جرقه درگیری‌های جدید بین‌تروریست‌ها در جنوب‌دمشق

اما آنچه در روزهای اخیر در عرصه میدانی سوریه مهم و تاثیرگذار شمرده می شود، آغاز عملیات نظامی ارتش و نیروهای مسلح سوریه در جبهه عملیاتی شرق است که حمص و دیر الزور را دربرمی گیرد و انتظار می رود، پیروزی هایی که نیروهای سوری در این جبهه به دست می آورند، معادلات میدانی بسیاری را تغییر دهد.

سومین تحول مهم در عرصه میدانی سوریه ظرف روزهای اخیر، پیشرفت بسیار عالی و خیره کننده روند مصالحه ها و آشتی ملی در دو استان حماه و درعا است، به گونه ای که در روزهای اخیر یک صد شهرک و روستا در حماه به روند آشتی ها ملحق شده اند که ضربه سنگین به پدیده تروریسم در سوریه وارد می کند و گامی بزرگ در مسیر ریشه کن سازی این پدیده شوم قلمداد می شود.

شهر حلب و مناطق اطراف آن معروف به ریف حلب

به جز دو گروه تروریستی تکفیری «داعش» و «جبهه النصره» و گروه های تروریستی که به نوعی به این دو گروه وابسته هستند و آتش بس شامل آنها نمی شود، آرامشی نسبی بر مناطق گسترده ای از سوریه و جبهه های عملیاتی آن سایه افکنده است.

از سوی دیگر، با وجودی که گروه های مسلحی مانند «جبهه شام» و «جنبش احرار شام» با آتش بس به خصوص در ریف جنوب غربی حلب موافقت کرده بودند، اما این گروه ها نتوانستند، مانع حمله گروه هایی همچون ائتلاف «جیش الفتح» و «جبهه النصره» و «جند الاقصی» در جنوب غربی ریف حلب علیه منطقه «العیس» و تپه های اطراف آن شوند که منطقه ای بسیار مهم برای آنها شمرده می شود و در حمله ای غافلگیر کننده و سریع توانستند، به محور غربی این تپه نفوذ کنند تا ثابت شود، گروه های موافق با آتش بس توان و قدرت حفظ آن را ندارند.

نقشه ریف حلب، منطقه العیس به رنگ زرد مشخص شده است

حمله به تل العیس با هدف تغییر معادلات میدانی این منطقه که بر تحرکات و عملیات های ارتش سوریه تاثیر گذار بود، صورت گرفت و در صورت موفقیت این امکان برای این گروه ها فراهم می شد تا از سه محور تحرکات ارتش سوریه را زیر نظر و آتش خود قرار دهند که تهدیدی جدی علیه ادامه آتش بس شمرده می شود.

نقشه ریف حلب، کوی الراشدین به رنگ مشکی مشخص شده است 

به همین دلیل ارتش سوریه در بیانیه ای با اشاره به تلاش جبهه النصره در نقض آتش بس در تمام جبهه های حلب، عملیات گسترده ای را در غرب حلب آغاز کرده و طی آن مواضع گروه های تروریستی در کوی «الراشدین» و «أورم الكبرى» را گلوله باران کردند.

نقشه ریف حلب، 2 منطقه أورم الكبرى و عفرین به رنگ قرمز مشخص شده اند

جبهه النصره از 4 روز پیش حملاتی را برای نقض آتش بس در چندین محور ریف جنوبی حلب آغاز کرده و در اولین گام کوی کُردنشین «الشیخ مقصود» را گلوله باران کردند تا به موازات آن دیگر گروه های وابسته به النصره حملاتی را علیه دیگر منطقه کُردنشین در ریف شمالی حلب، شهر «عفرین» انجام دهند. 

 نقشه ریف حلب، منطقه الشیخ مقصود به رنگ قرمز مشخص شده است

جدیدترین تحولات میدانی جاری در ریف حلب از آزادسازی روستاهای العطشانة، أم ميال، جب علي، الخريبة، شريمة، رسم عسكر، سرياح، خربيل، عكيل، القليعة، سرده، ارتفاعات شبيب و منطقة سرتيل، در شرق منطقه «خناصر» از توابع «السفیره» در ریف حلب پس از واداشتن داعش به عقب نشینی از روستاها حکایت دارد.

نقشه ریف حلب منطقه خناصر به رنگ آبی و موقعیت و جایگاه آن نسبت به منطقه السفیره مشخص شده است

ریف لاذقیه: جبهه النصره هم برای حفظ کبانی به کمک آمد 

در ریف شمالی لاذقیه عملیات ارتش سوریه و نیروی هوایی روسیه اگرچه آرام، اما همچنان به صورت مستمر ادامه دارد و این شرایط میدانی را برای کلید زدن نبرد «جسر الشغور»، در ریف ادلب هموار می‌ کند.

