به گزارش پایگاه 598، منوط
کردن رفع تحريمها به گزارش آژانس بينالمللي انرژي اتمي يکي از نقاط
تاريک توافق وين است. با توجه به نقش پررنگ آژانس در بحران ساختگي هستهاي،
از هم اکنون ميتوان تصور کرد فرجام چنين شرطي چه خواهد بود!
يکي ديگر
از اصليترين نقاط مشکلزا در توافق هستهاي، مکانيسم ماشه در قطعنامه 2231
شوراي امنيت است. اين مکانيسم که در بند 11 و 12 اين قطعنامه گنجانده شده،
موضوع رفع تحريمها را مورد ترديد جدي قرار ميدهد. در دو بند مورد اشاره
آمده است؛
11- در اقدام وفق ماده 41منشور ملل متحد، تصميم ميگيرد که
ظرف 30روز از دريافت اعلاميه يکي از دولتهاي طرف برجام در مورد مسالهاي که
آن دولت طرف برجام اعتقاد دارد مصداق عدم پايبندي اساسي در مورد تعهدات
وفق برجام است، شورا بايد در مورد پيشنويس يک قطعنامه براي ادامه يا اجراي
لغوهاي مذکور در بند 7(الف) اين قطعنامه رأي گيري نمايد، مضافا تصميم
ميگيرد که چنانچه، ظرف 10روز از اعلاميه فوقالذکر، هيچ طرفي از شوراي
امنيت چنين پيشنويس قطعنامهاي را براي رأيگيري ارائه نکرد، اين رئيس
شوراي امنيت است که بايستي چنين پيشنويس قطعنامهاي را ارائه کرده و آن را
ظرف 30روز از زمان اعلاميه فوقالذکر به رأي بگذارد، و شورا قصد خود براي
در نظر گرفتن ديدگاههاي دولتهاي درگير در موضوع و هر نظريه هيات مشورتي
ايجاد شده در برجام در خصوص موضوع، را ابراز ميدارد؛
12- دراقدام وفق
ماده 41منشور ملل متحد، تصميم ميگيرد که اگر شوراي امنيت يک قطعنامه وفق
بند 11براي ادامه اجراي لغوهاي بند 7(الف) تصويب نکرد، آنگاه با اثربخشي از
زمان نيمه شب به وقت گرينويچ پس از سي امين روز متعاقب دريافت اعلاميه
مورد اشاره در بند 11به شوراي 5امنيت، تمام مفاد قطعنامههاي(
1696)2006(،1737)2006(،1747)2007، (1803)2008 (1835)2008 (و 1929)2010 که
بر اساس بند 7(الف) لغو شده بودهاند، بايد به همان نحوي که پيش از تصويب
اين قطعنامه اعمال ميشدند، اعمال شوند و تدابير مندرج در بندهاي 7، 8 و
16تا 20 اين قطعنامه بايد لغو شوند، مگر آنکه شوراي امنيت به گونه ديگري
تصميم بگيرد
.
کميسيون مشترک
نکته قابل ديگر که توافق را
با ابهامات بيشتري مواجه ميکند بحث کميسيون مشترک پيشبيني شده در پيوست
چهار برجام است. کميسيون مشترک مرکب است از نمايندگان گروه 1+5 (دولتهاي
چين، فرانسه، آلمان، فدراسيون روسيه، انگلستان و ايالات متحده، به همراه
نماينده عالي اتحاديه اروپايي در امور خارجه و سياست امنيتي) و ايران.
