به گزارش پایگاه 598 به نقل از جهان صنعت، گفته میشود علت آمار غیرواقعی که روز
چهارشنبه ولیالله سیف از میزان داراییهای بلوکهشده ایران مطرح کرده،
جلوگیری از کاهش نرخ ارز است. چه آنکه گفته میشود بانک مرکزی تلاش دارد
نرخ ارز در همان حوالی ۳۲۰۰ تومان در بازار نگهداری شود و اعلام این میزان
دارایی به معنی کاهش نرخ ارز خواهد بود. از سویی برخی تحلیلها هم حکایت از
آن دارد که بانک مرکزی با مشخص نکردن میزان دقیق داراییهای خود قصد دارد
مقصر بهبود اوضاع اقتصادی کشور لقب نگیرد!چندی پیش رویترز از یک بانک گمنام
هندی یاد کرد که از تحریمهای غرب علیه ایران بسیار سود برده است و با کسب
سودهای بادآورده از محل واریز پولهای نفت ایران به این بانک، از برندگان
اصلی این تحریمها بوده است.
بانک دولتی «یوسیاُ» که از موسسات
مالی ضعیف هند بود پس از اینکه به عنوان بانک نگهدارنده روپیههای حاصل از
فروش نفت ایران در سال ۲۰۱۲ انتخاب شد، با درآمد و سودهای فراوانی روبهرو
شد؛ رقم سپردههای روپیه ایران در این بانک به بیش از سه میلیارد دلار
میرسد.
در حالی که در اولین روزهای پس از توافق هستهای
بسیاری از شرکتهای خارجی آمادگی همکاری با ایران را اعلام کردهاند، قرار
است اتومبیلهای لوکس به کشور سرازیر شوند و حتی مک دونالد نیز درخواست
تاسیس شعبه در ایران داده است، هنوز اصلیترین موضوع، یعنی آزادسازی
دارایی بلوکه شده ایران در هالهای از ابهام قرار دارد. به طوری که
صحبتها در بازهای از ۶۰ میلیارد تا ۱۸۰ میلیارد دلار قرار دارد. چندی پس
از توافق در حالی که رییس کل بانک مرکزی از آزادسازی ۲۹ میلیارد دلار از
داراییهای ایران خبر داد در همان زمان باراک اوباما این رقم را برابر با
۱۵۰ میلیارد دلار خواند و هنوز چیزی نگذشته رقمی نزدیک به ۱۲۰ میلیارد دلار
در این میان گم شد.
آنچه رییسجمهور آمریکا اعلام کرده بیش از
پنج برابر چیزی است که رییس بانک مرکزی کشور خودمان گفته است و این چیزی
نیست که بتوان به راحتی از آن گذر کرد. در این حال این پرسش پیش میآید که
به راستی رقم واقعی دارایی بلوکه شده ایران توسط سایر کشورها چقدر است؟ و
چرا این ارقام اعلام شده توسط منابع متعدد با یکدیگر تفاوت دارند؟
بر
اساس گزارش تابناک، پیش از انجام توافق حساسیتها برای فاش نکردن میزان
داراییهای ایران برای دور زدن تحریمها و نقل و انتقالات سادهتر پولها
طبیعی به نظر میرسید اما بعد از انجام توافق جامع نیز همچنان این
پنهانکاریها و عدم بیان جزییات پولهای بلوکه شده وجود دارد. حال آنکه
برای ورود این داراییها و چگونگی مصرف آن نیاز به شفافیت و برنامهریزی
صحیح است.
بلافاصله بعد از حصول توافق جامع بین اعضای کشورهای
مذاکرهکننده، داغترین موضوع بحث پولهایی است که در شرایط تحریم در
کشورها بلوکه شده و با اجرایی شدن برجام به ایران باز خواهد گشت.
پیش
از انجام توافق حساسیتها برای فاش نکردن میزان داراییهای ایران برای دور
زدن تحریمها و نقل و انتقالات سادهتر پولها طبیعی به نظر میرسید اما
امروز بعد از انجام توافق جامع نیز همچنان این پنهانکاریها و عدم بیان
جزییات پولهای بلوکه شده وجود دارد. حال آنکه برای ورود این داراییها و
چگونگی مصرف آن نیاز به شفافیت و برنامهریزی صحیح است.پیش از تعطیلات عید
فطر رییس کل بانک بانک مرکزی اعلام کرد پولهای بلوکه شده متعلق به بانک
مرکزی در مجموع ۲۹ میلیارد دلار است که از این رقم ۲۳ میلیارد دلار در
کشورهای کره، ژاپن و امارات بلوکهشده و شش میلیارد دلار در هند باقی مانده
است.این گفتههای سیف در شرایطی اعلام میشد که پیشتر بسیاری از مقامات
ارقامی بالای یکصد میلیارد دلار را برای مجمع داراییهای بلوکه شده
پیشبینی کرده بودند.همین موضوع باعث شد در پیش از خطبههای نماز جمعه
تهران غلامرضا مصباحی مقدم، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در سخنرانی
خود درباره این عدد رییس کل بانک مرکزی و تفاوت آن با عدد ۱۳۰ میلیارد
دلاری که پیشتر خود او اعلام کرده بود توضیحاتی دهد.
