سوال چالشی از محمدرضا خاتمی

مطابق برنامه اعلام شده، قرار بود این مراسم از ساعت ١٠ صبح در تالار امام علی(ع) این دانشگاه برگزار شود. در بدو ورود به سالن ماموران انتظامات جلسه بعضا کارت های دانشجویان را چک می‌کردند و همچنین از ورود خبرنگاران و عکاسان رسانه های «اصولگرا» نیز جلوگیری بعمل می آوردند تا جایی که حتی اجازه ورود به خبرنگار صدا و سیما را ندادند.

صندلی‌های تالار امام علی(ع) یک به یک پر می‌شد و دانشجویان قبل از آغاز رسمی مراسم سرود «یار دبستانی» را بصورت هماهنگ زمزمه می‌کردند. در این میان گاهی از بلندگوهای سالن بخشی از سخنرانی‌‌های کاندیدای انتخابات 88 و همسرش پخش می‌شد و دانشجویان متعاقب آن تشویق می‌کردند و کف و سوت می‌زدند.

پس از ورود محمدرضا خاتمی عضو سابق حزب مشارکت به سالن، دانشجویان با تشویق‌های مکرر یکصدا شعارهایی در حمایت از سران فتنه سر می دادند. سپس مجری برنامه پشت تریبون رفت و از تاخیر در آغاز مراسم عذرخواهی کرد و گفت «کلیپی برای مراسم امروز تهیه شده بود که با بازبینی‌های چندباره و نقطه نظرات خاصی که مسئولین به دلیل تصویر رئیس دولت اصلاحات در این کلیپ دارند، اجازه پخش آن را نمی‌دهند اما دوستان من درحال پیگیری این موضوع هستند».

فراموش شدن قرائت قرآن و سرود جمهوری اسلامی برای آغاز مراسم!

مجری برنامه سپس از دبیرکل انجمن اسلامی دانشجویان آزادی خواه دعوت کرد تا پشت تریبون بیاید و بیانیه این انجمن به مناسبت روز دانشجو را قرائت کند.

هنوز چند کلمه‌ای از قرائت بیانیه انجمن اسلامی دانشجویان آزادی خواه نگذشته بود که مجری برنامه متوجه شد قرآن و سرود جمهوری اسلامی در ابتدای مراسم پخش نشده است، به همین دلیل سخنان دبیرکل این تشکل دانشجویی را قطع کرد و گفت: «به دلیل فشارهایی که برای برگزاری این مراسم بر روی ما وجود دارد ما کنداکتور برنامه را فراموش کردیم. در ابتدا باید قرآن و سرود جمهوری اسلامی قرائت و پخش شود و سپس قرائت بیانیه انجمن را داشته باشیم! ».

پس از قرائت قرآن و سرود جمهوری اسلامی زهره اکرمی، دبیرکل انجمن اسلامی دانشجویان آزادی خواه مجددا پشت تریبون رفت و بیانیه این تشکل دانشجویی را قرائت کرد. در این میان علی مطهری هم وارد سالن مراسم شد. دبیرکل تشکل آزادی خواه در بخشی از این بیانیه که در میانه آن دانشجویان حاضر شعارهایی را در حمایت از سران فتنه سر می‌دادند تاکید کرد: «ما با عزمی راسخ تر منتظر اسفندماه خواهیم بود تا با مشارکت هوشمندانه در این عرصه راه را برای نمایندگان حقیقی مردم به خانه ملت هموار کنیم. اگر مجلسی همزبان با ملت داشتیم که یکپارچه با هدف مشکلات جامعه و به عنوان مثال یکی از مهمترین آنها مساله حصر محصورین اقدامی عملیاتی انجام می‌داد، چه بسا ایران امروز متحدتر از همیشه برای آینده ای روشن خیز برمیداشت».