بر
اساس متن توافق وظيفه کميسيون از اين قرار است؛ «جز در مواردي که قطعنامه
شوراي امنيت سازمان ملل متحد که اين برجام را تاييد مينمايد به گونه ديگري
مقرر کرده باشد،کميسيون مشترک، با هدف تاسيس يک کانال خريد، طرحهاي ارائه
شده توسط دولتهايي که مايل به مشارکت در موارد زير هستند را مرور و
تصميمگيري خواهد کرد:
6.1.1. عرضه، فروش يا انتقال مستقيم يا غيرمستقيم
از سرزمينشان، يا توسط اتباع آنها يا با استفاده از کشتيها يا
هواپيماهاي داراي پرچم آنها ، يا براي استفاده در يا به سود، ايران، خواه
منشا آن در سرزمين آنها باشد يا نباشد، کليه اقلام، مواد، تجهيزات، کالاها و
فناوري مندرج در سند INFCIRC/254/Rev.12/Part 1، و چنانچه استفاده
نهايي آن براي برنامه هستهاي ايران به نحو مندرج در اين برجام و يا ساير
استفادههاي نهايي غيرنظامي غيرهستهاي باشد کليه اقلام، مواد، تجهيزات،
کالاها و فناوري مندرج در سند INFCIRC/254/Rev.9/Part 2،)يا آخرين
نسخههاي اين اسناد که توسط شوراي امنيت روزآمد ميشود) و همچنين اقلام
ديگري که دولت مربوطه تشخيص دهد ممکن است به فعاليتهاي متعارض با اين
برجام کمک نمايد؛ و، 6.1.2 . ارائه هرگونه کمک فني يا آموزش، کمک مالي،
سرمايهگذاري، واسطهگري يا ساير خدمات، و انتقال منابع مالي يا خدمات، در
ارتباط با عرضه، فروش، انتقال، توليد، يا استفاده از اقلام، مواد، تجهيزات،
کالاها و فناوري شرح داده شده در بند فرعي بالا.
حال بايد پرسيد چگونه
ميتوان با کميسيوني که ما تنها يکي از اعضاي آن هستيم و اغلب اعضاي آن جزو
دشمنان ايران محسوب ميشوند، وارد چنين تعهداتي شد؟!
تهديدات برجام و قطعنامه
تحديد قدرت دفاعي کشور از ديگر تهديدات توافق هستهاي است. در بند 5 پيوست B قطعنامه 2231 آمده است:
کليه
دولتها ميتوانند در فعاليتهاي ذيل مشارکت داشته و اجازه آنها را
صادر کنند، مشروط به اينکه شوراي امنيت از قبل به صورت مورد به مورد تصميم
به تاييد آنها گرفته باشد:
«عرضه، فروش و يا انتقال مستقيم يا
غيرمستقيم هرگونه تانک جنگي، خودروهاي رزمي زرهي، سامانههاي
توپخانهاي سنگين، هواپيماهاي رزمي، بالگردهاي تهاجمي، ناوهاي جنگي،
موشکها و يا سامانههاي موشکي، آن گونه که در نظام ثبت سلاحهاي متعارف
ملل متحد تعريف شده است، يا تجهيزات مرتبط، شامل قطعات يدکي به ايران،
يا براي استفاده در داخل ايران و يا در جهت منافع ايران، از داخل و يا از
طريق قلمروهاي تحت حاکميتشان و يا توسط اتباع آنها و يا افراد تحت
حاکميت آنها، يا با استفاده از هواپيماها و يا کشتيهاي حامل پرچمهاي
آنها، اعم از اينکه از قلمروشان نشأت گرفته يا خير و ارائه آموزش فني،
منابع يا خدمات مالي، مشاوره، ديگر خدمات يا کمکهاي مرتبط با تأمين، فروش،
انتقال، توليد، نگهداري و يا استفاده از سلاحها و تجهيزات مرتبط مشروح
در اين بند فرعي، به ايران توسط اتباع اين دولتها و يا از داخل يا از
طريق قلمروهاي تحت حاکميتشان.
اين بند تا تاريخ 5 سال پس از «روز
قبول توافق برجام» يا تا تاريخي که آژانس گزارشي در تأييد نتيجهگيري
گستردهتر ارائه دهد، هرکدام زودتر حادث شود، اعمال خواهد شد.»
در حالي
که توافق چنين تهديدي را متوجه قدرت دفاعي کشور ميکند، از سوي ديگر نيز
بلوف تهديد نظامي ايران که همواره از سوي مقامات آمريکايي به عنوان يکي از
گزينههاي روي ميز مطرح ميشده امروز نه تنها پايان نيافته بلکه بيشتر و
شديدتر مطرح ميشود!
