به گزارش پایگاه 598، صبح روز 13 آبانماه سال 1358 حدود 50 تن از دانشجویان خط امام راهپیمایی را به مناسبت سالگرد کشتار دانش آموزان در مقابل دانشگاه تهران در 13 آبان ماه 1357 از تقاطع خیابان طالقانی و بهار به سمت دانشگاه تهران آغاز نمودند که در مسیر از مقابل سفارتخانه امریکا عبور میکردند. هنگام عبور به ناگاه فرمان حمله به سفارتخانه صادر گردید و این افراد که از قبل برای تصرف سفارتخانه برنامه ریزی کرده و آمادگی داشتند توانست با شکاندن درب سفارت وارد آن شده و بعد از مدتی درگیری کل سفارتخانه را به اشغال خود درآورند.
این خبر به صورت از مرزهای خیابان طالقانی گذشت و به مهمترین خبر خبرگزاریهای جهانی مبدل گردد. دانشجویان بلافاصله با بیت حضرت امام در قم تماس حاصل کردند تا از واکنش ایشان در قبال این اقدام که میتوانست تبعاتی برای نظام جمهوری اسلامی داشته باشد مطلع گردند. ساعتی بعد نظر حضرت امام اینگونه منتقل گردید که: «خوب جایی را گرفتهاید، محکم نگه دارید!»
دانشجویان که قرار بود حداکثر 72 ساعت در سفارتخانه باقی بمانند, بعد از حمایت امام و ملت با اسنادی مواجه گردیدند که نشان از تبدیل سفارتخانه به جاسوسخانهای برای هدایت اهداف ضد انقلابی آمریکا میداد و این امر موجب گردید تا این ماجرا تا 444 روز به طول انجامد.
در مورد علل و بسترهای انجام این طرح و تسخیر لانه جاسوسی آمریکا موارد متعددی را میتوان برشمرد:
1- تصرف444 روزه سفارت آمریکا، حاصل دخالتهای 25 ساله آمریکا در ایران بود که از دهه 30 به بعد و با تضعیف قدرت انگلستان پس از جنگ جهانی دوم، نقش پررنگتری در کل منطقهی خاورمیانه پیدا کرده بود. واقعه کودتای 28مرداد1332ه.ش، که باعث بازگشت شاه به قدرت شد، توطئه ننگینی بود که هیچگاه ازحافظه تاریخ ملت مسلمان ایران پاک نشد. پس از آن نیز، آمریکا با تداوم حمایت از شاه و تقویت او، به عنوان یک دیکتاتور وابسته، تلاش کرد تا امکان سرنگونی رژیم پهلوی را به حداقل برساند. در همین زمینه، آمریکا با همکاری اسرائیل، ساواک را بهعنوان یکی از مخوفترین سازمانهای اطلاعاتی جهان، راه اندازی کرد و برای سرکوب انقلابیون ایران تلاش بسیاری نمود و همچنین با اجرای طرحهای سیاسی، اقتصادی و نظامی مد نظر خود، وابستگی ایران را به آمریکا افزایش داد. بر این اساس، تسخیرلانه جاسوسی واکنش طبیعی به 25 سال توهین و تحقیر ملت ایران بود.
2- به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی، آمریکا که از این واقعه زخم خورده بود، بهعلت تهدید منافعش در ایران، تلاش میکرد تا با این پدیده مقابله کند. به همین علت، برنامهها و نقشههایی را که اسناد سفارت گواه آن است، به اجرا درآورد. با تصرفجاسوسخانه آمریکا، این تلاشها ناکام ماند. تسخیر لانه جاسوسی برای مقابله با سنگاندازیهای آمریکا در برابر حرکت رو به جلوی انقلاب اسلامی اقدامی پیشگیرانه بود.
3- چند ماه قبل از حمله به سفارت آمریکا، دولت کارتر، به بهانهی معالجه پزشکی، به شاه اجازه ورود به این کشور را داده بود. ملت ایران که هنوز خاطره کودتای28 مرداد سال 1332ه.ش را به یاد داشت، این عمل را مقدمهای برای طرحریزی یک توطئهی جدید، در سرنگونی جمهوری اسلامی دانست. در این میان،تسخیر لانهی جاسوسی واکنشی به این اقدام مداخلهجویانه آمریکا و اقدامی بازدارنده، برای مقابله با هرگونه توطئه ضدنظام بود.
4- با توجه به مشی غیر انقلابی و مماشات گونهی دولت موقت که موجب دلسردیمردم و نیروهای انقلابی شده بود، اشغال سفارتخانه آمریکا، باعث میشد تا دولت موقت، در تنگنا قرار بگیرد و استعفا دهد. و با استعفای این دولت، زمینه برای روی کارآمدن و قدرت گرفتن نیروهای انقلابی و ارزشی فراهم شود. همچنین این اقدام،گروههای چپ را نیز که خود را ضد امپریالیست میدانستند، خلع سلاح کرد و به عقبراند.
رضا موحدی