سپس نوبت به سخنرانی محمدرضا خاتمی رسید. وی در بخشی از سخنان خود با اشاره به فتنه ۸۸ گفت: «جمع دانشجویانی که امروز در این جلسه ندای آزادی سر می‌دهند شش سال پیش نبوده‌اند تا ببینند چه بر سر دانشگاه‌ها و دانشجویان آمد اما فریادی که امروز از گلوی شما خارج می‌شود همان فریادی است که شش سال پیش دانشجویان دیگری آن را سر داده بودند و این نشان دهنده پویایی جنبش دانشجویی ایران است».

سوال چالشی یک دانشجوی اصلاح‌طلب از محمدرضا خاتمی!

وی در ادامه به نوعی ادعا کرد که انتخابات آزاد در کشور وجود ندارد و تصریح کرد: «اگر ادعا داریم که در داخل کشور آنچنان قوی شده و رشد یافته ایم باید اجازه برگزاری انتخابات آزاد را بدهیم و این را بدانیم که تا زمانی که انتخابات آزاد نداشته باشیم و تا زمانی که به دانشگاه های خود اعتماد نکنیم نمی توانیم به اهداف خود برسیم».

با پایان سخنرانی محمدرضا خاتمی نوبت به پرسش‌های دانشجویان از وی رسید. یکی از دانشجویان سوال کننده خطاب به خاتمی گفت «همانطور که می‌دانید دولت اصلاحات برآمده از جنبش دانشجویی بود و برخلاف آنچه که در ذهن برخی شکل گرفته که جامعه از اصلاحات رد شد اما واقعیت آنست که اصلاحات نه از جامعه بلکه از روی جامعه رد شد. به عنوان مثال سکوتی که رئیس‌جمهور وقت در اتفاقات سال ۷۸، ماجراهای مجلس ششم و انتخابات مجلس هفتم انجام داد و از خواسته های مردم عبور کرد و تسلیم فشارهای وارده شد باعث روی کارآمدن دولت نهم شد. جناب آقای خاتمی سخنرانی های شما در برنامه های تبلیغاتی دکتر معین در سال ۸۴ را به حافظه داریم. آیا شما در موضع قدرت بازهم به جامعه پشت خواهید کرد؟ آیا اگر مجلس را بدست بگیرید بازهم خواسته های جنبش دانشجویی را فراموش خواهید کرد؟ ».

خاتمی پاسخ وی را کاملا محافظه کارانه داد و عملکرد دولت اصلاحات را توجیه کرد و گفت: «طبیعت قدرت استقلال‌طلبی است. طبیعت قدرت نادیده گرفتن قدرت مردم است. آن چیزی که سبب می‌شود قدرت کنترل شود حضور مردم بصورت سازمان یافته و تشکیلاتی است. امروز کسانی می‌توانند ادعا کنند اگر به قدرت برسند، پشت به مردم نمی‌کنند که در زمانی که در قدرت نیستند به دنبال توانمند کردن مردم در درون نهادهای مدنی باشند. اگر کسی بخواهد با حرکت‌های غوغاسالارانه، شعارگونه و پوپولیستی به قدرت برسد، هرچند هم صادق باشد، نمی‌تواند در برابر وسوسه‌های قدرت مقاومت کند. ما در کشورمان یک حکومت قدرتمند داریم اما درعین جامعه‌ای داریم که هنوز توانمند نشده است. تا زمانی که این مشکل وجود داشته باشد هیچ تضمینی وجود ندارد کسی که قدرت را در دست بگیرد دچار نحراف نشود. ماهیت قدرت همین است».

حمایت مطهری از زندانیان فتنه ۸۸

یعد از پرسش و پاسخ‌های دانشجویی از محمدرضا خاتمی، نوبت به سخنرانی علی مطهری رسید. دانشجویان قبل از شروع سخنرانی مطهری شعار دادند «اصولگرای واقعی دکتر علی مطهری».