موقعیت منطقه جسر الشغور در سوریه 

کانون درگیری های در ریف لاذقیه هم اکنون در محور ارتفاعات «کبانی»، مشرف به شهرک «السرمانیه»، در ریف شمال غربی حماه جریان دارد و ارتش سوریه در این راستا کوه «الرویقات»، مشرف به روستای کبانی را آزاد کرده و کنترل آن را در دست گرفت.

شرایط وخیم گروه های مسلح تروریستی در این محور عملیاتی موجب ورود جبهه النصره به میدان نبرد شد تا با پیوستن این گروه به گروه های درگیر در این منطقه مانع از دست دادن این منطقه و کنترل ارتش سوریه بر آن شود.

در مقابل ارتش سوریه حملات موشکی و توپخانه ای خود را روی تپه های کبانی و روستاهای الیونیسیه، بداما و الناجیه در ریف جسر الشغور، واقع در غرب ادلب افزایش دادند.

 موقعیت 2 منطقه جسر الشغور و سرمانیه در ریف ادلب به رنگ زرد مشخص شده اند

این درحالی است که دیگر یگان های ارتش سوریه نیز با آزادسازی دو تپه «رشو» و «الأرميد»، در غرب شهرک راهبردی كنسبا، در ریف شمالی لاذقیه از سیطره جبهه النصره و گروه های هم پیمان با آن پیشروی مهمی را در محور محقق کردند.

درعا:‌ مصالحه های جدید در راه هستند

در جبهه عملیاتی جنوب و همچنین جبهه عملیاتی ریف دمشق، دو مسیر موازی در حرکت است، مسیر اول مربوط به تسریع روند مصالحه ها و مذاکرات آشتی ملی با استفاده از فرصت پیش آمده طی آتش بس است، اگرچه نقض هایی در توافق آتش بس صورت گرفته، اما این نقض ها چندان تاثیر گذار نبوده است.

موقعیت 2 شهرک ابطع و داعل در ریف درعا به رنگ آبی مشخص شده اند

با پیشرفت مذاکرات در 2 شهرک «ابطع» و «داعل»، در ریف درعا، روزهای گذشته کاروان های امدادی و کمک های بشر دوستانه وارد این شهرک ها شدند و با توجه به نتایج به دست آمده از مذاکرات انتظار می رود، دامنه آشتی های ملی و مصالحه ها در جنوب سوریه توسعه یابد و مناطق گسترده تری از ریف حوران را دربرگیرد.

منابع محلی در این خصوص از ورود شهرک های غارية شرقي، بصر الحرير، طفس و النعيمة به دایره مصالحه ها خبر می دهند، اما تنها مانع موجود بر سر این توافقات جبهه النصره است که هر روز مناطق بیشتری را در جنوب سوریه از دست می دهد.

جبهه انقلابیون سوریه

مسیر دوم مربوط به سرنوشت گروه تروریستی موسوم به «جبهه انقلابیون سوریه» پس از ترور فرمانده نظامی و میدانی این گروه به نام «ابو حمزه النعیمی»، وابسته به عشیره بزرگ و صاحب نفوذ «النعیم»، در جنوب سوریه است که بر مناطقی از استان قنیطره سیطره دارد.

ابو حمزه النعیمی سرکرده جبهه انقلابیون سوریه که هفته گذشته ترور شد

ترور ابو حمزه النعیمی به شدت عشیره النعیم را خشمگین کرده و به نظر می رسد، جنوب سوریه ظرف روزهای آینده شاهد تشدید و افزایش روند ترورهای گروه های تروریستی علیه یکدیگر باشد، چراکه عشیره نعیم داعش را متهم به این ترور کرده که رهاورد آن بی تردید صف آرایی جدید گروه های تروریستی فعال در جنوب سوریه و آغاز دور جدیدی از رویارویی های مسلحانه است.

در بین نگاه ها همچنان به جبهه عملیاتی شرق دوخته شده و انتظار می رود، ارتش سوریه عملیات گسترده ای را در دو محور «تدمر» و «القریتین» که در دست داعش است، آغاز کند.

نقشه استان حمص، موقعیت شهرهای حمص، تدمر و القریتین به رنگ قرمز مشخص شده است

منابع محلی در استان حمص با اشاره به تشدید روند نبردها در این دو محور از خروج تعداد زیادی از عناصر داعش به همراه خانواده هایشان از تدمر به سمت شهر رقه خبر داده و آن را دلیلی را بر فروپاشی خطوط دفاعی این گروه اطراف این شهر دانستند.

منابع آگاه میدانی سوری هدف از عملیات ارتش سوریه در این دو محور را نزدیک شدن هرچه بیشتر به محور «دیر الزور» و پایان دادن به حملات داعش به مناطق مختلف این استان دانستند که عمدتا از محور رقه در شمال سوریه و المیادین، در شرق دیر الزور صورت می گیرد.