اين همه در شرايطي است حتي اگر برداشته شدن و رفع
تحريمهاي هستهاي را نيز مفروض بدانيم - که بر اساس برجام چيزي شبيه محال
است!- واشنگتن تصميم دارد تحريمهاي برداشته شده و يا معلق را با تحريمهاي
حقوق بشري و با بهانههاي متنوع جايگزين کرده و جبران نمايد!
ادامه
روند تهديد و تحريم از سوي آمريکا عليه جمهوري اسلامي ايران در حالي است که
دولت در دوران مذاکرات وعدههاي بسياري درباره دستاوردهاي ريز و درشت
توافق احتمالي داده و پس از حصول توافق نيز آن را تاريخي و بينظير قلمداد
کرده بود.
در اين زمينه نمايندگان مجلس در گفت و گو با کيهان ضمن اشاره
به تداوم ادبيات تهديد و تحريم آمريکا تاکيد کردند: اگر قرار بود ادبيات
تحريم و تهديد در دوران پسا توافق همچنان ادامه يابد پس چرا مذاکره و توافق
کرديد؟!
مشکل اصلي آمريکا با ايران اسلام ناب محمدي است نه هستهاي
اسماعيل
کوثري نماينده تهران و عضو کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي نيز در گفت و
گو با کيهان اظهار داشت: از مدتها پيش منتقدان و در راس همه رهبر معظم
انقلاب بر غير قابل اعتماد بودن آمريکا تاکيد داشتند و معتقد بودند که مشکل
آمريکا با ايران نه بر سر موضوع هستهاي که در واقع اسلام ناب محمدي (ص)
است.
وي ادامه داد: حتي اگر موضوع هستهاي با قبول و امضاي ما خاتمه
يابد آن ها موضوعات ديگري چون حقوق بشر و ... را پيش خواهند کشيد چرا که
شيطان به تعهدات خود پايبند نيست .
کوثري گفت: احتمال بسياري وجود
دارد که آنان تحريمهايي که آن هم احتمالا برخواهند داشت به بهانههاي ديگر
وضع کنند و در نتيجه ما بايد راه خودمان را که همان حرکت در چارچوب قانون و
عمل به سياستهاي اقتصاد مقاومتي است را طي کنيم .
دولت بايد به صورت جدي با آمريکا اتمام حجت کند
مهرداد
بذرپاش نماينده تهران نيز در گفتوگو با کيهان اظهار داشت: دولت بايد به
صورت جدي با طرف آمريکايي اتمام حجت کند که وضع تحريمها و يا تهديد به
تحريمهاي ديگر با بهانههاي واهي گذشته منجر به لغو توافق خواهد شد .
وي
ادامه داد : نبايد عرصه را رها کرد تا به بهانههاي واهي و ثابت نشده
همانند گذشته آن هم توسط بزرگترين ناقضان حقوق بشر دنيا هر روز ايران را
دچار فشارهاي مختلف کنند .
بذرپاش گفت : همه دنيا به حمايت سرتاپاي رژيم
آمريکا از آدمکشهاي منطقه بخصوص داعش واقف شدهاند، ايران در برابر
مجمعالجزاير آدمکشان طرف مظلوم را گرفته است و در برابر ظالمان و آدمکشان
قد علم کرده و بدون هيچ چشمداشتي تا آنجا که توانسته است از مردم مظلوم
عراق، غزه، بحرين، سوريه و ... در برابر اين آدمکشان دفاع کرده و با اين
وجود از سوي رژيمي که به وجودآورنده و توليدکننده گروههاي تروريستي وحشي
در منطقه است متهم به دفاع از تروريسم ميشود.
نماينده تهران در اين
گفت و گو تاکيد کرد: بايد با آمريکا اتمام حجت کرد و گرنه توليد بهانه براي
اين بهانهجويان بيمنطق امري عادي است چرا که به هيچ کسي در دنيا پاسخگو
نيستند.
