ما گسترش یافت و به لحاظ بودجه نیز بخش هنرهای شهری رشد چندبرابری داشت و بسیاری از این فعالیت های هنری را در همین دوران مدیریتی شاهد بودیم. اکنون هم ادامه این روند است و با گذشت زمان و کسب تجربیات بیشتر در این زمینه راه حل های بیشتری برای برنامه ریزی و اجرای رویدادهای هنری پیدا می شود.
وی تأکید کرد: با قبول خیلی از مسائل و مشکلات هنرهای شهری در طول سال های گذشته، اما همه آنها را تجربیاتی می دانم که می توان بر اساس آن در آینده شاهد اتفاقات بهتری باشیم.
سرپرست معاونت فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهرداری تهران با اشاره به قانونی که همه مدیران شهری در زمینه اجرای هنرهای شهری ملزم به رعایت آن هستند، گفت: از همان ابتدا چنین قانونی وجود داشته است و از حدود سال ۹۰ نیز در قالب نظام نامه سازمان زیباسازی از سوی شهردار محترم تهران ابلاغ شده است و یکی از بندهای آن مربوط به هنرهای شهری است که طبق آن همه فعالیت های هنر شهری تهران باید با مجوز سازمان زیباسازی و با نظارت این ارگان انجام شود. سازمان زیباسازی هم در رشته های مختلف هنری شوراهای هنری را تشکیل داده است که متشکل از استادان و صاحبنظران هر رشته است و بنابراین در این سازمان به صورت حرفه ای و تخصصی طرح های هنری بررسی شده و تایید یا رد می شوند بنابراین سلیقه و نگاه فردی اصلا مطرح نیست.
وی یادآور شد: اگر در منطقه ای، مدیریت شهری نیازی برای یک اتفاق و فعالیتی هنری احساس کند، هیچ مشکلی وجود ندارد و آنها می توانند پیشنهادشان را به سازمان ارائه کنند که کار به صورت حرفه ای انجام شود و اثری هنری و ماندگار به شهر اضافه شود نه این که اثری بدون کار کارشناسی و بدون نظارت حرفه ای وارد شهر شود که برداشتن آن هم مسائلی را به دنبال داشته باشد. البته این کار سالهاست اتفاق می افتد و با مناطق مختلف شهرداری در تعامل هستیم که امیدواریم این قانون هم از سوی همه مدیران مناطق مختلف شهر تهران رعایت شود و ما هم مراقب هستیم که از این نظام نامه تبعیت شود.
موسوی در پایان درباره استقبال مدیران شهری سایر شهرهای کشور از طرح «بهارستان» توضیح داد: برخی از این مدیران با ما ارتباط گرفتند تا برخی از این طرح ها در شهرهایشان اجرا شود و یا علاقه مند به ارتباط گرفتن با برخی از این هنرمندان بودند. ما هم تا جایی که از دستمان برآید، راهنمایی می کنیم اما این کاری نیست که بتوان به فوریت و در زمان کوتاه انجام داد. توصیه ما این است که مشابه این رفتار را به صورت برنامه ریزی شده به مناسبت های مختلف برای سالهای آینده انجام دهند. ما هم آماده ایم اگر هر مدیری مشورت و راهنمایی بخواهد، تجربیات خود را در اختیارشان بگذاریم.