انزوای اقتصادی ۷۰ ساله موجب شده بود تا شهروندان شوروی سابق، عطشی فراوان برای چشیدن طعم فرهنگ غربی، حتی در قالب همبرگر و سیبزمینی سرخشده هم که شده، داشته باشند.
تصویری از سال های عطش مردم شوروی سابق به رستوران آمریکایی
شاید به همین دلیل است که بسیاری از تحلیلگران، آغاز شکست عملی کمونیزم را نه در فروپاشی شوروی بلکه در تشکیل این صف های طویل می دانند، از طرفی برخی دیگر نیز معتقدند شکست شوروی از آمریکا در جنگ سرد با همین افتتاح شعبه مک دونالد در مسکو رقم خورده است.
این رویداد همان استراتژی نفوذ از طریق آشپزخانه و یا رستوران است که اساس آن بر پایه تغییر ذائقه خوراکی مردم و به تبع آن تغییر بخشی از سبک زندگی آنان و در نتیجه نوعی وابستگی، بنا نهاده شده است.
توضیح آن که به اذعان علوم جامعه شناختی، یکی از ستون های استقلال شخصیتی و هویتی یک جامعه که استقلال در دیگر بخش ها از جمله اقتصاد و سیاست را در پی دارد، سبک زندگی آن جامعه است.
یک جامعه بر اساس سرمایه های مادی و یا معنوی خود قاعدتا یک روش از زندگی را در پیش می گیرد که بر همین اساس نیز نیازهای آن جامعه تعریف می شود و توانایی های بالقوه آن جامعه به فعلیت در می آید.
این باور که سبک زندگی در یک جامعه تعیین کننده میزان استقلال یک جامعه است بر همین باور متکی است، به بیان دیگر هر چه سبک زندگی جامعه ای در طول تاریخ و در گذر زمان، اتکایش را به امکانات بومی بیشتر حفظ کند و یا به اصطلاح نوع ذائقه و رفتارش تغییر نکند، وابستگی اش به جهان خارج از خود کمتر می شود و هرچه این ذائقه تغییر کند و به سمت جوامع دیگر پیش رود، وابستگی به جامعه ای که به عنوان الگوی جدید زندگی قرار گرفته، بیشتر خواهد بود.
مک دونالد در عربستان سعودی
برای توضیح مطلب، مثال مک دونالد و ادعاهای مربوط به انحلال شوروی و تاسیس این رستوران های زنجیره ای جالب توجه است.
اتحاد جماهیر شوروی که بر اساس باورهای کمونیستی اش با تکیه بر تولیدات داخلی و بریدن از هرگونه ارتباط با غرب، زندگی اجتماعی اش را بنیان نهاده بود، با ورود مک دونالد و در پی آن تغییر ذائقه مردمانش و در نتیجه تغییر سبک زندگی اجتماعیش رو به سراشیبی سقوط رفت.
ری كراك موسس مک دونالد
البته باید به این نکته توجه داشت که مکدونالد در طی این سالیان که از تاسیسش در سال 1955 توسط ری كراك می گذرد تا به امروز، به نمادی از "سبک زندگی آمریکایی" (American Way of Life) تبدیل شده و در جهانی که به دو بلوک غرب و شرق تقسیم شده بود، بدون تردید جایی در بلوک شرق سوسیالیستی و "ضد امپریالیسم آمریکا" نداشت.
مک دونالد در چین
تاثیر بنگاهی چون مک دونالد در تغییر سبک زندگی یک جامعه، تنها در این چارچوب خلاصه نمی شود، بلکه امروزه مک دونالد و امثال آن فارغ از یک سیستم فعال تجاری در واقع تبدیل به نمادهای فرهنگی و سیاسی شده اند که با ورودشان به هر کشور و احتزار تابلوها و پوسترهای تبلیغاتیشان در شهرها به نوعی استیلای فرهنگ آمریکایی و غربی بر آن جامعه را تداعی می کنند.
مک دونالد در ژاپن
بیهوده نیست که با بالاگرفتن تنش میان آمریکا و روسیه، ۱۲ رستوران مکدونالد در روسیه در شهریور سال ۱۳۹۳ (۲۰۱۴) مورد بازرسی و کنترل قرار گرفتند و سپس تعطیل شدند زیرا ناسیونالیستهای روسیه حضور مکدونالد در کشورشان را به عنوان نماد توسعه جهانی آمریکا تلقی میکردند.
اطلاعات وب سايت صندوق سرمايهگذاري يهوديان حاکی از آن است که، شرکت Metropolitan Chicago که سرمايه گذار و مالک مکدونالد است، يکي از حاميان اصلي اين صندوق می باشد و اين صندوق، سالانه مبالغي را براي توسعه فعاليت هاي شهرک سازي در فلسطين اشغالي، اختصاص مي دهد. حتی فارغ از این اطلاعات، مک دونالد به عنوان یک سلاح اقتصادی و صد البته فرهنگی، خود به تنهایی یکی از ابزار نفوذ غرب و آمریکا در جوامع ارزش مداری چون ایران است.
قابل تامل است که بلافاصله بعد از آنچه توافق هسته ای عنوان شد، مک دونالد هم رسما اعلام کرد که در تهران نمایندگی می پذیرد و فرم ثبت نام الکترونیک نمایندگی اش در ایران را گشود، همچنان که شرکت گوگل نیز بعد از روز توافق، ایران را در لیست کشورهایی که باید به آن سفر کرد، وارد نمود!