به گزارش پایگاه 598 به نقل از فارس، ایران و گروه موسوم به 1+5 هفته گذشته پس از مدتها مذاکره به جمعبندی مذاکرات هستهای دست یافتند.
در بند 67 از متن برنامه اقدام مشترک، عبارتی آمده است که توجه بسیاری را به خود جلب کرده و واکنش رسانههای آمریکایی را برانگیخته است. در این بند که مربوط به بازرسیها از ایران است، تصریح شده که بازرسان آژانس تنها باید از کشورهایی باشند که «دارای روابط دیپلماتیک با ایران هستند.»
این قید بدان معنی است که دیگر بازرسانی با ملیت آمریکایی قادر به ورود به ایران نخواهند بود. پایگاه آمریکایی «اینترسپت» در گزارشی مختلف با اشاره به این موضوع، دلیل این امر سابقه جاسوسی کارشناسان آژانس برای آمریکا عنوان کرده و نوشته است که ایران تلاش میکند از تکرار این مسئله جلوگیری کند. عراق یکی از معروفترین نمونههای همکاری بازرسان آژانس با سرویسهای جاسوسی آمریکاست.
اینترسپت با بیان اینکه ایران همچنین مخالف بازرسیهای سرزده و آنی است، دو دلیل را برای این مخالفت ذکر کرده است: «اولا اینکه تمامی کشورها چیزهایی دارند که به صورت مشروع حق دارند آنها را پنهان کنند، نظیر اسرار نظامی متعارف و رویههای امنیتی سران این کشورها.
ثانیا، در طول دهه 1990، ایالات متحده در عراق نشان داد که به طور مرتب از بازرسیهای تسلیحاتی، برای دستیابی به آن اسرار متعارف سوءاستفاده کرده و از آنها برای هدف قرار دادن نظامیان عراقی و سرنگون کردن دولت این کشور، استفاده میکند.
سال 1991 بود که کمیسیون ویژه سازمان ملل پس از جنگ خلیج شکل گرفت تا تائید کند که عراق دیگر هیچ برنامه تسلیحات هستهای، شیمیایی یا بیولوژیکی ندارد. با وجود آنکه اکنون میدانیم عراق ظرف چند سال خلع سلاح شده بود، اما کمیسیون ویژه همچنان به بهانه برخی دروغهای عراق در مورد گذشته فعالیتهای تسلیحات کشتار جمعیاش و همچنین قصد ایالات متحده برای حفظ تحریمهای شدید اقتصادی علیه عراق به بهانه تسلیحات کشتار جمعی، در این کشور باقی ماند.
در نیمه دهه 1990، ایران مدعی شد که ایالات متحده از کمیسیون ویژه به عنوان پوششی برای جاسوسی در مورد مواردی که هیچ ربطی به تسلیحات کشتار جمعی نداشت، مانند محل استقرار صدام حسین، استفاده میکند. هرچند ایالات متحده آن زمان قویا این مسئله را برای سالها تکذیب کرد، اما حالا مشخص شده است که آن ادعا درست بود. علاوه بر این، اسکات ریتر بازرس سابق کمیسیون ویژه مدعی شده است که ایالات متحده تلاش کرده بود به نحوی در کمیسیون ویژه دست ببرد که از آن به عنوان ابزاری بدر کودتای برنامهریزیشده توسط آمریکا در سال 1996 استفاده شود.»
حتی در سال 1998، زمانی که دولت بیل کلینتون طی عملیات روباه صحرا (Operation Desert Fox) دست به بمباران عراق زد، یکی از توجیهاتش جلوگیری از ورود بازرسان به مقر حزب بعث بود. این در حالی است که آن اقدام، از بیم لو رفتن محل حضور صدام صورت گرفته بود و جلوگیری از ورود بازرسان الزاما به معنی مخفی کردن چیزی نبوده است.
در ادامه گزارش اینترسپت آمده است: «علاوه بر این، ایالات متحده طی بمباران عراق، بهره زیادی از کمیسیون ویژه برد. به گفته ریتر، در ابتدای عملیات کمیسیون ویژه، عوامل آژانس مرکزی اطلاعات آمریکا (سیا)، که جزو هیئت بازرسان بودند، از جیپیاس برای ثبت موقعیت دقیق محلهای ساخت جنگافزارهای نظامی عراق، استفاده میکردند و اندکی بعد این مراکز توسط موشکهای کروز آمریکا، هدف قرار میگرفت. و همانطور که واشنگتنپست هم گزارش کرد و بعدها نیروی هوایی ایالات متحده هم تائید کرد، آمریکا از اطلاعات کمیسیون ویژه، برای انتخاب اهداف عملیات روباه صحرا، از جمله بسیاری از اهدافی که هیچ ارتباطی با برنامه ادعای تسلیحات کشتار جمعی نداشت، استفاده کرده بود.
بنابراین، خودداری ایران از پذیرش بازرسیهای سرزده، به این معنی نیست که سران این کشور به دنبال مخفی کردن یک برنامه هستهای هستند. بیشتر احتمال دارد که سران این کشور میخواهند ساختار نظامی متعارف و شخصیتهای خود را زنده و سالم نگه دارند.»
اینترسپت با اشاره به تلاش برای ترور مقام معظم رهبری در سال 1360، نوشته است که در حال حاضر نیز ایران نگران آن است که ایالات متحده، بخواهد با استفاده از ابزار گروهک تروریستی منافقینف دست به اقدامات خرابکارانه بزند، «با توجه به اینکه مجاهدین خلق از سوی اغلب چهرههای سرشناس سیاست خارجی ایالات متحده مورد استقبال قرار گرفته و در گذشته نیز به صورتی آشکارا با آموزش و منابع اسرائیلی، دست به ترور چندین دانشمند ایرانی زده است.»
نویسنده این مطلب با بیان اینکه ایران همان زمان متوجه شده بود که آمریکا در حال جاسوسی از عراق است، نوشته است: «اگر تصور میکنید که ایران از استفاده ما از کنترل تسلیحاتی به عنوان پوششی برای جاسوسی بیاطلاع است، باید در این تفکرتان تجدید نظر کنید: همان زمان، ابتدا یک عامل ایرانی، پیش از آنکه نزدیکترین متحد ما یعنی انگلستان متوجه شود، فهمیده بود که ما داریم چه میکنیم.» (اشاره به گزارش وقت واشنگتنپست که مدعی شده بود عامل ایران در عراق، به تهران اطلاع داده بود که آمریکا در حال جاسوسی است.)
در پایان این یادداشت آمده است: «بنابراین، هرچند سرسختی ایران ممکن است مایه ناخرسندی ایالات متحده و اسرائیل باشد، اما این امر تا حد بسیار زیادی، ثمره درخت سمی خود ماست. آنها هرگز شرایطی را که به عراق تحمیل کردیم نمیپذیرند و هر بیننده بیطرفی هم موافق خواهد بود که احمقانه خواهد بود اگر آن شرایط را بپذیرند.»