۴ طرح آمریکا برای مدیریت اهرم‌های قدرت ایران

«نسیم آنلاین»: مدل تعاملی آمریکا با ایران را  به‌ویژه در دو سال گذشته چگونه ارزیابی می‌کنید؟

فؤاد ایزدی: طی دو سال گذشته جریانی در کشور فعال‌شده که مکرر و مداوم شعار تعامل با دنیا سر می‌دهد، شعاری که البته در عرصه عمل مشخص‌شده که منظور از این واژه دنیا، تنها آمریکا و برخی کشورهای اروپایی است چیزی که فعالین این روزهای عرصه سیاست خارجی کشور و ویژه مسئله هسته‌ای در دو سال و نیمی که از دولت یازدهم می‌گذرد به دنبال آن بوده‌اند و البته این‌یکی از مشکلات دولت است که دنیا را  فراتر از آمریکا و اروپا نمی‌بیند.

** آمریکایی‌ها اهرم‌های قدرت جمهوری اسلامی را شناسایی کرده و مترصد گرفتن آن‌ها از ایران هستند

البته باید توجه داشت که همیشه چالشی بین ایران با کشورهای اروپایی و آمریکا وجود داشته و این چالش هم مربوط به دوران انقلاب نیست، ما با آمریکایی‌ها حکومت ملی مصدق را هم نمی‌توانستند بپذیرند امروز هم به همین صورت است، یعنی حتی درزمانی که دولت ایران مایل به تعامل و ارتباط گسترده با آمریکا و اروپا است؛ طرف مقابل مایل به کاهش تنش نیست و در عمل حتی بعد از توافق هسته‌ای هم نشان داده که آمادگی تعامل را ندارد و از طریق تحریم‌های جدید بعد از توافق هسته‌ای که نقض برجام هم هست مثلاً قانون صدور ویزا ، و یا بازکردن پرونده‌های قضایی جدید  بر علیه ایران و یا همین ماجرای گرفتن غرامت واقعه یازده سپتامبر از ایران، راه را برای ایجاد تعامل بسته است.

باید بگوییم که امروز آمریکایی‌ها اهرم‌های قدرت جمهوری اسلامی را شناسایی کرده و مترصد این هستند که این اهرم‌های قدرت را از دست ایران بگیرند،  اولین اهرم قدرت، قدرت هسته‌ای بود که احساس کردند با توافق برجام توانسته‌اند قدرت هسته‌ای ایران را محدود و مدیریت کنند . اهرم بعدی قدرت موشکی و تسلیحاتی است که آمریکا می‌خواهد با تهدید به تحریم‌های جدید این را هم مدیریت کند. در این عرصه فرانسه در اتحادیه اروپا به‌طور ویژه فعال‌شده است.

 این روزها غرب با شیرین کردن ذائقه مردم ایران مانند فروش چند هواپیما به ایران در باغ سبزی نشان می‌دهد و بلافاصله تهدید می‌کند که اگر فلان کار را نکنید ما هم این ذائقه شیرین را از شما می‌گیریم. هدف هم‌بازی با افکار عمومی داخل کشور است .

اهرم سوم قدرت ایران، قدرت منطقه‌ای کشور است که آن را هم می‌خواهند محدود کنند و علاقه‌مند به ایجاد برجام در مسئله سوریه هم هستند تا قدرت منطقه‌ای ایران  را مدیریت کنند. در این مسئله عربستان نقش جدی ایفا خواهد کرد و این نقش نشاءت گرفته از برنامه رفتاری بلندمدتی است که آمریکا برای سعودی تعریف کرده است.

اهرم چهارم قدرت، قدرت مدیریت داخل کشور است علی‌رغم همه کمی و کاستی‌هایی که هست جمهوری اسلامی توانسته به‌نوعی مسائل داخلی خود را مدیریت کند و آمریکایی‌ها از این مسئله هم ناراضی هستند از طریق تغییر ذائقه مردم در عرصه مسائل فرهنگی و ترویج سبک زندگی غربی به دنبال مدیریت داخلی ایران هم هستند.

