وزير خزانه داري آمريکا در سنا چه گفته بود؟
اما همانطور که اشاره شد اول مرداماه سال جاري نيز جک لو وزير خزانه داري آمريکا با حضور در کميته استماع سنا توضيحاتي درباره چگونگي لغو تحريمهاي ايران به سناتورها ارائه کرده بود. نگاهي به سخنان لو که دقيقا در راستاي سخنان معاون خود در کيمته بانکداري سنا قرار دارد هم حکايت از تناقضهاي آشکار با اظهارات تيم هستهاي کشورمان دارد. وزير خزانه داري آمريکا در بخشي از سخنان خود در پاسخ به نمايندگان سنا گفته بود : روشن بگوييم، هيچ تغيير فوري در تحريمهاي آمريکا، اتحاديه اروپا و سازمان ملل وجود نخواهد داشت و فقط زماني که ايران شروط اساسي هستهاي را به جا آورد، آمريکا شروع به تعليق تحريمهاي ثانويه هستهاي به صورت مرحلهاي خواهد کرد. تحريمهايي که کشورهاي طرف سوم را که با ايران تجارت ميکنند، هدف قرار ميدهد. شکي نيست که ميبايست در برابر احتمال پاي بند نبودن ايران به تعهدات خود در اين توافق آماده باشيم. براي همين، اگر ايران در زماني که تحريمها را تعليق کرديم، تعهدات خود را نقض کرد، ميتوانيم خيلي سريع تحريمهاي سازمان ملل و آمريکا را بازگردانيم. با توجه به اينکه بازگردانده شدن تحريمهاي سازمان ملل نيازمند راي در شوراي امنيت است، آمريکا اين توان را دارد که اجراي دوباره اين تحريمها صورت بدهد. حتي در صورتي که تحريمهاي مرتبط با هستهاي برداشته شوند، همچنان تحريمهاي عمده که خارج از گستره توافق هستهاي است، به جاي خود باقي ميماند، از جمله تحريمهاي تجاري اوليه آمريکا؛ با برخي استثناءهاي بسيار محدود، ايران همچنان از دسترسي به بزرگترين بازار دنيا محروم است و تحريمهاي هدفمند همچنان ايران را به خاطر حمايت از گروههاي تروريستي مانند حزب ا...، نقش بي ثبات کنندهاش در يمن، حمايتش از رژيم اسد، برنامه موشکي و نقض حقوق بشر در اين کشور ادامه خواهد داشت. همين هفته، خزانه داري برخي از سران حزب ا...، شرکتهاي نيابتي خارجي و برخي دلالان اين گروه را تحريم کرد. همچنين ما تحريمهاي سپاه پاسداران، نيروهاي قدس و شاخههاي وابسته به آن يا مقامات ارشد اين کشور را برنميداريم.
چه کسي راست ميگويد؟ لغو فوري تحريم توهم يا واقعيت؟
اما تنها با بررسي چند اظهار نظر مربوط به مذاکره کنندگان کشورمان و البته شخص رئيس جمهور درباره چگونگي لغو تحريمها، در خوش بينانهترين حالت هم نميتوان منکر اين پارادوکسيکال موجود ميان اظهارت طرفين بود. فارغ از اينکه به لحاظ فني و با بررسي فني متن برجام تا چه ميزان اظهارات هريک از طرفين منطبق با حقايق مکتوب در مذاکرات است، اما آنچه اکنون به عنوان سوال اساسي مطرح است چرايي وجود اين ميزان تناقض در موارد متعدد برجام ميان طرفين، آن هم در کمتر از يک ماه از زمان قرائت برجام است. اگرچه بررسي دقيق متن برجام متاسفانه ادعاهاي مطرح توسط معاون خزانه داري آمريکا در کميته استماع سنا را تا حدود زيادي تاييد ميکند. در ادامه برخي از اظهارات مقامات ايران که با يک جست و جوي ساده نيز قابل دسترسي است از نظر ميگذرد. آنچه مسلم است اين سخنان تنها بخشي از اظهارات تيم هستهاي و شخص رئيس جمهور است که عمدتا به ماههاي پاياني مذاکرات مربوط ميشود.
روحاني و لغو فوري و همزمان تمام تحريمها!
حجتالاسلام حسن روحاني فروردين ماه سال جاري در مراسم نهمين سالگرد روز ملي فناوري هستهاي در بخشي از سخنان خود گفته بود: ما هيچ توافقي را امضا نخواهيم کرد مگر اينکه در روز اول اجراي توافق تماميتحريمها فوراً لغو شود. همانطور که در سخنان روحاني مشخص است دو قيد «تماميتحريمها» و «فوري»، کاملا تصريح شده است. موضوعي که در هر دو عنوان با سخنان آمريکاييها خصوصا مسئولان مرجع اصلي تحريمهاي ايران يعني وزارت خزانه داري امريکا در تعارض است.
ظريف و لغو فوري و همزمان تمام تحريمها!