وی گفت:
آنچه وی درباره ذخایر خارجی ۱۳۰ میلیارد دلاری ایران گفته، مربوط به تمامی
ذخایر خارجی ایران اعم از طلا و ارز است و بنابراین این سخن با اظهارات
رییس کل بانک مرکزی در مورد ذخایر ۲۹ میلیارد دلاری ارزی ایران که قرار است
آزاد شود، منافاتی ندارد.
از این اظهارات حداقلی سیف که البته
درباره داراییهای بلوکه شده خود بانک مرکزی صحبت میکرد که بگذریم اختلاف
در مجموع پولهای بلوکه شده را در بین مقامات کشورمان بسیار
میبینیم.صرفنظر از علی طیبنیا، وزیرامور اقتصادی و دارایی که به عنوان
پیشانی اقتصاد بدون بیان هیچ عددی نظارهگر بازی در جریان است برخی دیگر از
مسوولان از اعدادی با فاصله بسیار سخن میگویند.شاید تنها اظهارات طیبنیا
را در حاشیه یکی از جلسات در پاسخ به اینکه آیا میزان داراییهای ایران در
سایر کشورها ۱۲۰ میلیارد دلار برآورد میشود؟ بتوان دید. وی در پاسخ به
این پرسش فقط به ذکر این جمله بسنده کرد که ۱۲۰ میلیارد دلار نیست زیاد
گفتهاند.
با این حال برخی دیگر از مقامات لب به سخن گشوده و
ارقامی را در این باره عنوان کردهاند که البته اختلاف بین اعداد به هیچ
وجه اندک و قابل اغماض نیست. جلالی، رییس مرکز پژوهشهای مجلس کمترین تخمین
را برای این پولها عنوان کرد. به گفته وی، پولهای بلوکه شده ایران ۶۰
میلیارد دلار است.اما از میان بهارستاننشینان مروی، رییس کمیسیون انرژی
مجلس روی عدد جلالی ۴۰ میلیارد دلار دیگر گذاشته و پول بلوکه شده حاصل از
فروش نفت ایران را یکصد میلیارد دلار ذکر میکند. از بهارستان که فاصله
میگیریم و به مرکز شهر نزدیکتر میشویم در استانداری تهران عدد ۱۸۰
میلیارد دلار به گوش میرسد. سقف ارقامی که تا به حال از سوی مسوولان عنوان
شده را استاندار تهران در جلسه شورای اداری استان عنوان میکند که البته
در هیچیک از محافل دیگر داخلی و خارجی این عدد شنیده نمیشود.
به
این نکته نیز باید توجه داشت که این نظرها درباره داراییهای بلوکه شده
ایران در حالی شنیده میشود که تاکنون نه وزیراقتصاد، نه سخنگوی دولت، نه
معاون اول رییس جمهور، نه وزیر نفت و نه رییس کل بانک مرکزی هیچ رقمی از
مجموع پولهای بلوکه شده ایران اعلام نکردهاند.
اما مقامات
خارجی در این باره چه میگویند؟ آیا اختلاف آماری آنها نیز مانند داخل کشور
بالاست؟ صندوق بینالمللی پول حجم داراییهای بلوکه شده ایران را ۱۲۰
میلیارد دلار اعلام میکند اما پس از توافق باراک اوباما از بلوکه شدن ۱۵۰
میلیارد دلار ایران خبر میدهد.مقامات رژیم صهیونیستی هم معتقد هستند که
میزان دارایی که قرار است در صورت توافق با ایران آزاد شود بین ۳۰ تا ۴۵
میلیارد دلار است اما موساد (سرویس جاسوسی رژیم صهیونیستی) این رقم را بین
۱۵ تا ۲۵ میلیارد دلار ارزیابی کرده است.
پیشتر جان کری، وزیر
امور خارجه آمریکا اعلام کرده بود که برای ترغیب ایران به انجام یک توافق
بر سر برنامه هستهای احتمالا بخش ناچیزی از ۴۵ میلیارد دلار داراییهای
این کشور در بانکهای خارجی آزاد خواهد شد.
به نظر میرسد
مقامات خارجی روی حجم داراییهای بالای یکصد میلیارد دلار توافق بیشتری
دارند در حالی که در ایران عموم اظهارنظرها بر ارقامی کمتر از یکصد میلیارد
دلار تاکید دارد.