وي با اشاره به غائله پارچين که از سوي آمريکا در روزهاي گذشته
مطرح شده است ادامه داد: اگر باب بهانهجويي را با اتمام حجت نبنديم مطمئن
نباشيم که اندک تخفيفي که آن هم به شرط اجرا در تحريمها داده خواهد شد با
بهانههاي جديد و به صورت چندين برابر وضع نشود.
بذرپاش با اشاره به
اين که «آمريکا سال آينده درگير رقابتهاي انتخاباتي ميان جمهوريخواهان و
دموکراتها است» گفت: نبايد اجازه داد هزينه اين رقابتها بر دوش مظلومين
منطقه و ملت ايران سنگيني کند .
وي همچنين تاکيد کرد: راه مقابله با
تحريمهاي احتمالي آينده ايستادن بر مواضع اصولي و اتمام حجت با طرف
آمريکايي است نه برخورد شديد با منتقدان و تهديد آنها.
مکانيسم پيچيده و زمانبر برداشته شدن تحريمها
سيد
حسين نقوي حسيني نماينده ورامين و عضو کميسيون سياست خارجي و امنيت ملي
مجلس در گفتوگو با کيهان در پاسخ به اين سوال که «آمريکا تهديد کرده است
تحريمهاي برداشته شده بر اساس توافق را تحت عناوين ديگري مانند حقوق بشر و
...اعمال خواهيم کرد، آيا اين تهديدات جدي است ؟» گفت: سوال اساسي اين است
که مگر قرار است تحريمي برداشته شود که اين تحريمهاي برداشته شده جاي
ديگري جبران شود؟!
وي ادامه داد : مکانيزم لغو تحريمها در برجام و نيز
قطعنامه شوراي امنيت فرايند پيچيدهاي است که عبور از اين مکانيزم سخت و
زمانبر و منوط به يک سري اقدامات محدودکننده از سوي ايران است .
عضو
کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس در ادامه افزود : در حالي که قرار
بود با توافق صورت گرفته به دوران پساتحريم برسيم آمريکاييها از همان
ادبيات پيشاتوافق استفاده ميکنند و اگر قرار است همچنان از همان شيوهها و
ادبيات بهره گرفته شود چرا مذاکره کرديم؟
وي همچنين گفت: دولت،
رئيسجمهور و وزير خارجه بايد يک بار و براي هميشه تکليف خود را با چنين
ادبياتي از سوي طرف آمريکايي روشن کنند .
دولت محکم، روشن و قاطع پاسخ دهد نه انفعالي
محمد
سليماني نماينده تهران نيز در گفت و گو با کيهان اظهار داشت: دولت بايد در
برابر تهديدهاي آمريکا بسيار محکم ، روشن و با قاطعيت پاسخ دهد نه ديروقت و
انفعالي.
وي با اشاره به پرونده سياه آمريکا درباره حقوق بشر گفت :
بايد دولت در اين زمينه فعاليت کرده و نشان دهد که آمريکا صلاحيت سخن گفتن
درباره مقوله حقوق بشر را ندارد .
نماينده تهران در بخش ديگري از اين
گفتوگو اظهار داشت: در برابر اين تهديدها ايران بايد خودش را تقويت کند
ولي متاسفانه نه دولت و نه مجلس اقتصاد مقاومتي را جدي نگرفتهاند.
سليماني
گفت: بايد با ايجاد کميسيون ويژه اقتصاد مقاومتي در مجلس بر صادرات و
واردات نظارت داشته و صادرات کشور از نفت به سوي توليدات ديگر از جمله
محصولات کشاورزي و... سوق داده شود.
نماينده تهران تاکيد کرد: صنعت نفت
و گاز کشور پيچيدهتر از ماهواره و توليد موشک نيست، مي توانيم با جذب 50
هزار دانشجو از ميان 4 ميليون و 500 هزار دانشجوي موجود در صنعت نفت و گاز
تحولي در اين صنعت به وجود آورده و با تهديدها مقابله جدي داشته باشيم.