سه شرط برای ساخت «پایتخت ۵»

وی به سختی ها و فشارهایی که در این کار روی عوامل وجود داشت اشاره و عنوان کرد: ۴۸ ساعت پایانی «پایتخت ۴» واقعا کشنده بود و من به عنوان کارگردان قبول دارم که فشردگی کار بسیار بالا بود اما به دلیل تعهد و عشقی که به مردم و سریال «پایتخت» داشتیم، سعی کردیم تا لحظات آخر کار را درست انجام دهیم.

قبول نداریم که کیفیت «پایتخت۴» نسبت به قبلی ها پایین تر است

خشایار الوند نویسنده سریال «پایتخت ۴» نیز درباره سطح کیفی این سریال بیان کرد: گویا از مصاحبه های بازیگران و عوامل این طور برداشت شده است که که اگر کیفیت «پایتخت ۴» به نسبت سری های قبل پایین تر است به خاطر کمبود زمان است ولی ما این را قبول نداریم که کیفیت کار پایین تر است بلکه منظور این بوده که فشار بیشتری در این سری از «پایتخت» به گروه وارد شد. اگر ما یک سال و یا حتی دو سال هم وقت داشتیم کیفیت سریال «پایتخت» باز هم به همین شکل بود چون کیفیتی از این بالاتر در بازیگری، نویسندگی، کارگردانی، مونتاژ و... در شرایط فعلی در سازمان صدا و سیما به دست نمی آید.

الوند همچنین در پاسخ به سوالی درباره شخصیت های ثابت سریال «پایتخت» عنوان کرد: ما سریال های ۹۰ قسمتی زیادی داشته ایم که با شخصیت ها و لوکیشن های ثابت پیش رفته اند و به نسبت مورد قبول هم بوده اند و «پایتخت» هنوز به ۶۰ قسمت هم نرسیده است چون ما ۳۵ قسمت داریم تا بتوانیم به ۹۰ قسمت برسیم. فکر می کنم تا زمانی که قصه خوبی برای تعریف کردن داشته باشیم، می توانیم این مجموعه را ادامه دهیم، اگر زمانی هم به این نتیجه برسیم که دیگر قصه ای نداریم «پایتخت» را تعطیل می کنیم.

در ادامه این سخنان، مقدم درباره ساخت سریال «پایتخت ۵» توضیح داد و گفت: «پایتخت ۵» ابتدا به اشتیاق مردم برای دیدن این سریال بستگی دارد. دوم باید دید مدیران فرهنگی و مدیران سازمان در دستور کار و برنامه ریزی خود «پایتخت» را در نظر گرفته اند یا خیر. همچنین دلیل سوم برای ساخت پایتخت این است که تیم سازنده حرف تازه ای برای گفتن داشته باشد. اگر قرار باشد سریال «پایتخت» در ورطه تکرار بیفتد و یا قصه تازه تری نداشته باشد ما ترجیح می دهیم خاطره خوبی که ایجاد کرده ایم در ذهن مردم باقی بماند پس این سه عنصر باید در کنار هم جمع شود تا «پایتخت ۵» شکل بگیرد. البته مردم نشان داده اند که همچنان خواهان این اثر هستند. مدیران سازمان هم به نظر می رسد بعد از تغییر و تحولاتی که در رسانه ملی رخ داد، علاقمند به تولید «پایتخت» باشند اما لازم است که از همین الان برای آن تصمیم گیری ها و پیش بینی های لازم را داشته باشند تا تیم نویسنده اتاق فکر خود را تشکیل دهد، قصه هایش را پیدا کند و جلو برود. تیم سازنده هم به محض اینکه قصه ای شکل بگیرد کارش را شروع خواهد کرد چرا که سریع ترین تیم در دنیا تیم «پایتخت» است.

چیزی به نام بداهه در سریال «پایتخت» وجود ندارد 

وی با اشاره به بعضی انتقادها درباره فیلمنامه این سریال ادامه داد: قسمت یازدهم این سریال حدود ۷ بار بازنویسی شد من در جایی خواندم که گفته شد این تیم حتی یک برگه فیلمنامه هم ندارد در حالی که بعضی از قسمت ها بارها بازنویسی شده است و حتی در تمرین و دورخوانی ها باز هم شکل نهایی آن تغییر کرده است و اساسا چیزی به نام بداهه در سریال «پایتخت» وجود ندارد چه برسد به اینکه ما در این کار فیلمنامه هم نداشته باشیم.

کارگردان سریال «مدینه» با اشاره به تفاوت این سری از «پایتخت» با سری های قبل عنوان کرد: ما ۴ سری از سریال «پایتخت» را ساخته ایم و به اعتقاد من هر ۴ فصل آن شکل خاصی از قصه گویی را داشته است. به طور مثال در «پایتخت ۱» بحران ها از بیرون خانواده هستند و در این سری برای اولین بار بحران در دل خانواده اتفاق می افتد و چند نفر از اعضای خانواده با یکدیگر دچار مشکل می شوند. در این سری خانمی در شورای شهر انتخاب می شود که کارش در این شورا با کار وی در خانه به تضاد کشیده می شود و وقتی این زن و شوهر با هم چالش می کنند قصه ای بوجود می آید که تراژدی نام دارد. این استایل های مختلف به معنی اولویت و برتری هیچ کدام از مجموهه های «پایتخت» نیست. همان قدر که من «طبیعت بی جان» شهید ثالث را بسیار دوست دارم از کارهای اکشن اسپیلبرگ هم لذت می برم چون هرکدام به شکل مختلفی قصه می گویند و آن را درست روایت می کنند.

