دکتر دامپزشک ضامن امنیت و سلامت عمومی

سلامت و امنیت به عنوان دو نعمتی است که تنها پس از فقدان ، ارزش واقعی آن درک می شود. حفظ و بازگشت سلامتی و یا پیشگیری و درمان در حوزه علم پزشکی و دامپزشکی به عنوان مهمترین وجه سلامت عمومی است.
در رویکرد نوین سلامت عمومی همانطور که سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد از تعداد 1709 عامل بیماری زا در انسان 839 مورد از طریق دام به انسان منتقل می شود. دامپزشکان به عنوان متولیان مبارزه با بیماری های مشترک انسان ودام و به عنوان اولین خط پیشگیری ، از آنجایی که پیشگیری همواره مقدم بر درمان است، سهم به سزایی در سلامت و بهداشت عمومی کشور دارند. بهداشت و درمان حیوانات خانگی و حساسیت های بهداشتی همجواری با کشورهای زائر پذیر و کنترل بیماری های مشترک چون مشمشه،آنفوانزا،تب مالت،جنون گاوی،تب کریمه کنگو و...  به عنوان بخشی از خدمات دامپزشکی است.
امنیت به عنوان وجه دیگری از زندگی بشری دارای جنبه های گوناگونی است که امنیت غذا چه ازلحاظ موازین بهداشتی و چه از لحاظ کمیت وکیفیت تولید به عنوان یکی از زیرشاخه های امنیت ملی حائز اهمیت است.شعار جهانی ایمنی غذا: از مزرعه تا سفره به عنوان نگرشی راهبردی درحوزه سلامت عمومی،نقش دامپزشکان رابه عنوان مسئولین فنی وبهداشتی تمامی موادغذایی با منشا دامی (خام و پخته) بیش از پیش عیان کرده است.حال آنکه نگاه سنتی وغیرعلمی و سپردن بخش هایی ازاین حوزه به افراد غیردامپزشک تا به امروز سلامت عمومی را به خطر انداخته است.
یکی دیگر از وجوه امینت ملی،ایمنی درمان است. دامپزشکان و متخصصین فارماکولوژی دامی به عنوان مسئولین فنی در بخش کلینیکال تریال و مطالعات بالینی کارخانجات تولید دارو (چه انسانی و چه دامی) به عنوان تنها فرد متخصص و آشنا به فیزیوپاتولوژی حیوانات آزمایشگاهی و بررسی تاثیرات فارماکینتیک وفارمادینامیک دارو درآن حیوان است که به عنوان یکی از صاحب نظران مهم درامر تایید ویا عدم تایید مصرف دارو در انسان است. که البته به دلیل نگاه های غیر علمی این بخش از حوزه علم دامپزشکی نیز مورد غفلت ومصادره واقع شده است.
از دیگر وجوه امنیت ملی،ایمنی تولید است. دامپزشکان به عنوان مسئولین فنی وبهداشتی بررسی خط تولید وکنترل کیفی محصول در کارخانجات تولید موادغذایی با منشا دامی و همچنین به عنوان مدیران تولید چه درمراکز پرورش وچه کارخانجات تولیدی، تامین کنندگان غذا به عنوان امری استراتژیک وراهبردی در امنیت ملی و حصول ذخایر غذایی و  امنیت کمیت وکیفیت تولید نقش به سزایی دارند. هرچند که این حوزه از علم دامپزشکی نیز تحت تاثیر نگرش غیرعلمی تاحدودی از حوزه مسئولیت دامپزشکی خارج شده است.
دامپزشکان به عنوان بخشی از جامعه متولیان حوزه بهداشت ودرمان و سلامت عمومی کشور، در سخت ترین حوزه های علم پزشکی فعالیت می کنند و درتشخیص بیماری،نسخه نویسی وتجویز دارو، با گونه های متفاوت حیوانی که قابلیت سخن گفتن همانند انسان برای اخذ تاریخچه وعلائم ندارند درارتباط اند واز تمامی داروهای دامی و بخش اعظمی از داروهای انسانی(بخصوص دردرمان حیوانات خانگی)استفاده می کنند، اما علی رغم سختی کار، همواره خود را متعهد وحافظ سلامت عمومی کشور می دانند و دررعایت اصول درمان و میزان تجویز داروبخصوص آنتی بیوتیک ها(به دلیل مباحثی چون ماندگاری در گوشت و...) واقف به شعار جهانی هشدار در برابر مصرف انتی بیوتیک ها هستند و مانع از بروز مقاومت های انتی بیوتیکی می شوند.
وجه دیگری از امنیت ملی در حوزه پدافند غیرعامل و مباحثی چون بیوتروریسم واگروتروریسم هست که درکشورهایی پیشرفته همچون انگلستان،دامپزشکان صاحب نظر در حوزه امنیت ملی آن کشور اند.
استفاده از بمب های بیولوژیک و میکروبی وایجاد مسمومیت ها وهمچنین  بیوتروریسم اقتصادی نمونه هایی از مخاطرات این حوزه است. اتفاقی که در سال 1989 در انگلستان افتاد و آلودگی گاوسانان به بیماری جنون گاوی که قابل انتقال به انسان نیز بود و ازبین رفتن ملیون ها گاو ، موردی بود که بعد ها از آن به عنوان یک توطئه و بیوتروریسم اقتصادی برای فروپاشی اقتصاد انگلستان یادشد.
امروزه علم دامپزشکی در حوزه امنیت ، بهداشت، درمان و سلامت عمومی کشور از تمامی لوزام وابزارو داروهای تشخیصی و درمانی حوزه علم پزشکی بهره می برد، چراکه در دیدگاه جهانی امروز سخن از one health و یا یک سلامت ویک بهداشت است.
گروه هم اندیشی دامپزشکان مرتبط با بیش از 3000نفر دامپزشک در سراسر کشور در راستای اعتلای سلامت عمومی کشور وآغاز تحول  به سمت دامپزشکی نوین قدم بر می دارد و معتقد است کسی که برای التیام درد انسان ها می کوشد مهربان است و کسی که برای التیام درد حیوانات می کوشد مهربان ترین انسان هاست.
                                                                                                                                                    *دکتر محمد یادگاری