به گزارش وزارت خارجه آمریکا روی سفارت این کشور در کابل 300 نفر در فولبرایت وارد میشود که معمولاً به مقامات عالی اجتماعی ــ سیاسی میرسند که میشود از خاور سولانا، محمد بنگلادشی، بان کی مون و همینطور 29 فرمانده ارتش کشورهای اسلامی نام برد. سپس بر اساس برآورد و نیازی که جامعه اطلاعاتی آمریکا به آنها گفته داده است آنها را جذب میکند. لازم به ذکر است برنامه فولبرایت برنامه وزارت امور خارجه آمریکا است که از محل بودجه امنیت ملی تأمین میشود، چون به این نتیجه رسیدهاند که جنگ و دخالتهای نظامی مستقیم جواب نمیدهد بنابراین بهروی بحث آموزش افراد بهمنظور تربیت رهبران کشورهای مختلف اقدام کردهاند.
در گزارش ذکر شده است که در سفارت آمریکا در کابل ادعا شده این برنامه (فولبرایت) در 155 کشور دنیا وجود دارد همچنین اشاره شده فارغ التحصیلها در فولبرایت همه رؤسای دولت، وزرای کابینه، سفیر یا نماینده پارلماناند و یا فردی درطراز این مسئولیتها که وارد فعالیت حرفهای شدند. یکی از افراد در افغانستان در سال 70 الی 85 لیسانس و سه مدرک دکترا در افغانستان میگیرد و دو مقاله با موضوع همجنسبازی از نگاه فقه مینویسد، ایشان آشنای با فقه دارد چون رشته تحصیلی وی حقوق بوده است.
همچنین در این گزارش به این موضوع اشاره شده است که سالانه 8هزار نفر بورس
میشوند که 4 نفر از آن غیرآمریکاییاند. جالب است که در برخی کشورهای مثل
مصر هم مبارک و هم مرسی که اختلاف نظر 180درجهای داشتند بورس
فولبرایتاند.
در قسمت آمریکا نحوه آموزشی فرق میکند، آنهایی که در
بورس فولبرایت قبول میشوند و در دانشگاههای آمریکا درس میخوانند و دو
نوع آموزش میبینند؛ یک آموزش سیاسی ــ عقیدتی و دوم آموزش علمی که تمرکز
تحصیلی آنها تحصیل در 30 دانشگاه است که نام جرج تاون که یک دانشگاه سرویسی
است تا هاروارد در آن دیده میشود، سپس وقتی فرد فارغ التحصیل میشود به
یک عنصر تمامعیار برای سیستم و نظام آمریکایی تبدیل میشود.
اشاره
کردیم که از دیپلم فرد را شناسایی میکنند تا پست داک مثلاً خانم ندا ناطق
دختر 19سالهای است که میرود آمریکا بعد دکترای ریاضی میگیرد و در همان
استنفورد عضو هیئت علمی میشود.
حالا وقتی فولبرایت تمام شد با گرفتن
PhD بلافاصله به فرد پست داک میدهند، پست داک هم به این شکل است که هیچ
آداب و ترتیب خاصی ندارد، صرفاً باید تحقیق کنی و سرچ کنی و سفر کنی به
کشورهای مختلف و بگویی مسئله چیست. دو نفر دانشجو هم به فرد میدهند، باید
از آن مسئله سالی چند مقاله ارائه دهد. بعد از این وقتی این مرحله هم تمام
شد و فارغ التحصیل شدند باید بروند مؤسسه NED که بهصورت قرارگاهی عمل
میکند، یک صورت دیگر هم دارد؛ آن این است که اگر فردی در کشورش بدون
استفاده از فولبرایت سیستم بزرگ شد وی را مستقیماً جذب NED میکنند.
