ابعاد اقتصادی سفر فابیوس به ایران

به گزارش پایگاه 598، روز چهارشنبه هفتم مردادماه بود که لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه، وارد ایران شد؛ وی پس از ورود به تهران اعلام کرد که‌ «می‌خواهیم دوباره روابط خود ‌را با ایران برقرار کنیم البته با پایه و اساس خوب، اگر ممکن باشد که به نظرم امکان پذیر است».

فابیوس این را هم گفته بود که ‌‌‌«این سفر یک میدان و حوزه سیاسی است،‌ سفر من با هدف سیاسی انجام می‌شود‌ برای توسعه روابط خوب تجاری و اقتصادی‌؛ این یک سفر سیاسی است که به دنبال آن سفرهای اقتصادی را هم در پی خواهد داشت».

بنا به گفته وزیر خارجه فرانسه «در ماه سپتامبر امسال (‌شهریور‌ماه)‌ هیأت بسیار مهم اقتصادی از شرکت‌های مختلف به ایران سفر خواهند کرد من و رئیس جمهور‌ با هم خواستار آن هستیم که همه چیز با گفت‌وگوهای سیاسی آغاز شود».‌

‌در حالی لوران فابیوس مدعی حضورش در ایران به دلیل‌ مسائل سیاسی بود که به نظر می‌رسد‌ وی با هدفی بزرگ‌تر از ادعایی که می‌کرد به ایران آمد تا در واقع منافع اقتصادی کشورش را در شرایط پس از تحریم ایران تضمین کند؛ به هر حال بازار ایران با گردش مالی بزرگ مدت‌ها تحت ظالمانه‌ترین تحریم‌ها قرار گرفته و امروز شاید از زوایه دید بسیاری از کشورها بازارهای بکر آن درآمدزایی مطلوبی را داشته و خیلی‌ها چشم طمع به این بازار بسته‌اند.

‌در این شرایط کشور فرانسه سعی کرد با پیش‌دستی از دیگر کشورهای رقیب اروپایی خود و با هدف جذب بازار ایران زودتر وارد عرصه شود در حالی که تا پیش از این و در دوران توافقات، این‌ کشور فرانسه و فابیوس بود که بیشترین کارشکنی را در روند مذاکرات داشتند، به گونه‌ای که لوران فابیوس‌ «پلیس بد» مذاکرات لقب گرفت.

در‌ سفر ‌فابیوس به تهران هم در حالی وی مدعی بود که سفرش به تهران سیاسی است‌ که دیدار با وزرایی نظیر «وزیر صنعت، معدن و تجارت» و «وزیر راه و شهرسازی» به عنوان دو وزارتخانه صنعتی و عمرانی کشور، خارج از مسائل سیاسی است؛ به هر حال این دو وزارتخانه کاملاً اقتصادی هستند و آخوندی و نعمت‌زاده وزرای سیاسی محسوب نمی‌شوند.

در واقع می‌توان اینگونه تعبیر کرد که فابیوس به ایران آمد تا از همه جوانب و جزئیات پروژه‌های در حال اجرا و یا آماده اجرای ایران اطلاعات کافی کسب کرده و بسترهای لازم برای سفر هیأت کارشناسی اقتصادی فرانسه به ایران را فراهم کند، بدین ترتیب از نگاه خودشان، سهم دولت فرانسه‌ در این بازار از دست نرود و جا پای این کشور‌ برای گرفتن پروژه‌های عمرانی و صنعتی ایران در رقابت با دیگر کشور‌ها محکم‌تر ‌شود.

فابیوس حتی در حاشیه جلسه دیدار خود با وزیر راه و شهرسازی ایران این را هم گفت که «هرجا‌ رفتم، پروژه‌ها و برنامه‌های مشخصی برای همکاری دو کشور وجود داشت و سفر به تهران را مفید می‌دانم».

 وزیر خارجه فرانسه‌ دراین سفر اعلام کرد: «حوزه کاری وزارت راه و شهرسازی در ایران گسترده است و شامل حمل‌ونقل هوایی، دریایی، زمینی، ریلی، مسکن و شهرسازی است؛ با وزیر راه و شهرسازی ایران درباره پروژه‌های مشخصی صحبت کردیم و مقرر شد تا چند هفته آینده گروه‌های کارشناسی مأموریت یابند روی این پروژه‌ها کار کنند و به نتیجه برسیم؛ در بخش حمل‌ونقل ریلی پروژه‌های همکاری زیادی داریم که اهمیت دارد و همچنین در بخش جاده‌ای و دریایی نیز پروژه‌های همکاری داریم».