در این راستا ارتش سوریه با همکاری نیروی هوایی روسیه مرحله اول این عملیات راهبردی را با هدف آزادسازی القریتین، در شرق شهر «حمص» را کلید زده و در اولین گام ضمن آزادسازی مناطق اطراف القریتین از جمله تپه های مشرف به این شهر و مسیرهای ارتباطی و مواصلاتی در این منطقه، مواضع خود را در آنها مستحکم کردند، البته باید توجه داشت، عملیات ارتش سوریه در این دو محور به دلیل بافت و ساختار جغرافیایی پیچیده و ناهموار منطقه به آرامی و با دقت بسیار انجام می شود. 

موقعیت شهرهای حمص، القریتین، تدمر، سخنه، الکوم، اثریا در استان حمص و شهر دیر الزور مرکز استان دیر الزور به رنگ نارنجی مشخص شده اند

برای پیشروی به سمت دیر الزور صرف نظر از محورهای تدمر و القریتین، ارتش سوریه نیازمند پیشروی در دو محور بسیار مهم و راهبردی «السخنه» و «الکوم» هم می باشد که حلقه ارتباط دو منطقه «اثریه» و «السخنه» شمرده می شود و به هیچ وجه امکان نادیده گرفتن این دو محور برای پیشروی به سمت دیر الزور و انجام عملیاتی موفق در این جبهه وجود ندارد. 

به این ترتیب باید گفت، راهبرد ارتش و نیروهای مسلح سوریه در مرحله آینده قطع ارتباط گروه های وابسته به داعش و زمین گیر کردن آنها در جبهه عملیاتی شرق سوریه است، لذا نبردهای مرحله آینده ارتش سوریه در این جبهه بر مسیرهای مواصلاتی و گذرگاه های داعش متمرکز خواهد بود که روستاهای کوچکی را دربر می گیرد، مناطقی که نیازهای اساسی و حیاتی و راهبردی داعش را تامین می کنند.

موقعیت شهرک های الجنينة و الحسينه در استان دیر الزور و شهر دیر الزور مرکز استان دیر الزور به رنگ آبی مشخص شده اند

داعش با ارزیابی شرایط و معادلات جدیدی که ارتش سوریه در صدد تحمیل آن بر میدان دیر الزور هستند، دستور تحکیم مواضع خود را در ریف دیر الزور صادر کرد و در این راستا دو شهرک الجنينة و الحسينة را منطقه نظامی اعلام و اقدام به احداث خاکریزهای جدید در دو شهرک الحسينة و الحصان کرد، در حالی که منابع محلی از آمادگی عناصر داعش برای حمله به مواضع ارتش سوریه در ریف دیر الزور خبر می دهند.

در این میان عملیات های مبارزان کُرد در شهر «الشدادی»، در ریف جنوبی حسکه به گونه ای پیش نرفته که بتوان گفت، کمیته های دفاع مردمی کُردهای سوریه توان قطع خطوط امداد و کمک رسانی داعش به سمت المیادین را دارند.

موقعیت شهرک های الشدادی در ریف جنوبی حسکه به رنگ قرمز مشخص شده است

اما گروه مسلح «نیروهای دموکراتیک سوریه» که از سوی آمریکا مستقیما حمایت می شود، دو روستای ام الطابات، در غرب شهرک عین عیسی، از توابع ریف شمالی رقه و المکمن در ریف جنوب غربی حسکه را از سیطره داعش آزاد کردند.

موقعیت شهرک راهبردی عین عیسی در ریف شمالی رقه به رنگ آبی مشخص شده است 

آزادسازی مناطقی از ریف شمالی رقه، به ویژه روستاهای عين جرما‬، براكيع‬، ‏شلايل‬ و ‫‏رأس التل، اطراف شهرک راهبردی تل عیسی توسط نیروهای دموکراتیک سوریه و فرار عناصر داعش از آنها، این گروه را واداشت تا برای اولین بار از زمان اشغال استان رقه، در این شهر و ریف های آن به عناصر خود دستور آماده باش داده و از اهالی رقه و ریف های آن بخواهد برای مقابله با حملات نیروهای دموکراتیک سوریه به صفوف داعش ملحق شوند.

از سوی دیگر، «عبد الرحمن»، ملقب به «ابو فیصل»، سرکرده «حسبه» یا همان پلیس دینی داعش، با همراهانش توسط افراد مسلح ناشناس در شهر «طبقه»، در ریف رقه ترور شد.

در نتیجه، در مرحله آتی دو جبهه عملیاتی شرق شامل استان حمص و جبهه عملیاتی شمال غربی سوریه شامل ریف ادلب هدف اصلی عملیات های ارتش سوریه خواهند بود.