NED سند ملی دموکراسی آمریکا است و تنها نهادی که با نظارت مستقیم کنگره و
ریاست جمهوری اداره میشود که تنها مسئلهای نیز هست که دغدغههای حزبی
برایشان مطرح نیست و با هر گرایش حزبی به انجام آن تعهد دارند نکته مهم این
است که بعد از قضایای برجام و توافق هستهای یک قسمت بهزبان فارسی نیز در
سایت اضافه کردند که بتوانند بهزبان فارسی از گروههای هدف خود پشتیبانی
کنند، نکته اصلی در قسمت مربوط به نفوذ هست. NED یک برنامه بورس بهنام
ریگان ــ فاستر هست که یک فرصت بورس بین المللی را به فعالترین دانشمندان،
روزنامه نگاران مؤسسه NED در واشنگتندیسی فراهم میسازد تا به تحقیقات
مستقل در زمینه مباحث دموکراسی و چالشهای آن در سراسر دنیا بپردازد. در
واقع باید به این نکته اشاره کرد که فولبرایت یک برنامه عام است که از هر
رشتهای که هستند در آن بورسیه میشوند اما وقتی فردی بخواهد به رشته سیاست
گذاری وارد شود هدایت و راهبردی آن را NED بهعهده میگیرد، این به این
معنی نیست که مؤسسات دیگر کاری نمیکنند بلکه NED مرکز ثقل هست. NED درواقع
نماد اعاده برای دموکراسی است که پشتیبانی های مالی ــ آموزشی و ایدئولوژی
را بهعهده دارد که علاوه بر آن یک نشریه دموکراسی را تحت نظر دارد که
سردبیر آن فرانسیس فوکویاما است، افراد دیگری هم که حضور آنها جالب توجه
است یکی جیمز کلاسن و خانم آذر نفیسی هست. این مؤسسه هرساله دو دوره 5ماهه
برگزار میکند که در آن شرکت کنندگان تماموقت بر سر پروژه تحقیقاتی کار
میکنند و فعالین به راهکارهای بهترین شیوههای اجرایی دموکراسی
میپردازند، مثلاً مقاله آقای حسین بشریه در 1374 با عنوان بسیج تودهها
نتیجه بورس NED برای جمعیت ایران است.
در قسمتی از این برنامه آمده
است "دانشمندان میتوانند با هدف انتشار پروژههایی را با ابعاد اقتصادی،
سیاسی اجتماعی، حقوقی برای توسعه دموکراسی تعریف کنند که سیر حرکت و روش
شناسی متعددی را در بر داشته باشد.
سپس مؤسسه NED برای وی بورس اعطا میکند و فرد باید در خاتمه، گزارشی از اقدامات خود ارائه دهد.
همچنین فعالین و دانشمندان از آمریکا و کشورهای دیگر دورههایی برگزار میکردند که مثلاً دوره را هرنت کوهن صدراعظم سابق آلمان برگزار میکند.
شرایط حضور در این دورهها به این شکل است که فرد باید مدرک دکتری یا
معادل آن را داشته باشد و به یکی از زبانهای اصلی نیز تسلط داشته باشد.
بعضی از افراد مثل افشاری، زیدآبادی، خلجی و بشریه در این دورهها شرکت
داشتهاند. علاوه بر آن یک هندبوک برای سفرا و دیپلماتها بهمنظور توسعه
دموکراسی ارائه میدهند.
ساختار این کتاب هم بهشکلی تداعی کننده
ساختار اجرایی کردن نظام سلطه است، که قالب آن در شکل برنامههای فرهنگی و
اجتماعی و ... برای توسعه دموکراسی میباشد.
نتیجه پروسه این میشود که افرادی جذب فولبرایت میشوند و بهصورت یک نخبه در میآیند و به مؤسسه NED میروند و در کشور خودشان برنامههای موافق با اهداف آمریکا را پیاده میکنند و اهداف آنها را در مسیر شبکه سازی هدایت میکنند. شما در ایران میبینید یک روزنامه نگاری بهیکدفعه زندگیاش متحول میشود، که بهعلت حمایت این شبکهها و صندوقها از وی هست، مثلاً شما به خانم آذر نفیسی توجه داشته باشید که شبکه دانشگاه آزاد و علامه طباطبایی کیست، چرا انجمنهای اسلامی علاقه اولیهشان در علامه طباطبایی است و بعدش هم باید به تحولات دانشجویی که در کشور اتفاق میافتد باید نگاه کرد.
در واقع از این طریق ساختار نفوذ در کشور شکل میگیرد و بهصورت عملیاتی در میآید، هرکسی که در راستای ترویج و اشاعه دموکراسی وحقوق بشر فعالیت میکند، میتواند درخواست کمک مالی داشته باشد، مثلاً سالانه 165هزار دلار برای هدف حقوق بشر به ایرانیها دادهاند، که البته باید گفت که NED کار عملیاتی نمیکند بلکه از مؤسسات و افرادی که در حوزه آزادی کار میکنند حمایت مالی و لجستیکی میکنند چون معتقدند آزادی و دموکراسی در ایران با توسعه نهادهای مردمی تحقق خواهد یافت و صرفاً با انتخابات تکمحوری محقق نمیگردد.