بعد از اين سخنان، ظريف در سيزدهم فروردين ماه سال جاري در کنفرانس خبري خود گفته بود: «کليه تحريمهاي اتحاديه اروپا و آمريکا که عليه برنامه هستهاي ايران اعمال شده بود و همچنين کليه تحريمهاي شوراي امنيت سازمان ملل لغو خواهد». مقايسه اين سخنان با اظهارات مقامات وزارت خزانه داري آمريکا به خوبي گوياي تناقضات گسترده است. محمد جواد ظريف همچنين در ارديبهسشت ماه سال جاري در جريان سفر خود به نيويورک به منظور شرکت در کنفرانس بازنگري معاهده ان پي تي در سخناني درباره پي آمدهاي توافقنامه هستهاي گفته بود: ما از ابتدا هم گفتهايم که توافق و تحريم با يکديگر سازگاري ندارند و به اين نکته هم بارها اشاره کردهايم که طبق چارچوبي که درگفت وگوهاي لوزان به آن دست پيدا کرديم، همزمان با اجراي توافقنامه تحريمها برداشته خواهند شد .همانطور که در سخنان جواد ظريف نيز تصريح شده است موضوع همزماني لغو تحريم و اجراي توافقنامه وجود دارد. اين اظهار نظر در رابطه با بيانيه لوزان مطرح شده مگر اينکه تيم هستهاي صراحاتا بپذيرد از آنچه در لوزان نيز پذيرفته شده عقب نشيني کرده اند. ظريف همچنين هفتم تيرماه به محض ورود به وين به منظور شرکت در مذاکرات هسته اي، گفته بود: « ايران بازرسيهاي استثنايي را نخواهد پذيرفت و طرف مقابل بايد تصميمات جدي در اين باره بگيرد. تحريمها نيز بايد فورا لغو شود». قيد لغو فوري تحريمها در سخنان ظريف هم مشاهده ميشود. موضوعي که هم جک لو و هم معاون وي صراحتا آن را انکار کرده و از زمان 6 تا 9 ماهه براي لغو تحريمها سخن گفته اند.
تخت روانچي و لغو همزمان تمام تحريمها!
مجيد تخت روانچي ديگر عضو مذاکره کننده کشورمان نيز در فروردين ماه سال جاري درحاشيه ديدار با سفراي کشورهاي آمريکاي لاتين در تهران بر لغو کليه تحريمها تاکيد کرده بود. وي در اين رابطه گفته بود: ما در طول مذاکرات به روشني اعلام کرديم که همزمان با اجراي تعهدات ايران بايد تمام تحريمها لغو شود. هم اکنون بحث جدي در ميان جامعه ايران در خصوص مذاکرات وجود دارد و مردم با دقت و حساسيت اين مباحث را دنبال ميکنند. لغو تمام تحريمها همزمان با اجراي تعهدات ايران در سخنان اين عضو تيم هستهاي ايران هم به صراحت قابل مشاهده است.
پالس عراقچي براي تاييد ادعاي آمريکاييها!
اما در ميان سخنان اعضاي تيم مذاکره کننده کشورمان، سيد عباس عراقچي اظهار نظر قابل توجهي دارد. اين سخن عراقچي که در اواخر ارديبهشت ماه سال جاري در برنامه گفت و گوي ويژه خبري مطرح شد به نحوي اين ادعا که لغو تحريمها فوري نخواهد بود را تاييد ميکند. عراقچي گفت: معاون وزير خارجه گفت: اجرايي شدن مصوبات مربوط به لغو تحريمها همزمان با پايان اقدامات ايران و تاييد آن توسط آژانس صورت ميگيرد، يعني ما روزي را تعيين ميکنيم که در آن روز توافق نامه اجرايي ميشود و در آن روز تماميتحريمها لغو خواهد شد و اقدامات ايران هم به سرانجام رسيده است وليکن مصوبه لازم در شوراي امنيت در همان ابتداي توافق انجام ميشود. وي افزود: مصوبه شوراي وزيران اتحاديه اروپا در همان روز ابتدا و قبل از اين که ايران اقداماتي را انجام دهد، صورت خواهد گرفت و تصميم دولت امريکا براي توقف اجراي تحريمها هم قبل از اين که ايران کار خود را انجام بدهد، صورت خواهد گرفت. همانطور که مشخص است اگرجه عراقچي از اجراي همزمان تعهدات و لغو تحريمها سخن به ميان آورده اما در بخشي از سخنان خود نيز تاکيد کرده است که « مصوبات مربوط به لغو تحريمها همزمان با پايان اقدامات ايران و تاييد آن توسط آژانس صورت ميگيرد». به نظر ميرسد همين جمله که لغو تحريمها را در قبال پايان اقدامات ايران قرار داده است به نحوي مويد سخنان جک لو و معاونش باشد.
مطالبات مردم را پاسخ دهید
اما آنچه اکنون مهم به نظر ميرسد پاسخ تيم مذاکره کننده به افکار عموميکشور و انتظاري است که از نتيجه مذاکرات در ميان مردم ايجاد شده است. اينکه آيا دولت از ابتدا بنايي بر همزماني لغو تحريمها و اجراي تعهدات ايران، که در خطوط قرمز اعلامينيز لحاظ شده، داشته است يا خير؛ موضوعي است که به تدقيق بايد بررسي شود. اما انچه که اکنون مهم تر به نظر ميرسد پاسخ به اين سوال است که اگر بناي دولت بر لغو فوري، کلي و همزمان تحريمها بوده است پس تناقضات موجود با سخنان مقامات آمريکاييها چگونه توجيه خواهد شد؟ و اگر چنين بنايي در کار نبوده علت اين ميزان رپورتاژ لغو تحريم با شرايط مذکور که اکنون به يک مطالبه ملي تبديل شده چه چيز بوده است؟ آيا اين ميتواند مويد همان گزاره معروف ترجيح اصل توافق به توافق خوب يا بد باشد؟
منبع: عصر ایرانیان