الوند نیز درباره نوع قصه گویی در سریال یادآور شد: ما در این سری کاری را در قصه گویی انجام دادیم که شاید هیچ کس چنین کاری نکند. ما پنج قصه را از وسط شروع کردیم یعنی قسمت های خوب و جذاب و سینمایی مثل مرگ چوچانگ و یا نحوه ورود هما را به شورای شهر نمایش ندادیم، در قسمت های پیشین ما یک خانواده متحد در برابر یک بحران بیرونی داشتیم و اینجا برای اولین بار این بحران در دل خانواده اتفاق می افتد و این موضوع کار را بسیار سخت می کرد که از سطح خود خارج نشود. به طور مثال اعضای خانواده در عین دعوا همچنان یکدیگر را دوست داشته باشند و در کنار هم باشند. نگهداشتن اندازه این ارتباط و چالش ها بسیار سخت بود و بازنویسی های متعدد کار شاید برای حفظ همین اندازه بود. 

۶۶ متن برای ۲۲ قسمت

نویسنده مجموعه «شوخی کردم» در پاسخ به انتقادها به فیلمنامه سریال ادامه داد: من برای این ۲۲ قسمت حدود ۶۶ متن مختلف نوشتم و بارها متن خود را کنار گذاشتم و دوباره قصه دیگری را روایت کردم. در این سری برای اینکه تقابل بین هما و نقی شکل بگیرد باید هویت هما به جایگاهی در شورای شهر می رسید و موقعیت نقی هم به جایی می رسید که در مقابل هما قرار می رفت. بنابراین در قسمت های اول ابتدا قصه های ریزی دیده می شود که بعدا به کار می آید و به این شکل نبود که ما قصه نداشته باشیم اما فکر می کنم دوستان صبر نداشتند و با دیدن چهار قسمت از سریال اظهار نظر کردند، ما داریم یک سریال ۲۶ قسمتی را می بینیم و حداقل باید ۱۵ قسمت دیده شود و بعد درباره آن تصمیم بگیریم. 

الوند درباره اینکه چقدر احتمال می داده است که مشاغل و یا صاحبان لهجه به این سریال اعتراض کنند، عنوان کرد: من چون تجربه حضور در ۱۰ قسمت از مجموعه «در حاشیه» را داشتم این احتمال را می دادم و می دانستم که همیشه اعتراض هایی هست اما مهم این است که سفارش دهنده پای کار بایستد و سازمان صدا و سیما هم پای کار ایستاد، درحالیکه مدیریت قبلی آنقدرها پای «سرزمین کهن» نایستاد.

 «پایتخت» نیازی ندارد که شغل، لهجه یا موقعیتی را برای خنداندن مخاطب مسخره کند

نویسنده مجموعه «شب های برره» اضافه کرد: «پایتخت» نیازی ندارد که شغل، لهجه یا موقعیتی را برای خنداندن مخاطب و جذب کردنش مسخره کند از طرف دیگر چون ما در دل مازنی ها بودیم تدارکات و عده ای از بازیگران ما مازنی بودند و با این لهجه و فرهنگ آشنایی داشتیم تنها شاهد اعتراض های اندکی بودیم که گفتند لهجه مازنی را مسخره می کنیم.

این نویسنده در ادامه درباره همکاری مشترک خود و محسن تنابنده در نگارش فیلمنامه بیان کرد: من و محسن تنابنده درباره قصه و موقعیت ها صحبت می کردیم و بعد او همانجا دیالوگ هایی را از طرف همه شخصیت ها طراحی می کرد و آنقدر هم بازیگر خوبی است که می توانست جای همه بازی کند. بنابراین تنابنده هم فیلمنامه نویسی می کرد فقط قلم را روی کاغذ نمی برد و بعد من هم عین آن دیالوگ را می نوشتم. درواقع چندان تفکیک شده، نبود که تنابنده قصه ای را طراحی کند به من بدهد و بعد من با حسن وارسته مشورت کنم. این کار واقعا یک محصول جمعی بود و هرکسی در سیستم کاری هرچه به ذهنش می رسید، می گفت. 

در این نشست ریما رامین فر درباره حضور خود در سری چهارم «پایتخت» گفت: به غیر از سریال «پایتخت که با آن به نوعی جور شده ام، سعی می کنم حضورم در کارهای دیگر با وسواس بیشتری همراه باشد تا احساس رضایت داشته باشم.

وی درباره شخصیت هما در این سریال و فضای کمدی که در نتیجه کار حاصل شده است، توضیح داد: من طنز سکانس ها را از خود سریال می دانم و نه از شخصیت هما، زیرا هما در تمامی قصل ها و قسمت های سریال «پایتخت» فردی جدی است.