شوي تبليغاتي هند تمام شد

ماجراي خريد نفتي هند از ايران و ناتواني در تسويه بدهي ناشي از خريد، در ماه‌هاي اول سال جاري به موضوع مورد توجه رسانه‌ها تبديل شد، چرا كه رسانه‌ها اعلام كردند كه هند از سال 2009 به بعد نتوانسته اين بدهي را تسويه كند و ارقام متفاوتي از دو تا نُه ميليارد دلار براي آن ذكر كردند.

به گزارش رجانيوز، سرانجام به‌دنبال اولتيماتوم ايران، طرف هندي اعلام كرد كه از طريق بانك‌هايي در تركيه و امارات اين بدهي را تسويه خواهد كرد. اما تحريم جديد بانك مركزي ايران از سوي كنگره امريكا كه به امضاي رئيس‌جمهور اين كشور نيز رسيد، بار ديگر ابهام‌هايي در مورد نحوه پرداخت هزينه خريد نفت از ايران را مطرح كرد.

اين در حالي است كه دولت هند به‌تازگي اعلام كرده است كه قصد دارد از طريق روپيه اين هزينه را پرداخت كند. رجانيوز در طي ماه‌هاي گذشته پيشنهادهايي در مورد حذف ارز واسط و استفاده از طلا در معاملات نفتي را مطرح كرده بود كه به نظر مي‌رسد با متقاعد شدن مقام‌هاي دو كشور براي اجراي اين روش‌ها، هم نياز روزانه 400 هزار بشكه‌اي هند از نفت ايران (معادل 12.6 درصد) تأمين مي‌شود و هم ايران براي دريافت مطالباتش با مشكل مواجه نخواهد بود.

نكته قابل توجه اينكه هندي‌ها در ماه‌هاي گذشته با فشار امريكا و به‌دنبال ديدار اوباما با رئيس‌جمهور و نخست وزير اين كشور در هند، تلاش زيادي براي جايگزين كردن نفت ايران كردند و عربستان نيز وعده‌هايي در اين زمينه به مقام‌هاي دهلي داد اما گويا اين پرده از نمايش نيز به آخر خود رسيده و با به نتيجه نرسيدن شوي تبليغاتي هند- امريكا، دهلي‌نو چاره‌اي جز آماده كردن شرايط براي ادامه معاملات نفتي با كشورمان نمي‌بيند.

در اين زمينه، مهدی ساسانی کارشناس شبکه تحلیلگران تکنولوژی ایران (ایتان)، با يادآوري تصميم مقام‌هاي هندی براي پرداخت هزینه نفت وارداتی از ایران به روپیه نوشت: «بر اساس گزارش پایگاه خبری "اکونومیک تایمز" این تصمیم در پی اعلام دور جدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران و به منظور اطمینان از تداوم صادرات نفت ایران به این کشور اتخاذ شده است.

موضوع چگونگی تسویه مبادلات نفتی ایران و هند بیش از یک سال است که به دلیل توافق نكردن دو طرف در خصوص راه‌حلی پایدار همواره در صدر اخبار مرتبط با این دو کشور بوده است.

این درحالی است که راهبرد حذف ارز واسط از مبادلات تجاری دوجانبه به عنوان مسیری امن در مبادلات تجاری توسط کشورهایی مثل چین و پاکستان در این مدت اجرایی شده است.

درصورتی که مسوولین دو کشور بر سر انجام مبادلات به صورت دوجانبه و بدون نیاز به ارزهای واسط مانند دلار و یورو به توافق برسند، با فعال شدن اتاق‌های تسویه در بانک‌های مرکزی ایران و هند بخشی از ارزش نفت صادراتی به هند با واردات ایران از این کشور تسویه شده و باقیمانده تراز تجاری را نیز می‌توان با واردات طلا از این کشور جبران كرد.

در این حالت دریافت روپیه به ازای صادرات نفت به هند آخرین گزینه مسوولین بانک مرکزی ایران خواهد بود. درصورتی که پول نفت صادراتی با روپیه دریافت شود، با توجه به اینکه این واحد پول، ارزی جهان‌روا نیست، برای هزینه کردن آن ضروری است تا از هند کالا یا خدمات وارد کنیم یا اینکه در صنایع هندی سرمایه‌گذاری کنیم. اما اگر این واردات به شکل طلا باشد، به دلیل پذیرش آن در تمامی مبادلات امکان هزینه کردن به راحتی وجود دارد.»

البته رجانيوز پيش از اين در گزارشي براي به‌كارگيري طلا در مبادلات نفتي هند و ايران، سه ملاحظه زير را مطرح كرده بود:

• تعیین تاریخ مبنا برای محاسبه قیمت طلا: با توجه به نوسان‌هاي قیمت طلا و نوع مبادله که در واقع تجارت کالا به کالا است، ضروری است تا تاریخ تحویل نفت به‌عنوان تاریخ مبنا در قیمت طلا در نظر گرفته شود.

• تعیین مسوول پرداخت هزینه تبدیل: با توجه به اینکه در صورت اجرایی شدن این راهکار، دو طرف مبادله از مزایای آن بهره مند می شوند، متوسط قیمت خرید و فروش طلا در تاریخ تعیین شده قیمت عادلانه برای انجام این مبادله است.

• تعین محل تحویل طلا: با توجه به حجم بالای نفت صادراتی ایران به هند، حمل معادل وزنی طلا نیز خطراتی به همراه دارد. خطرات این جابجایی موجب می شود تا هزینه های سربار این مبادله مانند هزینه بیمه به صورت قابل ملاحظه ای افزایش یابد، بنابراين، ضروری است تا یکی از شرط هاي موافقت نامه، تحویل گرفتن شمش طلا با عیار مشخص در گمرک فرودگاه بین المللی مهر آباد باشد.