مطهری در ابتدای سخن از جنبش دانشجویی و ماهیت آن گفت و سپس به آسیب‌های وارده به انقلاب پرداخت و تاکید کرد: «اگر قدرت توسط دانشجویان به عنوان مصلحان اجتماعی نقد نشود حاکمان دچار فساد خواهند شد اما لازمه این نقد، رعایت لوازم نقد توسط دانشجویان است. دانشجویان باید صالح باشند تا بتوانند مصلح اجتماعی شوند».

بعد از سخنان مفصل مطهری نوبت به سوالات دانشجویان رسید. طبق معمول جلسات علی مطهری، دانشجویان از وی درباره موضوع حصر محصورین سوال کرده و پاسخ های تکراری نماینده پرحاشیه تهران را شنیدند. مطهری همچنین از زندانی بودن برخی چهره‌های سیاسی مانند تاج‌زاده هم انتقاد کرد و مدعی شد که دستگیری و مجازات وی بدون هیچ دلیلی انجام شده است.

مطهری از رئیس قوه قضائیه هم انتقادات تندی کرد و گفت: «تابحال شما دیده‌اید ایشان بیاید و به سوالات پاسخ بدهد؟ رئیس قوه قضائیه از همه چیز و همه جا مانند برجام و مذاکرات هسته‌ای حرف می‌زند اما درباره آنچه باید سخن بگوید، صحبت نمی‌کند». سخنان مطهری بشدت به مذاق برخی از دانشجویان حاضر خوش آمد و تشویق‌های مکرر آنها را در پی داشت. دانشجویان بعد از هر جمله مطهری در مورد حصر شعار می‌دادند «پیام ما روشنه حصر باید بشکنه»، «زندانیان سیاسی آزاد باید گردد».

اعتراضات شدید دانشجویان به مواضع فرهنگی مطهری در رابطه با حجاب و قطع سخنان وی

یکی از داشجویان خطاب به مطهری گفت: «ما می‌خواهیم در اسفندماه به شما رای بدهیم اما مسائل فرهنگی مانند وضعیت حجاب که شما همواره در مجلس بیان می‌کنید با مسائل سیاسی که در مورد زندانیان سیاسی می‌گویید کاملا متناقض است».

مطهری در پاسخ به این سوال گفت: «شما فکر می‌کنید هرکسی که قائل به آزادی بیان است باید قائل به آزادی فردی هم باشد و به من می‌گویید حرف‌های تو متناقض است زیرا از طرفی از آزادی بیان و از طریف از محدودیت‌های فردی دفاع می‌کنید. درصورتی که سخنان من هر دو دفاع از آزادی است. ما یک آزادی حیوانی و یک آزادی انسانی داریم. استعدادهای حیوانی انسان نباید آزاد باشد بلکه باید تحت تسلط عقل و اراده او باشد و تنها استعدادهای انسانی انسان ازجمله تفکر او باید آزاد باشد. اینکه ما دوست داریم هرطوری دوست داریم لباس بپوشیم که نمی‌شود».

یکی از دانشجویان پسر از وسط جلسه با فریادی بلند سخنان مطهری را قطع کرد و گفت :«آقای مطهری آزادی فقط برای مردان نیست. زن هم حیوان نیست». تعدادی از دانشجویان هم با تشویق و سوت و کف از سخنان این دانشجو حمایت کردند.

مطهری در پاسخی به این دانشجو گفت: «اول اینکه همه ما حیوان هستیم اما حیوان ناطق. اما حیوان ناطق متفکر است. اصلا انسان موجود مرکب است و یک پا در خاک و یک پا در افلاک دارد. ویژگی انسان همین است. وقتی به دنیا میآید ممکن است پلنگ از دنیا برود ممکن است انسان از دنیا برود. انسانیت انسان به ظاهر او نیست».

دانشجویان مجددا در اعتراض به مطهری سخنان وی را قطع می‌کردند که مجری طی تذکری گفت: «سخنان دکتر را قطع نکنید چون بی ادبی می‌شود».