  

با توجه به پیچیدگی، دشواری و ابعاد راهبردی بسیار حساس حاکم بر جبهه عملیاتی شرق سوریه انتظار می رفت، عملیات ارتش سوریه در این جبهه به آینده دور موکول شود، اما اطماع آمریکا و چشم داشت هایش به نفت سوریه موجب شد تا ستاد مشترک ارتش و نیروهای مسلح سوریه پس از بررسی اوضاع عملیات در این جبهه را آغاز کند.

در واقع آمریکایی ها که چشم به منابع نفتی و گازی سوریه دارند، پس از تشکیل ائتلاف بین المللی ضد داعش و آغاز حملات علیه این گروه تروریستی تکفیری تلاش دارند، در سوریه مناطق شرقی و شمال شرقی و جنوب شرقی را پس از بیرون راندن داعش از آنها به گروه مسلح «ارتش آزاد» تحویل دهند که از جمله سرسپردگان کاخ سفید شمرده می شود.

اما چون ارتش آزاد نتوانست حضوری مقتدرانه در میدان داشته باشد، واشنگتن گروهی به نام «نیروهای دموکراتیک سوریه» را تشکیل داد تا این ماموریت را به انجام برسانند، به همین دلیل و براساس برنامه از پیش طراحی شده، عملیات این نیروها از شمال سوریه آغاز شد تا به سرعت بتواند، خود را به منابع نفتی و گازی سوریه برساند و پس از بیرون راندن داعش، کنترل آنها را خود به دست گیرد.

ارتش و نیروهای مسلح سوریه که به خوبی به این هدف آمریکایی ها پی برده بود، با استفاده از آرامش نسبی حاکم بر برخی جبهه های عملیاتی به جهت برقراری آتش بس، ضمن ترتیب صفوف خود و ریختن برنامه ها دقیق و اتخاذ تاکتیک های کارآمد میدانی، کلید عملیات نظامی در جبهه عملیاتی را زد تا ضمن ثبت حضور خود در این مناطق مانع سیطره آمریکایی ها و مزدورانش بر آنها شود.

این درحالی است که منابع محلی از داخل شهر «ادلب»، مرکز استان ادلب در شمال غربی سوریه از تشدید تنش داخل شهر که تحت سیطره ائتلاف تروریستی تکفیری «جیش الفتح» است، خبر می دهند.

به گفته این منابع عناصر مسلح وابسته به جبهه النصره که مهمترین گروه تشکیل دهنده جیش الفتح را تشکیل می دهند، تظاهرات شماری از هواداران ارتش آزاد را متفرق و تعدادی از آنها را بازداشت کردند.

موقعیت شهر ادلب، مرکز استان ادلب در شمال غربی سوریه به رنگ آبی مشخص شده است 

منابع محلی داخل شهر ادلب در این خصوص توضیح دادند: تظاهرات هواداران ارتش آزاد درحالی در شهر جریان داشت که هواداران جبهه النصره نیز به نشانه حمایت از این گروه پرچم های ارتش آزاد را سوزانده و به جای پرچم های سیاه جبهه النصره را برافراشتند تا درپی صدای تیراندازی های شدید و متعدد به گوش رسید که نیم ساعت ادامه داشت و طی آن موجی از بازداشت ها در میان هواداران ارتش آزاد آغاز شد.

در استان حماه، واقع در مرکز سوریه، روند مصالحه ها و آشتی های ملی پیشرفت چشمگیری را در نقاط مختلف این استان احراز کرده و منابع رسمی سوری از به نتیجه مصالحه ها و آشتی های ملی در بیش از یک صد روستا و شهرک خبر می دهند که از جمله این مناطق می توان به روستای المضيق در شمال حماه و روستاهای منطقه الحمراء در شرق و همچنین روستاهای ریف غربی این استان اشاره کرد.

موقعیت شهر حماه، مرکز استان حماه در مرکز سوریه به رنگ آبی مشخص شده است 

یک منبع رسمی سوری با بیان اینکه روند مصالحه ها و آشتی های ملی در استان حماه از یک ماه پیش آغاز شده، تاکید کرد که تاکنون 110 توافقنامه مصالحه و آشتی ملی در حماه امضا شده – صرف نظر از یک صد توافق به نتیجه رسیده - و ادامه این روند و گسترش دامنه آن به مناطق دیگر این استان پیروزی بزرگی برای مردم سوریه علیه تروریسم شمرده می شود.

اگرچه برخلاف مناطق دیگر استان حماه، ریف جنوبی این استان شاهد حمله عناصر مسلح وابسته به گروه «ارتش آزاد» علیه مواضع ارتش سوریه بود، با این حال آتش بس در این منطقه همچنان برقرار است و ادامه دارد.