وی در دیدار با وزرای صنعت و راه شهرسازی تأکید کرد که «همه پروژه‌های عمرانی و صنعتی ایران را به دقت کافی بررسی می‌کند».

تمام این جملات در حالی مطرح می‌شود که فابیوس در سفر خود به ایران مدعی شد که سفرش سیاسی است؛ البته برای استناد به اقتصادی بودن سفر فابیوس به ایران و نگاه منفعت‌طلبانه فرانسه در این سفر، می‌توان به سمت دیگر فابیوس در دولت فرانسه اشاره کرد.

لوران فابیوس در کنار سمت اصلی وزیر امور خارجه فرانسه، «مسئول مبادلات اقتصادی خارجی کشور فرانسه» است، اگر هر یک از شرکت‌های فرانسوی قصد اجرای پروژه‌های بین‌المللی اقتصادی را داشته باشند و یا بخواهند ارتباطات خارجی اقتصادی ایجاد کنند باید حتماً تأییدیه فابیوس را داشته باشند.

‌فابیوس به عنوان مسئول مبادلات اقتصادی خارجی کشور فرانسه، در روابط اقتصادی این کشور مستقیماً نظر می‌دهد و این کشور بدون اجازه فابیوس نمی‌تواند در هیچ پروژه اقتصادی حضور یابد و این سمت وی در کنار پست «وزارت امور خارجه‌ای» فابیوس است.

شاید بتوان گفت وزیر خارجه فرانسه تلاش کرد در این سفر سهم فرانسه از اقتصاد ایران را در پساتحریم تضمین کند، کما اینکه وزرای امور خارجه دیگر هم به زودی به ایران می‌آیند و آنها نیز دنبال سهم‌خواهی و کسب منفعت از بازار ایران هستند، در این باره می‌توان به حضور وزیر خارجه ایتالیا و دیدار وی با آخوندی در آینده‌ نزدیک اشاره کرد‌، چندی پیش نیز ‌‌آلمان‌ها برای جذب بازار ایران به اینجا آمدند و ‌تلاش‌هایی داشتند.

به هر حال دیدار فابیوس با وزرایی نظیر راه و شهرسازی و صنعت و معدن بیش از نگاه سیاسی دارای ابعاد اقتصادی است؛ مثلاً‌ فرانسه می‌تواند با ارائه تسهیلات بسیار ارزان‌‌قیمت در قالب سیستم لیزینگ در نوسازی ناوگان کامیونی فرسوده ایران وارد شود ‌و شنیده‌ها حاکی از آن است که این مورد در دیدار آخوندی با فابیوس، از سوی وزیر خارجه فرانسه پیشنهاد شده است.

البته نباید کارشکنی‌‌های فرانسوی‌ها در جریان مذاکرات 1+5 و نیز بدعهدی آن‌ها را در دوران تحریم را فراموش کرد، جایی که شرکتی نظیر پژو فرانسه‌ در شرایطی که سخت‌گیرانه‌ترین تعهدات را در قرارداد خود با خودروساز‌های ما در ایران منعقد کرد، نامتعهدانه شرکای ایرانی خود را رها کرده و حتی از فروش قطعه خودرو هم دریغ کرد؛ قطعاً لازم است این سابقه فرانسوی‌‌ها در بدعهدی، در همکاری‌های آتی ما با آنها در شرایط پس از تحریم‌ در نظر گرفته شود.

به هر حال امید است مسئولان دولت‌ ما با نگاهی هوشمندانه و تیزبینانه نسبت به نگرش اروپایی‌ها به بازار ایران در شرایط پس از تحریم‌‌‌، به نحوی عمل کنند که در کنار رشد هر چه بیشتر اقتصادی کشور، تولید داخل ضربه نخورد و در کنار حمایت دقیق از تولید داخل، نسبت به ‌خروج غیر منطقی ارز از کشور و واردات بی‌رویه در این شرایط، هوشیار باشند.