شرکت‌های‌آمریکایی چگونه با ایران همکاری‌کنند

حمید بعیدی نژاد که یکی از مذاکره‌کنندگان اصلی ایران در مذاکرات اخیر بوده، از تمهیدات طرف آمریکایی برای حضور شرکت‌های این کشور در ایران خبر داده است.

حمید بعیدی‌نژاد در پاسخ به این پرسش که آیا قوانین داخلی آمریکا این اجازه را به شرکت‌های نفتی این کشور می‌دهد که در ایران سرمایه گذاری کنند؟ گفته است: این موضوع به قوانین داخلی آمریکا بازمی‌گردد و توافقی که طی مذاکرات دو سال گذشته با تیم مذاکره‌کننده این کشور داشتیم. آنها پذیرفته‌اند که عملاً شعب شرکت‌های خودشان در کشورهای دیگر را مشمول تحریم‌های دوجانبه خود علیه ایران نکنند.

مذاکره کننده ارشد هسته‌ای ایران همچنین خبر داده است که: آمریکایی‌ها پذیرفته‌اند شعب شرکت‌های اصلی آمریکایی در خارج از کشور که البته ثبت مجزایی شده باشند، می‌توانند در یک استقلال عمل وارد تعاملات تجارت با ایران شوند. به گزارش تجارت فردا، این عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران که دو ماه پایانی روند مذاکرات را مستمراً در وین به سر برده است گفته: آمریکایی‌ها در تحریم‌های اولیه اتباع خود را از همکاری‌های اقتصادی با ایران محروم کرده‌اند که به اعتقاد ما این یک موضوع داخلی است و ضرر و زیان‌های آن نیز تنها متوجه تجار و بازرگانان این کشور می‌شود. تحریم‌هایی که ما در رابطه با آن مذاکره کردیم، تحریم‌هایی است که بعد از طرح موضوع هسته‌ای ایران در شورای امنیت و پس از آن از سوی آمریکایی‌ها علیه ایران وضع شده است که با اجرای برجام تماماً لغو خواهند شد.

به عقیده تحلیل‌گران، ممکن است بعد از تعیین تکلیف نهایی برجام، این ابهام ایجاد شود که شرکت‌های آمریکایی که با شرکت‌های اروپایی و آسیایی همکاری‌های تنگاتنگی دارند تابع کدام‌یک از تعریف های تحریم‌های اولیه یا ثانویه هستند؟ یا اینکه از اشخاص آمریکایی (US Person) چه برداشتی در اجرای هر یک از این تحریم‌ها می‌شود، موضوعی حقوقی که وضعیت همکاری اتباع و سرمایه‌گذاران آمریکایی در سراسر جهان و از جمله ایران را مشخص می‌کند. 

حمید بعدی نژاد در پاسخ به این ابهام گفته است: اگر این کلمه بدین معنی باشد که هر شرکتی که سهامداران آمریکایی داشته باشد یا با سرمایه آمریکایی‌ها فعال بوده یا از تکنولوژی آمریکایی استفاده می‌کنند همه مشمول تعریف اتباع آمریکا هستند، در این صورت قطعاً شرکت‌های بسیاری تحت تحریم‌های اولیه قرار می‌گیرند و از همکاری با ایران منع می‌شوند. اما اگر US Person بدین صورت تعریف شود که یک شرکت آمریکایی می‌تواند در کشور دیگری با ثبت مجزا برای خود هویت حقوقی ایجاد کند قطعاً تحت تحریم‌های اولیه آمریکا قرار نمی‌گیرند و با اجرای برجام از امکان همکاری با ایران برخوردار می‌شوند.