** تعریف درستی از طراحی طرف مقابل در میان مسئولین دولت یازدهم وجود ندارد.

«نسیم آنلاین»: دولت ایران در مقابل این چهار طرح آمریکایی چه اقداماتی داشته است؟

فؤاد ایزدی: مشکل اول این است که چه در حوزه سیاست خارجی و چه در حوزه سیاست داخلی؛ دولت یازدهم به‌هیچ‌عنوان متوجه این طرح‌ریزی آمریکایی نیست.  این طراحی را متوجه نیست و درک نمی‌کند که طرف مقابل چه برنامه‌ای را برایش دارد. طرف مقابل به دنبال سرنگونی جمهوری اسلامی است.  اوباما هر هفته می‌گوید که من در ایران تغییر می‌خواهم اما مسئولان دولتی متوجه این نیستند که اوباما منظورش از تغییر، تغییر آب‌وهوای تهران نیست بلکه تغییر حکومت است. لذا به نظر می‌رسد تعریف درستی از طراحی طرف مقابل در میان مسئولین دولت یازدهم وجود ندارد چون خیلی اوقات در راستای اهداف طرف مقابل کار می‌کنند،  مثلاً آقای رئیس‌جمهور قبل از برجام ده‌ها بار تکرار کرد که اگر ما به توافق هسته‌ای برسیم همه تحریم‌ها لغو می‌شود اما هفته گذشته ایشان مصاحبه داشتند و گفتند اگر می‌خواهید همه تحریم‌ها لغو شود ما باید برویم و در حوزه‌های دیگر هم مذاکره کنیم و منظورشان این است که باید برویم و در حوزه‌های دیگر هم امتیاز بدهیم و این دقیقاً همان حرف "دنیس راس" است که هفته گذشته در نشریه پلتیکو همین را گفته بود. دنیس راس مسئول پرونده ایران در دوره اول اوباما در کاخ سفید گفته بود که در ایران اگر می‌خواهند تحریم‌ها لغو شود باید در حوزه موشکی و در حوزه سیاست منطقه‌ای تغییر ایجاد کنیم. یعنی همان سبک هسته‌ای با همان شعار لغو تحریم را پیاده‌سازی کنیم.

** آمریکا می‌خواهد حکومت ایران شبیه به حکومت خودگردان فلسطین باشد

به عبارتی باید بگوییم که آمریکایی‌ها می‌خواهند در ایران یک حکومتی باشد شبیه تشکیلات خودگردان فلسطین، حکومتی وابسته به آمریکا چه از نظر فکری و چه ازنظر مالی و پولی. حکومتی که مسئول اداره کردن مردم خود با ایده و فکر آمریکایی‌ها است. لذا انتظار آن‌ها از دولت آقای روحانی این است چراکه از حکومت وابسته به نظریه مردم‌سالاری دینی خوششان نمی‌آید و بیشتر علاقه‌مند به حضور حکومتی شبیه به حکومت عربستان و بحرین و یا تشکیلات خودگردان فلسطین هستند.

** دولت نیازمند بازنگری در سیاست‌های خود منطبق با واقعیات است/ هیچ آینده روشنی برای برجام متصور نیستیم

«نسیم آنلاین»: با توجه به این فضا، بحث برجام های دو و سه و چهار هم مطرح‌شده است، پیش‌بینی شما برای آینده چیست؟

فؤاد ایزدی: در رابطه با برجام؛ دو سال بحث مذاکرات طول کشید و در طول این دو سال اشخاصی در ایران بودند که اتفاقات امروز را پیش‌بینی می‌کردند و همان موقع می‌گفتند که بعد از برجام چه اتفاقاتی خواهد افتاد و بعد از توافق هسته‌ای چه می‌شود. البته این افراد علم غیب که نداشتند، پیش‌بینی‌هایی را بر اساس حرف‌ها و نظرات خود آمریکایی‌ها و همچنین بر اساس تجارب گذشته بیان می‌کردند. یعنی طرف مقابل بارها بعد از توافق هسته‌ای اعلام کرد که تحریم‌ها لغو نخواهد شد، بعضی از تحریم‌ها به‌صورت موقت تعلیق می‌شوند و همین‌طور هم شد. منتهی دوستان ما در دولت یازدهم  این پیش‌بینی‌ها و این حرفه‌ای دلسوزانه را نمی‌پذیرفتند، و مکرر این عبارت را تکرار می‌کردند که"این حرف‌هایی آمریکایی‌ها مصرف داخلی دارد".  به قول مقام معظم رهبری که روی زمین اتفاق خاصی نیفتاده و روی کاغذ یک‌چیزهایی نوشته‌شده، این وضعیت فعلی است.

اما با توجه به اینکه معلوم شده دولت در سیاست‌هایش واقع‌بین نبوده امروز وضعیت ما به‌جایی رسیده که به‌واقع هیچ آینده روشنی از همین برجام به‌اصطلاح یک هم مشخص و  معلوم نیست چراکه در کمترین سطح تحلیل و بررسی مشاهده می‌شود که برجام به‌گونه‌ای نوشته‌شده که هر رئیس‌جمهوری که در آمریکا باشد می‌تواند هر وقتی‌که بخواهد برجام را متوقف کند.

ازاین‌رو با توجه به اینکه سخنان منتقدان دولت در مسئله برجام هسته‌ای همگی درست از آب درآمد، دولت نیاز به بازبینی ریشه‌ای نسبت به سیاست‌های اصلی خود دارد چرا اینکه شما می‌بینید رهبری به‌منظور شفاف شدن فضا مجبور می‌شوند بعد از 37 سال که از پیروزی انقلاب گذشته و تاریخ دشمنی غرب با ایران بسیار روشن است، در جلسه‌ای بفرمایند که غرب با ما دشمن است و چند نمونه از دشمنی‌های غرب با ما را لیست کنند.