چرا کسی پاسخ ادعای جان‌کری را نمی‌دهد؟

ماجرای تماس‌های تلفنی جان کری و ظریف که برخی از شایعات حاکی از آن است که این روزها هم ادامه دارد و محمد جواد ظریف به جهت اینکه موضوع مذاکرات ایران و آمریکا تنها منحصر به بحث مذاکرات هسته‌ای بوده است، به این تماس‌ها پاسخ نمی‌دهد یکی از همین موارد است که مجید تخت‌روانچی عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان درباره آن می‌گوید: "در پاسخ به این سؤال که: شایعه شده است که تماس‌های تلفنی ظریف و کری قطع شده است و چند بار از طرف جان کری با دفتر ظریف تماس گرفته شده اما آقای ظریف به این تماس‌ها پاسخ نداده است. این‌طور است؟ گفت: خیر چنین چیزی درست نیست. من اطلاعی ندارم که تماسی گرفته شده و پاسخی به آن داده نشده باشد. هرچه باشد ما وظیفه داریم اطلاع‌رسانی کنیم و اگر چنین چیزی اتفاق می‌افتاد افکار عمومی را در جریان می‌گذاشتم. وزارت امور خارجه قصد پنهان کردن مسائل را ندارد."[1]

حواشی تماس‌های تلفنی وزیر خارجه آمریکا البته به همین‌جا ختم نمی‌شود. در جریان مذاکرات هسته‌ای وقتی موضوع ارسال کمک‌های مردمی ایران به مردم جنگ‌زده و مظلوم یمن به وجود آمد و درحالی‌که انتظار می‌رفت این کمک‌ها به مردم یمن برسد، به‌طور نامعلومی جلوی ورود این کشتی به آب‌های یمن گرفته شد؛ موضوعی که ابهامات بسیاری به دنبال داشت و کسی فکر نمی‌کرد که این موضوع به تماس تلفنی کری و ظریف و تهدیدات وزیر خارجه آمریکا مربوط باشد.

این در شرایطی بود که اخبار و اطلاعاتی که گاه از سوی جریان حامی دولت از مذاکرات هسته‌ای استخراج می‌شد و تا پایان مذاکرات هم استمرار داشت، نشان دهنده برخورد استوار و محکم دیپلمات‌های ایرانی در برابر زیاده‌خواهی‌های طرف غربی بود.

در این میان موضوع پرت کردن خودکار سید عباس عراقچی (که البته بعدها توسط عراقچی تکذیب شد) و همچنین سخنان مقتدرانه ظریف که در حین مذاکرات برابر تهدیدات طرف مقابل، فضای مذاکرات هسته‌ای را طوری جلوه می‌داد که در همه موارد این دیپلمات‌های ایرانی هستند که دست بالا را دارند؛ اما ماجرای تماس تلفنی جان کری که در آن ادعا شده است وزیر خارجه آمریکا، ظریف را تهدید کرده است و همین موضوع سبب شده که ظریف دستور توقف حرکت کشتی حامل کمک‌های انسان دوستانه ایران به یمن شود، کمی با جنس اخباری که از مذاکرات هسته‌ای منعکس می‌شد متفاوت است. خبری که در روزهای گذشته نیز در روزنامه نیویورک‌تایمز بازهم تکرار شده است [2] و متأسفانه مسئولان ایرانی هیچ پاسخی برای این گستاخی نداشتند، سکوتی که مخاطب را به این فکر می‌اندازد که چگونه وزیر خارجه آمریکا از آن‌سوی دنیا، وزیر امور خارجه ایران را تهدید می کند و از این تهدید، به نتیجه مورد نیازش را کسب می‌کند.[3]

وزیر امور خارجه آمریکا در جلسه سؤال و جواب شورای روابط خارجی آمریکا نکات قابل توجه و البته مهمی ارائه کرد که یکی از این موارد مربوط به تماس تلفنی ظریف و جان کری در مورد کشتی ایرانی بود. جان کری دراین‌باره در این شورا گفت:"چند ماه پیش که یک محموله از سوی ایران راهی یمن بود، خیلی زود با همتای خود تماس گرفتم و گفتم که این امر می‌تواند باعث یک رویارویی جدی شود و ما آن را تحمل نمی‌کنیم. وی نیز در مدت‌زمانی بسیار کوتاه با من تماس گرفت و گفت قرار نیست این محموله به زمین برسد یا از آب‌های بین‌المللی خارج شود و بعد راهی کشور خودشان شد. ما محموله سلاح ایران را که راهی سودان بود تا بعد به دست حماس برسد، دنبال کردیم. ازاین‌رو، ما تلاش‌های عمده‌ای را دنبال می‌کنیم و به صورتی چشمگیر، این تلاش‌ها را عقب رانده‌ایم تا ازاین‌دست فعالیت‌ها جلوگیری شود."[4]

این ادعای وزیر خارجه آمریکا در حالی مطرح شد که مقامات کاخ سفید بعد از پایان مذاکرات هسته‌ای به‌شدت به تهدید ایران پرداختند اما در این میان محمد جواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان پاسخی به این ادعای بزرگ جان کری نداد و پاسخ درخور توجهی به تهدیدات از سوی دیپلمات‌ها داده نشد.[5]

حال که موضوع تماس‌های تلفنی مکرر جان کری به ظریف مطرح‌شده است و آمریکایی‌ها خود را مشتاق ایجاد رابطه با ایران نشان می‌دهند و همچنین برخی از عناصر خاص داخلی نیز سودای احیای روابط با آمریکا را در سر دارند و آن را در جراید با تصویری بزک کرده به نمایش می‌گذارند، به نظر می‌رسد افشاگری در نوع تعامل با آمریکا در حین مذاکرات نیز می‌تواند به واقعیت ماجرا کمک کند.

درواقع همواره موضوع تعامل سفت‌وسخت و گاه اسطوره‌ای مقامات ایرانی با آمریکا در جراید خاص منعکس شده است و تصویری قهرمانانه از تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان ارائه شده است اما در مورد نوع لحن و زیاده‌خواهی‌های طرف مقابل بعضاً سکوت صورت می‌گیرد و به نظر می‌رسد چنین رویه‌ای در جهت ترمیم تصویر آمریکا در کشورمان انجام می‌پذیرد.

به هر جهت ابهامات در این زمینه هنوز باقی است و سکوت در چنین مواقعی می‌تواند بیشتر شائبه صحت ادعای طرف مقابل را قوت بخشد.