سپس مطهری ادامه داد: «مساله حجاب منحصر به زن نیست و شامل مرد هم می‌شود». در این میان یکی از دانشجویان دختر فریاد زد: «گشت ارشاد کدام مردی را بخاطر بدحجابی گرفته است؟ گشت ارشاد فقط برای زنان و دختران است». مطهری پاسخ داد: «این یک بحث دیگری است و درجای خود باید بررسی شود. منتها اصل حجاب را کسی نباید منکر شود. اصلا نظام خانوادگی اسلام نظام خاص خودش است و نمی توانیم بگوییم تحریک در جامعه آزاد و ارضای غریزه ممنوع باشد. اگر اینطور باشد باید کلوب های شبانه و کاباره‌ها را هم باز کنید».

چند نفر در واکنش به این سخن مطهری گفتند «کلوب های شبانه را هم باز کنید»! سپس مطهری اظهار کرد:«شما می‌گویید کلوب های شبانه را باز کنید ولی ما باید یا نظام خانوادگی غربی را در جامعه باب کنیم یا روش اسلام را ارائه کنیم و بگوییم تحریک ممنوع است. هرگونه روابطی باید در کادر ازدواج موقت و دائم صورت گیرد. روابط آزاد ما نداریم که با هم کوه برویم و بگوییم و بخندیم. روابطمان باید تنها در حد روابط معمولی دانشجویی باشد. اما اگر بنا است پسر و دختری با هم صمیمی بشوند باید به یکدیگر محرم باشند. این روش اسلام است و اگر شما نمی‌پسندید یک بحث دیگری است».

بعد از این سخنان مطهری مجددا چند نفر به نشانه اعتراض صحبت های وی را قطع کردند و برخی از دانشجویان هم به نشانه حمایت از معترضین تشویق می‌کردند.

سپس مطهری ادامه داد: «اصلا در رابطه با حجاب در جامعه سخت‌گیری صورت نمی‌گیرد». دانشجویان در این میان با صدایی بلند به مطهری اعتراض کردند. مطهری ادامه داد: «آنچه که در خیابان‌ها وجود دارد این است که حجاب رعایت نمی‌شود و کسی هم کاری ندارد. البته گشت ارشاد در جاهایی کسانی را گرفته اند که حجابشان معمولی است که نباید این افراد را بگیرند. اما در هرحال به من نگویید چون طرفدار آزادی بیان هستی باید طرفدار آزادی پوشش هم باشی؛ این حرف غلطی است».

پخش کلیپی تنها با هدف نمایش چهره سران فتنه

آنچه در این جلسه مشاهده می‌شد این بود که تا زمانی که مطهری از رفع حصر و آزادی زندانیان سیاسی سخن گفت مورد حمایت و تشویق‌های دانشجویان قرار گرفت اما وقتی به ضرورت حجاب و ممنوعیت روابط آزاد دختر و پسر پرداخت با اعتراضات پی در پی و قطع سخنان وی توسط همان دانشجویان همراه شد.

بعد از سخنان مطهری کلیپی که مجری برنامه در ابتدا اعلام کرده بود پخش آن با مخالفت مسئولین دانشگاه روبرو شده است، به نمایش گذاشته شد. این کلیپ مبارزات ملت ایران از زمان میرزا کوچک خان، ملی شدن صنعت نفت و انقلاب اسلامی را نشان می‌داد اما به نظر می‌رسید تنها هدف این کلیپ نمایش چهره میرحسین موسوی در دوران جنگ تحمیلی و همچنین پخش گزیده‌ای از سخنان رئیس جمهور اسبق در دوران اصلاحات بود.

در میانه پخش این کلیپ نیز تصاویری از محمود احمدی‌نژاد پخش شد که دانشجویان طی شعارهایی اهانت‌آمیز اقدام به هو کردن رئیس دولت نهم و دهم کردند!