به گزارش پایگاه 598، عبدالباری عطوان، تحلیلنویس مشهور عرب در مقالهای در روزنامه مستقل رای
الیوم نوشت: نگرانی آمریکا تا این حد بالا بود که جان کری، وزیر خارجه
آمریکا اخیرا تماس تلفنیای را با سرگئی لاوروف، همتای روس خود داشت و
نگرانی خود را ابراز کرد و در مورد صحت اخبار مبنی بر اینکه تجهیزات و
نیروهای روسی در مسیرشان به سمت سوریه هستند، پرسوجو کرد و فحوای این
اقدامات را در این شرایط حساس پرسید.
روزنامه نیویورک تایمز روز
شنبه تاکید کرد که روسیه یک گروه نظامی و همچنین پشتیبانیهای تسلیحاتی و
تجهیزاتی را برای مسوولان سوری فرستاده است.
در همین حال روزنامه
دیلی تلگراف انگلیس نیز نوشت که تلویزیون رسمی سوریه گزارشهای تصویری را
پخش کرده است که در آن سربازان و خودروهای زرهی روس در جنگ در کنار نیروهای
سوری در لاذقیه حضور دارند. صدای این سربازان نیز شنیده شد که به زبان
روسی صحبت میکردند.
جبهه تروریستی النصره نیز در صفحه خود در
توییتر فایل ویدیویی را منتشر کرد که در آن تصاویری از جنگندههای روسی و
پهپادهایی بود که در ورودی شهر ادلب در حال پرواز بودند.
ولادیمیر
پوتین، رئیسجمهوری روسیه در گفتوگویی مطبوعاتی عنوان کرده بود که روسیه
با ارسال سلاح و تجهیزات حمایتهای نظامی چشمگیری را به سوریه ارائه داده
است و در آمادهسازی کادرهای نیروهای مسلح سوری نیز کمک کرده است. اما وی
همچنین گفت: زود است که بخواهیم در مورد آمادگی روسیه برای مشارکت در
عملیات نظامی علیه داعش صحبت کنیم. مشارکت در عملیات نظامی علیه داعش یک
چیز است و مشارکت در حمایت از نظام چیز دیگری است که این دو مقوله کاملاً
با هم فرق میکنند.
این پیام روسیه بود که رسانههای رسمی سوریه
خطاب به چندین طرف آن را برجسته کردند و فحوای این گزارشها این است که پشت
همپیمان خود بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه را خالی نخواهد کرد و اجازه
نزدیک شدن به شهر لاذقیه و سایر مناطق ساحل شمالی سوریه را نخواهد داد. این
در حالی است که نیروهای وابسته به مخالفان سوری پیشرویهایی در آنجا داشته
و در اطراف آن مستقر شده و خود را برای حمله گسترده آماده میکنند.
اهمیت
این پیام در زمان آن نهفته است به ویژه اینکه عادل جبیر، وزیر خارجه
عربستان سعودی بر رفتن بشار اسد از قدرت چه با قدرت نظامی یا از طریق
راهحلهای سیاسی تاکید کرد و مدعی شد که اسد بخشی از مشکل است و نمیتواند
بخشی از راهحل سوریه باشد و وی این سخنان را در چندین مناسبت تکرار کرد.
شاید
اشاره ولادیمیر پوتین مبنی بر اینکه اسد مخالف برگزاری انتخابات پارلمانی
زودهنگام در چارچوب سازش سیاسی برای درگیریها نیست درک روسیه از راهحل
سیاسی در سوریه را که همان انجام تغییرات سیاسی ضروری اما در کنار ماندن
اسد در قدرت است، ترسیم میکند.
پوتین در سخنانش پیرامون این
انتخابات قانونگذاری، از چارچوب سیاسیای که انتخابات از طریق آن برگزار
میشود، پرده بر نداشت. به معنای دیگر آیا وی از مرحله انتقالی پیشنهادی
صحبت میکند؟ آیا اشاره ضمنی به قانون اساسی جدید میکند که بر تعددگرایی
حزبی تاکید دارد؟ همچنین اختیارات این پارلمان که از این انتخابات شکل
میگیرد، چه خواهد بود؟
ما پاسخ مشخص و علنی را پیرامون این سوالها
نداریم اما میتوانیم از سخنان رئیسجمهوری روسیه این برداشت را کنیم که
روسیه آماده است وارد جنگی مستقیم برای حمایت از همپیمان خود در راس قدرت
برای یک دوره زمانی غیرمشخص شود.
آمریکا این واقعیت را به خوبی
میداند و این مساله این امر را توضیح میدهد که آمریکا اولویت را به
ریشهکن کردن داعش در وهله نخست و نه سرنگونی نظام سوریه داده است و سخنان
دیوید پترائوس، ژنرال بازنشسته آمریکایی و رئیس سابق سازمان اطلاعات آمریکا
(سیا) مبنی بر تشکیل نیروهای بیداری جدید که متمرکز بر هستههایی از
نیروهای «میانهرو جبهه النصره است» تنها شاخصهای مهم در این خصوص است.
چراکه این ژنرال آمریکایی پدرخوانده نیروهای شورای بیداری در عراق بود که
از نفوذ و عملیات القاعده در عراق در سالهای 2007 و 2008 کاست.
مساله
قابل توجه این بود که باراک اوباما رئیسجمهوری آمریکا مطلقاً در سخنانش
در دیدار با سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان در روز جمعه گذشته رفتن اسد
اشاره نکرد و وزیر خارجه آمریکا نیز شرط کنارهگیری اسد را عنوان نکرد و
این مساله اشارهای به راهحل سیاسی بحران سوریه دارد. اگر گزارشهایی مبنی
بر وجود نیروهای روسی در کنار ارتش سوریه درست باشد که به نظر میرسد درست
نیز هست این امر به این معناست که بحران سوریه وارد مرحله بینالمللی کردن
آن در صحنه نظامی شده است و این تحول بسیار خطرناک است و چه بسا به یک
نحوی توجهها را به بحران آوارگان سوری جلب کند چراکه احتمال دارد ترکیه از
این بحران برای اعمال فشار بر غرب جهت تسریع در حل بحران سوریه براساس
دیدگاه ترکیه یعنی ایجاد مناطق امن جهت جای دادن این افراد سوءاستفاده کند.
چراکه گزارشهایی وجود دارد که حکایت از این امر میکند که این ترکیه بود
که این آوارگان را به صورت مستقیم یا غیرمستقیم وارد اروپا کرد چراکه دیگر
نمیخواهد این افراد را در کشورش نگه دارد و میزبان تعداد بیشتری از آنها
در آینده شود.
این تغییرات که به سرعت در صحنه سوریه صورت میگیرد
باعث نگرانی و چه بسا افسردگی بسیاری شود که در راس آنها ائتلاف عربستانی،
ترکیهای و قطری قرار دارد که بر سقوط نظام سوریه و رفتن رئیسجمهورش حساب
باز کرده بودند و آنها در هر حال معذور هستند چراکه ورود نظامی مستقیم
ابرقدرتی همانند روسیه معادله را کاملا تغییر خواهد داد.
در هفتهها
و ماههای آتی مسائل غافلگیرکننده بسیاری را به همراه دارد و دوران
مرخصیهای تابستانی پایان یافته است و اتاقهای سیاه در اینجا و آنجا شروع
به تدوین طرحهای عملی جهت تعامل با بحرانهای منطقه کرده است.